OCENA UŻYTKOWOŚCI

OCENA UŻYTKOWOŚCI

MLECZNEJ KRÓW

MLECZNEJ KRÓW

Ocena użytkowości mlecznej

Ocena użytkowości mlecznej

krów

krów



Warunkiem prowadzenia pracy hodowlanej w

Warunkiem prowadzenia pracy hodowlanej w

stadzie bydła mlecznego, jak i całej populacji,

stadzie bydła mlecznego, jak i całej populacji,

jest znajomość poziomu produkcji mlecznej

jest znajomość poziomu produkcji mlecznej

krów.

krów.



W tym celu prowadzi się ocenę użytkowości

W tym celu prowadzi się ocenę użytkowości

mlecznej krów. Od dnia 1 lipca 2006 roku

mlecznej krów. Od dnia 1 lipca 2006 roku

ocena prowadzona jest przez Polską Federację

ocena prowadzona jest przez Polską Federację

Hodowców Bydła i Producentów Mleka

Hodowców Bydła i Producentów Mleka

(PFHiPM).

(PFHiPM).

Historia prowadzenia oceny użytkowości

Historia prowadzenia oceny użytkowości

mlecznej

mlecznej



Pierwsze zapisy pochodzenia zwierząt dotyczą koni kawaleryjskich

Pierwsze zapisy pochodzenia zwierząt dotyczą koni kawaleryjskich

– pochodzą sprzed 200 lat

– pochodzą sprzed 200 lat



Pierwszej oceny mleczności u bydła dokonano w USA w 1883 roku,

Pierwszej oceny mleczności u bydła dokonano w USA w 1883 roku,

wraz ze stworzeniem Holstein Frysian Association

wraz ze stworzeniem Holstein Frysian Association



Rutynową kontrolę użytkowości wprowadzono w 1895 roku na

Rutynową kontrolę użytkowości wprowadzono w 1895 roku na

Półwyspie Jutlandzkim (Dania)

Półwyspie Jutlandzkim (Dania)



Dopiero pomiędzy 1910 a 1925 rokiem kontrola użytkowości

Dopiero pomiędzy 1910 a 1925 rokiem kontrola użytkowości

rozwinęła się w wielu krajach, metodologia nie była jednak

rozwinęła się w wielu krajach, metodologia nie była jednak

ujednolicona

ujednolicona



W 1924 roku Międzynarodowy Instytut Rolniczy podał listę krajów

W 1924 roku Międzynarodowy Instytut Rolniczy podał listę krajów

które prowadzą Kontrolę (20 krajów, 1,8mln krów)

które prowadzą Kontrolę (20 krajów, 1,8mln krów)



W 1935 roku – 34 kraje, 4,5mln krów i 285 tys. gospodarstw

W 1935 roku – 34 kraje, 4,5mln krów i 285 tys. gospodarstw



Jednolite metody oceny – w latach 60-tych, powołano Europejską

Jednolite metody oceny – w latach 60-tych, powołano Europejską

Komisję Kontroli Wydajności Mleka\Tłuszczu, protoplastę

Komisję Kontroli Wydajności Mleka\Tłuszczu, protoplastę

organizacji ICAR

organizacji ICAR

ICAR

ICAR

(International Committee for Animal

(International Committee for Animal

Recording)

Recording)

Organizacją o zasięgu światowym standaryzującą sposoby zbierania danych i oceny wydajności

Organizacją o zasięgu światowym standaryzującą sposoby zbierania danych i oceny wydajności

zwierząt jest ICAR. Celem tej organizacji jest promowanie jednolitych zasad kontroli

zwierząt jest ICAR. Celem tej organizacji jest promowanie jednolitych zasad kontroli

użytkowości i oceny wartości genetycznej zwierząt. Zrzesza ona 57 organizacji członkowskich

użytkowości i oceny wartości genetycznej zwierząt. Zrzesza ona 57 organizacji członkowskich

z 45 krajów. Zadania techniczne wykonywane są przez pracowników trzech podkomisji,

z 45 krajów. Zadania techniczne wykonywane są przez pracowników trzech podkomisji,

jednej grupy zadaniowej i dwunastu grup roboczych, wszystkie one mają charakter stały,

jednej grupy zadaniowej i dwunastu grup roboczych, wszystkie one mają charakter stały,

