☺

Uzupełnienie konspektów z

PZwBM

Etapy umiędzynarodowienia

przedsiębiorstw

cechy

Internacjonalizacja

I stopnia

II stopnia

III stopnia

IV stopnia

Charakter
kontaktów z
rynkami zagr.

Pośredni,

bierny

Bezpośredni,

czynny

Bezpośredni,

czynny

Bezpośredni,

czynny

Umiejscowienie
operacji międzyn.

W kraju

W kraju

W kraju

i za granicą

W kraju

i za granicą

Orientacja firmy

Na kraj

Na kraj

Głównie na

kraj

Na

działalność w

wielu krajach

Rodzaj
działalności
międzynarodowej

Eksport

pośredni i

import

bezpośredni

Eksport

bezpośredni i

import

bezpośredni

Różne formy

Różne formy

Struktura
organizacyjna

tradycyjna

Wydział

międzynarodo

-wy

zlokalizowany

w kraju

macierzystym

Typu

przedsiębiorst

wo

macierzyste -

filie

Struktura z

oddziałem

międzynarodo

-wym lub

globalna

Odnosząc pojęcie globalizacji do

przedsiębiorstw, oznacza ono:

• zarządzanie firmą w globalnym otoczeniu,

• zdobywanie globalnej przewagi konkurencyjnej i dążenie do

zrównania się z najlepszymi firmami globalnymi,

• wysokie zaangażowanie firmy w operacje na rynkach światowych,

• wykorzystywanie transferów zewnętrznych w zakresie zasobów,

technologii, wiedzy i innowacji,

• stałe wprowadzanie zmian wynikających z procesów adaptacji

przedsiębiorstwa do warunków rynków globalnych i potrzeb

klientów globalnych

• formułowanie misji, celów, strategii oraz metod realizacyjnych

uwzględniających uwarunkowania otoczenia globalnego,

• integrowanie w ramach sieci rozproszonych międzynarodowych

funkcji/działań oraz realizujących je jednostek,

• dążenie do maksymalizacji wartości dodanej w ramach wyborów

lokalizacyjnych i koordynacji międzynarodowej,

• budowanie globalnej tożsamości firmy oraz ponadnarodowej

kultury organizacyjnej,

• kreowanie międzynarodowych menedżerów i ich karier.

Formy organizacyjne filii

zagranicznych korporacji

transnarodowych

Forma

organizacyjna

opis

Przedsiębiorstwa
zależne (ang.

subsidiaries)

inwestor zagraniczny posiada bezpośrednio

więcej niż połowę udziałów uprawniających do

głosowania oraz ma prawo powoływania lub

oddziaływania większości członków

administracji, organów zarządzających oraz

nadzorczych w tym podmiocie. Posiadają

osobowość prawną w kraju lokaty

Przedsiębiorstwa
siostrzane –

stowarzyszone
(ang. associates)

Inwestor zagraniczny posiada min. 10 %

udziałów uprawniających do głosowania, ale nie

więcej niż połowę. Posiada osobowość prawną w

kraju lokaty

Oddziały (ang.

branches)

jednostka pod własnym, tj. danego
przedsiębiorstwa zarządem (ang. direct branch

operations) – stanowi w 100% własność

przedsiębiorstwa. Jest to delegowana część

przedsiębiorstwa macierzystego, które

całkowicie odpowiada za jego zobowiązania. Nie

ma osobowości prawnej.

KTN jako podmioty biznesu międzynarodowego

wykazują kilka cech jakościowych kształtujących ich

tożsamość i specyfikę. Najważniejsze z nich to:

•

Suwerenność ekonomiczna - działając w wielu krajach i

dysponując większym potencjałem ekonomicznym od

wielu państw świata, korporacje międzynarodowe

podejmują strategiczne decyzje i działania w pewnej

mierze niezależnie od sytuacji oraz interesów państw

będących terenem ich ekspansji.

•

Złożoność organizacyjna. Korporacje transnarodowe są

największymi, najbardziej złożonymi i efektywnymi

organizacjami stworzonymi przez ludzi.

