Zadania szkoły

rodzenia

Sławomir Szymański

Zakład Pielęgniarstwa

Położniczo-Ginekologicznego PAM

Zadania szkoły rodzenia

Historia szkół rodzenia

Historia szkół rodzenia

Pomysłodawczynią utworzenia w Polsce szkół
rodzenia była dr Jadwiga Beaupre, która
jako pierwsza, w 1956 roku założyła
w Krakowie Izbę Porodową. Propagowała idee
świadomego, aktywnego porodu siłami
natury, z udziałem ojca.
Następne Szkoły Rodzenia w Polsce powstały
w w Łodzi, Wrocławiu, Szczecinie. Obecnie
patronat nad ich rozwojem sprawuje Instytut
Matki iDziecka w Warszawie.

Podstawowe zadania

Podstawowe zadania

przygotowanie obojga rodziców
do porodu, rodzicielstwa,
pojmowanego jako całokształt
zagadnień psychofizycznych
związanych z ciążą, porodem,
połogiem i wczesnym okresem
życia dziecka

Czym się zajmuje szkoła rodzenia?

1.

Zmiany przystosowawcze ustroju podczas
ciąży.

2.

Rola treningu przedporodowego
w usprawnieniu posiadanych uzdolnień.

3.

Przebieg porodu w doświadczeniu
rodzącej.

4.

Współpraca rodzącej w I okresie porodu.

5.

Współpraca rodzącej w II okresie porodu.

Czym się zajmuje szkoła rodzenia?

c.d.

7.

Momenty przełomowe w przebiegu
porodu.

8.

Gotowość podjęcia wysiłku
porodowego.



Kurs trwa 8 tygodni,



Zaczyna się około 20. tygodnia
ciąży.

Czym się zajmuje szkoła rodzenia?

c.d.

Rola partnera

Rola partnera

stała obecność przy kobiecie rodzącej,
obserwacja nadchodzących skurczów i

pomoc w prawidłowym oddychaniu,
obserwacja czynności serca płodu na

zapisie KTG lub przy osłuchiwaniu,
masaż okolicy krzyżowej,
pomoc w utrzymaniu odpowiedniej

pozycji podczas parcia,
odpępnienie noworodka.

Program szkoły rodzenia

1.

spotkania, w czasie których omawia się

kolejne etapy porodu, oraz zadania, jakie

obydwoje rodzice mają podczas nich do

spełnienia,

2.

ćwiczenia gimnastyczne, których celem jest

zwiększenie sprawności, kondycji, a także

gotowości organizmu do wysiłku. Są to

głównie ćwiczenia ogólnorozwojowe,

relaksacyjne i oddechowe.

3.

zajęcia , podczas których przedstawia się

zasady karmienia piersią oraz opieki nad

noworodkiem.

Rozszerzone zadania Szkoły Rodzenia wg

Fijałkowskiego:



Propagowanie podstawowych zasad higieny
ciąży, porodu i połogu oraz korygowanie
dostrzeżonych niedociągnięć w okresie ciąży.



Pogłębienie dialogu małżeńskiego,
z uwzględnieniem pełniejszego i bardziej
harmonijnego zaangażowania rodzicielskiego
obu małżonków (uwypuklenie roli ojca
podczas ciąży).



Prowadzenie ćwiczeń gimnastycznych
przewidzianych programem dla ciąży
zaawansowanej.

Rozszerzone zadania Szkoły

Rodzenia wg Fijałkowskiego c.d.:



Nauczenie zasad opieki nad

noworodkiem

i niemowlęciem.



Zaangażowanie mężów do zadań

rodzicielskich: zapoznanie ich z

programem szkoły rodzenia, określenie

ich roli jako instruktorów podczas

ćwiczeń gimnastycznych w domu,

praktyczna nauka kąpania i

pielęgnowania niemowlęcia.

Rozszerzone zadania Szkoły

Rodzenia wg Fijałkowskiego c.d.:



Objaśnienie przebiegu porodu w taki sposób,
jak go przeżywa kobieta rodząca,
uwzględniając bezpośrednie obserwacje i
wypowiedzi absolwentek Szkoły.



Nauka oddychania torem brzusznym zgodnie
z przebiegiem fali skurczowej i odprężenia
(relaksu) w przerwie międzyskurczowej, jako
przygotowanie do I okresu porodu.



Nauka bezdechu i parcia, jako przygotowanie
do II okresu porodu.

