Warunki Integracji:

Rzeczywista - produkowanie takich dóbr lub produktów których kraje członkowskie produkują w niewystarczającej
ilości. Dobry przykładem jest gospodarka Grecji - produkcja cytrusów, bakalii, oliwy z oliwek.

-

Potencjalna - kraj może wypracowad sobie specjalizację w takiej dziedzinie, która jest dziedziną leżącą w interesie
wszystkich krajów członkowskich. W Polsce jest to rolnictwo ekologiczne oraz przemysł samochodowy (FIAT, Opel);
Polska nie ma konkurencji w produkcji bombek na choinkę.

-

Komplementarnośd gospodarek - podział na rzeczywistą i potencjalną:

1.

Odpowiednia infrastruktura - rozwinięte połączenia drogowe, morskie, telekomunikacyjne, informatyczne.

2.

Sprzyjająca polityka ekonomiczna - rządy i parlamenty podejmują odpowiednie kroki do tworzenia odpowiedniego
prawodawstwa. Wzajemne preferencje celne, wprowadzenie swobody przepływu kapitału, pracy, koordynacja polityki
gospodarczej.

3.

Chęd i wola integracji - np. CEFTA - zrzeszenie paostw Europy Środkowej i Wschodniej.

4.

Bliskośd geograficzna integrujących się krajów - chodzi o to, aby efekty wywołane zaprzestaniem pobieraniem cła nie zostały
skonsumowane poprzez koszty transportu. Najczęściej mówimy o regionalnej integracji gospodarczej, czyli w krajach ze sobą
sąsiadujących.

Formy Integracji (etapy):

Cła ad valorem - czyli od wartości, np. 10% wartości towaru; 100$ + 10% = 110 USD

-

Cła specyficzne - są naliczane od ilości, np. 10 $/t

-

na samochody może obowiązywad stawka 10% wartości, ale nie mniej jednak niż 500 Euro

□

10$/t do 10000 ton i 20$/t do 20000 ton,

□

Często nakładane na produkty rolne.

□

Cła mieszane - czyli cła kombinowane (kombinacja dwóch poprzednich stawek):

-

Strefa Wolnego Handlu - polega na wyeliminowaniu ceł w handlu wzajemnym, na zniesieniu wszelkich innych ograniczeo
(ilościowych i jakościowych) w handlu pomiędzy krajami. Kraje mają pełną autonomię w kształtowaniu swojej polityki za
granicą.

Eliminujemy cła (rodzaje ceł):

1.

Środki parataryfowe - działają podobnie jak cła, zwiększają one cenę towaru importowanego jednak nie są one
cłami, mogą to byd dodatkowe opłaty nakładane w imporcie, mogą to byd opłaty wyrównawcze.

-

Środki pozataryfowe - ograniczają one wielkośd importu w kraju.

-

Oprócz ceł mamy narzędzia polityki handlowej:

Unia Celna - jest rozwinięciem strefy wolnego handlu, zawiera w sobie wszystkie jej założenia, a oprócz tego kraje, które
tworzą Unię Celną ustanawiają wspólną zewnętrzną taryfę celną

2.

Swobodny przepływ towarów,

•

Swobodny przepływ osób,

•

Swobodny przepływ usług,

•

Swobodny przepływ kapitału.

•

Wspólny Rynek - powstaje na bazie Unii Celnej, zapewnia 4 swobody (4 wolności):

3.

Unia Gospodarcza - najczęściej prowadzi do wprowadzenia wspólnej waluty, chodzi tutaj również o różnego rodzaju
polityki makroekonomiczne. Konieczne jest funkcjonowanie instytucji pozanarodowych. Kraje tracą autonomię w
tworzeniu własnej polityki pieniężnej.

4.

Żaden kraj na świecie nie doszedł do integracji totalnej!

Efekt kreacji handlu:

Mamy dwa paostwa A i B. Kraje te nie tworzą strefy wolnego handlu ani unii celnej. Kraj A nakłada cło na kraj B a kraj B robi to
samo. W stosunku do krajów trzecich mogą stoswad dowolne cło. Kraj B produkuje produkt X taniej (200zł) niż w kraju A (220zł).
Nałożenie cła przez kraj produkujący taniej ten towar jest droższy w kraju A i handel nie następuje.