natomiast grupy robocze powoływane są do wykonania określonych zadań. Podkomisja

natomiast grupy robocze powoływane są do wykonania określonych zadań. Podkomisja

Interbull

Interbull

– zajmuje się międzynarodowym porównywaniem wartości hodowlanej buhajów,

– zajmuje się międzynarodowym porównywaniem wartości hodowlanej buhajów,

Meters and Jars

Meters and Jars

– testuje i zatwierdza urządzenia pomiarowe wykorzystywane w kontroli

– testuje i zatwierdza urządzenia pomiarowe wykorzystywane w kontroli

użytkowości zwierząt,

użytkowości zwierząt,

Identification

Identification

– powołana jest do testowania i zatwierdzania

– powołana jest do testowania i zatwierdzania

urządzeń służących do identyfikacji zwierząt. Grupa zadaniowa z kolei pracuje nad

urządzeń służących do identyfikacji zwierząt. Grupa zadaniowa z kolei pracuje nad

rozszerzeniem działania ICAR w krajach rozwijających się.

rozszerzeniem działania ICAR w krajach rozwijających się.

Metody kontroli użytkowości, urządzenia do identyfikacji, pomiaru i sposobu pobierania próbek

Metody kontroli użytkowości, urządzenia do identyfikacji, pomiaru i sposobu pobierania próbek

mleka zatwierdzane są przez ICAR, a członkowie tej organizacji zobligowani są do stosowania

mleka zatwierdzane są przez ICAR, a członkowie tej organizacji zobligowani są do stosowania

ich w swoich krajach. Zatwierdzoną przez ICAR metodą kontroli użytkowości mlecznej krów

ich w swoich krajach. Zatwierdzoną przez ICAR metodą kontroli użytkowości mlecznej krów

jest metodą A4 i tylko wyniki laktacji krów ocenianych tą metodą publikowane są przez ICAR

jest metodą A4 i tylko wyniki laktacji krów ocenianych tą metodą publikowane są przez ICAR

Podstawowe zadania oceny wartości użytkowej bydła

Podstawowe zadania oceny wartości użytkowej bydła

ras mlecznych

ras mlecznych

:

:



określenie

określenie

jednostkowej wydajności mlecznej krów,

jednostkowej wydajności mlecznej krów,



badanie - w próbach mleka pobieranych dla ka

badanie - w próbach mleka pobieranych dla ka

ż

ż

dej krowy indywidualnie

dej krowy indywidualnie

-

-

procentowej zawarto

procentowej zawarto

ś

ś

ci białka, tłuszczu, laktozy i suchej masy, a tak

ci białka, tłuszczu, laktozy i suchej masy, a tak

ż

ż

e

e

zawartości mocznika i liczby komórek somatycznych,

zawartości mocznika i liczby komórek somatycznych,



ok

ok

re

re

ś

ś

lenie - dla ka

lenie - dla ka

ż

ż

dej krowy, obory, grupy zwierz

dej krowy, obory, grupy zwierz

ą

ą

t, populacji -

t, populacji -

wydajno

wydajno

ś

ś

ci

ci

ww. składników,

ww. składników,



okre

okre

ś

ś

lenie u

lenie u

ż

ż

ytkowości rozpłodowej poprzez rejestrację pokryć,

ytkowości rozpłodowej poprzez rejestrację pokryć,

wyciele

wyciele

ń

ń

,

,

poronie

poronie

ń

ń

, płci i liczby urodzonych ciel

, płci i liczby urodzonych ciel

ą

ą

t, okresów

t, okresów

mi

mi

ę

ę

dzyci

dzyci

ąż

ąż

owych i

owych i

miedzywycieleniowych u krów ocenianych,

miedzywycieleniowych u krów ocenianych,



ocena cech funkcjonalnych poprzez gromadzenie informacji na temat

ocena cech funkcjonalnych poprzez gromadzenie informacji na temat

temperamentu zwierz

temperamentu zwierz

ę

ę

cia i szybko

cia i szybko

ś

ś

ci oddawania mleka,

ci oddawania mleka,



rejestracja pochodzenia bydła w systemie informatycznym,

rejestracja pochodzenia bydła w systemie informatycznym,



prowadzenie dokumentacji hodowlanej,

prowadzenie dokumentacji hodowlanej,



umo

umo

ż

ż

liwienie realizacji programów hodowlanych,

liwienie realizacji programów hodowlanych,



umo

umo

ż

ż

liwienie Hodowcy w oparciu o posiadane informacje

liwienie Hodowcy w oparciu o posiadane informacje

profesjonalnego

profesjonalnego

zarz

zarz

ą

ą

dzania stadem

dzania stadem

,

,



budowanie nowoczesnego zaplecza surowcowego dla potrzeb mleczarni

budowanie nowoczesnego zaplecza surowcowego dla potrzeb mleczarni

i

i

przetwórstwa mlecznego.

przetwórstwa mlecznego.