Rozszerzone zadania Szkoły

Rodzenia wg Fijałkowskiego c.d.:



Kontynuowanie ćwiczeń
gimnastycznych
w połogu wg programu
przewidzianego dla tego okresu.



Kształtowanie nowego modelu
kulturowego w zakresie przeżywania
macierzyństwa i ojcostwa z
aktywnym włączeniem wysiłku matki
w ochronę rodzącego się dziecka.

Ekologia w szkole rodzenia

Program Łódzkiej Szkoły Rodzenia na

początku lat osiemdziesiątych został

rozbudowany pod kątem ekologii rozrodu.

Wiązało się to z wprowadzeniem tematyki

dotyczącej:
Odpowiedzialnego rodzicielstwa opartego

na zasadach naturalnej regulacji poczęć,
Szkodliwości stosowania preparatów

hormonalnych w trosce o zdrowie

poczętego dziecka,

Ekologia w szkole rodzenia

Nawiązania wczesnego dialogu z
dzieckiem w okresie prenatalnym,
przygotowania obojga rodziców do
pełnienia ról rodzicielskich,
Przygotowania do porodu
naturalnego obojga małżonków oraz
przygotowania kobiety do przyjęcia
dogodnej pozycji w czasie porodu,

Ekologia w szkole

rodzenia

„Łagodnego” przyjścia na świat
dziecka polegającego na minimalizacji
szoku poporodowego,
Upowszechniania wiedzy o karmieniu
naturalnym,
Rozpoznania i dowartościowania
współczesnego modelu rodziny,
charakteryzującego się
zharmonizowanym dwurodzicielstwem.

Transformacja szkoły

rodzenia Fijałkowskiego

I etap:

Ubezboleśnienie porodu →
ufizjologicznienie jego przebiegu
(Psychoprofilaktyka jako metoda

psychologicznego znieczulenia – 1957-
1964).

Transformacja szkoły rodzenia

Fijałkowskiego

II etap:

Rodzaj techniki: hipnoza →
sugestia →
pedagogizacja (wprowadzenie elementu
psychagogiki, czyli potraktowanie porodu

jako

zadania – 1965-1982).

Transformacja szkoły rodzenia

Fijałkowskiego

III etap:

ochrona matki przed bólem →
ochrona płodu poprzez przysposobienie

matki

do współpracy z siłami natury (ekologia

porodu).

Popularyzacja szkół rodzenia

Największy wpływ na popularyzację tej

formy kształcenia przedporodowego, a

także w ogóle na podniesienie poziomu

opieki okołoporodowej miała akcja

„Rodzić po Ludzku”. Akcja ta

zainspirowana była wykładem Sheili

Kitzinger, która na kongresie „Jakość

narodzin, jakość życia” w Warszawie w

1993 roku przedstawiła angielskie

wydanie przewodnika po szpitalach

położniczych.

Popularyzacja szkół rodzenia

Spowodowało to, że już po kilku

miesiącach miesięcznik „Twoje

Dziecko” i Ośrodek Edukacji

Ekologicznej EKO – OKO zaapelowali

o listy kobiet na temat ich przeżyć

podczas porodu. To dzięki tym

wypowiedziom na łamach „Gazety

Wyborczej” w 1994 roku pojawiła

się ankieta „Rodzić po ludzku”, w

której kobiety wypowiadały się na

temat warunków odbywania porodu

i jakości opieki okołoporodowej.

Popularyzacja szkół rodzenia

W 1995 roku do akcji dołączył się
Program 1 TVP, 20 lokalnych stacji
radiowych i telewizyjnych oraz „Super
Express”. Każda edycja kończyła się
wydaniem „Przewodnika po szpitalach
położniczych”. Jednym z kryterium
ocen było to, czy szpital przygotowuje
kobiety do porodu, organizuje bądź
poleca szkoły rodzenia.

Fundacja „Rodzić po

Ludzku”

W 1996 roku powołano Fundację
Rodzić po Ludzku.
Główny cel, jaki przyjęła Fundacja to
poprawa jakości opieki
okołoporodowej, natomiast jednym z
założeń jest prawo do edukacji
rodziców, „by najpełniej przeżywali
macierzyństwo i ojcostwo”.

Szkoły rodzenia w Polsce

300 szkół rodzenia w Polsce,
w województwie

zachodniopomorskim 23.
Tylko 17% kobiet korzysta ze

zorganizowanej edukacji

przedporodowej w szkole

rodzenia
w Holandii – 70% przyszłych

mam.

