Histoklinika raka jelita
grubego
Agata Cibulla
grupa 2
Nowotwory jelit są jedną z głównych przyczyn
śmiertelności z powodów onkologicznych.
W żadnym innym narządzie nie występuje tyle
nowotworów pierwotnych co w okrężnicy i
odbytnicy.
Rak jelita grubego stanowi drugą co do częstości
przyczynę zgonu po raku odoskrzelowym.
Etiologia:
98% - gruczolakorak powstały na podłożu gruczolaka
kosmkowego
nie leczona polipowatość rodzinna jelita grubego
(prawie w 100% prowadzi do raka)
na podłożu colitis ulcerosa
-------------------------------------------------------------------------------
------
czynniki genetyczne:
-
utrata funkcji genu supresorowego APC
-
mutacja K-RAS
-
delecja 18q21
-
utrata funkcji TP 53
Etiologia:
Nieprawidłowa dieta:
-
↑ zawartość tłuszczów i
białek zwierzęcych
-
↓ zawartość błonnika
(wolniejszy pasaż jelitowy,
gorsza flora bakteryjna)
-
↓ spożycie
mikroelementów
-
↓ spożycie witamin A, C i E
Lokalizacja:
> 70% - odbytnica
do 25% - wstępnica lub
kątnica
do 15 % - zgięcie
wątrobowe lub
śledzionowe poprzecznicy
do 6% - wieloogniskowo
-
synchroniczne
-
metachroniczne
Wczesny rak jelita grubego:
ograniczony do błony śluzowej
zazwyczaj nie daje przerzutów
brak inwazji naczyń
brak naciekania mięśniówki
Wczesny rak jelita grubego:
Makroskopowo wyróżnia się
4 formy:
- polip gruczolakowy z
ogniskiem raka
- mały rak polipowaty
- gruczolak nieuszypułowany
z ogniskiem raka
- mały rak owrzodziały
Późny rak jelita grubego:
nacieka błonę mięśniową
czasem nacieka błonę surowiczą
makroskopowo wyróżnia się różne typy wzrostu:
-
guzy rosnące okrężnie, obrączkowato zwężające
światło
-
guzy owrzodziałe o wyniosłych brzegach
-
guzy kalafiorowate, rosnące do światła jelita
-
guzy odcinkowo usztywniające ścianę
Objawy kliniczne:
guz po prawej stronie okrężnicy:
-
zmęczenie, osłabienie, niedokrwistość z
niedoboru Fe (krew utajona w kale)
-
bóle w prawym podbrzuszu lub podżebrzu
-
niedrożność w późniejszym okresie
-
mniej zagęszczony kał
-
najczęściej: duży kalafiorowaty guz
egzofityczny ze skłonnością do krwawień,
wyczuwalny przez powłoki ciała
-
lepsze rokowanie
Objawy kliniczne:
guz po lewej stronie okrężnicy:
-
zaparcia/biegunki, kał bardziej zagęszczony
-
wzdęcia
-
ołówkowate stolce
-
krew w stolcu (ponad 60%)
-
najczęściej: endofityczny guz naciekający ścianę
głęboko, usztywniający ją i zwężający światło
-
szybko pojawia się niedrożność
-
gorsze rokowanie
Objawy kliniczne:
guz w odbytnicy:
-
krew w stolcu (ponad 85%)
-
zaparcia
-
stolce ołówkowate
-
uczucie niepełnego wypróżnienia
-
bóle w okolicy krzyżowej (w zaawansowanych
przypadkach)
-
może przebijać się do pochwy lub pęcherza
moczowego
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