MASTITIS
V rok
M. D.
Klacze
ANATOMIA
Czynniki sprzyjające
występowaniu mastitis
u klaczy
• Zatrzymanie mleka na skutek słabego
zdajania gruczołu przez chore źrebięta
• nadmierna eksploatacja wymienia przez
głodne źrebięta przy małej ilości mleka
• zatrzymanie mleka po odsadzeniu
źrebaka lub po jego śmierci
• przenoszenie drobnoustrojów z jamy
gębowej źrebiąt
• obniżona odporność organizmu
• choroby infekcyjne innych narządów
Kiedy występuje
mastitis
•Zdecydowana większość w
okresie letnim -71%
•44 % w początkowym
okresie laktacji
•28 % w ciągu 8 tygodni
laktacji
•i aż 28 % u samic nie
będących w laktacji
• Epidemie mastitis w stadzie u
klaczy nie występują ( choć były
opisywane takie przypadki)
• przebyte w przeszłości zapalenia
nie predysponują do występowania
tego schorzenia w przyszłości
Mastitis u klaczy
poza laktacją
Postacie mastitis u
klaczy
•Zapalenie ostre
•zapalenie ropne
•zapalenie zgorzelinowe
•zapalenie chroniczne
Patogeny izolowane z
przypadków zapalenia
wymienia u klaczy
• Gramdodatnie
– paciorkowce hemolizujące
– gronkowce koagulazododatnie
• gramujemne
– E. coli,
– Klibsiella
– proteus
– Pseudomonas
• grzyby
Diagnostyka
•Wywiad i badanie kliniczne
•badanie bakteriologiczne
wydzieliny mlecznej
•badanie cytologiczne
wydzieliny mlecznej
•ultrasonografia
•biopsja
•badania laboratoryjne
Leczenie
• Antybiotyki
– 5-7 dni
– ogólnie/miejscowo
• ciepłe okłady
• zdajanie gruczołu
• niesterydowe leki przeciwzapalne
Suki , kotki
Znaczenie laktacji w
hodowli zwierząt
• Matka
• Potomstwo
Specyfika laktacji u suk
• Laktacja poporodowa
• Laktomania
Znaczenie diagnmostyki
stanów zapalnych
gruczołu sutkowego
• Diagnostyka różnicowa
– wczesna i późna zamartwica
noworodków
– wady wrodzone
– zakrzenia bakteryjne i wirusowe (CHV)
– syndrom słabego szczenięcia
– syndrom toksycznego mleka
• odsadzać czy nie odsadzać miot
Nieprawidłowości
dotyczące gruczołu
sutkowego
• Zaburzenia występujace w okresie
laktacji
• zaburzenia występijące poza
okresem laktacji
Zaburzenia mogace
występować poza okresem
laktacji
• Guzy nowotworowe
• torbiele
• łagodna proliferacja przewodów i
zrazików(epitelioplasia)
• rozszerzenie przewodow mlecznych
(ectasia ductum)
• stwardnienie włókniste (fibrosclerosis)
• ginekomastia - samce
Zaburzenia występujące
podczas laktacji
• Agalactia
• Galactostasis
• Mastitis
Agalactia-bezmleczność
• Bezmleczność
– prawdziwa -A
– rzekoma- B
• diagnostyka
• diagnostyka różnicowa
• leczenie
– A- brak leczenia
– B- acepromazyna, oxytocyna 2-3 UI/Ca
3xdziennie; 1-2 UI/Fe, 3xdziennie
Galactostasis- zastój
mleka
• Objawy
– powiększenie, obrzęk, gruczoł twardy, ciepły
w dotyku; często razem z mastitis występuje
– tuż po porodzie, przy gwałtownym odsadzeniu
szczeniąt, w ciąży urojonej
• Diagnostyka
– wywiad, badanie kliniczne, badanie
cytologiczne (> 3 mlnkom/ml, makrofagi,
kom. piankowate, fagocyty z kroplami
tłuszczu, neutrofile)
Leczenie w zależności od
okoliczności:
• Początek laktacji
– !czy szczenięta są w stanie pobierać samodzielnie
pokarm
– instynkt macierzyński matki
– przegłodzić samicę (24H), ograniczyć dawkę
pokarmową
– ręczne opróżnianie gruczołu z zalegającej wydzieliny
• galaktostaza związana z mastitis
– postępowanie jak przy mastitis
• okres odsadzenia, ciąża urojona
– likwidacja laktacji:bromokryptyna 10-40micg/kg,
cabergolina 5micg/kg, metergolina 0,2mg/kg,
naloxon 0,01mg/kg, kwas acetylosalicylowy250-
500mg/zw 2xdz.
Mastitis
• Zwykle występuje łącznie z galaktostazą
• dotyczy pojedynczych pakietów lub całego
gruczołu
• złe warunki hig., uszkodzenia przez szczen.,
inne schorzenia okresu okołoporod (ból, stes
etc.)
• DROGA WSTĘPUJĄCA lub droga zstępująca
• gronkowce! ( staph. aureus), E. coli,
paciorkowce
• gruczoł jest bolesny , zaczerwieniony , twardy
• często występuje anoreksja, objawy ogólne
• osłabienie miotu, popiskiwanie etc.
Matitis
• Mastitis acuta
• Mastitis subacuta
• Mastitis chronica
Laktacja
poporodowa
Ciąża urojona
Mastitis
• Mastitis purulenta
• Mastitis gangrenousa (toksyny
gronkowcowe)
Mastitis
• Wywiad, badanie kliniczne ( obl.
Miejscowe i ogólne
• badanie makroskopowe i mokroskopowe
wydzieliny mlecznej: LKS> 3mln/ml
głównie neutrofile, pH mleka >7
• badanie bakteriologiczne mleka oraz
środowiska dróg rodnych
• badanie kontrolnemacicy (USG)
• określenie pH nleka
Syndrom
toksycznego
mleka
15%zdrowych też ma
patogenną florę
• Określenie pH mleka może mieć
znaczeni przy doborze antybiotyków
( odczyn kwaśny>>> Sulf.+trim.,
linkomycyna,; odczyn
zasadowy>>>ampicylina, cefalexin
• odczyn ma większe znaczenie przy
stanach chronicznych
• zwrócic uwage na toksyczność
stosowanych środków dla potomstwa
Zgorzelinowe zapalenie
gruczołu sutkowego u suki
Dziękuję Państwu za
uwagę