TEMAT: Współpraca
TEMAT: Współpraca
gospodarcza Polski
gospodarcza Polski
z zagranicą.
z zagranicą.
Integracja
Integracja
z Unią Europejską.
z Unią Europejską.
W międzynarodowej współpracy gospodarczej występuje
W międzynarodowej współpracy gospodarczej występuje
przepływ:
przepływ:
kapitałów
kapitałów
ludzi
ludzi
informacji
informacji
Dzięki wymianie międzynarodowej powstaje
Dzięki wymianie międzynarodowej powstaje
zjawisko
zjawisko
międzynarodowego podziału pracy, a uczestniczące w nim
międzynarodowego podziału pracy, a uczestniczące w nim
kraje mogą specjalizować się w określonych branżach,
kraje mogą specjalizować się w określonych branżach,
osiągając korzyści związane ze skalą produkcji.
osiągając korzyści związane ze skalą produkcji.
Efektem międzynarodowej współpracy jest
Efektem międzynarodowej współpracy jest
rozprzestrzenianie się postępu technicznego i lepsze
rozprzestrzenianie się postępu technicznego i lepsze
zaspokajanie potrzeb konsumpcyjnych ludzi w krajach
zaspokajanie potrzeb konsumpcyjnych ludzi w krajach
biorących udział w tej współpracy.
biorących udział w tej współpracy.
HANDEL ZAGRANICZNY
HANDEL ZAGRANICZNY
to
to
wymiana dóbr i usług między
wymiana dóbr i usług między
kontrahentami mającymi stałe
kontrahentami mającymi stałe
siedziby w różnych państwach
siedziby w różnych państwach
Handel zagraniczny obejmuje:
Handel zagraniczny obejmuje:
IMPORT
IMPORT
– przywóz do kraju
– przywóz do kraju
towarów z zagranicy
towarów z zagranicy
EKSPORT
EKSPORT
– sprzedaż towarów za
– sprzedaż towarów za
granicę
granicę
REEKSPORT
REEKSPORT
- sprzedaż za granicę
- sprzedaż za granicę
towarów importowanych
towarów importowanych
Eksport
Import
Polska
W polityce państw wobec wymiany
W polityce państw wobec wymiany
międzynarodowej można wyróżnić dwie
międzynarodowej można wyróżnić dwie
tendencje:
tendencje:
ograniczanie swobody handlu międzynarodowego
ograniczanie swobody handlu międzynarodowego
liberalizacja handlu międzynarodowego oraz stwarzanie
liberalizacja handlu międzynarodowego oraz stwarzanie
warunków do swobodnej wymiany
warunków do swobodnej wymiany
Wprowadzając ograniczenia państwo dąży do:
Wprowadzając ograniczenia państwo dąży do:
ochrony niektórych gałęzi przemysłu
ochrony niektórych gałęzi przemysłu
zapewnienia równowagi między eksportem i importem
zapewnienia równowagi między eksportem i importem
zabezpieczenia przed nadmiernym napływem
zabezpieczenia przed nadmiernym napływem
zagranicznych produktów
zagranicznych produktów
Narzędzia polityki
Narzędzia polityki
handlowej państwa
handlowej państwa
Niektóre narzędzia
zagranicznej polityki
handlowej
cła
kontyngenty
bariery techniczne
subwencje
CŁO
CŁO
powoduje podwyższenie ceny artykułów na
powoduje podwyższenie ceny artykułów na
rynku krajowym, dzięki czemu poprawia sytuację