Szkoły rodzenia w Polsce

Aż 70 % uczestniczek kursów spodziewa się

swojego pierwszego dziecka. Tak więc u

prawie co czwartej kobiety edukacja

przedporodowa jest prowadzona najczęściej

w formie pogadanek podczas wizyty

kontrolnej u lekarza lub w sposób

niesformalizowany.
Szkoły rodzenia mają istotną rolę w

przygotowaniu kobiet do macierzyństwa i

małżeństw do rodzicielstwa. Przyczyniają się

do propagowania wiedzy o ciąży, porodzie,

pielęgnacji noworodka, kształtują

prozdrowotny tryb życia.

Korzyści szkoły rodzenia

w czasie ciąży

Częstsze korzystanie w czasie ciąży z

usług służby zdrowia.
Wyższy odsetek ciąż o prawidłowym

przebiegu.
Większa świadomość roli prawidłowego

odżywiania w czasie ciąży.

Korzyści szkoły rodzenia

w czasie ciąży

Bardziej racjonalne odżywianie i właściwe
postępowanie w czasie ciąży i porodu.
Mniejszy przyrost masy ciała.
Ćwiczenia fizyczne w ciąży poprawiają
kondycję ciężarnej, relaksują ją i przygotowują
do porodu. Wydolność wysiłkowa kobiet w
okresie ciąży jest podobna do wydolności
kobiet nie ciężarnych,
a pomiędzy 24. a 35. tyg. ciąży nawet
większa.

Korzyści ćwiczeń w

czasie ciąży

Zachowanie homeostazy

organizmu,
Złagodzenie skutków zmian

zachodzących w organizmie,
Zapewnienie lepszej sprawności

mięśni i więzadeł, które ulegają

rozluźnieniu,
Złagodzenie skutków przyrostu

wagi ciała,
Wzmocnienie układu nerwowego.

Korzyści ćwiczeń w czasie

ciąży c.d.

Polepszenie snu i łaknienia,
Przygotowanie do porodu, poprzez

przygotowanie mięśni biorących udział w

akcie porodowym, poprzez naukę szybkiego

rozluźniania mięśni oraz poprzez dobrą

wymianę tlenu między płodem a matką.
Systematyczne ćwiczenia w ciąży wpływają

na lepszą kondycję fizyczną w czasie ciąży,

dodatni wpływ na stan psychiczny, mniejszy

przyrost masy ciała, zwiększoną pojemność

płuc o 25%, mniejszą liczbę powikłań w

ciąży i mniejszą liczbę cięć cesarskich.

Wpływ ćwiczeń na poród

Liczba i intensywność ćwiczeń

fizycznych wykonywanych

w późnym okresie ciąży mają

istotny wpływ na masę

urodzeniową dziecka.
Krótszy czas trwania porodu.
Mniejsza bolesność skurczów.
Niższa utrata krwi podczas

porodu.

Wpływ ćwiczeń na poród

c.d.

Umiejętność relaksacji. Muzyka w czasie ciąży

wpływa na stan psychofizyczny ciężarnej i

likwiduje negatywne stany emocjonalne, w

czasie porodu powoduje lepszą koncentrację,

łatwiejsze i efektywniejsze oddychanie w

czasie skurczów macicy, a w czasie przerwy

międzyskurczowej lepsze odprężenie, relaks i

rozluźnienie. Ponadto muzyka podczas

porodu prowadzi do skrócenia czasu porodu

poprzez szybsze rozwieranie się szyjki

macicy.
U kobiet otyłych częściej występują cięcia

cesarskie, natomiast niski stan odżywienia

ciężarnych przed ciążą, mała masa ciała i

niski wzrost mogą zwiększać ryzyko

wystąpienia porodów przedwczesnych.

Korzyści szkoły rodzenia

w czasie porodu

Muzyka w czasie ciąży i porodu

zmniejsza lęk przed porodem u

69% osób. Wysoki poziom lęku

może mieć niekorzystny wpływ na

przebieg i zakończenie ciąży.
Mniejszy lęk i doznania bólowe,

poród bez napięcia i świadome

rozgrywanie aktu porodowego.
Mniejsze zużycie leków

przeciwbólowych.

