Technologie i
Technologie i
katastrofy
katastrofy
ekologiczne
ekologiczne
Wojciech Jóźwicki 28509
Wojciech Jóźwicki 28509
Grzegorz Łodej 29244
Grzegorz Łodej 29244
Michał Nieścierenko 29250
Michał Nieścierenko 29250
Program czystszej
Program czystszej
produkcji
produkcji
Definicja:
„strategia
ochrony
Definicja:
„strategia
ochrony
środowiska polegająca na
środowiska polegająca na
ciągłym,
ciągłym,
zintegrowanym,
prewencyjnym
zintegrowanym,
prewencyjnym
działaniu w odniesieniu do procesów,
działaniu w odniesieniu do procesów,
produktów i usług, zmierzającym do
produktów i usług, zmierzającym do
zwiększenia efektywności
zwiększenia efektywności
produkcji i
produkcji i
usług oraz
usług oraz
redukcji ryzyka
redukcji ryzyka
dla ludzi i
dla ludzi i
środowiska”
środowiska”
Definicja wg UNEP.
Definicja wg UNEP.
Program czystszej
Program czystszej
produkcji
produkcji
W odniesieniu do
W odniesieniu do
procesów polega
procesów polega
na:
na:
- oszczędności
- oszczędności
zasobów
zasobów
- zastępowaniu
- zastępowaniu
szkodliwych
szkodliwych
surowców
surowców
- redukcji
- redukcji
zanieczyszczeń
zanieczyszczeń
W odniesieniu do
W odniesieniu do
produktów:
produktów:
- ograniczaniu
- ograniczaniu
szkodliwości w
szkodliwości w
całym cyklu życia
całym cyklu życia
- „trosce” o
- „trosce” o
środowisko przy
środowisko przy
projektowaniu i
projektowaniu i
wykonaniu
wykonaniu
Program czystszej
Program czystszej
produkcji
produkcji
Jest elementem zrównoważonego rozwoju
Jest elementem zrównoważonego rozwoju
Opiera się na prewencji
Opiera się na prewencji
Zmierza do hamowania degradacji środowiska
Zmierza do hamowania degradacji środowiska
Zakłada poszukiwanie źródeł, pierwotnej
Zakłada poszukiwanie źródeł, pierwotnej
przyczyny wywołującej zanieczyszczenie
przyczyny wywołującej zanieczyszczenie
Czystsze technologie –
Czystsze technologie –
eliminujące/zmniejszające negatywny wpływ
eliminujące/zmniejszające negatywny wpływ
na środowisko
na środowisko
Czystsze produkty – wykonane za pomoca
Czystsze produkty – wykonane za pomoca
czystszych technologii
czystszych technologii
Program czystszej
Program czystszej
produkcji
produkcji
Główne cele programu:
Główne cele programu:
- zmniejszanie emisji szkodliwych
- zmniejszanie emisji szkodliwych
substancji
substancji
-
zmniejszanie zużycia zasobów (surowców,
zmniejszanie zużycia zasobów (surowców,
energii, pracy)
energii, pracy)
-
edukacja – propagowanie (na zewnątrz
edukacja – propagowanie (na zewnątrz
organizacji i wewnątrz niej) rozwiązań
organizacji i wewnątrz niej) rozwiązań
przyjaznych środowisku
przyjaznych środowisku
-
Stosowanie recyklingu
Stosowanie recyklingu
Program czystszej
Program czystszej
produkcji
produkcji
Minimalizacja
Minimalizacja
Edukacja
Edukacja
Minimalizacja
Minimalizacja
organizacja
zasoby
odpady
Program czystszej
Program czystszej
produkcji
produkcji
Potencjalne korzyści z programu:
Potencjalne korzyści z programu:
- ekologiczne
- ekologiczne
- ekonomiczne (mniejsze koszty, mniej
- ekonomiczne (mniejsze koszty, mniej
marnotrawstwa)
marnotrawstwa)
- wzrost bezpieczeństwa (zarówno
- wzrost bezpieczeństwa (zarówno
pracowników, jak i użytkownika
pracowników, jak i użytkownika
wyrobu)
wyrobu)
- poprawa wizerunku
- poprawa wizerunku
PCP – przykład firmy
PCP – przykład firmy
„Wawel”
„Wawel”
Przed wprowadzeniem programu:
Przed wprowadzeniem programu:
- emisja amoniaku
- emisja amoniaku
- nadmierne zużycie wody
- nadmierne zużycie wody
- hałas
- hałas
- liczne odpady, zanieczyszczenia
- liczne odpady, zanieczyszczenia
pyłowo – gazowe.
pyłowo – gazowe.
Zakład wpisany na listę zakładów
Zakład wpisany na listę zakładów
uciążliwych dla środowiska
uciążliwych dla środowiska
PCP – przykład firmy
PCP – przykład firmy
„Wawel”
„Wawel”
W ramach programu między innymi
W ramach programu między innymi
Nastąpiła izolacja akustyczna
Nastąpiła izolacja akustyczna
budynków
budynków
Zastąpiono chłodnicze instalacje
Zastąpiono chłodnicze instalacje
amoniakalne freonowymi
amoniakalne freonowymi
Zastosowano zamknięty obieg wody
Zastosowano zamknięty obieg wody
Wymieniono kotłownie węglową na
Wymieniono kotłownie węglową na
olejową
olejową
PCP – przykład firmy
PCP – przykład firmy
„Wawel”
„Wawel”
Efekty ekonomiczne:
Efekty ekonomiczne:
- zmniejszenie zużycia wody i energii
- zmniejszenie zużycia wody i energii
- mniejsze koszty związane z emisja
- mniejsze koszty związane z emisja
zanieczyszczeń
zanieczyszczeń
- skreślenie z listy zakładów
- skreślenie z listy zakładów
uciążliwych dla środowiska –
uciążliwych dla środowiska –
poprawa wizerunku
poprawa wizerunku
PCP – przykład firmy
PCP – przykład firmy
„Wawel”
„Wawel”
W latach 97 – 99
W latach 97 – 99
ograniczono zużycie
ograniczono zużycie
surowców i emisję
surowców i emisję
gazów o wartości
gazów o wartości
podane w tabeli.
podane w tabeli.
Okres zwrotu z
Okres zwrotu z
poszczególnych
poszczególnych
inwestycji
inwestycji
związanych z
związanych z
programem wyniósł
programem wyniósł
od 2 do 40 miesięcy.
od 2 do 40 miesięcy.
Zużycie
Zużycie
wody
wody
49310
49310
Mg/rok
Mg/rok
Gazu
Gazu
ziemnego
ziemnego
742
742
Mg/rok
Mg/rok
Emisja
Emisja
SO
SO
5,65
5,65
Mg/rok
Mg/rok
Emisja
Emisja
CO
CO
4,81
4,81
Mg/rok
Mg/rok
Emisja
Emisja
NO
NO
0,33
0,33
Mg/rok
Mg/rok
Katastrofa ekologiczna
Katastrofa ekologiczna
Definicja
Definicja
1.Katastrofa ekologiczna - zjawisko polegające
1.Katastrofa ekologiczna - zjawisko polegające
na zmianie
na zmianie
danego
danego
w sposób
uniemożliwiający jej przetrwanie.
uniemożliwiający jej przetrwanie.
