Kaskada rzeki Łyny

W

yk

ła

d

I

I-

2

.2

W

st

ę

p

d

o

b

u

d

o

w

n

ic

tw

a

Politechnika Gdańska

Politechnika Gdańska

Katedra Budownictwa Wodnego i Morskiego

Katedra Budownictwa Wodnego i Morskiego

dr h. inż.

dr h. inż.

Adam Bolt

Adam Bolt

p

p

rof.

rof.

PG

PG

Przykłady obiektów hydrotechnicznych

Materiały do wykładu:

Łyna

(położenie)

•

Łyna jest rzeką transgraniczną, płynącą przez obszar

dwóch państw. Jest lewostronnym dopływem rzeki

Pregoły, uchodzącej do Zalewu Kaliningradzkiego

• Jej górny i środkowy odcinek znajdują się na terenie

Polski północnej, w granicach województwa

warmińsko-mazurskiego, natomiast w dolnym biegu

płynie przez obszar Obwodu Kaliningradzkiego.

• Łyna, bierze początek w rezerwacie „Źródła rzeki Łyny

im. prof. J. Kobendzy”. Całkowita długość Łyny wynosi 263,7

km.

• Zlewnia Łyny w granicach Polski wynosi 5700 km² zaś jej

długość to 190 km (choć różne źródła podają różne

wartości). 

Rezerwat Rzeki Łyny

„RZEKA ŁYNA”

Rzeka Łyna,

wykorzystanie

hydroenergetyczne

– możliwości.

Dopływy rzeki Łyny,

możliwości

wybudowania kaskady

stopni wodnych.

Rzeka Łyna,

Hydrotechnika, a

ochrona środowiska

i ekologia.

Rzeka Łyna,

otoczenie administracyjne

i konkurencja na rynku

producentów energii.

Wykorzystanie

hydroenergetyczne rzeki
to:

1) budowa stopni piętrzących
wodę

2) uregulowanie nurtu rzeki

3) budowa mostów

Stopnie Wodne

(Zabudowa

hydrotechniczna)

Stopnie Wodne – Młyn

Stopnie Wodne – jaz Olsztyn

Stopnie Wodne – MEW

Olsztyn

Stopnie Wodne – MEW

Olsztyn

Stopnie Wodne – MEW

Lidzbark Warmiński

Stopnie Wodne – MEW

Lidzbark Warmiński

Stopnie Wodne – MEW

Lidzbark Warmiński

Stopnie Wodne – MEW

Lidzbark Warmiński

Stopnie Wodne – MEW

Lidzbark Warmiński

Stopnie Wodne – MEW

Lidzbark Warmiński

Stopnie Wodne – MEW

Lidzbark Warmiński

Stopnie Wodne – MEW Lidzbark

W

Stopnie Wodne – MEW Wojdyty

Stopnie Wodne – MEW

Wojdyty

Stopnie Wodne – MEW

Wojdyty

Stopnie Wodne – MEW Łyna

Pozostałe obiekty

hydrotechniczne

Pozostałe obiekty

hydrotechniczne

Pozostałe obiekty

hydrotechniczne

Pozostałe obiekty

hydrotechniczne

Koncepcja zagospodarowania

rzeki

Kotowo -Ardapy

Koncepcja zagospodarowania

rzeki

Ardapy - Bartoszyce

Koncepcja zagospodarowania

rzeki

Szylina

Koncepcja zagospodarowania

rzeki

Smolanka

Koncepcja zagospodarowania

rzeki

Planowane nowe stopnie wodne:

Kotowo – w fazie reazlizacji
Ardapy
Bartoszyce
Szylina
Smolanka

i istniejące obiekty:

• Wojdyty,
• Wadąg,
• Lidzbark 1 i 2

utworzyć powinny tzw. kaskadę dolnego

odcinka rzeki

Uwagi ogólne

Rzeka ma naturalny układ poziomy o dużym
zróżnicowaniu geometrii. Wyrównany spadek zwierciadła
wody wynosi J = 0,00061, ma dużą zmienność lokalną.

Szczególnie liczne kontrowersje wzbudza budowa stopni
rzecznych.

Należy tu jednak rozróżnić dwie różne

sytuacje:

- odbudowę stopni przedtem istniejących których brak
powoduje niszczenie koryta oraz degradację,
ukształtowanego w okresie istnienia stopnia, środowiska
przyrodniczego; budowa takich stopni nie budzi
zazwyczaj ostrych kontrowersji,
-

budowę nowych stopni, zmieniających

dotychczasowe warunki panujące w rzece.

• Stopnie rzeczne mogą mieć negatywny wpływ na ochronę

przeciwpowodziową; większość stopni rzecznych

ogrodzona jest dość długimi zaporami bocznymi

ogrodzona co powoduje utratę retencji terenowej i

zwiększenie zagrożenia powodziowego terenów niżej

położonych.

• W przypadku, gdy zapory boczne zastępują istniejące

uprzednio obwałowania przeciwpowodziowe oznacza to

istotne pogorszenie warunków bezpieczeństwa terenów

chronionych (stałe zamiast krótkotrwałego zagrożenia

spiętrzonymi wodami).

• Należy zachować bardzo duże środki ostrożności,

szczególnie w fazie projektowania i nie dopuścić do

utracenia niszy ekologicznej najpiękniejszych miejsc rzeki

Łyny.

• Możliwości zagospodarowania

hydroenergetycznego rzeki Łyny są dobrym

polem do popisu dla hydrotechników

polskich.

Dziękuję za uwagę.

Dziękuję za uwagę.

Małe Elektrownie

Małe Elektrownie

Wodne

Wodne

W

yk

ła

d

I

I-

2

W

st

ę

p

d

o

b

u

d

o

w

n

ic

tw

a

Politechnika Gdańska

Politechnika Gdańska

Katedra Budownictwa Wodnego i Morskiego

Katedra Budownictwa Wodnego i Morskiego

dr h. inż.

dr h. inż.

Adam Bolt

Adam Bolt

p

p

rof.

rof.

PG

PG

Materiały:

Materiały:

BWiM sem. X -Seminarium dyplomowe 2006

BWiM sem. X -Seminarium dyplomowe 2006

Piotr Procaj:

Piotr Procaj: Możliwości wykorzystania
hydroenergetycznego rzeki Łyny