rynku krajowym, dzięki czemu poprawia sytuację
producentów
producentów
KONTYNGENTY
KONTYNGENTY
za pomocą których państwo
za pomocą których państwo
ogranicza import niektórych towarów z zagranicy
ogranicza import niektórych towarów z zagranicy
BARIERY TECHNICZNE
BARIERY TECHNICZNE
poprzez przepisy dotyczące
poprzez przepisy dotyczące
cech technicznych produktów dopuszczanych na
cech technicznych produktów dopuszczanych na
swój rynek państwo chroni zdrowie i
swój rynek państwo chroni zdrowie i
bezpieczeństwo konsumentów
bezpieczeństwo konsumentów
SUBWENCJE
SUBWENCJE
przyznawane producentom krajowym
przyznawane producentom krajowym
za pomocą których państwo może popierać
za pomocą których państwo może popierać
eksport i ograniczać import
eksport i ograniczać import
INTEGRACJA
INTEGRACJA
GOSPODARCZA
GOSPODARCZA
polega na
polega na
wzajemnym powiązaniu i zależnościach pomiędzy
wzajemnym powiązaniu i zależnościach pomiędzy
krajami i przybiera postać umowy pozwalającej
krajami i przybiera postać umowy pozwalającej
na swobodny przepływ wszystkich rodzajów
na swobodny przepływ wszystkich rodzajów
pracy, kapitałów oraz produkcji przez istniejące
pracy, kapitałów oraz produkcji przez istniejące
między tymi krajami granice polityczne
między tymi krajami granice polityczne
Istotną rolę w handlu międzynarodowym odgrywają
Istotną rolę w handlu międzynarodowym odgrywają
organizacje
organizacje
popierające rozwój współpracy
popierające rozwój współpracy
gospodarczej i promujące wymianę
gospodarczej i promujące wymianę
międzynarodową.
międzynarodową.
Międzynarodowe
Międzynarodowe
organizacje gospodarcze
organizacje gospodarcze
GATT
GATT
– Układ Ogólny o Cłach i Handlu
– Układ Ogólny o Cłach i Handlu
WTO
WTO
– Światowa Organizacja Handlu
– Światowa Organizacja Handlu
OECD
OECD
– Organizacja Współpracy
– Organizacja Współpracy
Gospodarczej i Rozwoju
Gospodarczej i Rozwoju
EFTA
EFTA
– Europejskie Stowarzyszenie Wolnego
– Europejskie Stowarzyszenie Wolnego
Handlu
Handlu
NAFTA
NAFTA
– Północnoamerykańskie
– Północnoamerykańskie
Stowarzyszenie Wolnego Handlu
Stowarzyszenie Wolnego Handlu
CEFTA
CEFTA
– Środkowoeuropejskie
– Środkowoeuropejskie
Stowarzyszenie Wolnego Handlu
Stowarzyszenie Wolnego Handlu
Międzynarodowe
Międzynarodowe
organizacje finansowe
organizacje finansowe
MFW
MFW
– Międzynarodowy Fundusz Walutowy
– Międzynarodowy Fundusz Walutowy
BANK ŚWIATOWY
BANK ŚWIATOWY
– Międzynarodowy Bank
– Międzynarodowy Bank
Odbudowy i Rozwoju
Odbudowy i Rozwoju
EBOR
EBOR
– Europejski Bank Odbudowy i
– Europejski Bank Odbudowy i
Rozwoju
Rozwoju
FUNKCJE ORGANIZACJI
MIĘDZYNARODOWYCH
REGULACYJNE
tworzenie norm i
wzorców prawnych
opisujących
procedury
wewnętrznego
funkcjonowania
organizacji oraz
współtworzenie
norm prawa
międzynarodowego
OPERACYJNE
świadczenie usług
w wyniku własnych
decyzji, np.
