Podstawy geriatrii

Kompleksowa ocena

geriatryczna

Geriatria

• zajmuje się schorzeniami wieku podeszłego. Dotyczy

fizjologicznych i patologicznych aspektów starzenia się

człowieka oraz problemów klinicznych starszego wieku.

• Historycznie wywodzi się z interny, jako "królowej nauk

medycznych", ale aktualnie obejmuje również inne

zagadnienia związane ze schorzeniami wieku

podeszłego, czerpiąc z m.in. z medycyny rodzinnej,

neurologii czy psychiatrii.

Gerontologia

• jest nauką interdyscyplinarną o starzeniu się i starości,

zajmującą się szerokim zakresem zagadnień, od biologii

i genetyki poprzez medycynę, psychologię po

socjologię i demografię i nie należy jej zawężać do

zagadnień medycznych.

Umowne Okresy Życia Człowieka

1.Rozwojowy

do 29 r.ż.

–

dzieciństwo (0-14)

–

młodość

(15-29)

2.Twórczy

30-59 r.ż.

–

średni (30-44)

–

dojrzałości (45-59)

3.Starość

60-89 r.ż.

–

wczesna (60-74)

–

późna (75-89)

4.Długowieczność

>89 r.ż.

STARZENIE – definicja

Seria zależnych od czasu anatomicznych i

fizjologicznych

zmian, które zmniejszają rezerwę fizjologiczną i
ograniczają zdolności funkcjonalne.

Stopniowe zmniejszanie się rezerw niezbędnych do
utrzymania stanu homeostazy.

Starzenie przebiega w wymiarze:
1.

Biologicznym

2.

Psychologicznym

3.

Społecznym

•Prognozy demograficzne zakładają wzrost populacji ludzi na
świecie
do 2075 r do 9,2 mld. Po tym czasie nastąpi stopniowy spadek.

•Procesowi temu towarzyszyć będzie postępujące starzenie się
społeczeństw, czyli wzrost odsetka ludzi starszych w ogólnej
liczbie
ludności z jednoczesnym zmniejszaniem się populacji osób
młodych.

•Proces ten ma związek z wydłużaniem się życia ludzkiego i
spadkiem wskaźnika urodzeń.

•Obecnie żyje na świecie ok.600 mln, ludzi po 60 r.ż. W 2050 r
liczba ta przekroczy 1 mld.

•Największą grupę będą stanowić osoby powyżej 80 lat.
•W Europie ludzie starsi stanowią 20,3% wszystkich
mieszkańców.

•W Europie proces wydłużania się życia ludzkiego zaczął się
najwcześniej.

Aktualne i spodziewane

zmiany w długości życia

lat

15-29

30-39

40-49

50-59

60-69

70-79

80 +

22

60

154

333

395

386

446

0

100

200

300

400

500

15-29

30-39

40-49

50-59

60-69

70-79

80 +

GRUPY WIEKU

wskaźnik na 1000 osób w danym wieku

Częstość występowania niepełnosprawności w poszczególnych

grupach wieku na 1000 osób w danym wieku.

20-24

40-44

60-64

70-74

0,46

0,6

1,2

1,86

2,86

3,77

3,1

3,79

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

20-24

40-44

60-64

70-74

Mężczyźni
Kobiety

GRUPY WIEKU

średnia liczba chorób przewlekłych

Choroby przewlekłe w wybranych grupach wieku.

Częstość chorób przewlekłych w zależności od wieku

GUS 1996

Częstość stanów chorobowych w populacji polskiej > 65 r.ż.

Układ sercowo-naczyniowy

75%

Układ ruchu

68%

Układ oddechowy

46%

Układ trawienny

34%

Zespoły otępienne

15%

GUS 1996

Występowanie problemów

geriatrycznych

(dane ogólnopolskie PTG z 2000r.)