Do obowiązków zootechnika oceny

Do obowiązków zootechnika oceny

należy:

należy:



przeprowadzanie próbnych udojów w

przeprowadzanie próbnych udojów w

terminach zgodnych z przyjętą metodą

terminach zgodnych z przyjętą metodą

oceny (ważenie mleka, pobieranie

oceny (ważenie mleka, pobieranie

próbek),

próbek),



współudział w ustalaniu terminów

współudział w ustalaniu terminów

pokryć krów i jałówek, zasuszeń krów,

pokryć krów i jałówek, zasuszeń krów,



prowadzenie dokumentacji hodowlanej,

prowadzenie dokumentacji hodowlanej,



pomoc w normowaniu pasz dla bydła,

pomoc w normowaniu pasz dla bydła,

układanie preliminarza pasz, bilansu

układanie preliminarza pasz, bilansu

paszowego,

paszowego,



zwracanie

uwagi

na

zachowanie

zwracanie

uwagi

na

zachowanie

warunków

higieny

w

oborze

i

warunków

higieny

w

oborze

i

pomieszczeniach dla młodzieży, higienę

pomieszczeniach dla młodzieży, higienę

pozyskiwania i przechowywania mleka.

pozyskiwania i przechowywania mleka.

CELE I ZADANIA OCENY UŻYTKOWOŚCI MLECZNEJ

CELE I ZADANIA OCENY UŻYTKOWOŚCI MLECZNEJ

KRÓW:

KRÓW:



Określenia wydajności mlecznej krów poprzez stwierdzenie ilości

Określenia wydajności mlecznej krów poprzez stwierdzenie ilości

udojonego mleka oraz oznaczenie jego składu, co daje podstawę do oceny

udojonego mleka oraz oznaczenie jego składu, co daje podstawę do oceny

wartości użytkowej bydła mlecznego, selekcji oraz doboru do rozpłodu

wartości użytkowej bydła mlecznego, selekcji oraz doboru do rozpłodu



Ocenę szybkości oddawania mleka

Ocenę szybkości oddawania mleka



określanie użytkowości rozpłodowej poprzez rejestrowanie pokryć,

określanie użytkowości rozpłodowej poprzez rejestrowanie pokryć,

wycieleń, poronień,

wycieleń, poronień,



Rejestracji pochodzenia i prowadzenia dokumentacji hodowlanej

Rejestracji pochodzenia i prowadzenia dokumentacji hodowlanej

,

,



Prowadzenie identyfikacji -

Prowadzenie identyfikacji -

znakowanie zwierząt wg przyjętego systemu,

znakowanie zwierząt wg przyjętego systemu,



Ocenę typu i budowy zwierzęcia.

Ocenę typu i budowy zwierzęcia.



0kreślenia temperamentu zwierząt.

0kreślenia temperamentu zwierząt.



Oddziaływanie na poprawę jakości i ilości produkowanego mleka.

Oddziaływanie na poprawę jakości i ilości produkowanego mleka.



Dostarczanie hodowcy informacji dających podstawę do określenia

Dostarczanie hodowcy informacji dających podstawę do określenia

kosztów i opłacalności produkcji.

kosztów i opłacalności produkcji.



Prowadzenie doradztwa w zakresie:

Prowadzenie doradztwa w zakresie:

stosowania racjonalnego żywienia
pozyskiwania mleka wysokiej jakości
racjonalnego użytkowania krów w stadzie
prowadzenia prawidłowego doboru rozpłodników do rozrodu

Oceniając

użytkowość mleczną

użytkowość mleczną bierze się pod uwagę:

wydajność mleka w okresie laktacji obliczona na podstawie
wyników próbnych udojów,
zawartość suchej masy, tłuszczu, białka i laktozy w łącznej próbie
mleka pochodzącej z próbnego udoju,
wydajność składników suchej masy, takich jak tłuszcz, białko i
laktoza w mleku w okresie laktacji, obliczoną na podstawie
wydajności mlecznej oraz zawartości tłuszczu, białka i laktozy w
mleku pochodzącym kolejnych próbnych udojów,
liczbę komórek somatycznych w mleku,
zawartość mocznika w mleku.