Zachodzi ono w różnych sytuacjach, przede
Zachodzi ono w różnych sytuacjach, przede
wszystkim kiedy po zmianie
wszystkim kiedy po zmianie
składnika środowiska (np. zmiana
składnika środowiska (np. zmiana
temperatury, spadek ilości opadów itp.) zasoby
temperatury, spadek ilości opadów itp.) zasoby
środowiska maleją w stosunku do potrzeb
środowiska maleją w stosunku do potrzeb
gatunku.
gatunku.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Podział
Podział
2.Katastrofy ekologiczne można podzielić
2.Katastrofy ekologiczne można podzielić
ze względu na pochodzenie na dwie
ze względu na pochodzenie na dwie
grupy:
grupy:
katastrofy naturalne (klęski żywiołowe)
katastrofy naturalne (klęski żywiołowe)
katastrofy antropogeniczne
katastrofy antropogeniczne
Katastrofy naturalne
Katastrofy naturalne
powodowane są przez siły przyrody:
powodowane są przez siły przyrody:
trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów, cyklony, huragany, lawiny,
trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów, cyklony, huragany, lawiny,
pożary lasów, powodzie, długotrwałe susze i mrozy lub są
pożary lasów, powodzie, długotrwałe susze i mrozy lub są
skutkiem masowego pojawienia się na określonym terenie
skutkiem masowego pojawienia się na określonym terenie
szkodników lub pasożytów.
szkodników lub pasożytów.
Katastrofy antropogeniczne
Katastrofy antropogeniczne
, powstałe na skutek
, powstałe na skutek
antropopresji spowodowane być mogą przez skażenia
antropopresji spowodowane być mogą przez skażenia
przemysłowe, awarie elektrowni (katastrofy jądrowe), pożary
przemysłowe, awarie elektrowni (katastrofy jądrowe), pożary
przemysłowe.
przemysłowe.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Skażenia przemysłowe
Skażenia przemysłowe
Skażenia przemysłowe
Skażenia przemysłowe
W wyniku ich powstania uwalniane są duże ilości substancji
W wyniku ich powstania uwalniane są duże ilości substancji
toksycznych, mogących objąć swoim szkodliwym działaniem
toksycznych, mogących objąć swoim szkodliwym działaniem
znaczne obszary. Za rejon skażony uważa się obszar, którego
znaczne obszary. Za rejon skażony uważa się obszar, którego
powierzchnia wraz ze znajdującymi się na niej obiektami objęta
powierzchnia wraz ze znajdującymi się na niej obiektami objęta
została działaniem środka chemicznego, promieniotwórczego
została działaniem środka chemicznego, promieniotwórczego
lub biologicznego.
lub biologicznego.
Toksycznymi środkami przemysłowymi (TSP) nazywane są
Toksycznymi środkami przemysłowymi (TSP) nazywane są
wszelkie związki chemiczne (organiczne i nieorganiczne),
wszelkie związki chemiczne (organiczne i nieorganiczne),
materiały łatwopalne i wybuchowe, substancje biologicznie
materiały łatwopalne i wybuchowe, substancje biologicznie
czynne, preparaty promieniotwórcze oraz wszelkie odpady,
czynne, preparaty promieniotwórcze oraz wszelkie odpady,
materiały i związki, które w wyniku termicznego rozkładu lub
materiały i związki, które w wyniku termicznego rozkładu lub
reakcji z materią otoczenia mogą dawać substancje
reakcji z materią otoczenia mogą dawać substancje
zatruwające bezpośrednio lub pośrednio środowisko człowieka.
zatruwające bezpośrednio lub pośrednio środowisko człowieka.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Skażenia przemysłowe c.d.
Skażenia przemysłowe c.d.
Skażenia przemysłowe
Skażenia przemysłowe
Największe niebezpieczeństwo dla środowiska
Największe niebezpieczeństwo dla środowiska
stanowią substancje chemiczne w postaci ciekłej
stanowią substancje chemiczne w postaci ciekłej
(np. kwas azotowy, siarkowy, cyjanowodorowy,
(np. kwas azotowy, siarkowy, cyjanowodorowy,
chlorocyjan, fosgen) ze względu na żrące i trujące
chlorocyjan, fosgen) ze względu na żrące i trujące
działanie samego płynu, jak i jego par.
działanie samego płynu, jak i jego par.
Zagrożenie o znacznym zasięgu stwarzają również:
Zagrożenie o znacznym zasięgu stwarzają również:
amoniak, chlor, cyjanowodór, dwusiarczek węgla,
amoniak, chlor, cyjanowodór, dwusiarczek węgla,
fluorowodór, siarkowodór i tlenek etylenu. Obłok
fluorowodór, siarkowodór i tlenek etylenu. Obłok
pary lub gazu powstający w momencie uszkodzenia
pary lub gazu powstający w momencie uszkodzenia
zbiornika czy pojemnika z tymi środkami
zbiornika czy pojemnika z tymi środkami
przemieszcza się zgodnie z kierunkiem wiatru,
przemieszcza się zgodnie z kierunkiem wiatru,
stwarzając zagrożenie dla obszarów położonych
stwarzając zagrożenie dla obszarów położonych
nawet w znacznych odległościach od miejsca awarii.
nawet w znacznych odległościach od miejsca awarii.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Skażenia przemysłowe c.d.
Skażenia przemysłowe c.d.
Skażenia przemysłowe
Skażenia przemysłowe
W większych i mniejszych zakładach przemysłowych
W większych i mniejszych zakładach przemysłowych
(głównie chemicznych) gromadzone są duże ilości
(głównie chemicznych) gromadzone są duże ilości
ciekłych, stałych i gazowych produktów toksycznych
ciekłych, stałych i gazowych produktów toksycznych
oraz materiałów łatwopalnych i wybuchowych.
oraz materiałów łatwopalnych i wybuchowych.
Jakiekolwiek uszkodzenie linii technologicznej czy
Jakiekolwiek uszkodzenie linii technologicznej czy
magazynowanych zbiorników stanowi bezpośrednie
magazynowanych zbiorników stanowi bezpośrednie
zagrożenie dla załóg tych zakładów, a także dla
zagrożenie dla załóg tych zakładów, a także dla
okolicznych mieszkańców. Według KG Państwowej
okolicznych mieszkańców. Według KG Państwowej
Straży Pożarnej w strefie skażeń 80 największych
Straży Pożarnej w strefie skażeń 80 największych
zakładów chemicznych znajduje się 1/3 terytorium
zakładów chemicznych znajduje się 1/3 terytorium
naszego kraju.
naszego kraju.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Awarie elektrowni jądrowych
Awarie elektrowni jądrowych
Awarie elektrowni jądrowych
Awarie elektrowni jądrowych
Ryzyko katastrof spowodowanych awarią urządzeń jądrowych
Ryzyko katastrof spowodowanych awarią urządzeń jądrowych
nie wydaje się tak wielkie jak w przypadku innych gałęzi
nie wydaje się tak wielkie jak w przypadku innych gałęzi
przemysłu, a jednak w historii notowano ich już kilkanaście.
przemysłu, a jednak w historii notowano ich już kilkanaście.