Różnorodność populacji osób w

Różnorodność populacji osób w

wieku podeszłym

wieku podeszłym



60-70%

- osoby zdrowe lub o niewielkiej

ciężkości schorzeń, samodzielne



20-30%

- osoby przewlekle chore z kilkoma

chorobami przewlekłymi, samodzielne,
czasami hospitalizowane



2-10%

- osoby niedołężne z wieloma

schorzeniami przewlekłymi, niesamodzielne,
często hospitalizowane

Główne problemy w opiece geriatrycznej

Wielochorobowość (schorzenia przewlekłe) i
polipragmazja

3-4 schorzenia, 6-7 leków

Częste wizyty w poradniach

Polska 8-10 wizyt/osobę/rocznie

Częste hospitalizacje

Polska - ok. 23% osób starszych jest

hospitalizowanych raz w roku

Koszty

30-40% wydatków na opiekę zdrowotną

przeznacza się na osoby starsze – 12-15 %

społeczeństwa

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 grudnia
2003 r. w sprawie uznania dziedzin medycyny za
priorytetowe

Na podstawie art. 16 ust. 5 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o

zawodzie lekarza (Dz. U. z 2002 r. Nr 21, poz. 204 z pózn. zm.

2)

)

zarządza się co następuje:

Uznaje się następujące dziedziny medycyny za priorytetowe:

1) epidemiologia;

2

)

geriatria;

3medycyna rodzinna;

4) onkologia kliniczna;

5) patomorfologia;

6) rehabilitacja medyczna

).

KOG / COG

Kompleksowa /

Całościowa ocena

geriatryczna

KOG,

interdyscyplinarny proces

diagnostyczny zmierzającym do określenia
problemów -medycznych, psychicznych,
fizycznych oraz funkcjonalnych - osób
starszych w celu wdrażania całościowego
planu terapii i opieki długoterminowej.

(Rubenstein L.Z. i wsp., 1995, Rubenstein

L.Z. i wsp., 2003

).

Podstawowe założenia KOG

Standard postępowania

diagnostycznego.

- wielokierunkowe badania diagnostyczne
- opracowanie ogólnego planu leczenia i

zaplanowanie

dalszych długookresowych kontroli
- zorganizowanie leczenia i rehabilitacji
- ułatwienie opieki podstawowej i prowadzenie

chorego

- określenie wieloletnich potrzeb w zakresie opieki
- umieszczenie osoby starszej w najbardziej

odpowiednim zakładzie leczniczym lub

pielęgnacyjnym

KOG realizowany jest przez medyczny zespół
interdyscyplinarny, złożony z:

• geriatry

• psychologa

• rehabilitanta

• pracownika socjalnego

KOG składa się z:

- klasycznego wywiadu lekarskiego
- badania przedmiotowego
- oceny stanu czynnościowego
- oceny funkcji opieki społecznej

Narzędzia KOG:

Wywiad
Badanie przedmiotowe
Badania laboratoryjne
Badania obrazowe
Badania czynnościowe
 Testy
Skale

Korzyści wynikające z zastosowania KOG:

• zwiększa dokładność diagnozy
• zwiększa sprawność umysłową i parametry

czynnościowe osób starszych

• zmniejsza umieralność osób starszych
• ogranicza ponowne hospitalizacje i skraca

czas pobytu w domach opieki

Program powinien zawierać: konsultacje,

leczenie, rehabilitację, długookresowe

kontrole.

Narzędzia i skale używane

w KOG

OCENA SPRAWNOŚCI W ZAKRESIE CZYNNOŚCI

ŻYCIA CODZIENNEGO

(ADL - AKTIVITIES OF DAILY LIVING) SKALA

KATZA

 

1. Kąpanie się
2. Ubieranie się
3. Korzystanie z toalety
4. Poruszanie się
5. Kontrolowane wydalanie moczu i stolca
6. Jedzenie

  
6pkt - w pełni zachowana czynność
4pkt - średniego stopnia upośledzenie

2pkt - ciężkie upośledzenie czynnościowe

SKALA OCENY ZŁOŻONYCH CZYNNOŚCI

ŻYCIA

CODZIENNEGO –SKALA LAWTONA (IADL –

INSTRUMENTAL ACTIVITIES OF DAILY LIVING)

1. Korzystanie z telefonu

2. Pokonywanie większych odległości

3. Zakupy (artykuły spożywcze)

4. Przygotowywanie posiłków
5. Prace domowe
6. Drobne naprawy w domu
7. Pranie
8. Samodzielne przyjmowanie leków
9. Gospodarowanie pieniędzmi

• bez pomocy - 3pkt
• z niewielką pomocą - 2pkt
• nie jest w stanie - 1pkt

Max. 24 punkty.
Ogólna liczba punktów ma znaczenie tylko w odniesieniu do konkretnego

pacjenta,

spadek tej liczby w czasie świadczy o pogarszaniu się stanu ogólnego.
 

