Surowce kosmetyki

Surowce kosmetyki

kolorowej

kolorowej

•

Segment kosmetyki kolorowej

Segment kosmetyki kolorowej

stanowi bardzo ważną grupę

stanowi bardzo ważną grupę

wyrobów przemysłu

wyrobów przemysłu

kosmetycznego. Makija

kosmetycznego. Makijaż

podobnie

podobnie

jak przed wiekami jest sztuką z tą

jak przed wiekami jest sztuką z tą

różnicą, że w obecnych czasach jest

różnicą, że w obecnych czasach jest

to sztuka masowa. Dobrze zrobiony

to sztuka masowa. Dobrze zrobiony

podkreśla atuty urody, maskuje

podkreśla atuty urody, maskuje

niedoskonałości i drobne defekty

niedoskonałości i drobne defekty

skóry. Coraz cz

skóry. Coraz cz

ęś

ęś

ciej wymaga się

ciej wymaga się

jednak aby kosmetyki kolorowe

jednak aby kosmetyki kolorowe

pełniły także inne funkcje.

pełniły także inne funkcje.

•

Podstawowymi składnikami preparatów

Podstawowymi składnikami preparatów

segmentu kosmetyki kolorowej są

segmentu kosmetyki kolorowej są

substancje barwiące. Barwa substancji

substancje barwiące. Barwa substancji

jest wynikiem wybiórczego pochłaniania

jest wynikiem wybiórczego pochłaniania

światła widzialnego. W przypadku ciała

światła widzialnego. W przypadku ciała

białego padająca wiązka światła jest

białego padająca wiązka światła jest

całkowicie odbita, zaś dla przedmiotu

całkowicie odbita, zaś dla przedmiotu

czarnego całkowicie zaabsorbowana.

czarnego całkowicie zaabsorbowana.

Gdy część światła zostanie przez układ

Gdy część światła zostanie przez układ

zaabsorbowana a część odbita to ciało

zaabsorbowana a część odbita to ciało

wykazuje barwę światła odbitego.

wykazuje barwę światła odbitego.

•

W szerokim znaczeniu barwniki zatem to substancje

W szerokim znaczeniu barwniki zatem to substancje

zdolne do intensywnej absorpcji w określonym zakresie

zdolne do intensywnej absorpcji w określonym zakresie

widma światła widzialnego i mające zdolność

widma światła widzialnego i mające zdolność

przekazywania tej własności innym materiałom.

przekazywania tej własności innym materiałom.

•

Pierwsze informacje na temat związków chemicznych

Pierwsze informacje na temat związków chemicznych

charakteryzujących się zdolnością trwałego

charakteryzujących się zdolnością trwałego

zabarwiania innych ciał pochodzą z czasów

zabarwiania innych ciał pochodzą z czasów

starożytnych.

starożytnych.

•

Właściwości te wykorzystywali już cztery tysiące lat

Właściwości te wykorzystywali już cztery tysiące lat

p.n.e. mieszkańcy między innymi Chin, Egiptu, Indii. Z

p.n.e. mieszkańcy między innymi Chin, Egiptu, Indii. Z

tego okresu pochodzą informacje na temat barwników

tego okresu pochodzą informacje na temat barwników

roślinnych wykorzystywanych do dnia dzisiejszego,

roślinnych wykorzystywanych do dnia dzisiejszego,

takich jak: indygowiec, rumianek czy alkanna

takich jak: indygowiec, rumianek czy alkanna

barwierska. Fenicjanie 1000 lat p.n.e. do barwienia

barwierska. Fenicjanie 1000 lat p.n.e. do barwienia

tkanin wykorzystywali tzw. purpurę tyryjską,

tkanin wykorzystywali tzw. purpurę tyryjską,

pozyskiwaną z rzadkiego gatunku skorupiaków. Ze

pozyskiwaną z rzadkiego gatunku skorupiaków. Ze

względu na wysoką cenę barwione nią szaty mogli

względu na wysoką cenę barwione nią szaty mogli

nosić tylko ludzie wyjątkowo majętni, co spowodowało,

nosić tylko ludzie wyjątkowo majętni, co spowodowało,

że purpura stała się kolorem możnowładców.

że purpura stała się kolorem możnowładców.

Barwniki syntetyczne

Barwniki syntetyczne

•

Zasadniczy przełom w dziedzinie barwników nastąpił w

Zasadniczy przełom w dziedzinie barwników nastąpił w

drugiej połowie XIX wieku, kiedy to opracowano metody

drugiej połowie XIX wieku, kiedy to opracowano metody

pozyskiwania licznych związków syntetycznych.

pozyskiwania licznych związków syntetycznych.

•

Jednym z pierwszych surowców z tej grupy był czerwony

Jednym z pierwszych surowców z tej grupy był czerwony

barwnik otrzymany w 1855 roku przez Jakuba Natansona

barwnik otrzymany w 1855 roku przez Jakuba Natansona

tzw. fuksyna.

tzw. fuksyna.