ładunek wielkości jednej megatony (odpowiadający poważnej
ładunek wielkości jednej megatony (odpowiadający poważnej
awarii dużej elektrowni) jest w stanie zniszczyć 5-10 milionów
awarii dużej elektrowni) jest w stanie zniszczyć 5-10 milionów
ton ozonu.
ton ozonu.
najbardziej niebezpieczne są
najbardziej niebezpieczne są
radioizotopy
radioizotopy
, których okres
, których okres
połowicznego rozpadu jest duży (od 7 dni do 30 lat), do których
połowicznego rozpadu jest duży (od 7 dni do 30 lat), do których
należą m.in.: jod (J-131), cez (Cs-134 i 137), (Pu-239 o.p.r ponad
należą m.in.: jod (J-131), cez (Cs-134 i 137), (Pu-239 o.p.r ponad
200 lat). Pyły radioaktywne mogą rozprzestrzeniać się za
200 lat). Pyły radioaktywne mogą rozprzestrzeniać się za
pośrednictwem ruchów powietrza albo cieków wodnych (np.
pośrednictwem ruchów powietrza albo cieków wodnych (np.
niektóre radioizotopy uwolnione w Czarnobylu dotarły do Japonii
niektóre radioizotopy uwolnione w Czarnobylu dotarły do Japonii
i USA). Opadanie pyłu związane jest z nieuchronnym skażeniem
i USA). Opadanie pyłu związane jest z nieuchronnym skażeniem
ludzi, obiektów i gleby a zwłaszcza wody, fauny i flory, które
ludzi, obiektów i gleby a zwłaszcza wody, fauny i flory, które
stają się automatycznie wtórnym źródłem skażenia aż do
stają się automatycznie wtórnym źródłem skażenia aż do
momentu "wygaśnięcia" danego izotopu.
momentu "wygaśnięcia" danego izotopu.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Skażenia jądrowe
Skażenia jądrowe
Skażenia jądrowe
Skażenia jądrowe
Substancje promieniotwórcze mogą być uwolnione
Substancje promieniotwórcze mogą być uwolnione
również w wyniku awarii powstałych w atomowych
również w wyniku awarii powstałych w atomowych
centrach naukowo-badawczych, na okrętach o
centrach naukowo-badawczych, na okrętach o
napędzie atomowym, w samolotach przenoszących
napędzie atomowym, w samolotach przenoszących
broń jądrową czy w czasie ich transportu lądowego.
broń jądrową czy w czasie ich transportu lądowego.
Duże niebezpieczeństwo stwarza również
Duże niebezpieczeństwo stwarza również
wydobywanie się gazów promieniotwórczych z
wydobywanie się gazów promieniotwórczych z
kopalni uranu lub podczas procesów
kopalni uranu lub podczas procesów
regeneracyjnych paliwa jądrowego, a także ze
regeneracyjnych paliwa jądrowego, a także ze
zbiorników zawierających odpady promieniotwórcze
zbiorników zawierających odpady promieniotwórcze
.
.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Skażenia jądrowe c.d.
Skażenia jądrowe c.d.
Skażenia jądrowe
Skażenia jądrowe
Do zniszczeń znacznych rejonów naszego
Do zniszczeń znacznych rejonów naszego
globu przyczyniły się w dużym stopniu
globu przyczyniły się w dużym stopniu
doświadczalne wybuchy atomowe. Skutki tych
doświadczalne wybuchy atomowe. Skutki tych
eksplozji odczuwa Nowa Ziemia, archipelag
eksplozji odczuwa Nowa Ziemia, archipelag
Monte Bello i Murruroa, pustynia algierska i
Monte Bello i Murruroa, pustynia algierska i
Takla Makan oraz rejony poligonów w
Takla Makan oraz rejony poligonów w
Newadzie (USA), Lob Nor (Chiny) i
Newadzie (USA), Lob Nor (Chiny) i
Kazachstanie (Rosja) - gdzie stopień skażenia
Kazachstanie (Rosja) - gdzie stopień skażenia
ziemi jest kilkakrotnie wyższy od gruntów w
ziemi jest kilkakrotnie wyższy od gruntów w
Czarnobylu.
Czarnobylu.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
(od 1953 roku)
(od 1953 roku)
1953-1967 r
1953-1967 r
. - wody morskie nad Zatoką
. - wody morskie nad Zatoką
Minimata w Japonii zostają zatrute przez fabrykę
Minimata w Japonii zostają zatrute przez fabrykę
plastików w Kiu-sziu, z której wyrzucano odpady
plastików w Kiu-sziu, z której wyrzucano odpady
rtęciowe do morza. Ucierpiało około 20 tys. ludzi,
rtęciowe do morza. Ucierpiało około 20 tys. ludzi,
a od 43 do 800 zmarło.
a od 43 do 800 zmarło.
1957 r
1957 r
. - w Kistymiu (Rosja) w wyniku eksplozji
. - w Kistymiu (Rosja) w wyniku eksplozji
przegrzanego pojemnika ze zużytymi materiałami
przegrzanego pojemnika ze zużytymi materiałami
jądrowymi skażeniu ulega obszar 23 tys. km2. W
jądrowymi skażeniu ulega obszar 23 tys. km2. W
ciągu 3 lat ponad 30 małych miejscowości znika z
ciągu 3 lat ponad 30 małych miejscowości znika z
map byłego ZSRR. Ewakuowanych zostaje ok. 10-
map byłego ZSRR. Ewakuowanych zostaje ok. 10-
17 tys. ludzi. W ciągu kolejnych 30 lat na choroby
17 tys. ludzi. W ciągu kolejnych 30 lat na choroby
popromienne umiera ponad 8 tys. osób.
popromienne umiera ponad 8 tys. osób.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
(od 1953 roku)
(od 1953 roku)
1967 r
1967 r
. - tankowiec amerykański Torrey Canyon
. - tankowiec amerykański Torrey Canyon
osiada na mieliźnie u wybrzeży Konwalii (Anglia).
osiada na mieliźnie u wybrzeży Konwalii (Anglia).
Wskutek wycieku ropy zniszczeniu ulega około
Wskutek wycieku ropy zniszczeniu ulega około
200 km brytyjskiej i francuskiej linii brzegowej.
200 km brytyjskiej i francuskiej linii brzegowej.
1971 r
1971 r
. - z fabryki herbicydów u wybrzeża stanu
. - z fabryki herbicydów u wybrzeża stanu
Missouri (USA) wyciekają tysiące ton trujących
Missouri (USA) wyciekają tysiące ton trujących
ścieków. Do 1983 r. wszyscy mieszkańcy leżącego
ścieków. Do 1983 r. wszyscy mieszkańcy leżącego
najbliżej miasteczka Times Beach zostają
najbliżej miasteczka Times Beach zostają
wysiedleni
wysiedleni
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
(od 1953 roku)
(od 1953 roku)
1979 r
1979 r
. - do wód morskich trafia 608 tys. ton
. - do wód morskich trafia 608 tys. ton
ropy. Największy wyciek powoduje zderzenie
ropy. Największy wyciek powoduje zderzenie
tankowca Atlantic Empress ze statkiem
tankowca Atlantic Empress ze statkiem
Aegean Capitain u wybrzeży Tobago na
Aegean Capitain u wybrzeży Tobago na
Karaibach. Do wody przedostaje się 287 tys.
Karaibach. Do wody przedostaje się 287 tys.
ton ropy.
ton ropy.
W tym samym roku
W tym samym roku
w cieśninie Ormuz,
w cieśninie Ormuz,
łączącej Zatokę Perską z Zatoką Ormiańską
łączącej Zatokę Perską z Zatoką Ormiańską
wybucha i pęka na pół tankowiec Energy
wybucha i pęka na pół tankowiec Energy
Determination, wiozący ponad 350 tys. ton
Determination, wiozący ponad 350 tys. ton
ropy naftowej.
ropy naftowej.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
(od 1953 roku)
(od 1953 roku)
1984 r
1984 r
. - z fabryki Union Carbide koło
. - z fabryki Union Carbide koło
Bhopalu w Indiach wydostaje się trująca
Bhopalu w Indiach wydostaje się trująca
chmura izocyjanianu metylu. Skutek skażenia
chmura izocyjanianu metylu. Skutek skażenia
to ponad 6 tysięcy ofiar śmiertelnych.
to ponad 6 tysięcy ofiar śmiertelnych.