Korzyści szkoły rodzenia

w czasie porodu

Częściej poród drogami natury. Mniej

porodów zabiegowych i mniejsza liczba

powikłań w czasie porodu.
Częściej poród rodzinny. Poród taki jest

bardziej korzystny niż poród tradycyjny.
Mniejszy lęk i ból.
Dwukrotnie mniejsza zabiegowość

położnicza i dwukrotnie mniejszy

wskaźnik cięć cesarskich.

Wpływ ćwiczeń na przebieg

połogu

Szybsze odzyskanie sprawności
fizycznej po porodzie u kobiet
ćwiczących w ciąży,
Szybsze wystąpienie laktacji wcześniej
i utrzymywanie się jej dłużej w
porównaniu z kobietami nie
ćwiczącymi.
Lepsza kondycja.
Ćwiczenia korzystnie wpływają na stan
płodu.

Korzyści szkoły rodzenia

w czasie połogu

100% kobiet po szkole rodzenia

podejmuje karmienie naturalne i

karmią dłużej piersią.
Wysoki odsetek matek nie

karmiących piersią oraz matek,

które zaprzestały karmienia

naturalnego po 1 miesiącu życia

stanowią kobiety z

wykształceniem podstawowym,

a więc grupa kobiet, która

najrzadziej uczęszcza do szkoły

rodzenia.

Korzyści szkoły rodzenia

w czasie połogu

Ryzyko urodzenia dziecka z małą masą urodzeniową

jest blisko trzykrotnie wyższe dla kobiet, które nie

uczestniczyły w zajęciach szkoły rodzenia,
W grupie kobiet nie objętych opieką przedporodową

stwierdzono znacznie wyższy odsetek ciąż

zakończonych urodzeniem noworodka z niską masą

ciała, a także wówczas, gdy rozpoczęcie tej opieki

następowało po 3 miesiącu ciąży lub liczba wizyt

wynosiła 7 lub mniej.
Zajęcia w szkole rodzenia są środkiem profilaktycznym

ilościowego i jakościowego zmniejszenia zagrożenia

uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego płodu

i noworodka.

Korzyści szkoły rodzenia

dla dziecka

Mniejsza liczba urazów okołoporodowych
i lepszy stan noworodka wg skali Apgar.
Kształtowanie się wyobrażeń rodziców
o własnym dziecku i przystosowanie do
podjęcia ról rodzicielskich.
Kobiety po szkole rodzenia rzadziej
wymagają wsparcia ze strony personelu
w systemie rooming-in.

Rooming- in

Rooming- in

Korzystnie wpływa na oddziaływanie

psychoterapeutyczne w pierwszych

chwilach po narodzinach dziecka. Dzięki

praktycznym radom i wskazówkom

udzielanym przez personel medyczny

matka nabiera pewności w pielęgnacji

noworodka. Również możliwość

odwiedzin matki z dzieckiem przez

najbliższych wpływa bardzo korzystnie

na relacje z otoczeniem.

Imersja wodna

Imersja wodna

łagodzacy i relaksujacy wpływ ciepłej
wody – 37

o

C na organizm,

p/ bólowe działanie wody,
środowisko podobne do tego, w jakim
płód przebywał przez okres 9
miesięcy, co sprawia , że noworodek
jest w przyjaznym I likwidującym
stres okołoporodowy otoczeniu.

Pozycja wertykalne

Pozycja wertykalne

klęczace,
kuczne i wiszące,
siedzace i leżące na
boku.

Parcie w pozycji kucznej

Parcie w pozycji kucznej

Parcie w pozycji klęcznej

Parcie w pozycji klęcznej

Parcie w pozycji kolankowej

Parcie w pozycji kolankowej

Pozycje wertykalne- zalety

Pozycje wertykalne- zalety

wzrastająca siła, regularność i zwiększona

częstotliwość skurczów.
łatwiejsze i maksymalne rozszerzenie kanału

rodnego,
łatwiejsze i szybsze rozwieranie sie szyjki macicy,
wykorzystanie do maksimum tłoczni brzusznej,
nienadwyrężanie mięśni
rozwieranie ujścia także w przerwie

miedzyskurczowej.
lepsze przystosowanie się mięśni dna miednicy.
łatwiejsza relaksacja między skurczami
zmniejszenie odczuć bólowych.

Dziękuję za uwagę

http://szpitalmadalinskiego.pl/portal/szkola/progr
am.html

http://www.pieluszki.pl/