•

Odkrycie w 1858 roku przez niemieckiego chemika Johanna

Odkrycie w 1858 roku przez niemieckiego chemika Johanna

Griessa związków dwuazowych otworzyło drogę do syntezy

Griessa związków dwuazowych otworzyło drogę do syntezy

najważniejszej grupy barwników.

najważniejszej grupy barwników.

•

W końcu ubiegłego wieku związki syntetyczne tego

W końcu ubiegłego wieku związki syntetyczne tego

segmentu zaczęto produkować i wykorzystywać na skalę

segmentu zaczęto produkować i wykorzystywać na skalę

przemysłową.

przemysłową.

•

Według definicji ustawy kosmetycznej – barwnik to

Według definicji ustawy kosmetycznej – barwnik to

substancja służąca do nadania barwy kosmetykowi lub

substancja służąca do nadania barwy kosmetykowi lub

zmiany barwy zewnętrznych części ciała ludzkiego, z

zmiany barwy zewnętrznych części ciała ludzkiego, z

wyjątkiem substancji przeznaczonych wyłącznie do

wyjątkiem substancji przeznaczonych wyłącznie do

kosmetyków stosowanych do farbowania włosów.

kosmetyków stosowanych do farbowania włosów.

Barwniki syntetyczne

Barwniki syntetyczne

•

Układy te stanowią ważną ofertę dla

Układy te stanowią ważną ofertę dla

przemysłu kosmetycznego, gdyż kolor

przemysłu kosmetycznego, gdyż kolor

stanowi pierwszą cechę charakteryzującą

stanowi pierwszą cechę charakteryzującą

produkt. Powinien on więc przekazywać

produkt. Powinien on więc przekazywać

pewne informacje go dotyczące, nie może

pewne informacje go dotyczące, nie może

jednak kolidować z pozostałymi jego

jednak kolidować z pozostałymi jego

cechami. I tak np. zieleń nieodłącznie kojarzy

cechami. I tak np. zieleń nieodłącznie kojarzy

nam się z produktami naturalnymi,

nam się z produktami naturalnymi,

roślinnymi, zapachem leśnym, sosnowym.

roślinnymi, zapachem leśnym, sosnowym.

Widać tu wyraźną relację pomiędzy kolorem i

Widać tu wyraźną relację pomiędzy kolorem i

zapachem, które powinny się wzajemnie

zapachem, które powinny się wzajemnie

uzupełniać.

uzupełniać.

•

W zależności od przeznaczenia

W zależności od przeznaczenia

kosmetyków stosuje się w nich różne

kosmetyków stosuje się w nich różne

ilości barwników. Takie wyroby jak

ilości barwników. Takie wyroby jak

kredki do warg, szminki, pudry, róże,

kredki do warg, szminki, pudry, róże,

cienie do powiek, lakiery do paznokci

cienie do powiek, lakiery do paznokci

zawierają duże ich ilości od kilku do

zawierają duże ich ilości od kilku do

kilkudziesięciu nawet procent, gdyż

kilkudziesięciu nawet procent, gdyż

muszą mieć one trwały kolor i dobre

muszą mieć one trwały kolor i dobre

właściwości kryjące.

właściwości kryjące.

•

Inne wyroby barwi się z mniejszą

Inne wyroby barwi się z mniejszą

intensywnością, w celu nadania im

intensywnością, w celu nadania im

estetycznego wyglądu, dostosowanego

estetycznego wyglądu, dostosowanego

do przyzwyczajeń i wymagań

do przyzwyczajeń i wymagań

odbiorców.

odbiorców.

•

I tak np. do olejków do opalania i do

I tak np. do olejków do opalania i do

kąpieli dodaje się barwniki

kąpieli dodaje się barwniki

rozpuszczalne w tłuszczach w ilości

rozpuszczalne w tłuszczach w ilości

około 0,1%.

około 0,1%.

•

W wodach do ust, pastach do zębów,

W wodach do ust, pastach do zębów,

preparatach do czyszczenia protez

preparatach do czyszczenia protez

stosuje się barwniki spożywcze,

stosuje się barwniki spożywcze,

rozpuszczalne w wodzie w stężeniu

rozpuszczalne w wodzie w stężeniu

poniżej 0,1%.

poniżej 0,1%.

•

W wodach do twarzy, do włosów,

W wodach do twarzy, do włosów,

wodach kolońskich, płynach po goleniu

wodach kolońskich, płynach po goleniu

zawierających do 60% alkoholu

zawierających do 60% alkoholu

etylowego można używać barwników

etylowego można używać barwników

rozpuszczalnych w wodzie.

rozpuszczalnych w wodzie.