1986 r. - największa w dziejach katastrofa
1986 r. - największa w dziejach katastrofa
reaktora nuklearnego. W wyniku awarii bloku
reaktora nuklearnego. W wyniku awarii bloku
4 elektrowni w Czamobylu skażeniu ulega
4 elektrowni w Czamobylu skażeniu ulega
obszar 28 200 km2. Około 1,7 min ludzi
obszar 28 200 km2. Około 1,7 min ludzi
otrzymuje zwiększone dawki promieniowania.
otrzymuje zwiększone dawki promieniowania.
Radioaktywne chmury unoszą się nad ZSRR,
Radioaktywne chmury unoszą się nad ZSRR,
EuropąWschodnią, Skandynawią, później
EuropąWschodnią, Skandynawią, później
również nad Europą Zachodnią.
również nad Europą Zachodnią.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
(od 1953 roku)
(od 1953 roku)
1989 r
1989 r
. - tankowiec Exxon Valdez wpływa na mieliznę w cieśninie
. - tankowiec Exxon Valdez wpływa na mieliznę w cieśninie
Prince William na Alasce. Odcinek wybrzeża długości 2400 km
Prince William na Alasce. Odcinek wybrzeża długości 2400 km
zostaje zanieczyszczony przez wyciek 30 tys. ton ropy. Skutki tej
zostaje zanieczyszczony przez wyciek 30 tys. ton ropy. Skutki tej
katastrofy to wyginięcie od 350 tys. do 2,4 min ptaków morskich.
katastrofy to wyginięcie od 350 tys. do 2,4 min ptaków morskich.
1990 r
1990 r
. - odkrycie 3 tys. ton odpadów w pobliżu kambodżańskiego
. - odkrycie 3 tys. ton odpadów w pobliżu kambodżańskiego
portu
portu
morskiego Sihanoukville. Powstaje tam największa góra toksycznych
morskiego Sihanoukville. Powstaje tam największa góra toksycznych
śmieci, zawierających związki rtęci.
śmieci, zawierających związki rtęci.
1991 r
1991 r
.- w połowie lipca doszło do wypadku statku "Vapam", na
.- w połowie lipca doszło do wypadku statku "Vapam", na
pokładzie którego znajdowały się trujące pestycydy. Chemikalia dostały
pokładzie którego znajdowały się trujące pestycydy. Chemikalia dostały
się do rzeki Sakramento zabijając m.in. 100 tys. tęczowych pstrągów.
się do rzeki Sakramento zabijając m.in. 100 tys. tęczowych pstrągów.
Śmiercionośna plama zanieczyściła także największe jezioro Kalifornii
Śmiercionośna plama zanieczyściła także największe jezioro Kalifornii
-
-
Shasta. Mieszkańców nadbrzeżnych miejscowości ewakuowano, ale
Shasta. Mieszkańców nadbrzeżnych miejscowości ewakuowano, ale
mimo to zatruciu oparami uległo 200 osób.
mimo to zatruciu oparami uległo 200 osób.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
(od 1953 roku)
(od 1953 roku)
1991 r
1991 r
. - prezydent Iraku Saddam Hussajn wydaje rozkaz
. - prezydent Iraku Saddam Hussajn wydaje rozkaz
wypompowania do Zatoki Perskiej około 816 tys. ton ropy
wypompowania do Zatoki Perskiej około 816 tys. ton ropy
naftowej z terminala na kuwejckiej wyspie w Zatoce Perskiej
naftowej z terminala na kuwejckiej wyspie w Zatoce Perskiej
oraz z siedmiu wielkich zbiornikowców. W czasie wojny w Zatoce
oraz z siedmiu wielkich zbiornikowców. W czasie wojny w Zatoce
siły irackie podpalają 650 szybów naftowych, w wyniku, czego
siły irackie podpalają 650 szybów naftowych, w wyniku, czego
powstają chmury czarnego dymu o wysokości ponad 2 km. Dym
powstają chmury czarnego dymu o wysokości ponad 2 km. Dym
rozprzestrzenia się na odległość ponad 80 km od brzegu, a sadza
rozprzestrzenia się na odległość ponad 80 km od brzegu, a sadza
opada aż na Himalaje, (gaszenie trwało ok. ośmiu miesięcy)
opada aż na Himalaje, (gaszenie trwało ok. ośmiu miesięcy)
1992 r
1992 r
. - rosyjskie miasto Czelabińsk zostaje uznane za
. - rosyjskie miasto Czelabińsk zostaje uznane za
najbardziej
najbardziej
radioaktywne miejsce na ziemi. W 1940 r. powstaje w mieście
radioaktywne miejsce na ziemi. W 1940 r. powstaje w mieście
fabryka
fabryka
pocisków Majak - od tego czasu następują tam 3 katastrofy
pocisków Majak - od tego czasu następują tam 3 katastrofy
nuklearne,
nuklearne,
wskutek których pół miliona ludzi otrzymuje dawkę
wskutek których pół miliona ludzi otrzymuje dawkę
promieniowania
promieniowania
radioaktywnego o sile zbliżonej do skażenia czamobylskiego.
radioaktywnego o sile zbliżonej do skażenia czamobylskiego.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
(od 1953 roku)
(od 1953 roku)
1994 r
1994 r
.- w rosyjskim regionie Korni ropa sączyła się przez
.- w rosyjskim regionie Korni ropa sączyła się przez
uszkodzony rurociąg aż od lutego do października! Szacuje się,
uszkodzony rurociąg aż od lutego do października! Szacuje się,
że wyciekło 280 tys. ton ropy naftowej, która doszczętnie
że wyciekło 280 tys. ton ropy naftowej, która doszczętnie
zniszczyła ogromne połacietundry.
zniszczyła ogromne połacietundry.
1997 r
1997 r
. - z powodu rozmyślnie rozniecanego ognia, jako
. - z powodu rozmyślnie rozniecanego ognia, jako
sposobu trzebienia lasu, oraz w związku z suszami, pożary
sposobu trzebienia lasu, oraz w związku z suszami, pożary
lasów w Brazylii ogarniają pas szerokości 1600 km.
lasów w Brazylii ogarniają pas szerokości 1600 km.
12 grudnia 1999 r
12 grudnia 1999 r
. - Ok. 70 mil morskich na południe od
. - Ok. 70 mil morskich na południe od
Brestu - głównego portu francuskiej Bretanii, z nieznanych
Brestu - głównego portu francuskiej Bretanii, z nieznanych
przyczyn rozłamał się na dwie części maltański tankowiec Erka,
przyczyn rozłamał się na dwie części maltański tankowiec Erka,
płynący z Francji do Włoch. Niestety, do oceanu wydostało się
płynący z Francji do Włoch. Niestety, do oceanu wydostało się
ok, połowy z 30.000 ton oleju napędowego przewożonego przez
ok, połowy z 30.000 ton oleju napędowego przewożonego przez
tankowiec. Ropa z tankowca zanieczyściła francuskie plaże.
tankowiec. Ropa z tankowca zanieczyściła francuskie plaże.