Skala AMTS -

skrócony test sprawności umysłowej wg. Hodgkinsona

(amts-- abbreviated mental test score)
 
 ZADAJEMY PYTANIA:



ile ma pan/pani lat?



która jest godzina? Z dokładnością do 1 godziny.



adres, który panu/pani podam, proszę powtórzyć i postarać się

zapamiętać - ul. Gruszkowa 42.



który mamy rok?



jaki jest pana/pani adres?



kiedy się pan/pani urodziła?



w którym roku rozpoczęła się ii wojna światowa?



jak się nazywa prezydent?



proszę policzyć wspak od 20 do 1.



proszę powtórzyć adres, który panu/pani podałam.

 
Wynik końcowy……………/10
Każda prawidłowa odpowiedź - 1 punkt. Max. 10 punktów.
>6 - stan prawidłowy,
4-6 - upośledzenie umiarkowane,
0-3 - upośledzenie ciężkie.

•

–

*

Proste metody oceny

funkcjonalnej:

• Test Tinetti
• Skala Berg
• Test „wstań i idź”

Test Tinetti (uproszczony)

• przejście z siedzenia do stania
• unieruchomienie 5 sekundowe
• przejście 3 metrów
• obrót o 180 stopni
• przejście ze stania do siedzenia

Test Tinetti-

skala oceny równowagi i chodu

( Tinetti M. i wsp. 1986 )
 

RÓWNOWAGA ( Badany siedzi na twardym krześle bez poręczy)
1. Równowaga podczas siedzenia:
○

0 = pochyla się lub ześlizguje z krzesła

○

1 = zachowuje równowagę, zabezpieczony

2. Wstawanie z miejsca:
○

0 = niezdolny do samodzielnego wstania

○

1 = wstaje, ale sam pomaga sobie rękoma

○

2 = wstaje bez pomocy rąk

3. Próby wstawania z miejsca:

○

0 = niezdolny do wstania bez pomocy

○

1 = wstaje, ale potrzebuje kilku prób

○

2 = wstaje przy pierwszej próbie

4. Równowaga bezpośrednio po wstaniu z miejsca ( pierwsze 5 s.):

○

0 = stoi niepewnie ( zatacza się, przesuwa stopy, wyraźnie kołysze tułowiem)

○

1 = stoi pewnie, ale podpiera się, używając chodzika, laski lub chwyta inne

○

przedmioty

○

2 = stoi pewnie bez żadnego podparcia

5. Równowaga podczas stania:
○

0 = stoi niepewnie

○

1 = stoi pewnie, ale na szerokiej podstawie (obie pięty w odległości > 10 cm

○

od siebie) lub podpierając się laską, chodzikiem itp.

○

2 = stoi ze stopami złączonymi, bez podparcia

6. Próba trącania: (badany stoi ze stopami jak najbliżej siebie, badający lekko popycha

○

go, trzykrotnie trącając dłonią w klatkę piersiową na wysokości mostka)

○

0 = zaczyna się przewracać

○

1 = zatacza się, chwyta się przedmiotów, ale samodzielnie utrzymuje pozycję

○

2 = stoi pewnie

7. Próba trącania przy zamkniętych oczach badanego:
○

0 = stoi niepewnie

○

1 = stoi pewnie

8. Obracanie się o 360 º :
○

0 = ruch przerywany

○

1 = ruch ciągły

○

2 = niepewne ( zataczanie się chwytanie przedmiotów)

9. Siadanie:
○

0 = niepewne ( źle ocenia odległość, opada na krzesło)