•

Szczególny segment produktów do barwienia stanowią mydła. Dla grupy tej ważna jest stabilność świetlna zastosowanego

Szczególny segment produktów do barwienia stanowią mydła. Dla grupy tej ważna jest stabilność świetlna zastosowanego

barwnika. Dla wyrobów transparentnych stosuje się czyste barwniki rozpuszczalne w tłuszczach. Dla innych mydeł zalecany jest

barwnika. Dla wyrobów transparentnych stosuje się czyste barwniki rozpuszczalne w tłuszczach. Dla innych mydeł zalecany jest

dodatek do wybranego barwnika bieli tytanowej celem uzyskania pastelowego odcienia produktu. Jeżeli zastosowany barwnik

dodatek do wybranego barwnika bieli tytanowej celem uzyskania pastelowego odcienia produktu. Jeżeli zastosowany barwnik

wykazuje jakąkolwiek rozpuszczalność w wodzie, problem stanowi tzw. puszczanie mydła mogące powodować m in. farbowanie

wykazuje jakąkolwiek rozpuszczalność w wodzie, problem stanowi tzw. puszczanie mydła mogące powodować m in. farbowanie

wody, czy też brudzenie ręczników.

wody, czy też brudzenie ręczników.

•

Każdy barwnik stosowany w kosmetyce jest zgrupowany w tzw. Color Index (CI) i oznaczony numerem, pod którym

Każdy barwnik stosowany w kosmetyce jest zgrupowany w tzw. Color Index (CI) i oznaczony numerem, pod którym

możemy go szukać w

możemy go szukać w

spisach składników preparatów kosmetycznych.

spisach składników preparatów kosmetycznych.

•

Stosowane w kosmetykach surowce z tej grupy muszą odpowiadać określonym wymaganiom jakościowym. Charakteryzują je

Stosowane w kosmetykach surowce z tej grupy muszą odpowiadać określonym wymaganiom jakościowym. Charakteryzują je

takie parametry jak: barwa, rozdrobnienie, zwilżalność, odporność, rozpuszczalność, czystość.

takie parametry jak: barwa, rozdrobnienie, zwilżalność, odporność, rozpuszczalność, czystość.

•

Przede wszystkim jednak muszą być one nieszkodliwe dla zdrowia i to zarówno te które używane są w wyrobach mających

Przede wszystkim jednak muszą być one nieszkodliwe dla zdrowia i to zarówno te które używane są w wyrobach mających

możliwość przedostania się do organizmu (np. kredkach do warg, pastach do zębów) jak i te które stosowane są zewnętrznie

możliwość przedostania się do organizmu (np. kredkach do warg, pastach do zębów) jak i te które stosowane są zewnętrznie

(pudry, róże, lakiery do paznokci).

(pudry, róże, lakiery do paznokci).

Barwniki stosowane w kosmetyce można podzielić na dwie

Barwniki stosowane w kosmetyce można podzielić na dwie

zasadnicze grupy:

zasadnicze grupy:

1. rozpuszczalne w odpowiednio dobranym rozpuszczalniku np.

1. rozpuszczalne w odpowiednio dobranym rozpuszczalniku np.

wodzie, alkoholu, tłuszczach, węglowodorach itd.

wodzie, alkoholu, tłuszczach, węglowodorach itd.

2. nierozpuszczalne w wodzie i innych zwyczajowo stosowanych

2. nierozpuszczalne w wodzie i innych zwyczajowo stosowanych

w kosmetykach rozpuszczalnikach zwane pigmentami.

w kosmetykach rozpuszczalnikach zwane pigmentami.

•

Oddzielny segment stanowią

Oddzielny segment stanowią

nierozpuszczalne

nierozpuszczalne

laki

laki

będące układem

będące układem

odpowiednio dobranych barwników trwale

odpowiednio dobranych barwników trwale

związanych z nośnikami, najczęściej

związanych z nośnikami, najczęściej

tlenkiem glinowym lub siarczanem

tlenkiem glinowym lub siarczanem

barowym.

barowym.

•

Duża grupa substancji barwnych

Duża grupa substancji barwnych

stosowanych w kosmetykach to układy

stosowanych w kosmetykach to układy

syntetyczne, do których należą związki

syntetyczne, do których należą związki

azowe, nitrozowe, nitrowe, pirazolowe,

azowe, nitrozowe, nitrowe, pirazolowe,

indygowe, antracenowe, fluorenowe,

indygowe, antracenowe, fluorenowe,

chinolowe, trifenylometanowe.

chinolowe, trifenylometanowe.

•

Spośród barwników naturalnych, które

Spośród barwników naturalnych, które

można znaleźć w recepturach preparatów

można znaleźć w recepturach preparatów

kosmetycznych najliczniejszą grupę

kosmetycznych najliczniejszą grupę

stanowią produkty pochodzenia

stanowią produkty pochodzenia

roślinnego. Za najstarszy barwnik z tego

roślinnego. Za najstarszy barwnik z tego

segmentu uważana jest henna. Niemal na

segmentu uważana jest henna. Niemal na

całym świecie używana jest ona przez

całym świecie używana jest ona przez

kobiety do farbowania włosów i rzęs, zaś w

kobiety do farbowania włosów i rzęs, zaś w

świecie muzułmańskim także do barwienia

świecie muzułmańskim także do barwienia

powiek, dłoni i innych powierzchni skóry

powiek, dłoni i innych powierzchni skóry

.