Klęska objęła ponad 500 km wybrzeży -jednych z najbardziej
Klęska objęła ponad 500 km wybrzeży -jednych z najbardziej
urokliwych i najcenniejszych pod względem przyrodniczym w
urokliwych i najcenniejszych pod względem przyrodniczym w
Europie
Europie
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
(od 1953 roku)
(od 1953 roku)
19.11.2002 r. - Uszkodzony tankowiec "Prestige",
19.11.2002 r. - Uszkodzony tankowiec "Prestige",
który przewoził ponad 70 tys. Ton oleju napędowego
który przewoził ponad 70 tys. Ton oleju napędowego
zatonął na wodach Atlantyku, około 130 mil morskich
zatonął na wodach Atlantyku, około 130 mil morskich
na zachód od wybrzeży Hiszpanii i Portugalii. Ocenia
na zachód od wybrzeży Hiszpanii i Portugalii. Ocenia
się, że z, wraku 'Prestige' na dnie Atlantyku wypływa
się, że z, wraku 'Prestige' na dnie Atlantyku wypływa
około 125 ton oleju dziennie, nad miejscem zatonięcia
około 125 ton oleju dziennie, nad miejscem zatonięcia
pojawiły się trzy nowe olejowe dywany od 9 do 30 km
pojawiły się trzy nowe olejowe dywany od 9 do 30 km
średnicy. Szef hiszpańskiego rządu, Jose Maria Aznar,
średnicy. Szef hiszpańskiego rządu, Jose Maria Aznar,
określił obecną katastrofę jako najcięższą w historii
określił obecną katastrofę jako najcięższą w historii
Hiszpanii Olej zanieczyścił już 176 plaż, zdaniem
Hiszpanii Olej zanieczyścił już 176 plaż, zdaniem
organizacji ochrony środowiska ok. 15.000 ptaków
organizacji ochrony środowiska ok. 15.000 ptaków
poniosło śmierć lub zostało poważnie zranionych.
poniosło śmierć lub zostało poważnie zranionych.
Nad miejscem zatonięcia 'Prestige' obserwuje się
Nad miejscem zatonięcia 'Prestige' obserwuje się
występowanie dalszych kożuchów olejowego szlamu.
występowanie dalszych kożuchów olejowego szlamu.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Zatoka Perska
Zatoka Perska
KATASTROFA EKOLOGICZNA W ZATOCE PERSKIEJ
KATASTROFA EKOLOGICZNA W ZATOCE PERSKIEJ
Czas i miejsce katastrofy:
Czas i miejsce katastrofy:
1991r., Zatoka Perska.
1991r., Zatoka Perska.
Przyczyny:
Przyczyny:
Tocząca się w Kuwejcie w 1991r. wojna, doprowadziła do wycieku
Tocząca się w Kuwejcie w 1991r. wojna, doprowadziła do wycieku
ropy, ale to nie wszystko bo wycofująca się armia iracka podpaliła ta
ropy, ale to nie wszystko bo wycofująca się armia iracka podpaliła ta
ropę. Ropa ta dostała się do wód Zatoki Perskiej.
ropę. Ropa ta dostała się do wód Zatoki Perskiej.
Skutki, i ich usuwanie:
Skutki, i ich usuwanie:
Do wód Zatoki dostało się około 240 milionów baryłek ropy (1 baryłka
Do wód Zatoki dostało się około 240 milionów baryłek ropy (1 baryłka
to ok. 160 l), zatruwając wodę, 550 km wybrzeża, słone bagna i lasy.
to ok. 160 l), zatruwając wodę, 550 km wybrzeża, słone bagna i lasy.
Życie straciło ponad 30,000 ptaków morskich (patrz zdjęcie poniżej).
Życie straciło ponad 30,000 ptaków morskich (patrz zdjęcie poniżej).
Eksperci szacują, że pełna regeneracja tych ekosystemów zajmie ok.
Eksperci szacują, że pełna regeneracja tych ekosystemów zajmie ok.
10 lat. Wojna o Kuwejt uświadomiła światu, jakie szkody może
10 lat. Wojna o Kuwejt uświadomiła światu, jakie szkody może
przynieść nie tyle przypadkowe, ile dokonane z premedytacją
przynieść nie tyle przypadkowe, ile dokonane z premedytacją
zanieczyszczenie środowiska. Wycofujący się żołnierze iraccy
zanieczyszczenie środowiska. Wycofujący się żołnierze iraccy
podpalili 650 szybów wiertniczych, doprowadzając do katastrofy
podpalili 650 szybów wiertniczych, doprowadzając do katastrofy
ekologicznej na niespotykaną dotąd skalę. Dym, sadza i opary
ekologicznej na niespotykaną dotąd skalę. Dym, sadza i opary
składające się z kropli nie spalonej ropy w bardzo groźny sposób
składające się z kropli nie spalonej ropy w bardzo groźny sposób
zanieczyściły środowisko i praktycznie całą okolicę pokryły ropą.
zanieczyściły środowisko i praktycznie całą okolicę pokryły ropą.
Całkowity koszt gaszenia pożarów wyniósł 1.5 miliardów dolarów.
Całkowity koszt gaszenia pożarów wyniósł 1.5 miliardów dolarów.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Bhopal
Bhopal
WYCIEK TRUJĄCEGO GAZU – BHOPAL, INDIE
WYCIEK TRUJĄCEGO GAZU – BHOPAL, INDIE
Czas i miejsce:
Czas i miejsce:
2 grudnia 1984r., fabryki pestycydów w Bhopalu.
2 grudnia 1984r., fabryki pestycydów w Bhopalu.
Przyczyny:
Przyczyny:
Z fabryki pestycydów uwolniło się 40 ton izocjanku metylu. Powodem
Z fabryki pestycydów uwolniło się 40 ton izocjanku metylu. Powodem
tego był brak odpowiednich technik analitycznych oraz
tego był brak odpowiednich technik analitycznych oraz
rozbudowanego systemu monitoringu przygotowanego na taką
rozbudowanego systemu monitoringu przygotowanego na taką
okazję.
okazję.
Skutki:
Skutki:
Izocjanek metylu i jego toksyczne pochodne rozchodziły się w
Izocjanek metylu i jego toksyczne pochodne rozchodziły się w
atmosferze podobnie jak radioizotopy z Czarnobyla. Liczba dawek
atmosferze podobnie jak radioizotopy z Czarnobyla. Liczba dawek
toksycznych (takich, które mogą spowodować w grupie ludzi 50%
toksycznych (takich, które mogą spowodować w grupie ludzi 50%
zgonów) izocjanku metylu uwolnionych w Bhopalu była
zgonów) izocjanku metylu uwolnionych w Bhopalu była
dziesięciokrotnie wyższa niż odpowiednich dawek cezu-137
dziesięciokrotnie wyższa niż odpowiednich dawek cezu-137
wyrzuconych do atmosfery w Czarnobylu. Ale stężenia tej trucizny w
wyrzuconych do atmosfery w Czarnobylu. Ale stężenia tej trucizny w
środowisku całej półkuli północnej nie mierzył nikt, chociaż jest ona
środowisku całej półkuli północnej nie mierzył nikt, chociaż jest ona
znacznie bardziej niebezpieczna niż cez-137 czy jod-131.
znacznie bardziej niebezpieczna niż cez-137 czy jod-131.
Ten toksyczny gaz zabił natychmiast 1762 osoby, a do roku 1994
Ten toksyczny gaz zabił natychmiast 1762 osoby, a do roku 1994
zmarło łącznie 6954 ludzi. Około 200 tys. osób zostało bardzo ciężko
zmarło łącznie 6954 ludzi. Około 200 tys. osób zostało bardzo ciężko
poszkodowanych, (dotkniętych m.in. paraliżem, uszkodzeniami płuc,
poszkodowanych, (dotkniętych m.in. paraliżem, uszkodzeniami płuc,
oczu, naczyń, serca, układu odpornościowego).
oczu, naczyń, serca, układu odpornościowego).