○

1 = pomaga sobie rękoma lub ruch nie jest płynny

○

2 = pewny, płynny ruch

RÓWNOWAGA - Wynik końcowy…………../ 16

CHÓD ( Badany stoi obok badającego; idzie wzdłuż korytarza lub przez pokój –
najpierw zwykłym krokiem, a z powrotem krokiem szybkim, ale w sposób
bezpieczny, korzystając z laski lub chodzika, jeśli posługuje się nimi zwykle)
10. Zapoczątkowanie chodu: ( bezpośrednio po wydaniu polecenia)
•

0 = jakiekolwiek niezdecydowanie ( wahanie) lub kilkakrotne próby

•

ruszenia z miejsca

•

1 = start bez wahania

11. Długość i wysokość kroku:
•

A. Zasięg ruchu prawej stopy przy wykroku:

•

0 = nie przekracza miejsca stania lewej stopy

•

1 = przekracza położenie lewej stopy

•

0 = prawa stopa nie odrywa się całkowicie od podłogi

•

1 = prawa stopa całkowicie unosi się nad podłogą

•

B. Zasięg ruchu lewej stopy przy wykroku:

•

0 = nie przekracza miejsca stania prawej stopy

•

1 = przekracza położenie prawej stopy

•

0 = lewa stopa nie odrywa się całkowicie od podłoża

•

1 = lewa stopa unosi się całkowicie nad podłogą

12. Symetria kroku:
•

0 = długość kroku prawej i lewej stopy nie jest jednakowa

•

1 = długość kroku obu stóp wydaje się równa

13. Ciągłość chodu:
•

0 = zatrzymywanie się między poszczególnymi krokami lub inny brak

•

ciągłości chodu

•

1 = chód wydaje się ciągły

14. Ścieżka chodu: (oceniać na odcinku ok.3 metrów, odnotować odchylenie

rzędu 30cm)

•

0 = wyraźne odchylenie od toru

•

1 = niewielkie lub średniego stopnia odchylenie lub pacjent korzysta

•

z przyrządów pomocniczych ( laska itp.)

•

2 = prosta ścieżka bez korzystania z pomocy

15. Tułów:
•

0 = wyraźne kołysanie lub pacjent korzysta z przyrządów pomocniczych

•

1 = nie ma kołysania, ale pacjent podczas chodu zgina kolana, plecy lub

•

rozkłada ramiona

•

2 = pacjent nie kołysze tułowiem, nie zgina kolan, pleców, nie angażuje

•

kończyn górnych ani nie korzysta z przyrządów pomocniczych

16. Pozycja podczas chodzenia:
•

0 = pięty rozstawione

•

1 = pięty prawie stykają się podczas chodzenia

 

CHÓD - Wynik końcowy…………./ 12
 

ŁĄCZNA LICZBA

PUNKTÓW……………/28

Wynik poniżej 26 pkt.

wskazuje na
problem,poniżej 19 pkt.
ryzyko upadku wzrasta 5
x.

 

Metody oceny funkcjonalnej

• Skala Berg – 14 zadań:

– Siedzenie bez podparcia

– Przejście z siedzenia do stania

– Zmiana pozycji ze stojącej na siedzącą

– Transfer z krzesła na krzesło lub łóżko

– Utrzymanie pozycji stojącej bez pomocy

– Pozycja stojąca z oczami zamkniętymi (10 sekund)

– Pozycja stojąca ze stopami złączonymi (1 minuta)

– Pozycja stojąca ze stopami jedna za drugą (30 sekund)

– Stanie na 1 nodze (10 sekund)

– Oglądanie wstecz ze skręceniem tułowia w obie strony

– Podnoszenie przedmiotu z podłogi

– Obrót o 360 stopni

– Wejście na stopień każdą stopą 4 x (20 sekund)

– Max. wychylenie do przodu z utrzymaniem równowagi (25

cm)

Berg KO i wsp. Physiother.Can. 1989, 40, 304 – 311.

Skala Berg

• Punktacja 0 – 4 pkt, max. 56 pkt.

• Punkt odcięcia- 45 pkt.: prawdopodobieństwo

ryzyka upadków w najbliższym roku.

Test „wstań i idź”

– zmiana pozycji siedzącej na stojącą
– przejście 3 metrów
– obrót o 180 stopni
– zmiana pozycji ze stojącej na siedzącą

Osoby samodzielne <20 s
wymagające pomocy >30 s

Mathias S. i wsp. Arch. Phys. Med. Rehabil. 1986; 67: 387.