.

•

Hennę otrzymuje się z wysuszonych i sproszkowanych liści

Hennę otrzymuje się z wysuszonych i sproszkowanych liści

krzewu Lawsonii (Lawsonia Inermis lub Lawsonia Spinosa)

krzewu Lawsonii (Lawsonia Inermis lub Lawsonia Spinosa)

rosnącego w krajach o ciepłym klimacie.

rosnącego w krajach o ciepłym klimacie.

•

Poza znaczną ilością garbników i polisacharydów liście

Poza znaczną ilością garbników i polisacharydów liście

zawierają substancję o właściwościach barwiących, tj. 2-

zawierają substancję o właściwościach barwiących, tj. 2-

hydroksy-2,4- naftochinon. Związek ten jest obecny w roślinie

hydroksy-2,4- naftochinon. Związek ten jest obecny w roślinie

w postaci glikozydów (hennozydy A, B i C), które są

w postaci glikozydów (hennozydy A, B i C), które są

hydrolizowane w czasie ekstrakcji liści za pomocą wody.

hydrolizowane w czasie ekstrakcji liści za pomocą wody.

•

Świeży barwnik jest szaro- zielonym proszkiem, stary na skutek

Świeży barwnik jest szaro- zielonym proszkiem, stary na skutek

procesów utleniania ma zabarwienie brązowo-brunatne.

procesów utleniania ma zabarwienie brązowo-brunatne.

•

Henna uważana jest za barwnik nieszkodliwy, który barwi

Henna uważana jest za barwnik nieszkodliwy, który barwi

keratynę w środowisku kwaśnym przy pH 5,5. Jej ujemną

keratynę w środowisku kwaśnym przy pH 5,5. Jej ujemną

stroną jest to, że nie przenika ona do wewnętrznych warstw

stroną jest to, że nie przenika ona do wewnętrznych warstw

włókna włosowego, stąd siwe włosy niekiedy są oporne na

włókna włosowego, stąd siwe włosy niekiedy są oporne na

działanie roztworów hennowych.

działanie roztworów hennowych.

•

Odcień włosów uzyskany przy jej pomocy zależy nie tylko od

Odcień włosów uzyskany przy jej pomocy zależy nie tylko od

gatunku, a także od zestawu do farbowania. Sproszkowane

gatunku, a także od zestawu do farbowania. Sproszkowane

liście lawsonii zmieszane z gorącą wodą barwią włókno

liście lawsonii zmieszane z gorącą wodą barwią włókno

włosowe na kolor od jasno rudego do kasztanowego. Jeżeli

włosowe na kolor od jasno rudego do kasztanowego. Jeżeli

doda się do nich ciemnoniebieskiego barwnika otrzymanego z

doda się do nich ciemnoniebieskiego barwnika otrzymanego z

indygowca uzyskuje się kolor brązowy w różnych odcieniach.

indygowca uzyskuje się kolor brązowy w różnych odcieniach.

Aby ufarbować włosy na czarno należy zmieszać hennę z

Aby ufarbować włosy na czarno należy zmieszać hennę z

indygo w stosunku 1 : 3. W farbach często pojawia się także

indygo w stosunku 1 : 3. W farbach często pojawia się także

syntetyczny 2-hydroksy- 1,4 –naftochinon znany jako Lawson.

syntetyczny 2-hydroksy- 1,4 –naftochinon znany jako Lawson.

•

Kolejną grupę barwników naturalnych stanowią karotenoidy.

Kolejną grupę barwników naturalnych stanowią karotenoidy.

•

Występują one w dużych ilościach w m.in. w oleju palmowym,

Występują one w dużych ilościach w m.in. w oleju palmowym,

lucernie, marchwi.

lucernie, marchwi.

•

Najczęściej pozyskuje się je z tego ostatniego surowca, który w

Najczęściej pozyskuje się je z tego ostatniego surowca, który w

1 kilogramie zawiera od 20 do 80 mg karotenów.

1 kilogramie zawiera od 20 do 80 mg karotenów.

•

Barwniki te stosowane są do barwienia preparatów

Barwniki te stosowane są do barwienia preparatów

tłuszczowych na kolor od żółtego do pomarańczowego np.

tłuszczowych na kolor od żółtego do pomarańczowego np.

kremów, olejków, które zwykle są deklarowane jako

kremów, olejków, które zwykle są deklarowane jako

zawierające witaminę A. Oprócz naturalnego β-karotenu

zawierające witaminę A. Oprócz naturalnego β-karotenu

(Natural Yellow) często stosowany jest jego odpowiednik

(Natural Yellow) często stosowany jest jego odpowiednik

syntetyczny ( Food Orange –5 synthetic).

syntetyczny ( Food Orange –5 synthetic).