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Galicja
Galicja
KATASTROFA TANKOWCA U WYBRZEZY HISZPAŃSKIEJ
KATASTROFA TANKOWCA U WYBRZEZY HISZPAŃSKIEJ
GALICJI
GALICJI
Czas i miejsce katastrofy:
Czas i miejsce katastrofy:
18.11.2002r., Ocean Atlantycki, 150 mil od wybrzeży Hiszpanii.
18.11.2002r., Ocean Atlantycki, 150 mil od wybrzeży Hiszpanii.
Przyczyny:
Przyczyny:
Uszkodzony tankowiec "Prestige" przewożący ponad 70 tys. ton
Uszkodzony tankowiec "Prestige" przewożący ponad 70 tys. ton
oleju napędowego, przełamał się na dwie części i zatonął.
oleju napędowego, przełamał się na dwie części i zatonął.
Uszkodzenie to zostało spowodowane podczas sztormu parę dni
Uszkodzenie to zostało spowodowane podczas sztormu parę dni
przed wypadkiem.
przed wypadkiem.
Skutki, i ich usuwanie:
Skutki, i ich usuwanie:
Władze hiszpańskie podały, że jeszcze przed katastrofą ze statku
Władze hiszpańskie podały, że jeszcze przed katastrofą ze statku
wydostało się 5 tys. ton oleju tworząc 17-kilometrową plamę.
wydostało się 5 tys. ton oleju tworząc 17-kilometrową plamę.
Wiatry i prądy morskie zepchnęły plamę w kierunku wybrzeży
Wiatry i prądy morskie zepchnęły plamę w kierunku wybrzeży
hiszpańskiej Galicji powodując katastrofę ekologiczną o
hiszpańskiej Galicji powodując katastrofę ekologiczną o
niewyobrażalnej skali. Olej dostał się na wybrzeże co
niewyobrażalnej skali. Olej dostał się na wybrzeże co
spowodowało ogromne szkody m.in. olejem zostało
spowodowało ogromne szkody m.in. olejem zostało
zabrudzonych wiele ptaków morskich, co nie najlepiej wpływa
zabrudzonych wiele ptaków morskich, co nie najlepiej wpływa
na ich organizm a także powoduje wymieranie wielu gatunków
na ich organizm a także powoduje wymieranie wielu gatunków
objętych ochroną.
objętych ochroną.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Bretania
Bretania
KATASTROFA EKOLOGICZNA U WYBRZEŻY BRETANII
KATASTROFA EKOLOGICZNA U WYBRZEŻY BRETANII
Czas i miejsce katastrofy:
Czas i miejsce katastrofy:
12 grudnia 1999 r. Ok. 70 mil morskich na południe od Brestu
12 grudnia 1999 r. Ok. 70 mil morskich na południe od Brestu
- głównego portu francuskiej Bretanii
- głównego portu francuskiej Bretanii
Przyczyny:
Przyczyny:
Maltański tankowiec Erika, płynący z Francji do Włoch
Maltański tankowiec Erika, płynący z Francji do Włoch
rozłamał się na dwie części. 26-osobowa załoga opuściła statek
rozłamał się na dwie części. 26-osobowa załoga opuściła statek
w szalupach ratunkowych i wkrótce została bezpiecznie
w szalupach ratunkowych i wkrótce została bezpiecznie
podjęta przez śmigłowce ratunkowe. Niestety - do oceanu
podjęta przez śmigłowce ratunkowe. Niestety - do oceanu
wydostała się prawie połowa z 30.000 ton mazutu
wydostała się prawie połowa z 30.000 ton mazutu
przewożonego przez tankowiec.
przewożonego przez tankowiec.
Skutki, i ich usuwanie:
Skutki, i ich usuwanie:
Do oceanu wydostała się prawie połowa z 30.000 ton mazutu
Do oceanu wydostała się prawie połowa z 30.000 ton mazutu
przewożonego przez tankowiec. Niezwykle silne sztormy, które
przewożonego przez tankowiec. Niezwykle silne sztormy, które
nawiedziły Francję wkrótce po rozbiciu statku, znacznie
nawiedziły Francję wkrótce po rozbiciu statku, znacznie
opóźniły rozpoczęcie skutecznej akcji ograniczania szkód
opóźniły rozpoczęcie skutecznej akcji ograniczania szkód
ekologicznych oraz przyczyniły się do rozproszenia plamy
ekologicznych oraz przyczyniły się do rozproszenia plamy
mazutu na rozległy obszar. Klęska objęła ponad 500 km
mazutu na rozległy obszar. Klęska objęła ponad 500 km
wybrzeży.
wybrzeży.
Katastrofy ekologiczne
Katastrofy ekologiczne
Przykłady
Przykłady
Największa w świecie katastrofa ekologiczna
Największa w świecie katastrofa ekologiczna
wywołana poważną awarią przemysłową miała
wywołana poważną awarią przemysłową miała
miejsce w grudniu 1984 r. w należącej do
miejsce w grudniu 1984 r. w należącej do
amerykańskiej korporacji Union Carbide
amerykańskiej korporacji Union Carbide
fabryce insektycydów w Bhopalu (Indie). Na
fabryce insektycydów w Bhopalu (Indie). Na
skutek uwolnienia do otoczenia izocyjanku
skutek uwolnienia do otoczenia izocyjanku
metylu śmierć poniosło ok. 2 500 osób, a 100
metylu śmierć poniosło ok. 2 500 osób, a 100
000 zostało poważnie rannych. Są dane
000 zostało poważnie rannych. Są dane
oficjalne - według The Bhophal Victim's
oficjalne - według The Bhophal Victim's
Support Committee - organizacji pozarządowej
Support Committee - organizacji pozarządowej
zajmującej się pomocą ofiarom katastrofy -
zajmującej się pomocą ofiarom katastrofy -
śmierć poniosło 15 000 osób. Ewakuacja 200
śmierć poniosło 15 000 osób. Ewakuacja 200
000 osób zapobiegła jeszcze bardziej
000 osób zapobiegła jeszcze bardziej
tragicznym skutkom tej katastrofy
tragicznym skutkom tej katastrofy
KATASTROFA W
KATASTROFA W
CZARNOBYLU
CZARNOBYLU
Czas i miejsce:
Czas i miejsce:
-
26 kwietnia 1986r.
26 kwietnia 1986r.
Godzina 1
Godzina 1
23
23
w nocy
w nocy
-
Czarnobyl
Czarnobyl
(Ukraina) zaledwie
(Ukraina) zaledwie
kilka kilometrów od
kilka kilometrów od
miasta Prypeć –
miasta Prypeć –
zwanego od dnia
zwanego od dnia
katastrofy
katastrofy
Miastem Duchów
Miastem Duchów
Przyczyna:
Przyczyna:
Pierwszy blok czarnobylskiej
Pierwszy blok czarnobylskiej
elektrowni jądrowej został
elektrowni jądrowej został
oddany do użytku w roku
oddany do użytku w roku
1978, a trzy kolejne na
1978, a trzy kolejne na
początku lat 80. Olbrzymie
początku lat 80. Olbrzymie
reaktory typu RBMK2,
reaktory typu RBMK2,
chronione przed
chronione przed
promieniowaniem
promieniowaniem
betonowo-stalową osłoną o
betonowo-stalową osłoną o
masie dwóch tysięcy ton, na
masie dwóch tysięcy ton, na
zewnątrz okalane
zewnątrz okalane
dodatkowo pięciometrową
dodatkowo pięciometrową
opoką biologiczną,
opoką biologiczną,
dostarczały po 1000MW
dostarczały po 1000MW
energii każdy.
energii każdy.