prace badawcze,
operacje pokojowe
ONZ, akcje
pomocy w sytuacji
wojny lub klęsk
żywiołowych
KONTROLNE
sprawowanie
kontroli nad
administracją
i finansami,
ocena postępowania
członków,
rozpatrywanie
skarg i petycji,
prowadzenie misji
i inspekcji
Etapy międzynarodowej
Etapy międzynarodowej
integracji gospodarczej
integracji gospodarczej
STREFA
WOLNEGO
HANDLU
UNIA CELNA
WSPÓLNY
RYNEK
UNIA
EKONOMICZNO-
WALUTOWA
INTEGRACJA
EKONOMICZNO-
POLITYCZNA
LIKWIDACJA CEŁ I INNYCH BARIER MIĘDZY PAŃSTAWAMI
CZŁONKOWSKIMI
KAŻDE Z PAŃSTW CZŁONKOWSKICH PROWADZI WŁASNĄ
POLITYKĘ HANDLOWĄ WOBEC PAŃSTW SPOZA STREFY
WOLNY HANDEL MIĘDZY PAŃSTWAMI CZŁONKOWSKIM
WSPÓLNA POLITYKA HANDLOWA WOBEC PAŃSTW
SPOZA UNII
WOLNY HANDEL MIĘDZY PAŃSTWAMI CZŁONKOWSKIMI I
WSPÓLNA POLTYKA HANDLOWA
SWOBODNY PRZEPŁYW KAPITAŁU I SIŁY ROBOCZEJ
POMIĘDZY PAŃSTWAMI CZŁONKOWSKIMI
WOLNY HANDEL MIĘDZY PAŃSTWAMI CZŁONKOWSKIMI,
WSPÓLNA POLITYKA HANDLOWA WOBEC PAŃSTW SPOZA
UNII, SWOBODNY PRZEPŁYW KAPITAŁU I SIŁY ROBOCZEJ
( JAK W WYPADKU WSPÓLNEGO RYNKU )
KOORDYNACJA POLITYKI GOSPODARCZEJ I PRAWA
GOSPODARCZEGO
WOLNY HANDEL, WSPÓLNA POLITYKA HANDLOWA,
SWOBODNY PRZEPŁYW KAPITAŁU I SIŁY ROBOCZEJ( JAK W
WYPADKU UNII EKONOMICZNEJ )
UNIFIKACJA POLTYKI GOSPODARCZEJ, ZAGRANICZNEJ I
BEZPIECZEŃSTWA
Unia Europejska
Unia Europejska
Jest ona politycznym i gospodarczym
Jest ona politycznym i gospodarczym
ugrupowaniem 27 współpracujących ze
ugrupowaniem 27 współpracujących ze
sobą państw. Obecnie jej członkami są:
sobą państw. Obecnie jej członkami są:
Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy,
Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy,
Dania, Estonia, Finlandia, Francja,
Dania, Estonia, Finlandia, Francja,
Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia,
Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia,
Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta,
Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta,
Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia,
Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia,
Słowacja, Słowenia, Szwecja, Wielka
Słowacja, Słowenia, Szwecja, Wielka
Brytania, Węgry, Włochy
Brytania, Węgry, Włochy
Wybrane aspekty gospodarki
Wybrane aspekty gospodarki
Unii Europejskiej
Unii Europejskiej
Unia
Europejska
Członkostwo
Polski
Polityka
Cele
gospodarcze
Rynek wewnętrzny
Swoboda przepływu
ludzi
kapitału
usług
towarów
Wzrost
gospodarczy
Podnoszenie
poziomu życia
Szanse
Zagrożenia
Rolna
Handlowa
Przemysłowa
Pieniężna
Trzy filary
Trzy filary
Unii Europejskiej
Unii Europejskiej
Unia opiera się na trzech filarach
Unia opiera się na trzech filarach
( dziedzinach działań ). W ostatnim czasie
( dziedzinach działań ). W ostatnim czasie
wyróżnia się także filar czwarty,
wyróżnia się także filar czwarty,
obejmujący wspólną politykę obronną. W
obejmujący wspólną politykę obronną. W
ramach tego realizuje się wzmocnienie
ramach tego realizuje się wzmocnienie
europejskiej części systemu obronnego.
europejskiej części systemu obronnego.
Źródło: Geografia społeczno-ekonomiczna, podręcznik, wyd.
Źródło: Geografia społeczno-ekonomiczna, podręcznik, wyd.