•

Spośród karotenoidów na uwagę zasługuje także bixyna -

Spośród karotenoidów na uwagę zasługuje także bixyna -

główny składnik żółto-pomarańczowej substancji otrzymywanej

główny składnik żółto-pomarańczowej substancji otrzymywanej

z ziaren owoców krzewu Bixa Orleana uprawianego w Brazylii,

z ziaren owoców krzewu Bixa Orleana uprawianego w Brazylii,

Gujanie, Meksyku i Indiach. W ekstraktach wodno-alkalicznych

Gujanie, Meksyku i Indiach. W ekstraktach wodno-alkalicznych

tychże ziaren obecny jest kolejny barwnik - norbixyna.

tychże ziaren obecny jest kolejny barwnik - norbixyna.

•

Chlorofil zielony pigment wyodrębnia się z roślin,

Chlorofil zielony pigment wyodrębnia się z roślin,

głównie pokrzyw i lucerny, na drodze ekstrakcji

głównie pokrzyw i lucerny, na drodze ekstrakcji

alkoholem etylowym i acetonem.

alkoholem etylowym i acetonem.

•

Chlorofil ma własności dezynfekcyjne i

Chlorofil ma własności dezynfekcyjne i

dezodoryzujące.

dezodoryzujące.

•

Barwi on preparaty na różne odcienie zieleni.

Barwi on preparaty na różne odcienie zieleni.

•

Jest to układ chętnie wykorzystywany w takich

Jest to układ chętnie wykorzystywany w takich

wyrobach kosmetycznych jak pasty do zębów,

wyrobach kosmetycznych jak pasty do zębów,

płukanki do jamy ustnej, niektóre kremy i mydła.

płukanki do jamy ustnej, niektóre kremy i mydła.

•

Ważnym układem roślinnym jest szafran czyli

Ważnym układem roślinnym jest szafran czyli

sproszkowane kwiaty szafranu lub proszek

sproszkowane kwiaty szafranu lub proszek

otrzymywany przez wysuszenie pozyskanego z

otrzymywany przez wysuszenie pozyskanego z

niego wyciągu wodnego lub alkoholowego. W

niego wyciągu wodnego lub alkoholowego. W

układzie tym występują barwniki żółte i czerwone.

układzie tym występują barwniki żółte i czerwone.

Wyodrębniono z nich między innymi nietrwały

Wyodrębniono z nich między innymi nietrwały

barwnik żółty – kartaminę oraz trwały barwnik –

barwnik żółty – kartaminę oraz trwały barwnik –

czerwień safrolową. W kosmetyce znajduje

czerwień safrolową. W kosmetyce znajduje

zastosowanie również czerwony barwnik buraka

zastosowanie również czerwony barwnik buraka

ćwikłowego tzw. betanina.

ćwikłowego tzw. betanina.

•

Spośród substancji barwnych pochodzenia zwierzęcego na uwagę

Spośród substancji barwnych pochodzenia zwierzęcego na uwagę

zasługuje

zasługuje

koszenila

koszenila

-czerwony barwnik wydzielany z wysuszonych ciał

-czerwony barwnik wydzielany z wysuszonych ciał

samic owadów Coccus Cacti, żerujących na kaktusach Napalea

samic owadów Coccus Cacti, żerujących na kaktusach Napalea

Cocinelifera rosnących głównie w Peru i Meksyku.

Cocinelifera rosnących głównie w Peru i Meksyku.

•

Ze 140 000 insektów można otrzymać około 300 g koszenili,

Ze 140 000 insektów można otrzymać około 300 g koszenili,

zawierającej 10% podstawowego składnika barwiącego, którym jest

zawierającej 10% podstawowego składnika barwiącego, którym jest

zaliczany do barwników antrachinowych - kwas karminowy (C

zaliczany do barwników antrachinowych - kwas karminowy (C

22

22

H

H

20

20

O

O

13

13

).

).

•

Z karminu koszenilowego otrzymuje się stałe laki glinowo-wapniowe,

Z karminu koszenilowego otrzymuje się stałe laki glinowo-wapniowe,

które znajdują zastosowanie w kosmetyce barwnej do wyrobu różu,

które znajdują zastosowanie w kosmetyce barwnej do wyrobu różu,

szminek, pudrów. Obecnie ten naturalny barwnik coraz częściej

szminek, pudrów. Obecnie ten naturalny barwnik coraz częściej

zastępowany jest układami syntetycznymi.

zastępowany jest układami syntetycznymi.

•

Ważną grupę barwników, chętnie

Ważną grupę barwników, chętnie

wykorzystywanych w kosmetyce, stanowią także

wykorzystywanych w kosmetyce, stanowią także

układy mineralne. Do głównych przedstawicieli tego

układy mineralne. Do głównych przedstawicieli tego

segmentu należą między innymi różnorodne tlenki

segmentu należą między innymi różnorodne tlenki

żelaza, chromu, tytanu, cynku, a także ultramaryna.