Do zadań PFHiPM w zakresie oceny wartości użytkowej krów mlecznych
należy:

ocena użytkowości mlecznej
ocena użytkowości rozpłodowej
ocena typu i budowy
ocena szybkości oddawania mleka oraz temperamentu zwierzęcia.

Użytkowość rozpłodową

Użytkowość rozpłodową ocenia się na podstawie:

długości okresów międzyciążowych,
długości okresów międzywycieleniowych,
zdolności do donoszenia ciąży,
rodzaju porodów,
żywotności urodzonych cieląt.

Do

oceny typu i budowy

oceny typu i budowy stosuje się metodę punktową.

Ocena użytkowości mlecznej

Ocena użytkowości mlecznej

krów

krów



Informacje z oceny przetwarzane są

Informacje z oceny przetwarzane są

elektroniczną techniką obliczeniową tzw.

elektroniczną techniką obliczeniową tzw.

systemem SYMLEK.

systemem SYMLEK.



W ramach prowadzonej oceny hodowca

W ramach prowadzonej oceny hodowca

otrzymuje informacje (raporty wynikowe

otrzymuje informacje (raporty wynikowe

systemu SYMLEK)

systemu SYMLEK)

,

,



potrzebne

potrzebne

są one

są one

do prowadzenia pracy

do prowadzenia pracy

hodowlanej (selekcji, doboru par do rozpłodu

hodowlanej (selekcji, doboru par do rozpłodu

oraz żywienia krów)

oraz żywienia krów)

,

,



oraz analizy kosztów produkcji mleka i oceny

oraz analizy kosztów produkcji mleka i oceny

ekonomicznej stada.

ekonomicznej stada.

Zootechnik prowadzący ocenę

Zootechnik prowadzący ocenę

prowadzi doradztwo w zakresie:

prowadzi doradztwo w zakresie:



racjonalnego żywienia,

racjonalnego żywienia,



pozyskiwania mleka (wpływ na ilość,

pozyskiwania mleka (wpływ na ilość,

skład i jakość mleka),

skład i jakość mleka),



obsługi sprzętu,

obsługi sprzętu,



doboru rozpłodników.

doboru rozpłodników.



Krowy objęte oceną użytkowości

Krowy objęte oceną użytkowości

mlecznej stanowią tzw. populację

mlecznej stanowią tzw. populację

aktywną, która ma decydujący wpływ

aktywną, która ma decydujący wpływ

na doskonalenie bydła.

na doskonalenie bydła.

Ocena wartości użytkowej bydła mlecznego jest

Ocena wartości użytkowej bydła mlecznego jest

prowadzona na podstawie umowy zawieranej między Polską

prowadzona na podstawie umowy zawieranej między Polską

Federacją Hodowców Bydła i Producentów Mleka a hodowcą

Federacją Hodowców Bydła i Producentów Mleka a hodowcą

(właścicielem, posiadaczem zwierząt).

(właścicielem, posiadaczem zwierząt).

Ocenia się wszystkie zwierzęta w stadzie, stosując metodę

Ocenia się wszystkie zwierzęta w stadzie, stosując metodę

oceny wybraną przez hodowcę. Sieć PFHiPM obejmuje

oceny wybraną przez hodowcę. Sieć PFHiPM obejmuje

siedem laboratoriów oceny mleka w Białymstoku,

siedem laboratoriów oceny mleka w Białymstoku,

Bydgoszczy, Koszalinie, Krotoszynie, Olsztynie i Opolu oraz

Bydgoszczy, Koszalinie, Krotoszynie, Olsztynie i Opolu oraz

Centralne Laboratorium Oceny Mleka w Parzniewie, które

Centralne Laboratorium Oceny Mleka w Parzniewie, które

wykonują analizy próbek mleka pochodzących z próbnych

wykonują analizy próbek mleka pochodzących z próbnych

udojów.

udojów.

Próbny udój

Próbny udój



Musi być wykonany osobiście przez zootechnika oceny

Musi być wykonany osobiście przez zootechnika oceny

w przedziałach czasowych uzależnionych od metody

w przedziałach czasowych uzależnionych od metody

oceny.

oceny.



