KOAGULOPATIE
KOAGULOPATIE
POŁOŻNICZE
POŁOŻNICZE
KOAGULOPATIE POŁOŻNICZE
KOAGULOPATIE POŁOŻNICZE
Zaburzenia hemostazy w okresie ciąży lub
Zaburzenia hemostazy w okresie ciąży lub
okołoporodowym
okołoporodowym
Wrodzony defekt układu krzepnięcia
Wrodzony defekt układu krzepnięcia
Zaburzenia związane z nieprawidłowym
Zaburzenia związane z nieprawidłowym
przebiegiem ciąży lub porodu
przebiegiem ciąży lub porodu
Sprawne funkcjonowanie układu
Sprawne funkcjonowanie układu
hemostazy
hemostazy
zależy od działania 4 jego składowych:
zależy od działania 4 jego składowych:
Stanu naczyń krwionośnych
Stanu naczyń krwionośnych
Ilości i jakości płytek krwi
Ilości i jakości płytek krwi
Wydolności układu krzepnięcia
Wydolności układu krzepnięcia
Sprawności układu fibrynolizy
Sprawności układu fibrynolizy
ZMIANY W UKŁADZIE
ZMIANY W UKŁADZIE
KRZEPNIĘCIA W CIĄŻY
KRZEPNIĘCIA W CIĄŻY
objętości osocza i wpływ progesteronu –
objętości osocza i wpływ progesteronu –
poszerzenie naczyń =
poszerzenie naczyń =
szybkości
szybkości
przepływu krwi i
przepływu krwi i
ryzyka zakrzepicy żylnej
ryzyka zakrzepicy żylnej
syntezy niektórych czynników układu
syntezy niektórych czynników układu
krzepnięcia (I, II, V, VII, VIII, IX, X, XII)
krzepnięcia (I, II, V, VII, VIII, IX, X, XII)
XIII
XIII
Efektem tych zmian jest skrócenie czasu
Efektem tych zmian jest skrócenie czasu
protrombinowego i przyspieszenie
protrombinowego i przyspieszenie
sedymentacji erytrocytów, będące
sedymentacji erytrocytów, będące
wynikiem wzrostu stężenia fibrynogenu.
wynikiem wzrostu stężenia fibrynogenu.
AKTYWACJA UKŁADU
AKTYWACJA UKŁADU
KRZEPNIĘCIA
KRZEPNIĘCIA
TOR WEWNĄTRZPOCHODNY
TOR WEWNĄTRZPOCHODNY
Aktywacja cz.
Aktywacja cz.
XII przez odsłonięte, dodatnio
XII przez odsłonięte, dodatnio
naładowane włókna kolagenu.
naładowane włókna kolagenu.
W reakcji tej
W reakcji tej
uczestniczy kalikreina
uczestniczy kalikreina
i kininogen.
i kininogen.
TOR ZEWNĄTRZPOCHODNY
TOR ZEWNĄTRZPOCHODNY
Aktywacja cz.VII (prokonwertyny) przez
Aktywacja cz.VII (prokonwertyny) przez
tromboplastynę tkankową. W reakcji tej uczestniczą
tromboplastynę tkankową. W reakcji tej uczestniczą
jony wapnia.
jony wapnia.