żelaza, chromu, tytanu, cynku, a także ultramaryna.

pigmenty

pigmenty

•

Ważnymi ich

Ważnymi ich

przedstawicielami są układy

przedstawicielami są układy

otrzymane w wyniku

otrzymane w wyniku

wytrącania na mice

wytrącania na mice

kryształów barwników

kryształów barwników

najczęściej tlenków metali o

najczęściej tlenków metali o

submikronowych

submikronowych

cząsteczkach. Surowce te

cząsteczkach. Surowce te

określane mianem

określane mianem

pigmentów

pigmentów

transparentnych, cechuje

transparentnych, cechuje

duża intensywność i

duża intensywność i

czystość barwy. Uzyskany

czystość barwy. Uzyskany

przy ich pomocy efekt

przy ich pomocy efekt

kolorystyczny zależny jest

kolorystyczny zależny jest

jednak od ilości

jednak od ilości

wytrąconego w układzie

wytrąconego w układzie

barwnika. Ze względu na

barwnika. Ze względu na

nośnik jakim jest mika,

nośnik jakim jest mika,

zapewniają one łatwość

zapewniają one łatwość

dyspersji i gładkość

dyspersji i gładkość

powierzchni

powierzchni

•

Pigmenty transparentne

Pigmenty transparentne

znajdują zastosowanie w

znajdują zastosowanie w

kosmetykach do upiększania

kosmetykach do upiększania

oczu, w tuszach, kredkach.

oczu, w tuszach, kredkach.

Można je znaleźć także w

Można je znaleźć także w

recepturach pudrów i fluidów,

recepturach pudrów i fluidów,

ponieważ poprawiają koloryt

ponieważ poprawiają koloryt

skóry i tuszują jej

skóry i tuszują jej

niedoskonałości i co ważne

niedoskonałości i co ważne

przy ich pomocy można

przy ich pomocy można

odtworzyć wszystkie odcienie

odtworzyć wszystkie odcienie

skóry od najjaśniejszego do

skóry od najjaśniejszego do

najciemniejszego

najciemniejszego

Kolejną grupę pigmentów

Kolejną grupę pigmentów

stanowią układy o połysku

stanowią układy o połysku

perłowym

perłowym

•

zaliczamy związki organiczne, nieorganiczne lub

zaliczamy związki organiczne, nieorganiczne lub

ich kombinacje, które dzięki swym własnościom

ich kombinacje, które dzięki swym własnościom

naśladują efekty wizualne naturalnych pereł.

naśladują efekty wizualne naturalnych pereł.

•

Stosuje się je w kredkach do warg, preparatach

Stosuje się je w kredkach do warg, preparatach

do upiększania powiek oraz w pudrach celem

do upiększania powiek oraz w pudrach celem

pozyskania błyszczącego efektu makijażu. Do

pozyskania błyszczącego efektu makijażu. Do

układu tego zaliczamy między innymi

układu tego zaliczamy między innymi

tlenochlorek bizmutu. Pigmenty oparte na tym

tlenochlorek bizmutu. Pigmenty oparte na tym

związku nadają kosmetykom różną siłę krycia,

związku nadają kosmetykom różną siłę krycia,

modyfikując jej zakres od prawie niewidocznego

modyfikując jej zakres od prawie niewidocznego

do silnego oraz zapewniając efekty od

do silnego oraz zapewniając efekty od

matowego do błyszczącego.

matowego do błyszczącego.

syntetyczne pigmenty o

syntetyczne pigmenty o

połysku perłowym

połysku perłowym

•

będące połączeniem miki i tlenków metali tzw.

będące połączeniem miki i tlenków metali tzw.

pigmenty interferencyjne.

pigmenty interferencyjne.

•

Podstawowym przedstawicielem tej grupy jest

Podstawowym przedstawicielem tej grupy jest

mika pokryta ditlenkiem tytanu.

mika pokryta ditlenkiem tytanu.

•

Tak otrzymany układ działa jak filtr, w którym jedna barwa jest odbijana,

Tak otrzymany układ działa jak filtr, w którym jedna barwa jest odbijana,

a druga uzupełniająca jest przepuszczana. Mówi się o transmisji światła,

a druga uzupełniająca jest przepuszczana. Mówi się o transmisji światła,

które w tym wypadku nie jest tracone. Która barwa jest odbijana zależy

które w tym wypadku nie jest tracone. Która barwa jest odbijana zależy

od warstwy ditlenku tytanu. Jeżeli jej grubość mieści się w granicach 40

od warstwy ditlenku tytanu. Jeżeli jej grubość mieści się w granicach 40

a 60 nm otrzymuje się efekt perłowy, srebrzysty. Jeżeli natomiast

a 60 nm otrzymuje się efekt perłowy, srebrzysty. Jeżeli natomiast

warstwa ditlenku tytanu rośnie obserwuje się efekt tęczowania kolorów.

warstwa ditlenku tytanu rośnie obserwuje się efekt tęczowania kolorów.