Test „wstań i idź” - rozróżnia:

– Średni czas wykonania 70-84 l, bez patologii - 8,5

min.

Podsiadło D, Richardson S. JAGS 1991,39,142

– prawdopodobieństwo upadków > 13,5 s, czułość

87%,
specyficzność 65%

Shumway-Cook i wsp. Phys Ther 2000,80, 896-903

– prawdopodobieństwo upadków - osoby samodzielne -
> 10-12 s

Trueblood PR i wsp. Issues Aging 2001, 24, 2-6.

Boulgarides LK i wsp. J Am Phys Ther Assoc. 2003, 83, 328-339

MMSE - Mini-mental state examination - to proste narzędzie oceniające podstawowe wymiary aktywności poznawczej

 
1 punkt za każdą poprawną odpowiedz
1.A. Orientacja w czasie

Który teraz mamy rok?
Jaka jest teraz pora roku?
Jaka jest dzisiejsza data?
Jaki mamy dzisiaj dzień tygodnia?
Jaki jest teraz miesiąc?

1.B. Orientacja w miejscu

W jakim jesteśmy województwie?
W jakim jesteśmy powiecie?
W jakim jesteśmy mieście?
Czy może mi Pan/Pani oddać nazwę tego miejsca?
Na którym jesteśmy piętrze?

2. Zapamiętywanie

Na wstępie prosimy badanego o wyrażenie zgody na badanie pamięci. Następnie w tempie 1 słowo na sekundę, podajemy wolno i wyraźnie słowa: JABŁKO, TELEFON,
RZEKA. Po czym prosimy badanego o powtórzenie ich i zapamiętanie. Pierwsze powtórzenie decyduje o punktacji (0-3). Można uczyć pacjenta, aby powtórzył więcej
słów. Jeśli pacjent do końca nie nauczył się tych 3 słów, badanie przypominania nie ma sensu.

3. Uwaga

Należy poprosić pacjenta o przeliterowanie wstecz słowa KWIAT. Punktacje stanowi liczba liter na właściwej pozycji.

4. Przypomnienie

Prosimy spytać pacjenta, czy przypomina sobie te trzy słowa, które już powtarzał uprzednio. (Punktacja 1-3)

 

5.Język
Pokazujemy pacjentowi zegarek i pytamy, co to jest.
Powtórzyć z ołówkiem
6.Powtarzanie

Prosimy pajeta o powtórzenie następnego zwrotu: ANI TAK, ANI NIE, ANI ALE.

7.Rozumienie

Pokazujemy pacjentowi pustą kartką papieru i mówimy „Proszę wziąć ten papier w lewą (lub

prawą) rękę, złożyć go w pół i położyć na podłodze”. Polecenie lewa lub prawa powinno odnosić

się do niedominującej ręki. Następnie podajemy papier pacjentowi. Nie należy powtarzać

instrukcji, ani pomagać pacjentowi. Dajemy po jednym punkcie za każda poprawna reakcje.

8. Czytanie

Dajemy pacjentowi kartkę z wydrukowanym poleceniem PROSZĘ ZAMKNĄC OCZY. Prosimy

pacjenta, aby przeczytał kartkę i wykonał to, co tam jest zapisane. (0-1)

9. Pisanie

Dajemy pacjentowi następna kartkę z testu i prosimy go o napisanie dowolnego zdania. Nie

należy dyktować zdania, ma być ono napisane spontanicznie. Zdanie musi zawierać podmiot i

orzeczenie oraz musi być sensowne. Poprawna gramatyka i interpunkcja nie są konieczne.

10.Kopiowanie

Dajemy pacjentowi następną kartkę z testu z poniższym rysunkiem i prosimy go o dokładne

skopiowanie. Aby uzyskać jeden punkt, na rysunku muszą być wszystkie kąty (10), a dwa z nich

muszą się nakładać. Pomijamy w ocenie drżenie i rotacje.