W kwietniu 1986 roku nastąpiło planowane
W kwietniu 1986 roku nastąpiło planowane
wyłączenie czwartego bloku elektrowni w
wyłączenie czwartego bloku elektrowni w
związku z jego remontem. Rzadką okazję
związku z jego remontem. Rzadką okazję
postanowiono wykorzystać do
postanowiono wykorzystać do
przeprowadzenia dodatkowej, niemożliwej w
przeprowadzenia dodatkowej, niemożliwej w
normalnych warunkach, próby urządzeń.
normalnych warunkach, próby urządzeń.
Jedno z doświadczeń miało wyjaśnić, czy w
Jedno z doświadczeń miało wyjaśnić, czy w
razie przerwy w zasilaniu energią elektryczną,
razie przerwy w zasilaniu energią elektryczną,
turbogenerator obracając się siłą
turbogenerator obracając się siłą
bezwładności, będzie w stanie wytworzyć
bezwładności, będzie w stanie wytworzyć
przez czterdzieści, pięćdziesiąt sekund
przez czterdzieści, pięćdziesiąt sekund
energię zdolną do utrzymania ruchu pomp,
energię zdolną do utrzymania ruchu pomp,
zanim nie zaczną działać zapasowe prądnice
zanim nie zaczną działać zapasowe prądnice
napędzane silnikami Diesla.
napędzane silnikami Diesla.
O godzinie
1
1
23
23
na skutek ewidentnych błędów
operatora i wyłączenia systemów awaryjnych
w trakcie przeprowadzania eksperymentu
doszło do utraty kontroli nad reaktorem
bloku IV i rozpoczął się pożar trwający 10
dni. Ugaszono go jedynie dzięki
bezprzykładnemu poświęceniu gaszących
strażaków i wojska, 31 osób zmarło w wyniku
bezpośredniego napromienienia i oparzeń,
ponad 200 było hospitalizowanych w związku
z chorobą popromienną.
27 kwietnia 1986
27 kwietnia 1986
Do Czarnobyla przyjeżdżają kolejne
Do Czarnobyla przyjeżdżają kolejne
oddziały wojska, strażaków,
oddziały wojska, strażaków,
milicji i ratowników. Rozpoczyna
milicji i ratowników. Rozpoczyna
się akcja ewakuacyjna
się akcja ewakuacyjna
najbliższego miasta - Prypeci.
najbliższego miasta - Prypeci.
Ludzie w kombinezonach i
Ludzie w kombinezonach i
maskach przeciwgazowych
maskach przeciwgazowych
próbują wyprowadzić
próbują wyprowadzić
zdezorientowanych ludzi. Ulice
zdezorientowanych ludzi. Ulice
zapełniają się autobusami.
zapełniają się autobusami.
Wszędzie latają helikoptery.
Wszędzie latają helikoptery.
Wojskowi przez megafony
Wojskowi przez megafony
nawołują ludzi do ucieczki.
nawołują ludzi do ucieczki.
Rosyjskie media milczą.
Rosyjskie media milczą.
Szwedzka elektrownia Forsmark
Szwedzka elektrownia Forsmark
bije na alarm. Według
bije na alarm. Według
tamtejszych techników, wzrost
tamtejszych techników, wzrost
promieniowania musiał być
promieniowania musiał być
spowodowany jakąś awarią w
spowodowany jakąś awarią w
Związku Radzieckim. Ukraińcy
Związku Radzieckim. Ukraińcy
słuchają zagranicznych stacji, by
słuchają zagranicznych stacji, by
dowiedzieć się, co dzieje się w ich
dowiedzieć się, co dzieje się w ich
kraju.
kraju.
30 kwietnia 1986
30 kwietnia 1986
Do radzieckich władz dotarło,
Do radzieckich władz dotarło,
że nie są w stanie
że nie są w stanie
zatuszować tak poważnej
zatuszować tak poważnej
katastrofy i wydają pierwsze
katastrofy i wydają pierwsze
oficjalne oświadczenie:
oficjalne oświadczenie:
"Awaria nastąpiła w jednym z
"Awaria nastąpiła w jednym z
pomieszczeń czwartego
pomieszczeń czwartego
bloku energetycznego i
bloku energetycznego i
spowodowała zniszczenie
spowodowała zniszczenie
części konstrukcji reaktora,
części konstrukcji reaktora,
jego uszkodzenie i pewnie
jego uszkodzenie i pewnie
wyciek substancji
wyciek substancji
radioaktywnych".
radioaktywnych".
Lud pracujący jest
Lud pracujący jest
przygotowywany do
przygotowywany do
jutrzejszego Święta Pracy.
jutrzejszego Święta Pracy.
Przecież to jest teraz
Przecież to jest teraz
najważniejsze...
najważniejsze...
Prypeć - Miasto Duchów
Prypeć - Miasto Duchów
Prypeć powstał w 1970 dla
Prypeć powstał w 1970 dla
osób pracujących w
osób pracujących w
elektrowni i ich rodzin.
elektrowni i ich rodzin.
Miasto żyło zaledwie
Miasto żyło zaledwie
szesnaście lat. Prypeć oraz
szesnaście lat. Prypeć oraz
jego okolice pozostaną
jego okolice pozostaną
niezdatne do zamieszkania
niezdatne do zamieszkania
przez kilka stuleci.
przez kilka stuleci.
Naukowcy oceniają, że
Naukowcy oceniają, że
radioaktywne elementy
radioaktywne elementy
mogą ulec rozpadowi
mogą ulec rozpadowi
dopiero po 900 latach,
dopiero po 900 latach,
wówczas obszar ten będzie
wówczas obszar ten będzie
można uznać bezpieczny
można uznać bezpieczny
do zamieszkania.
do zamieszkania.
Skutki:
Skutki:
Bilans Czarnobyla jeszcze długo nie
Bilans Czarnobyla jeszcze długo nie
zostanie zamknięty. Z reaktora
zostanie zamknięty. Z reaktora
do atmosfery przedostały się
do atmosfery przedostały się
wielkie ilości radioaktywnych
wielkie ilości radioaktywnych
substancji, takich jak: jod 131,
substancji, takich jak: jod 131,
cez 137, stront 90, pluton 239;
cez 137, stront 90, pluton 239;
okres półrozpadu tego ostatniego
okres półrozpadu tego ostatniego
wynosi 24360 lat. Skażone
wynosi 24360 lat. Skażone
zostało 100 tysięcy km2;
zostało 100 tysięcy km2;
substancje radioaktywne dotarły
substancje radioaktywne dotarły
nad Skandynawię, środkową
nad Skandynawię, środkową
Europę (w tym Polskę), pd-wsch
Europę (w tym Polskę), pd-wsch
Europę (zwłaszcza Grecję) i pn.
Europę (zwłaszcza Grecję) i pn.
Włochy; ewakuowano 130 tysięcy
Włochy; ewakuowano 130 tysięcy
osób. Jak dotąd zanotowano
osób. Jak dotąd zanotowano
zwiększony poziom zachorowań
zwiększony poziom zachorowań
na leukemię u dzieci, choroby
na leukemię u dzieci, choroby
tarczycy i anemię, zmiany w
tarczycy i anemię, zmiany w
układzie immunologicznym, a
układzie immunologicznym, a
także doniesienia o przypadkach
także doniesienia o przypadkach
katarakty, nie wyjaśnione stany
katarakty, nie wyjaśnione stany
znużenia, bólu głowy i depresji.
znużenia, bólu głowy i depresji.