•

Pigmenty interferencyjne są systemami perłowymi o słabej

Pigmenty interferencyjne są systemami perłowymi o słabej

intensywności barwy. Ciemne światło powoduje jednak wyraźne jej

intensywności barwy. Ciemne światło powoduje jednak wyraźne jej

pogłębienie. Szczególną własnością tych układów jest zdolność

pogłębienie. Szczególną własnością tych układów jest zdolność

wywoływania mieniących się efektów w wyrobach takich jak pudry, żele,

wywoływania mieniących się efektów w wyrobach takich jak pudry, żele,

cienie do powiek.

cienie do powiek.

pigmenty kombinowane

pigmenty kombinowane

•

pigmenty kombinowane opracowano w celu

pigmenty kombinowane opracowano w celu

połączenia wyraźnej barwy z połyskiem perłowym.

połączenia wyraźnej barwy z połyskiem perłowym.

Zamierzony efekt osiągnięto dzięki pokryciu

Zamierzony efekt osiągnięto dzięki pokryciu

odpowiedniego układu interferencyjnego jednym lub

odpowiedniego układu interferencyjnego jednym lub

kilkoma barwnikami absorpcyjnymi takimi jak tlenki

kilkoma barwnikami absorpcyjnymi takimi jak tlenki

żelaza czy chromu. Pigmenty te nadają wyrobom

żelaza czy chromu. Pigmenty te nadają wyrobom

perłowy połysk, podnosząc jednocześnie

perłowy połysk, podnosząc jednocześnie

intensywność ich barwy. Atrakcyjność tego typu

intensywność ich barwy. Atrakcyjność tego typu

układów polega na tym, iż dobierając odpowiednio

układów polega na tym, iż dobierając odpowiednio

nakładane na siebie barwniki można otrzymać

nakładane na siebie barwniki można otrzymać

pigmenty o jednym lub kilku odcieniach barw.

pigmenty o jednym lub kilku odcieniach barw.

Substancje stałe

Substancje stałe

•

Oprócz barwników, ważnymi składnikami wielu wyrobów

Oprócz barwników, ważnymi składnikami wielu wyrobów

kosmetyki kolorowej m in. pudrów są odpowiednio dobrane,

kosmetyki kolorowej m in. pudrów są odpowiednio dobrane,

rozdrobnione substancje stałe.

rozdrobnione substancje stałe.

•

Surowce te charakteryzują się określonymi własnościami

Surowce te charakteryzują się określonymi własnościami

chłonnymi, poślizgowymi, przyczepnymi, kryjącymi.

chłonnymi, poślizgowymi, przyczepnymi, kryjącymi.

•

Powinny być one ponadto stabilne wobec czynników

Powinny być one ponadto stabilne wobec czynników

atmosferycznych, oraz wzajemnie niereaktywne.

atmosferycznych, oraz wzajemnie niereaktywne.

•

Jako podstawy pudrów kosmetycznych stosowane są

Jako podstawy pudrów kosmetycznych stosowane są

najczęściej układy pochodzenia mineralnego, bądź

najczęściej układy pochodzenia mineralnego, bądź

syntetycznego. Do ich recepturalnych surowców należą

syntetycznego. Do ich recepturalnych surowców należą

między innymi talk

między innymi talk

(3 MgO x SiO2 x H2O), kaolin (2 SiO2 x Al2O3 x H2O),

(3 MgO x SiO2 x H2O), kaolin (2 SiO2 x Al2O3 x H2O),

węglan wapnia, węglan magnezu, tlenek cynku, ditlenek

węglan wapnia, węglan magnezu, tlenek cynku, ditlenek

tytanu.

tytanu.

•

Spośród składników organicznych najczęściej wymieniane

Spośród składników organicznych najczęściej wymieniane

są skrobia, fibroina jedwabiu, alkohol stearylowy.

są skrobia, fibroina jedwabiu, alkohol stearylowy.

•

Często w recepturach pudrów pojawiają się także sole

Często w recepturach pudrów pojawiają się także sole

kwasu stearynowego: magnezowe, glinowe, wapniowe.

kwasu stearynowego: magnezowe, glinowe, wapniowe.

Tłuszcze

Tłuszcze

•

Ważnymi składnikami kosmetyków

Ważnymi składnikami kosmetyków

kolorowych, szczególnie pomadek są

kolorowych, szczególnie pomadek są

tłuszcze, głównie oleje i woski. Często

tłuszcze, głównie oleje i woski. Często

pojawiającym się w tego typu recepturach

pojawiającym się w tego typu recepturach

układem jest olej rycynowy. Jest to surowiec

układem jest olej rycynowy. Jest to surowiec

pozyskiwany z nasion racznika pospolitego

pozyskiwany z nasion racznika pospolitego

(Ricinus communis) poprzez tłoczenie lub na

(Ricinus communis) poprzez tłoczenie lub na

drodze ekstrakcji rozpuszczalnikami. Jest to

drodze ekstrakcji rozpuszczalnikami. Jest to

nietypowy tłuszcz, ponieważ jego głównym

nietypowy tłuszcz, ponieważ jego głównym

składnikiem, którego zawartość dochodzi do

składnikiem, którego zawartość dochodzi do

86 – 90%, jest kwas rycynolowy (12-

86 – 90%, jest kwas rycynolowy (12-

hydroksy-9-oktadecenowy).

hydroksy-9-oktadecenowy).