 
 

Skala GDS

- skala samooceny, dopuszczalna pomoc w czytaniu i wypełnieniu

skali w przypadku osłabienia funkcji intelektualnych, wersja pełna (30 cech),
wersja skrócona (15 cech), wersja 4-punktowa

Wersja skrócona - 15 cech

 Proszę ocenić swoje samopoczucie w ciągu ostatnich 2 tygodni

PYTANIE

TAK

NIE

1. Myśląc o całym swoim życiu, czy jest Pan(i) z niego
zadowolony(a)?

T

N

2. Czy zmniejszyła się liczba Pana(i) aktywności i zainteresowań?

T

N

3. Czy ma Pan(i) uczucie, że życie jest puste?

T

N

4. Czy często czuje się Pan(i) znudzony(a)?

T

N

5. Czy jest Pan(i) w dobrym nastroju przez większość czasu?

T

N

6. Czy obawia się Pan(i), że może się zdarzyć Panu(i) coś złego?

T

N

7. Czy przez większość czasu czuje się Pan(i) szczęśliwy(a)?

T

N

8. Czy często czuje się Pan(i) bezradny(a)?

T

N

9. Czy zamiast wyjść wieczorem z domu, woli Pan(i) w nim pozostać?

T

N

10. Czy czuje Pan(i), że ma więcej kłopotów z pamięcią niż inni
ludzie?

T

N

11. Czy myśli Pan(i), że wspaniale jest żyć?

T

N

12. Czy obecnie czuje się Pan(i) gorszy(a) od innych ludzi?

T

N

13. Czy czuje się Pan(i) pełny(a) energii?

T

N

14. Czy uważa Pan(i), że sytuacja jest beznadziejna?

T

N

15. Czy myśli Pan(i), że ludzie są lepsi niż Pan(i)?

T

N

Ocena GDS (punkty „depresyjne”): 

TAK – 2,3,4,6,8,9,10,12,14,15
NIE – 1,5,7,11,13 

Skala MNA

- ocena stanu odżywienia

 
1. Badanie przesiewowe
A. Czy ograniczenie spożywania posiłków w ostatnich 3 miesiącach wiązało się
z utratą apetytu, albo z zaburzeniami połykania, żucia czy trawienia?



0 = ciężka utrata apetytu



1 = umiarkowana utrata apetytu



2 = bez utraty apetytu

B. Spadek masy ciała w ciągu ostatnich 3 miesięcy



0 = utrata > 3 kg



1 = nie wiadomo



2 = utrata 1-3 kg



3 = bez utraty

C. Stopień aktywności ruchowej



0 = unieruchomienie w łóżku lub fotelu



1 = umiejętność wstawania z łóżka lub fotela bez opuszczania mieszkania�



2 = pełna sprawność

D. Czy pacjent w ciągu ostatnich 3 miesięcy przeszedł stres psychiczny lub



ciężką chorobę?



0 = tak



1 = nie

E. Zaburzenia neuropsychiczne



0 = ciężka demencja lub depresja



1 = łagodna demencja



2 = bez zaburzeń psychicznych

F. BMI (kg/m2) = masa ciała (kg) / wzrost (cm)



0 = BMI < 19



1 = 19 < BMI < 21



2 = 21 < BMI < 23



3 = BMI > 23

Wynik końcowy...…/14
Screening score (max. 14 punktów)
12 lub więcej punktów - stan odżywienia prawidłowy, bez zagrożenia, nie wymaga
kontynuacji MNA
11 lub mniej punktów - możliwość niedożywienia - kontynuacja MNA
 

MNA – Ocena pacjenta/ki
G. Czy pacjent mieszka w domu rodzinnym?



0 = nie



1 = tak

H. Czy pacjent zażywa więcej niż 3 leki

dziennie?



0 = nie



1 = tak

I. Obecność odleżyn, otarć naskórka lub

owrzodzeń



0 = tak



1 = nie

J. Ile pełnych posiłków dziennie spożywa

pacjent?



0 = 1 posiłek



1 = 2 posiłki



2 = 3 posiłki

K. Czy pacjent spożywa:



- przynajmniej jeden produkt mleczny

(mleko, ser, jogurt) dziennie? TAK/NIE



-rośliny strączkowe lub jaja 2 lub więcej

razy w tygodniu? TAK/NIE

-codziennie mięso, ryby lub drób?

