PRZEKŁADNIE PASOWE
Przekładnie pasowe przenoszą moc za pośrednictwem cięgien w
postaci pasów.
Najważniejsze zalety:
– płynność ruchu
– cichobieżność
– zdolność do przenoszenia zmian obciążenia
– tłumienie drgań
– możliwość przenoszenia ruchu przy nierównoległych osiach
wałów
– mała wrażliwość na błędy rozstawienia osi wałów
Wady
– znaczne wymiary
– duże siły obciążające łożyska wałów
– niestałość przełożenia (wstępowanie poślizgu)
– mała odporność na podwyższoną temperaturę
– mała wrażliwość na działanie smarów
S
c
[N] – naprężenie w cięgnie czynny
S
b
[N] – napięcie w cięgnie czynnym
d
1
– średnica skuteczna koła czynnego
d
2
– średnica skuteczna koła biernego
v [m/s] – prędkość liniowa pasa
Nie uwzględniając strat mocy przenoszonej
P = ( S
c
– S
b
) v [ N m/s=W ]
Napięcie użyteczne pasa
S
u
= S
c
– S
b
[ N ]
P = S
u
v [ N ]
kW
n
d
S
n
d
S
P
inaczej
czyli
d
n
n
d
v
albo
d
d
v
pasa
s
m
v
N
S
kW
v
S
P
czyli
u
u
u
u
19100
19100
2
30
60
2
2
1000
2
2
1
1
2
2
1
1
2
2
1
1
Znając moc przenoszoną przez przekładnię można wyznaczyć
niezbędne napięcie użyteczne
N
n
d
P
n
d
P
S
u
2
2
1
1
19100
19100
Siła obciążająca wał przekładni pasowej
2
cos
2
2
2
b
c
b
c
S
S
S
S
Q
Wypadkowa Q nachylona jest pod kątem do płaszczyzny
przechodzącej
przez osie kół
tg
S
S
S
S
tg
b
c
b
c
Odległość między siłami e = a sin
Moment Q e stara się obrócić przekładnię.
Kinematyka przekładni
pasowej
Przekładnie pasowe pracują przy stałym poślizgu pasa względem koła,
ze względu
na bardziej wydłużone cięgno czynne niż bierne (S
c
>S
b
) tzn. że v
c
> v
b
–kąt opasania koła czynnego
– kąt opasania koła biernego
1
2
na łuku A
1
B
1
– napięcie jest stałe i wynosi S
c
(na A
2
B
2
– S
b
)
na łuku B
1
C
1
– napięcie zmienia się od S
c
do S
b
(B
2
C
2
od S
b
do S
c
)
kąt B
1
OC
1
– skuteczny kąt opasania (łuk poślizgów)
kąt B
1
OA
1
– zapasowy kąt opasania (łuk spoczynku)
Ze wzrostem obciążenia różnica napięć wzrasta, przy czym zwiększ
się łuk
poślizgów i maleje łuk spoczynku. Gdy łuk spoczynku jest równy zeru
wówczas
następuje poślizg trwały. Wówczas S
c
i S
b
spełniają warunek
wyprowadzony
przez Eulera.
e
S
S
b
c
e – podstawa logarytmu naturalnego
– współczynnik tarcia
– kąt opasania na kole na którym nastąpił poślizg
Wprowadzając oznaczenie poślizgu zapisujemy
c
b
c
b
c
v
v
v
v
v
1
można zapisać przełożenie
1
1
2
2
1
d
d
n
n
i
(poślizgi zwiększają
przełożenie)
zwykle
02
,
0
01
,
0
Wytrzymałość pasa
v
g
c
max
Naprężenia rozciągające wywołane siłą S
c
Naprężenia zginające
Naprężenia wywołane siłą odśrodkową
A
K
S
c
c
2
D
Y
E
o
g
g
q
v
o
v
2
K – współczynnik przeciążenia
Y
o
– odległość skrajnego włókna
od osi obojętnej pasa
D/2 – najmniejszy promień osi
obojętnej
pasa
– ciężar właściwy materiału pasa
o
m
o
dop
U
U
max
U – wymagana liczba cykli, U
o
= 10
7
cykli
m = 5 – dla pasów płaskich
m = 8 11 – dla pasów klinowych
MPa
MPa
MPa
dop
dop
dop
4
7
6
5
3
– pasy bawełniane
– pasy gumowe
– pasy klinowe
Koło pasowe
Należy przyjmować:
D
min
> 40 h h – grubość pasa
B = 1,12 b b – szerokość pasa
Wypukłość koła
w = 0,01 B
Grubość wieńca minimalna
G
w
= 0,005 D + 3 [mm] – koło żeliwne
G
w
= 0,002 (D + 2 b) + 3 [mm] – koło
stalowe
Długość piasty l = ( 1,5 2 ) d
Grubość piasty e = (0,33 0,4 ) d + 5 mm – z żeliwa
e = 0,3 d – ze stali
Przekładnie pasowe klinowe
mm
d
d
a
mm
d
d
a
2
1
max
2
1
min
2
50
2
Przekładnie pasową z paskami klinowymi stosuje się na początku łańcucha
kinematy-
cznego maszyny. Stosuje się je gdy odległość między osiami kół jest
niewielka.
Odległość osi kół powinna się zawierać w granicach:
Przełożenie może być nawet do 15 ( przy niewielkich obciążeniach ).
Prędkość pasa v = 4 25 m/s
Przekroje pasa klinowego i rowka
koła
Pasowego
Pasy
Z ( l
o
) – 10
A – 13
B – 17
C – 22
D – 32
E – 38
Przekładnie z pasem zębatym