Jeżeli stworzymy pomiędzy tymi krajami strefę wolnego handlu, nie jest wówczas pobierane cło. Na towary pochodzące z innych
krajów, mogą nakładad cła. W związku z zaistniałą sytuacją kraj B eksportuje towar X do kraju A, gdyż wytwarza go taniej niż kraj
A. Pojawia się nowy strumieo handlu. Ten efekt nazywamy efektem kreacji handlu.

Znoszona między krajami strefy czy unii stawka celna jest wyższa od występującej poprzednio między nimi różnicy

-

Efekt kreacji handlu - oznacza wytworzenie się nowych strumieni handlu miedzy krajami członkowskimi strefy wolnego handlu
lub unii celnej. Droższa produkcja krajowa zostaje zastąpiona taoszym - na skutek zniesienia ceł - importem z krajów
członkowskich. Efekt ten następuję gdy:

Wykład II - 01.03.2011

Integracja Europejska Strona 1

Znoszona między krajami strefy czy unii stawka celna jest wyższa od występującej poprzednio między nimi różnicy
w kosztach produkcji danego towaru;

-

Elastycznośd cenowa popytu na ten towar w kraju o wyższych kosztach produkcji jest odpowiednio wysoka;

-

Odpowiednio wysoka jest elastycznośd cenowa podaży tego towaru w kraju, w którym jego koszty produkcji są niższe.

-

Efekt przesunięcia handlu:

Jest to sytuacja krajów trzecich przez utworzenie krajów strefy wolnego handlu lub unii celnej. Import towaru z kraju C
(produkcja za 180zł) do kraju A przy cle w wysokości 20%. Cena towaru w kraju A wyniosła 216zł. W momencie gdy kraje A i B
tworzą strefę wolnego handlu, kraj C nie wchodząc w nią pozostaje na granicy celnej między krajem A. Nie zmieniają się warunk i
produkcji. Kraj A zaprzestaje importu z kraju C.
Efekt przesunięcia handlu powoduje spadek efektywności gospodarowania w skali globalnej.

Efekt kreacji handlu to wzrost wielkości wzajemnej wymiany handlowej krajów tworzących strefę wolnego handlu lub unię
celną.

Efekt przesunięciu handlu to zwiększenie należących do unii celnej w handlu krajów-członków unii oraz zmniejszenie udziału
krajów trzecich, w wyniku przesunięcia się źródeł zakupów z krajów pozostających na zewnątrz unii, do krajów wchodzących w
skład unii.

Wpływ integracji na rozwój gospodarczy kraju:

Mówimy przede wszystkim o poprawie efektywności alokacji czynników produkcji, tzn. kraj może przenieśd
zasoby/czynniki/kapitał/siłę ludzką do produkowania tych produktów, które produkuje najlepiej. Powoduje to wzrost eksportu.
Ponieważ eksportujemy, musimy mied bazę do produkcji - wyższa stopa inwestycji, wzrost produkcji, który powoduje wyższą
stopę wzrostu gospodarczego. Przy wzroście produkcji przemysłowej mówimy o korzyści skali, poprawie produktywności
i zwiększenie konkurencyjności towarów wytwarzanych w kraju.

Integracja daje możliwości szybszego rozwoju gospodarczego kraju.

Pozwala na ominięcie barier rozwoju o charakterze naturalnym - swobodny dostęp do zasobów innego kraju,

1.

Kraje mogą wspólnie inwestowad w badania i rozwój - przyspieszenie postępu naukowo-technicznego,

2.

Koncentracja środków na wybranych dziedzinach produkcji i likwidacja produkcji mniej efektywnej,

3.

Ułatwienia w handlu wzajemnym - wzrost konkurencyjności ugrupowania,

4.

Wzrost stopy życiowej.

5.

Zalety integracji:

Nierównomiernośd rozmieszczenia zasobów produkcyjnych, np. przemieszczanie się ludzi do regionów najwyżej
rozwiniętych,

1.

Integracje nierówne - kraje wyżej rozwinięte gospodarczo korzystają więcej z integracji, kraje mniej rozwinięte nie
uzyskują tak dużych korzyści,

2.

Szybsze przenoszenie wahao koniunkturalnych pomiędzy krajami na skutek eliminacji barier (kraje GIPSI),

3.

Ograniczenie autonomii danego kraju.

4.

Wady integracji:

Integracja Europejska Strona 2