AKTYWACJA UKŁADU
AKTYWACJA UKŁADU
KRZEPNIĘCIA - FAZY
KRZEPNIĘCIA - FAZY
I – wytworzenie aktywnej postaci cz.X (Xa)
I – wytworzenie aktywnej postaci cz.X (Xa)
T.wewnątrzpochodny – aktywacja cz. XI i IX przy
T.wewnątrzpochodny – aktywacja cz. XI i IX przy
obecności VIIIa, fosfolipidów płytek krwi i jonów
obecności VIIIa, fosfolipidów płytek krwi i jonów
wapnia
wapnia
T. zewnątrzpochodny - bezpośrednia aktywacja
T. zewnątrzpochodny - bezpośrednia aktywacja
cz.X przez VIIa w obecności jonów Ca
cz.X przez VIIa w obecności jonów Ca
II – Przekształcenie protrombiny w trombinę
II – Przekształcenie protrombiny w trombinę
pod wpływem Xa w obecności tromboplastyny
pod wpływem Xa w obecności tromboplastyny
osoczowej (cz.V, fosfolipidy płytek krwi i jony
osoczowej (cz.V, fosfolipidy płytek krwi i jony
Ca)
Ca)
III – Przekształcenie fibrynogenu w fibrynę
III – Przekształcenie fibrynogenu w fibrynę
przy udziale trombiny
przy udziale trombiny
ZMIANY W UKŁADZIE
ZMIANY W UKŁADZIE
FIBRYNOLIZY W CIĄŻY
FIBRYNOLIZY W CIĄŻY
aktywności PAI od końca I
aktywności PAI od końca I
trymestru do porodu
trymestru do porodu
syntezy tPA
syntezy tPA
Prowadzi to do zahamowania
Prowadzi to do zahamowania
układu fibrynolizy w ciąży
układu fibrynolizy w ciąży
KOAGULOPATIE WRODZONE
KOAGULOPATIE WRODZONE
Choroba von Willebranda
Choroba von Willebranda
Niedobór lub nieprawidłowa budowa vWf
Niedobór lub nieprawidłowa budowa vWf
vWf – udział w aktywacji wewnątrzpochodnego toru u.k.,
vWf – udział w aktywacji wewnątrzpochodnego toru u.k.,
agregacji płytek i jest nośnikiem cz.VIII
agregacji płytek i jest nośnikiem cz.VIII
Objawy: krwotoczne miesiączki, krwawienia z nosa,
Objawy: krwotoczne miesiączki, krwawienia z nosa,
j.ustnej
j.ustnej
i p.pokarmowego, wylewy podskórne, zwiększona utrata
i p.pokarmowego, wylewy podskórne, zwiększona utrata
krwi podczas zabiegów operacyjnych
krwi podczas zabiegów operacyjnych
Bad. lab.: wydłużony czas krwawienia i APTT, obniżone
Bad. lab.: wydłużony czas krwawienia i APTT, obniżone
stężenie vWf
stężenie vWf
Od II trymestru
Od II trymestru
syntezy vWf
syntezy vWf
W przypadku krwotoku położniczego – osocze świeżo
W przypadku krwotoku położniczego – osocze świeżo
mrożone, krioprecypitat, koncentrat vWf
mrożone, krioprecypitat, koncentrat vWf
KOAGULOPATIE WRODOZNE
KOAGULOPATIE WRODOZNE
HEMOFILIA
HEMOFILIA
Niedobór cz.VIII (hemofilia A) i IX (hemofilia B)
Niedobór cz.VIII (hemofilia A) i IX (hemofilia B)
Kobiety nosicielki mogą demonstrować niezbyt
Kobiety nosicielki mogą demonstrować niezbyt
nasilone cechy skazy krwotocznej
nasilone cechy skazy krwotocznej
Lab.: wydłużenie czasu kaolinowo-kefalinowego,
Lab.: wydłużenie czasu kaolinowo-kefalinowego,
prawidłowy czas protrombinowy, spadek
prawidłowy czas protrombinowy, spadek
aktywności osoczowej cz.VIII
aktywności osoczowej cz.VIII
W ciąży:
W ciąży:
stężenia cz.VIII i IX,
stężenia cz.VIII i IX,
rzadko ujawnia
rzadko ujawnia
się skaza krwotoczna ( masywny uraz lub
się skaza krwotoczna ( masywny uraz lub
krwotok)
krwotok)
Przetoczenie krioprecypitatu lub koncentratu
Przetoczenie krioprecypitatu lub koncentratu
cz.VIII
cz.VIII
i dezmopresyny co 12 godzin (hemofilia A) lub
i dezmopresyny co 12 godzin (hemofilia A) lub
koncentratu cz.IX albo osocza świeżo mrożonego
koncentratu cz.IX albo osocza świeżo mrożonego
(hemofilia B)
(hemofilia B)
KOAGULOPATIE NABYTE
KOAGULOPATIE NABYTE
DIC – proces uogólnionej aktywacji
DIC – proces uogólnionej aktywacji
układu krzepnięcia, będący
układu krzepnięcia, będący
następstwem różnych procesów
następstwem różnych procesów
patologicznych.
patologicznych.
