Komórka zwierzęca–

budowa i funkcjonowanie

Błona komórkowa -

plazmalemma

Błona komórkowa -

plazmalemma

• Półpłynna

dwuwarstwa białkowo-

lipidowa

• Lipidy – polarne głowy zwrócone na

zewnątrz, niepolarne ogony zwrócone
do wnętrza dwuwarstwy

Naturalny układ lipidów powstający na
skutek kontaktu z wodą (w komórce
środowiskiem wodnym jest
cytoplazma)

Błona komórkowa -

plazmalemma

• Białka błonowe:

Integralne

– związane z błoną

komórkową

Transbłonowe

– przechodzące przez

całą dwuwarstwę

Peryferyczne

– tylko częściowo

związane z błoną

• W komórkach zwierzęcych na

powierzchni plazmalemmy (od
zewnątrz) występuje cieniutka
warstwa glikoproteinowa – pełniąca
funkcje ochronne i nazywana

GLIKOKALIKSEM

GERL – wewnątrzkomórkowy

system błon plazmatycznych

• Aparat Golgiego
• Siateczka śródplazmatycza –

Retikulum endoplazmatyczne – ER

• Lizosomy

GERL - Siateczka

śródplazmatyczna – Retikulum

endoplazmatyczne ER

• ER gładkie – synteza lipidów
• ER szorstkie – synteza białek
• Zwiększa powierzchnię wewnętrzną komórki
• Kompartmentacja komórki
• Kanały łączności pomiędzy organellami
• Brak w kom. plemników

GERL – Aparat Golgiego

(Diktioso
m)

Pęcherzyk
wydzielniczy

Rola:
Modyfikowanie, sortowanie,
pakowanie białek i lipidów
Zagęszczanie substancji i ich
wydalanie na drodze egzocytozy
Przekazywanie w obrębie
komórki lub poza nią

GERL – Aparat Golgiego

GERL - lizosomy

• Otoczone pojedyńczą

błoną

• Zawierają enzymy,

które aktywne stają się
dopiero po uwolnieniu
z pęcherzyka

• Powstają jako lizosomy

pierwotne z
pęcherzyków aparatu
Golgiego lub siateczki
śródplazmatycznej

Peroksysomy

• Małe, obłonione pęcherzyki (występują u

roślin i u zwierząt)

• Zawierają enzymy katalizujące rozkład

niektórych substancji – podczas tych
przemian uwalnia się nadtlenek wodoru –
wysoce reaktywny.

Katalaza

– także enzym

peroksysomowy – rozkłada nadtlenek
wodoru

• Peroksysomy wątroby odpowiadają za

metabolizm alkoholu etylowego

Cytoplazma

• Cytozol

• Cytoszkielet

Cytozol – połpłynna substancja koloidalna w której

fazą rozpraszającą jest woda a substancjami

rozproszonymi są:

Woda ponad 50 %
Białka (w postaci globul)
Lipidy
Sole mineralne
jony

Cytoplazma

• Cytoszkielet – białka fibrylarne

Mikrofilamenty

(włókienka)- ruchy

komórki

Filamenty pośrednie

(włókienka)–

odporność mechaniczna

Mikrotubule

– (rurki) transport

wewnątrzkomórkowy

Jądro komórkowe

Chromatyna –
zdekondensowana postać
chromosomu

Jądro komórkowe

• Typowe dla organizmów jądrowych – Eucaryota
• Największa organella komórkowa
Składniki jądra:
 Kariolomfa (karioplazma)
 Jąderko (zaw DNA kodujące rRNA)
 Chromatyna czyli DNA– euchromatyna i

heterochromatyna

 Otoczka jądrowa – na zewnetrznej powierzchni

zawiera rybosomy i jest połaczona z ER

szorstkim