Dój musi odbywać się w godzinach ustalonych dla

Dój musi odbywać się w godzinach ustalonych dla

danej obory. Próbny udój polega na określeniu (z

danej obory. Próbny udój polega na określeniu (z

dokładnością do 0,1kg) ilości udojonego mleka od

dokładnością do 0,1kg) ilości udojonego mleka od

każdej krowy z każdego udoju przeprowadzonego w

każdej krowy z każdego udoju przeprowadzonego w

ciągu 24 godzin, oraz pobraniu (łącznie do 20cm

ciągu 24 godzin, oraz pobraniu (łącznie do 20cm

3

3

)

)

próbek mleka do analizy jego składu.

próbek mleka do analizy jego składu.



Zakonserwowane próbki mleka, wraz z Wykazem Krów

Zakonserwowane próbki mleka, wraz z Wykazem Krów

Ocenianych, przesyłane są do Laboratorium Oceny

Ocenianych, przesyłane są do Laboratorium Oceny

Mleka PFHBiM, gdzie wykonuje się określenie

Mleka PFHBiM, gdzie wykonuje się określenie

zawartości tłuszczu i białka, laktozy i mocznika w

zawartości tłuszczu i białka, laktozy i mocznika w

mleku oraz liczbę komórek somatycznych.

mleku oraz liczbę komórek somatycznych.

Do obowiązków zootechnika

Do obowiązków zootechnika

oceny należy:

oceny należy:



przeprowadzanie próbnych udojów w

przeprowadzanie próbnych udojów w

terminach zgodnych z przyjętą metodą

terminach zgodnych z przyjętą metodą

oceny (ważenie mleka, pobieranie próbek),

oceny (ważenie mleka, pobieranie próbek),



współudział w ustalaniu terminów pokryć

współudział w ustalaniu terminów pokryć

krów i jałówek, zasuszeń krów,

krów i jałówek, zasuszeń krów,



prowadzenie dokumentacji hodowlanej,

prowadzenie dokumentacji hodowlanej,



pomoc w normowaniu pasz dla bydła,

pomoc w normowaniu pasz dla bydła,

układanie preliminarza pasz, bilansu

układanie preliminarza pasz, bilansu

paszowego,

paszowego,



zwracanie uwagi na zachowanie warunków

zwracanie uwagi na zachowanie warunków

higieny w oborze i pomieszczeniach dla

higieny w oborze i pomieszczeniach dla

młodzieży, higienę pozyskiwania i

młodzieży, higienę pozyskiwania i

przechowywania mleka.

przechowywania mleka.

Metody oceny wartości

Metody oceny wartości

użytkowej krów mlecznych

użytkowej krów mlecznych



Ocenę użytkowej krów mlecznych

Ocenę użytkowej krów mlecznych

prowadzić można jedną z trzech

prowadzić można jedną z trzech

metod:

metod:



klasyczną (A)

klasyczną (A)

,

,



pośrednią (B)

pośrednią (B)

,

,



uproszczoną (C).

uproszczoną (C).

W zależności od odstępu czasu, jaki dzieli kolejne próbne udoje,
wyróżnia się różne warianty tych metod. Szczegółowe informacje
dotyczące poszczególnych metod (minimalna liczba udojów w ciągu
roku, odstępy między kolejnymi udojami) przedstawiono w tabeli .

W metodach A, B i C próbny udój polega na ustaleniu ilości

udojonego mleka od krowy z każdego udoju przeprowadzonego w

ciągu doby i pobraniu próbek mleka do analizy laboratoryjnej, a

próbny udój zaczyna się zawsze tym samym dojem co udój

poprzedni.

W przypadku metod AT, BT i CT określa się ilość mleka z jednego
udoju (próbny udój przeprowadza się przemiennie, na przykład
w metodzie AT4 w jednym miesiącu rano, w następnym –
wieczorem), a do oceny przyjmuje się podwojoną ilość mleka z
porannego lub wieczornego doju. W czasie próbnego udoju
pobiera się również próbkę mleka do analizy laboratoryjnej.

W metodzie klasycznej (A)

wykonywanie próbnych udojów oraz prowadzenie

dokumentacji hodowlanej należy do obowiązków

zootechników oceny wartości użytkowej bydła (owub),

którzy są pracownikami PFHBiM

Obecnie PFHiPM prowadzi owub mlecznego przy użyciu METODY A, w

której

próbne udoje, identyfikacja zwierząt oraz zapisy w dokumentacji

hodowlanej

wykonywane są przez upoważnionego Jej przedstawiciela.