DIC - FAZY
DIC - FAZY
I – aktywacja układu krzepnięcia na drodze wewnątrz
I – aktywacja układu krzepnięcia na drodze wewnątrz
- lub zewnątrzpochodnej (wieloogniskowe
- lub zewnątrzpochodnej (wieloogniskowe
uszkodzenie śródbłonka, wniknięcie tromboplastyn
uszkodzenie śródbłonka, wniknięcie tromboplastyn
tkankowych)
tkankowych)
II – wieloogniskowe przekształcanie się fibrynogenu w
II – wieloogniskowe przekształcanie się fibrynogenu w
fibrynę pod wpływem trombiny
fibrynę pod wpływem trombiny
III – odkładanie się skupisk nici włóknika w świetle
III – odkładanie się skupisk nici włóknika w świetle
naczyń krwionośnych. Prowadzi to do niedotlenienia
naczyń krwionośnych. Prowadzi to do niedotlenienia
tkankowego
tkankowego
i martwicy a w konsekwencji do niewydolności
i martwicy a w konsekwencji do niewydolności
wielonarządowej.
wielonarządowej.
Aktywacji układu krzepnięcia towarzyszy aktywacja
Aktywacji układu krzepnięcia towarzyszy aktywacja
fibrynolizy
fibrynolizy
DIC-OBJAWY
DIC-OBJAWY
Postać lekka: dominującym objawem są
Postać lekka: dominującym objawem są
tworzące się mikrozakrzepy.
tworzące się mikrozakrzepy.
Postać ciężka: dominującym objawem
Postać ciężka: dominującym objawem
jest krwotok. Wybroczyny na skórze,
jest krwotok. Wybroczyny na skórze,
krwiaki, pęcherze krwotoczne,
krwiaki, pęcherze krwotoczne,
krwawienie z ran pooperacyjnych, z
krwawienie z ran pooperacyjnych, z
miejsc wkłuć, sinica kończyn, martwica
miejsc wkłuć, sinica kończyn, martwica
tkanek, niewydolność wielonarządowa,
tkanek, niewydolność wielonarządowa,
spadek ciśnienia, wstrząs.
spadek ciśnienia, wstrząs.
DIC – badania
DIC – badania
laboratoryjne
laboratoryjne
Wydłużenie APTT, czasu
Wydłużenie APTT, czasu
protrombinowego,
protrombinowego,
czasu trombinowego
czasu trombinowego
liczby płytek
liczby płytek
,
,
stężenia fibrynogenu
stężenia fibrynogenu
fibrynopeptydu A
fibrynopeptydu A
(FPA)
(FPA)
AT III
AT III
FDP
FDP
D-dimerów
D-dimerów
plazminogenu
plazminogenu
DIC - postępowanie
DIC - postępowanie
Wyeliminowanie cz. aktywującego układ krzepnięcia
Wyeliminowanie cz. aktywującego układ krzepnięcia
(ukończenie ciąży, podanie antybiotyku)
(ukończenie ciąży, podanie antybiotyku)
Dążenie do rozwiązania porodu drogami natury
Dążenie do rozwiązania porodu drogami natury
Rezygnacja ze znieczulenia przewodowego
Rezygnacja ze znieczulenia przewodowego
Wyrównanie niedoborów czynników krzepnięcia
Wyrównanie niedoborów czynników krzepnięcia
przed porodem lub zabiegiem operacyjnym po
przed porodem lub zabiegiem operacyjnym po
sprawdzeniu stężenia AT III
sprawdzeniu stężenia AT III
Opanowanie wstrząsu
Opanowanie wstrząsu
W początkowej fazie infuzja AT III
W początkowej fazie infuzja AT III
Podanie heparyny ( przeciwwskazane w zespole DIC
Podanie heparyny ( przeciwwskazane w zespole DIC
o ciężkim przebiegu), inhibitory fibrynolizy (EACA,
o ciężkim przebiegu), inhibitory fibrynolizy (EACA,
kw. traneksamowy).
kw. traneksamowy).