Reaktor typu RBMK-1000,
Reaktor typu RBMK-1000,
który uległ awarii, pokryto
który uległ awarii, pokryto
betonowo-stalową osłoną
betonowo-stalową osłoną
– nazwaną sarkofagiem;
– nazwaną sarkofagiem;
pozostałe trzy reaktory
pozostałe trzy reaktory
pracowały dalej
pracowały dalej
Obecnie trwa remont
Obecnie trwa remont
osłony reaktora 4. Już w
osłony reaktora 4. Już w
tym roku mają rozpocząć
tym roku mają rozpocząć
się prace nad podobną do
się prace nad podobną do
hangaru przesuwną
hangaru przesuwną
budowlą, która odizoluje
budowlą, która odizoluje
ruinę do czasu
ruinę do czasu
ostatecznego rozwiązania.
ostatecznego rozwiązania.
15 grudnia 2000
15 grudnia 2000
roku
roku
Ostatni działający
Ostatni działający
blok elektrownii w
blok elektrownii w
Czarnobylu został
Czarnobylu został
zamknięty 15 grudnia
zamknięty 15 grudnia
2000r. Cały świat
2000r. Cały świat
odetchnął z ulgą.
odetchnął z ulgą.
Miejmy nadzieję, że
Miejmy nadzieję, że
została na zawsze
została na zawsze
zamknięta ta
zamknięta ta
niechlubna karta
niechlubna karta
historii świata.
historii świata.
Katastrofa w Seveso
Katastrofa w Seveso
Seveso, Włochy
Seveso, Włochy
10 lipca 1976 r. doszło tam do
10 lipca 1976 r. doszło tam do
wybuchu zakładów
wybuchu zakładów
produkujących
. W
. W
wyniku wybuchu do atmosfery
wyniku wybuchu do atmosfery
wydostało się od 1 kg do kilku
wydostało się od 1 kg do kilku
kg toksycznej
kg toksycznej
2,3,7,8-tetrachlorodibenzodiok
2,3,7,8-tetrachlorodibenzodiok
.
.
Straty materialne oszacowano
Straty materialne oszacowano
na kwotę 72 mln ECU. Pobliskie
na kwotę 72 mln ECU. Pobliskie
tereny zostały skażone
do tego stopnia, że
do dnia dzisiejszego nie nadają
do dnia dzisiejszego nie nadają
się do uprawy ani zamieszkania.
się do uprawy ani zamieszkania.
Zanotowano wówczas 134
Zanotowano wówczas 134
przypadki
, 500 osób
, 500 osób
uznano za poszkodowane, 37
uznano za poszkodowane, 37
tysięcy osób uległo skażeniu.
tysięcy osób uległo skażeniu.
Katastrofa w Seveso
Katastrofa w Seveso
W wyniku katastrofy około
W wyniku katastrofy około
1500 ha gęsto zaludnionego
1500 ha gęsto zaludnionego
obszaru zostało skażone,
obszaru zostało skażone,
ewakuowano w sierpniu
ewakuowano w sierpniu
1976 roku 730 osób, około
1976 roku 730 osób, około
700 mieszkańców zostało
700 mieszkańców zostało
poszkodowanych w wyniku
poszkodowanych w wyniku
zatrucia, wiele zwierząt
zatrucia, wiele zwierząt
zginęło, tereny - licznych w
zginęło, tereny - licznych w
tym regionie -
tym regionie -
przedsiębiorstw zostały
przedsiębiorstw zostały
skażone (ok. 40 zakładów),
skażone (ok. 40 zakładów),
wielkie obszary zostały na
wielkie obszary zostały na
ponad 15 lat skażone i
ponad 15 lat skażone i
wyłączone z gospodarki
wyłączone z gospodarki
rolnej.
rolnej.
Dyrektywa Seveso z 1982
Dyrektywa Seveso z 1982
r.
r.
Awaria w Seveso stała się bezpośrednim impulsem do opracowania i
Awaria w Seveso stała się bezpośrednim impulsem do opracowania i
przyjęcia w 1982 r. przez Wspólnotę Europejską Dyrektywy
przyjęcia w 1982 r. przez Wspólnotę Europejską Dyrektywy
82/501/EWG tzw. Dyrektywy Seveso.
82/501/EWG tzw. Dyrektywy Seveso.
Dyrektywa Seveso z 1982 r. została zastąpiona w 1996 r. przez
Dyrektywa Seveso z 1982 r. została zastąpiona w 1996 r. przez
dyrektywę 96/82/WE dotyczącą zarządzania zagrożeniami poważnymi
dyrektywę 96/82/WE dotyczącą zarządzania zagrożeniami poważnymi
awariami z udziałem substancji niebezpiecznych - tzw. Dyrektywą
awariami z udziałem substancji niebezpiecznych - tzw. Dyrektywą
Seveso II. Jest ona obecnie kluczowym aktem prawa wspólnotowego
Seveso II. Jest ona obecnie kluczowym aktem prawa wspólnotowego
dotyczącym poważnych awarii.
dotyczącym poważnych awarii.
Transpozycję tej dyrektywy do krajowego porządku prawnego stanowią
Transpozycję tej dyrektywy do krajowego porządku prawnego stanowią
art. 243 - 271, ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. -Prawo ochrony
art. 243 - 271, ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. -Prawo ochrony
środowiska (POŚ). Ustawa ta wprowadza nstrumenty prawne służące:
środowiska (POŚ). Ustawa ta wprowadza nstrumenty prawne służące:
przeciwdziałaniu poważnym awariom przemysłowym oraz określa
przeciwdziałaniu poważnym awariom przemysłowym oraz określa
podstawowe obowiązki osób prowadzących zakłady stwarzające ryzyko
podstawowe obowiązki osób prowadzących zakłady stwarzające ryzyko
wystąpienia poważnej awarii, jak również obowiązki organów
wystąpienia poważnej awarii, jak również obowiązki organów
właściwych w sprawach poważnych awarii.
właściwych w sprawach poważnych awarii.
umożliwiające informowanie oraz udział społeczeństwa w sprawach
umożliwiające informowanie oraz udział społeczeństwa w sprawach
dotyczących poważnych awarii. Nowa regulacja ma tutaj szczególnie
dotyczących poważnych awarii. Nowa regulacja ma tutaj szczególnie
doniosłe znaczenie, gdyż w poprzednim stanie prawnym społeczeństwo
doniosłe znaczenie, gdyż w poprzednim stanie prawnym społeczeństwo
nie dysponowało środkami prawnymi umożliwiającymi partycypację w
nie dysponowało środkami prawnymi umożliwiającymi partycypację w
tym zakresie.
tym zakresie.
Bibliografia
Bibliografia
T. Fijał, Ekologiczne i ekonomiczne efekty
T. Fijał, Ekologiczne i ekonomiczne efekty
realizacji strategii czystszej produkcji w
realizacji strategii czystszej produkcji w
wybranych przedsiębiorstwach, Wydawnictwo
wybranych przedsiębiorstwach, Wydawnictwo
Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2005
Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 2005
B. Poskorbko, Zarządzanie środowiskiem, PWE,
B. Poskorbko, Zarządzanie środowiskiem, PWE,
Warszawa, 1998
Warszawa, 1998
Strony internetowe:
Strony internetowe:
-
-
http://www.eksel.user.icpnet.pl/opowiadania/4mi
http://www.eksel.user.icpnet.pl/opowiadania/4mi
-
http://greenworld.serwus.pl/czarnobyl/czarnobyl
http://greenworld.serwus.pl/czarnobyl/czarnobyl
-