W zależności od odstępu czasu jaki dzieli kolejne próbne udoje

wyróżnia się różne warianty tej metody:

–   A

1

- próbne udoje przeprowadzane są co 7 dni,

–   A

2

- próbne udoje przeprowadzane są co 14 dni,

–   A

3

- próbne udoje przeprowadzane są co 21 dni,

–   A

4

- próbne udoje przeprowadzane są co 30 dni w przedziale od 22

do 37 dni (co najmniej 11 próbnych udojów w roku), jest to metoda

referencyjna,

–   A

6

- próbne udoje przeprowadzane są co 42 dni,

–   A

8

- 60 dni w przedziale od 50-70 dni (minimum 6 próbnych udojów

w roku), wyniki tej oceny nie dają podstawy do wyboru krów na

matki buhajów oraz oceny wartości hodowlanej buhajów,

–  AT

4

- próbne udoje przeprowadzane są przemiennie co 30 dni w

przedziale od 22 do 37 (minimum 10 udojów w ciągu roku) w jednym

miesiącu rano w drugim wieczorem. Określona ilość mleka w czasie

porannego lub wieczornego doju jest podwajana

Próbki mleka do analizy laboratoryjnej pobierane są w czasie

każdego kontrolnego udoju dokonywanego metodą A.

Metody oceny wartości użytkowej

bydła mlecznego

Metoda uproszczona

Metoda uproszczona

(B)

(B)



P

P

róbny udój przeprowadzany jest co 30 dni

róbny udój przeprowadzany jest co 30 dni

przez właściciela stada lub osobę przez niego

przez właściciela stada lub osobę przez niego

zatrudnioną.

zatrudnioną.



Próbki

mleka

do

analizy

laboratoryjnej

Próbki

mleka

do

analizy

laboratoryjnej

pobierane są natomiast co drugi próbny udój

pobierane są natomiast co drugi próbny udój

(60 dni).

(60 dni).



Dokumentacje

hodowlaną

prowadzi

sam

Dokumentacje

hodowlaną

prowadzi

sam

hodowca i również wyłącznie on może

hodowca i również wyłącznie on może

korzystać z wyników oceny, gdyż nie są one

korzystać z wyników oceny, gdyż nie są one

podstawą do wpisu zwierząt do ksiąg bydła

podstawą do wpisu zwierząt do ksiąg bydła

zarodowego.

zarodowego.

Metoda pośrednia (C)

Metoda pośrednia (C)



P

P

olega na tym, że próbny udój

olega na tym, że próbny udój

wykonywany jest na zmianę w jednym

wykonywany jest na zmianę w jednym

miesiącu przez właściciela stada krów a

miesiącu przez właściciela stada krów a

w drugim miesiącu przez zootechnika

w drugim miesiącu przez zootechnika

oceny wartości użytkowej bydła

oceny wartości użytkowej bydła

.

.



Dokumentacj

Dokumentacj

ę

ę

hodowlaną prowadzi

hodowlaną prowadzi

hodowca pod nadzorem zootechnika.

hodowca pod nadzorem zootechnika.



Próbny udój, jak również próbki mleka

Próbny udój, jak również próbki mleka

do analizy laboratoryjnej pobierane są

do analizy laboratoryjnej pobierane są

co 30 dni.

co 30 dni.

A4 31,02% krów ocenianych

AT4 59,54% krów ocenianych

A8 9,44% krów ocenianych

Wyniki oceny wartości użytkowej krów mlecznych –

część analityczna

W grudniu 2008 roku populacja krów mlecznych

wynosiła 2.696.934 sztuk, stanowiąc 97,3% ogólnego

pogłowia krów w Polsce .

W dniu 31 grudnia 2008 roku populacja oceniana bydła

mlecznego wynosiła 574.930 krów, w stosunku do stanu

notowanego w grudniu 2007 roku odnotowano wzrost pogłowia

o 33.623 sztuk (+ 6,21%).

Populacja oceniana według stanu na dzień 31 grudnia 2008 roku

stanowiła 21,32% krajowego pogłowia krów mlecznych ogółem,

co w stosunku do analogicznego okresu w roku 2007stanowi

wzrost udziału o 1,10%.

W stosunku do roku 2007 o 622 czyli (+3,53%) stada wzrosła liczba
obór pod kontrolą użytkowości, których stan wg danych na koniec
grudnia 2008 wyniósł 18.248.