TAK/NIE



0, 0 = jeżeli 0-1 x tak



0, 5 = jeżeli 2 x tak



1, 0 = jeżeli 3 x tak

L. Czy w ciągu dnia pacjent spożywa 2 lub

więcej posiłków zawierających



owoce lub warzywa?



0 = nie



1 = tak

M. Ile filiżanek/szklanek napojów (woda, sok,

kawa herbata, mleko, wino,…) pacjent

wypija dziennie?



0, 0 = mniej niż 3



0, 5 = 3 do 5



1, 0 = więcej niż 5

N. Ocena sposobu spożywania posiłków
0 = wymaga karmienia
1 = zjada samodzielnie, ale z trudnością
2 = pełna samoobsługa
O. Subiektywna ocena stanu odżywienia
0 = pacjent uważa, że jest niedożywiony
1 = nie potrafi ocenić lub stwierdza
niewielkie niedożywienie
2 = nie stwierdza zaburzeń stanu
odżywienia
P. Jak pacjent ocenia swój stan zdrowia w
porównaniu z rówieśnikami?
0, 0 = nie tak dobry
0, 5 = nie potrafi ocenić
1, 0 = tak samo dobry
2, 0 = lepszy
Q. Obwód ramienia w połowie jego
długości (MAC) w centymetrach:
0, 0 = MAC poniżej 21
0, 5 = 21 < MAC < 22
1, 0 = MAC równy lub wyższy 22
R. Obwód łydki (CC) w centymetrach:
0 = CC poniżej 31
1 = CC 31 lub więcej
 
Wynik końcowy……………./ 30
 
 
Interpretacja - 24 lub więcej – stan
odżywienia dobry
 
- 17 – 23, 5 – ryzyko niedożywienia
- poniżej 17 – niedożywienie

Skala Norton-

ryzyko odleżyn

Stan fizyczny

Stan

psychiczny

Aktywność

fizyczna

Zdolność

poruszania

się

Nietrzymanie

stolca/moczu

dobry (4)

czujny (4)

chodzi sam

(4)

pełna (4)

nie (4)

dość dobry

(3)

apatyczny (3)

z pomocą (3)

lekko

ograniczona

(3)

sporadycznie

(3)

zły (2)

splątany (2)

siedzi (2)

bardzo

ograniczona

(2)

nietrzymanie

moczu (2)

bardzo zły (1)

zamroczony

(1)

brak (1)

brak (1)

nietrzymanie

stolca (1)

Liczba poniżej 14 punktów świadczy o ryzyku odleżyn

Czynność

Nie potrafi

Potrafi z pomocą

Potrafi samodzielne

Spożywanie posiłków

0

5

10

Przechodzenie z łóżka na wózek i

odwrotnie

0

5

15

Utrzymanie higieny osobistej

0

0

5

Korzystanie z wc

0

5

10

Mycie/kąpiel całego ciała

0

0

5

Przejście 50m

0

5

10

Chodzenie po schodach

0

5

10

Jazda na wózku

0

0

5

Ubieranie się i rozbieranie

0

5

10

Kontrola zwieraczy odbytu

0

5

10

Kontrola zwieraczy moczu

0

5

10

Punktacja:

•100-80 – stan funkcjonalny dobry

•80-20 – upośledzenie funkcjonalne średno-ciężkie

•20-0 – upośledzenie funkcjonalne ciężkie, niesprawność

Skala Barthel-

zdolność osoby przewlekle chorej i niepełnosprawnej do samoopieki

Test rysowania zegara

(ang. Clock Drawing Test, CDT)

• stosowany do przesiewowej oceny

otępienia

• służący do oceny funkcji wzrokowo-

przestrzennych zależnych od płata
czołowego i kory skroniowo-ciemieniowej

Test rysowania zegara

-Maksymalna liczba punktów 5 ( za
każdy poziom poprawnie wykonany 1
punkt)

- Poziom jest poprawnie wykonany jeżeli
pacjent nie popełnij żadnych błędów –
patrz rycina obok

Nikt nie jest tak
stary, żeby nie
chciał przeżyć
jeszcze jednego
roku



Cycero