PRZYCZYNY DIC
PRZYCZYNY DIC
W POŁOŻNICTWIE
W POŁOŻNICTWIE
ZATOR PŁYNEM OWODNIOWYM
ZATOR PŁYNEM OWODNIOWYM
PRZEDWCZESNE ODDZIELENIE ŁOŻYSKA
PRZEDWCZESNE ODDZIELENIE ŁOŻYSKA
NADCIŚNIENIE INDUKOWANE CIĄŻĄ
NADCIŚNIENIE INDUKOWANE CIĄŻĄ
I RZUCAWKA
I RZUCAWKA
WEWNĄTRZMACICZNE OBUMARCIE
WEWNĄTRZMACICZNE OBUMARCIE
PŁODU
PŁODU
INFEKCJA WEWNĄTRZMACICZNA,
INFEKCJA WEWNĄTRZMACICZNA,
PORONIENIE SEPTYCZNE
PORONIENIE SEPTYCZNE
OSTRE STŁUSZCZENIE WĄTROBY
OSTRE STŁUSZCZENIE WĄTROBY
ZATOR PŁYNEM
ZATOR PŁYNEM
OWODNIOWYM
OWODNIOWYM
Częstość 1:40000 – 1:90000 ciąż
Częstość 1:40000 – 1:90000 ciąż
Śmiertelność matek: 80%
Śmiertelność matek: 80%
Częściej wieloródki, w okresie okołoporodowym,
Częściej wieloródki, w okresie okołoporodowym,
rodzące duże płody
rodzące duże płody
Płyn owodniowy: materiał zatorowy,
Płyn owodniowy: materiał zatorowy,
prokoagulant
prokoagulant
Objawy: niewydolność oddechowa (duszność,
Objawy: niewydolność oddechowa (duszność,
tachypnoe, sinica, tachykardia, spadek
tachypnoe, sinica, tachykardia, spadek
ciśnienia)
ciśnienia)
Objawy skazy krwotocznej
Objawy skazy krwotocznej
PRZEDWCZESNE
PRZEDWCZESNE
ODDZIELENIE ŁOŻYSKA
ODDZIELENIE ŁOŻYSKA
Częstość: 0,3-2,4% ciąż, z tego 25-20% kończy
Częstość: 0,3-2,4% ciąż, z tego 25-20% kończy
się DIC
się DIC
Śmiertelność matek 1-2%
Śmiertelność matek 1-2%
Zagrożenie obumarciem płodu 50%
Zagrożenie obumarciem płodu 50%
Czynniki ryzyka:
Czynniki ryzyka:
Wieloródki
Wieloródki
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze
Choroby nerek
Choroby nerek
Przedwczesne oddzielenie łożyska w poprzedniej ciąży
Przedwczesne oddzielenie łożyska w poprzedniej ciąży
Uraz
Uraz
Niedobór kwasu foliowego
Niedobór kwasu foliowego
PRZEDWCZESNE
PRZEDWCZESNE
ODDZIELENIE ŁOŻYSKA
ODDZIELENIE ŁOŻYSKA
Aktywacja układu krzepnięcia – tor
Aktywacja układu krzepnięcia – tor
zewnątrz- i wewnątrzpochodny
zewnątrz- i wewnątrzpochodny
(trombina z krwiaka
(trombina z krwiaka
pozałożyskowego aktywuje
pozałożyskowego aktywuje
bezpośrednio ukł. krzepnięcia)
bezpośrednio ukł. krzepnięcia)
PRZEDWCZESNE
PRZEDWCZESNE
ODDZIELENIE ŁOŻYSKA
ODDZIELENIE ŁOŻYSKA
Objawy zależą od lokalizacji, powierzchni
Objawy zależą od lokalizacji, powierzchni
oddzielenia oraz szybkości przebiegu procesu
oddzielenia oraz szybkości przebiegu procesu
Ból w podbrzuszu
Ból w podbrzuszu
Wzrost napięcia spoczynkowego macicy
Wzrost napięcia spoczynkowego macicy
Brak oznak życia płodu
Brak oznak życia płodu
Objawy wstrząsu
Objawy wstrząsu
Krwawienie (w 20% przypadków brak)
Krwawienie (w 20% przypadków brak)