PWN, zakres rozszerzony
PWN, zakres rozszerzony
Wspólny rynek
Unia gospodarcza
i monetarna
Wspólne polityki:
rolna, handlowa
i transportowa
Polityki solidarnościowe:
regionalna, socjalna
Oświata
Kultura
Sieci
transeuropejskie
Ochrona konsumenta
Ochrona zdrowia
Środowisko naturalne
Konsultacje
Ustalanie wspólnych
Stanowisk:
pokój, prawa
człowieka,
demokracja,
pomoc krajom trzecim
Wspólne działanie:
rozbrojenie,
ekonomiczny
aspekt zbrojeń
Obrona
Polityka azylowa
Ochrona granic
zewnętrznych
Polityka migracyjna
Walka z
przemytem narkotyków
Walka ze
zorganizowaną
przestępczością
Współpraca
w dziedzinie
wymiaru sprawiedliwości
Współpraca policji
Współpraca celna
I FILAR
Wspólnota
Europejska
II FILAR
Polityka zagraniczna
i bezpieczeństwo
III FILAR
Sprawy wewnętrzne
wymiar sprawiedliwości
Pytania i zadania
Pytania i zadania
1.
1.
Jakie korzyści przynosi państwu jego
Jakie korzyści przynosi państwu jego
udział w międzynarodowej współpracy
udział w międzynarodowej współpracy
gospodarczej?
gospodarczej?
2.
2.
Co przemawia za liberalizacją
Co przemawia za liberalizacją
światowego handlu, a co za
światowego handlu, a co za
wprowadzeniem w nim pewnych
wprowadzeniem w nim pewnych
ograniczeń?
ograniczeń?
3.
3.
Przedstaw Unię Europejską jako przykład
Przedstaw Unię Europejską jako przykład
międzynarodowego zgrupowania
międzynarodowego zgrupowania
integracyjnego państw i scharakteryzuj
integracyjnego państw i scharakteryzuj
wybrane dziedziny polityki.
wybrane dziedziny polityki.
TEMAT: Globalizacja.
TEMAT: Globalizacja.
Gospodarka światowa.
Gospodarka światowa.
GLOBALIZACJA
GLOBALIZACJA
to proces powstawania sieci
to proces powstawania sieci
powiązań gospodarczych, politycznych, kulturowych
powiązań gospodarczych, politycznych, kulturowych
i informacyjnych obejmującej cały świat. W tym
i informacyjnych obejmującej cały świat. W tym
procesie mamy do czynienia z ujednolicaniem
procesie mamy do czynienia z ujednolicaniem
pewnych przejawów życia, przy równoczesnym
pewnych przejawów życia, przy równoczesnym
zachowaniu lokalnych, regionalnych odrębności
zachowaniu lokalnych, regionalnych odrębności
.
.
PROBLEMY GLOBALNE:
PROBLEMY GLOBALNE:
przeludnienie
przeludnienie
niedożywienie ludności w biedniejszych rejonach
niedożywienie ludności w biedniejszych rejonach
wyczerpywanie się bogactw mineralnych
wyczerpywanie się bogactw mineralnych
degradacja środowiska przyrodniczego
degradacja środowiska przyrodniczego
dysproporcje w rozwoju między bogatymi i
dysproporcje w rozwoju między bogatymi i
biednymi krajami
biednymi krajami
CZTERY
KONCEPCJE
ROZWOJU
ŚWIATA
W jakim kierunku pójdzie świat ?