–

Działalność produkcyjno – handlowa jest prowadzona przez

korporacje w wielu krajach, nie tylko w we własnych filiach (o

pełnej lub dominującej własności kapitału), lecz także

jednostkach mieszanych (joint ventures) oraz w niezależnych

przedsiębiorstwach, z którymi zawarły porozumienia.

–

Złożoność dotyczy też struktur produkcyjnych i

organizacyjnych i jest pochodną różnych opcji, które są

dostępne i wykorzystywane w sposób optymalny dla

umocnienia globalnej działalności KTN.

•

Rozproszenie geograficzne - związane ściśle ze

złożonością korporacji transnarodowych.

– Oznacza lokalizowanie ich funkcji oraz jednostek

organizacyjnych na różnych kontynentach i w wielu

krajach - tam, gdzie istnieją najlepsze warunki do

zaopatrzenia w nakłady produkcyjne czy produkcji i/lub

zbytu wytwarzanych wyrobów.

– Rozproszone geograficzne zdolności innowacyjne oraz

produkcyjno – handlowe są tworzone i wykorzystywane

według kryterium globalnej efektywności, bez

uprzywilejowania kraju będącego siedzibą centrali

korporacji międzynarodowej.

•

Specjalizacja funkcjonalna. Niektórym jednostkom

korporacji transnarodowych zostaje powierzone

wykonywanie określonych funkcji lub operacji (np.

prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, świadczenie

specjalistycznych usług, wytwarzanie niektórych części lub

podzespołów) na rzecz całego systemu korporacyjnego.

– Na skutek takich działań następuje m.in. wydłużenie serii

produkcyjnej, podnoszenie ogólnej efektywności

korporacji oraz wzrost korzyści płynących z większej

skali produkcji i doświadczenia.

•

Zdolność arbitrażowania. Pochodzi z właściwej

dla przedsiębiorstw międzynarodowych zdolności

dokonywania różnych transakcji w ramach

własnych struktur organizacyjnych.

•

Polega na prowadzeniu jednocześnie na różnych

rynkach operacji lub transakcji w celu szybkiego i

zyskownego wykorzystania różnic ekonomicznych.

Chodzi szczególnie o różnice cen, stawek

podatkowych czy parametrów finansowych (kursy

walutowe, stopy procentowe).

•

Zdolność integrowania - wewnątrzkorporacyjny

mechanizm integrujący i koordynujący

funkcje/operacje oraz specjalizację realizujących je

jednostek tworzą wszechstronne przepływy

informacji, kadr, technologii, środków finansowych,

produktów i usług między nimi.

•

Efektem jest duża współzależność działania

jednostek, własny, nieprzerwanie pracujący system

informacyjny i stały przepływ informacji, wzajemne

komunikowanie się i uczenie.

• Elastyczność organizacyjna. Mimo silnie

rozbudowanej struktury KTN są organizacjami

działającymi elastycznie. Elastyczność ta oznacza

zdolność do szybkiego i skutecznego wprowadzania

zmian.

• Zdolność dostosowania.

• W szerszym zakresie dotyczy otoczenia

międzynarodowego, w którym korporacje

międzynarodowe obok pozyskiwania potrzebnych

zasobów i zdolności wytwórczych konkurują z

rywalami oraz zdobywają zagraniczne rynki.

• W węższym - polega na dostosowaniu globalnie

zaprojektowanych i realizowanych funkcji/operacji

lub produktów do możliwości i potrzeb rynków

lokalnych, co pozwala na zwiększenie efektywności

korporacji od strony przychodów (poprzez

podnoszenie wartości produktów dla nabywców i

płaconych przez nich cen).

• Globalna efektywność - polega na

zoptymalizowanym w układzie globalnym

rozdziale działań badawczych, produkcyjnych

oraz handlowych, który prowadzi do obniżenia

kosztów netto w całym systemie

korporacyjnym, ale niekoniecznie we

wszystkich jednostkach organizacyjnych w

danym czasie.

• Dopuszcza się przejściowe ponoszenie strat

przez niektóre jednostki, jeśli zgodnie z

przyjętą strategią umożliwia to podniesienie

ogólnokorporacyjnej, globalnej efektywności.