Zawał maciczno-łożyskowy (macica Couvelair’a)
Zawał maciczno-łożyskowy (macica Couvelair’a)
Postępowanie:
Postępowanie:
Szybkie ukończenie ciąży, zwalczanie wstrząsu,
Szybkie ukończenie ciąży, zwalczanie wstrząsu,
uzupełnienie czynników krzepnięcia
uzupełnienie czynników krzepnięcia
WEWNĄTRZMACICZNE
WEWNĄTRZMACICZNE
OBUMARCIE PŁODU
OBUMARCIE PŁODU
Przyczyny:
Przyczyny:
Nieprawidłowości budowy jaja
Nieprawidłowości budowy jaja
płodowego
płodowego
Zaburzenia czynnościowe
Zaburzenia czynnościowe
Zakażenia
Zakażenia
Przyczyny immunologiczne
Przyczyny immunologiczne
Konflikt serologiczny
Konflikt serologiczny
Cukrzyca
Cukrzyca
Nadciśnienie
Nadciśnienie
WEWNĄTRZMACICZNE
WEWNĄTRZMACICZNE
OBUMARCIE PŁODU
OBUMARCIE PŁODU
DIC ma przebieg przewlekły (powolne
DIC ma przebieg przewlekły (powolne
wchłanianie tromboplastyn
wchłanianie tromboplastyn
tkankowych do krwioobiegu matki)
tkankowych do krwioobiegu matki)
90% obumarłych ciąż ulega
90% obumarłych ciąż ulega
samoistnemu wydaleniu w ciągu 14 dni
samoistnemu wydaleniu w ciągu 14 dni
Zaburzenia krzepnięcia pojawiają się
Zaburzenia krzepnięcia pojawiają się
po 4 tygodniach, pełnoobjawowe DIC
po 4 tygodniach, pełnoobjawowe DIC
występuje
występuje
u 40% ciężarnych po 6 tygodniach.
u 40% ciężarnych po 6 tygodniach.
WEWNĄTRZMACICZNE
WEWNĄTRZMACICZNE
OBUMARCIE PŁODU
OBUMARCIE PŁODU
Postępowanie (zależnie od wieku
Postępowanie (zależnie od wieku
ciąży) :
ciąży) :
-
wyłyżeczkowanie jamy macicy
wyłyżeczkowanie jamy macicy
-
indukcja porodu
indukcja porodu
W przypadku stwierdzenia zaburzeń
W przypadku stwierdzenia zaburzeń
krzepnięcia – heparyna przed
krzepnięcia – heparyna przed
zabiegiem/indukcją.
zabiegiem/indukcją.
NADCIŚNIENIE
NADCIŚNIENIE
INDUKOWANE CIĄŻĄ
INDUKOWANE CIĄŻĄ
Pełnoobjawowe DIC występuje u 3-
Pełnoobjawowe DIC występuje u 3-
10% ciężarnych
10% ciężarnych
Częściej zmiany mają charakter
Częściej zmiany mają charakter
umiarkowany (mikrozakrzepy w
umiarkowany (mikrozakrzepy w
obrębie krążenia łożyskowego,
obrębie krążenia łożyskowego,
naczyń kłębuszków nerkowych
naczyń kłębuszków nerkowych
i wątroby)
i wątroby)
NADCIŚNIENIE INDUKOWANE
NADCIŚNIENIE INDUKOWANE
CIĄŻĄ
CIĄŻĄ
Leczenie zaburzeń krzepnięcia:
Leczenie zaburzeń krzepnięcia:
Płód zdolny do życia
Płód zdolny do życia
ukończenie ciąży
ukończenie ciąży
Płód niezdolny do życia poza łonem
Płód niezdolny do życia poza łonem
matki
matki
próba zahamowania aktywacji
próba zahamowania aktywacji
układu krzepnięcia (heparyna, aspiryna)
układu krzepnięcia (heparyna, aspiryna)