ŚWIAT
PODZIELONY
GLOBALNY
RYNEK
ŚWIAT
ZREGIONALI-
ZOWANY
GLOBALNY
ŚWIAT
dystansowanie się bogatej
części świata do biednej
liberalizacja gospodarki
a w szczególności handlu
i przepływów kapitału
współpraca między
regionami za pośrednictwem
instytucji międzynarodowych
ujednolicony świat z jednym
światowym rządem
Przejawy procesu globalizacji
Przejawy procesu globalizacji
w aspekcie gospodarczo-
w aspekcie gospodarczo-
ekonomicznym:
ekonomicznym:
istnienie ponadnarodowych korporacji i firm
istnienie ponadnarodowych korporacji i firm
swobodny przepływ kapitału i usług
swobodny przepływ kapitału i usług
wolny dostęp do rynków
wolny dostęp do rynków
masowość produkcji
masowość produkcji
Przejawy procesu globalizacji
Przejawy procesu globalizacji
w aspekcie ekologicznym:
w aspekcie ekologicznym:
efekt cieplarniany
efekt cieplarniany
dziura ozonowa
dziura ozonowa
kwaśne opady
kwaśne opady
wylesienie i pustynnienie
wylesienie i pustynnienie
rozprzestrzenianie wirusa HIV
rozprzestrzenianie wirusa HIV
międzynarodowa współpraca w zakresie
międzynarodowa współpraca w zakresie
ochrony środowiska
ochrony środowiska
Przejawy procesu globalizacji
Przejawy procesu globalizacji
w aspekcie politycznym:
w aspekcie politycznym:
osłabianie roli państwa
osłabianie roli państwa
zanikanie granic
zanikanie granic
procesy integracyjne
procesy integracyjne
istnienie instytucji
istnienie instytucji
międzynarodowych
międzynarodowych
Przejawy procesu globalizacji
Przejawy procesu globalizacji
w aspekcie społeczno-kulturowym:
w aspekcie społeczno-kulturowym:
globalizacja świata przestępczego np:
globalizacja świata przestępczego np:
zjawisko terroryzmu
zjawisko terroryzmu
zjawisko kultury masowej
zjawisko kultury masowej
nieograniczony przepływ informacji i rosnąca
nieograniczony przepływ informacji i rosnąca
rola mediów
rola mediów
podobne społeczeństwa konsumpcyjne i kult
podobne społeczeństwa konsumpcyjne i kult
pieniądza
pieniądza
Potencjalne szanse globalizacji
Potencjalne szanse globalizacji
ułatwienie rozwoju gospodarczego
ułatwienie rozwoju gospodarczego
i społecznego
i społecznego
pomoc w rozwiązywaniu problemów
pomoc w rozwiązywaniu problemów
globalnych
globalnych
zwiększenie efektywności produkcji
zwiększenie efektywności produkcji
upowszechnianie wykształcenia
upowszechnianie wykształcenia
wymuszanie konkurencyjności
wymuszanie konkurencyjności
promowanie kreatywności
promowanie kreatywności
Źródło: Geografia, podręcznik, wyd. SOP, zakres
podstawowy,
Potencjalne zagrożenia
Potencjalne zagrożenia
globalizacji
globalizacji
powstawanie nieakceptowanych podziałów
powstawanie nieakceptowanych podziałów
społecznych
społecznych
koncentracja produkcji, bogactwa i władzy
koncentracja produkcji, bogactwa i władzy
gospodarczej
gospodarczej
sprzyjanie patologiom międzynarodowym
sprzyjanie patologiom międzynarodowym
wzrost udziału obcych inwestycji
wzrost udziału obcych inwestycji
osłabianie kultur międzynarodowych
osłabianie kultur międzynarodowych
Źródło: Geografia, podręcznik, wyd. SOP, zakres
podstawowy,
Pytania i zadania
Pytania i zadania
1.
1.
Scharakteryzuj koncepcje ( wizje ) przyszłości
Scharakteryzuj koncepcje ( wizje ) przyszłości
świata. Przedstaw swój stosunek do tych
świata. Przedstaw swój stosunek do tych
koncepcji.
koncepcji.
2.
2.
Podaj przykłady światowego przepływu rzeczy,
Podaj przykłady światowego przepływu rzeczy,
ludzi i idei w dawnych wiekach i obecnie.
ludzi i idei w dawnych wiekach i obecnie.
3.
3.
Napisz do gazetki szkolnej artykuł: Czy
Napisz do gazetki szkolnej artykuł: Czy
możliwe jest pogodzenie otwarcia gospodarek
możliwe jest pogodzenie otwarcia gospodarek
narodowych na świat z zachowaniem
narodowych na świat z zachowaniem
pozytywnych wartości rdzennych kultur?
pozytywnych wartości rdzennych kultur?
4.
4.
Przedstaw wpływ globalizacji na życie Twojej
Przedstaw wpływ globalizacji na życie Twojej
rodziny
rodziny