•

Obecność grupy hydroksylowej w łańcuchu

Obecność grupy hydroksylowej w łańcuchu

kwasowym powoduje, że wytworzona zostaje w

kwasowym powoduje, że wytworzona zostaje w

układzie równowaga hydrofobowo-hydrofilowa.

układzie równowaga hydrofobowo-hydrofilowa.

•

Olej rycynowy należy do olejów nieschnących.

Olej rycynowy należy do olejów nieschnących.

•

Działa on nie tylko powlekająco, ale także

Działa on nie tylko powlekająco, ale także

łagodząco w stosunku do skóry.

łagodząco w stosunku do skóry.

•

W kosmetyce znajduje on zastosowanie zarówno w

W kosmetyce znajduje on zastosowanie zarówno w

postaci niezmienionej jak i daleko przetworzonej.

postaci niezmienionej jak i daleko przetworzonej.

•

Jego lepkość i zdolność zwilżania pigmentu

Jego lepkość i zdolność zwilżania pigmentu

przeciwdziała osadzaniu się i zapewnia właściwą

przeciwdziała osadzaniu się i zapewnia właściwą

dyspersję barwników.

dyspersję barwników.

•

Olej ten ponadto nadaje wyrobowi korzystne

Olej ten ponadto nadaje wyrobowi korzystne

własności organoleptyczne, takie jak uczucie

własności organoleptyczne, takie jak uczucie

wilgotności i kremowej struktury. Tłuszcz ten jest

wilgotności i kremowej struktury. Tłuszcz ten jest

doskonałym środkiem zmiękczającym stosowanym

doskonałym środkiem zmiękczającym stosowanym

na szeroką skalę między innymi w pomadkach do

na szeroką skalę między innymi w pomadkach do

ust

ust

•

Oleje mineralne dodawane w malej ilości nadają ładny połysk, a także

Oleje mineralne dodawane w malej ilości nadają ładny połysk, a także

ułatwiają dyspersję barwników.

ułatwiają dyspersję barwników.

•

Czasami bywają one zastępowane pochodnymi oleju rycynowego,

Czasami bywają one zastępowane pochodnymi oleju rycynowego,

między innymi rycynolanem cetylu, który w znaczący sposób ułatwia

między innymi rycynolanem cetylu, który w znaczący sposób ułatwia

dyspersję pigmentów, jak również poprawia jego adhezję.

dyspersję pigmentów, jak również poprawia jego adhezję.

•

Podobną rolę pełni także lanolina, która ponadto wiąże wilgoć

Podobną rolę pełni także lanolina, która ponadto wiąże wilgoć

wprowadzoną z innymi surowcami, oraz zapewnia odpowiedni poślizg

wprowadzoną z innymi surowcami, oraz zapewnia odpowiedni poślizg

wyrobu na wargach.

wyrobu na wargach.

•

Swoje miejsce w recepturach preparatów kolorowych znalazły także

Swoje miejsce w recepturach preparatów kolorowych znalazły także

woski. Do najczęściej wymienianych składników tej grupy należą

woski. Do najczęściej wymienianych składników tej grupy należą

woski roślinne: Carnauba i Candelilla. Pierwszy z nich pozyskiwany

woski roślinne: Carnauba i Candelilla. Pierwszy z nich pozyskiwany

jest z liści palmy woskowej Copernicia cerifera rosnącej w Ameryce

jest z liści palmy woskowej Copernicia cerifera rosnącej w Ameryce

Południowej, drugi zaś z podobnych do trzciny krzewów Padilantus

Południowej, drugi zaś z podobnych do trzciny krzewów Padilantus

Pavonis rosnących w Meksyku. Są to woski twarde, stanowiące dobre,

Pavonis rosnących w Meksyku. Są to woski twarde, stanowiące dobre,

nie ulegające oksydacji podłoże do pomadek, sztyftów.

nie ulegające oksydacji podłoże do pomadek, sztyftów.

•

Podobną do nich rolę pełnią woski mineralne: ozokeryt i cerezyna.

Podobną do nich rolę pełnią woski mineralne: ozokeryt i cerezyna.

Nadają one preparatom sztywność, ułatwiają wyjście z formy,

Nadają one preparatom sztywność, ułatwiają wyjście z formy,

obniżają lepkości spowodowaną obecnością innych wosków.

obniżają lepkości spowodowaną obecnością innych wosków.

•

Wśród surowców kosmetyków kolorowych można także znaleźć woski

Wśród surowców kosmetyków kolorowych można także znaleźć woski

mikrokrystaliczne czy też syntetyczne.

mikrokrystaliczne czy też syntetyczne.

•

Ważnym składnikiem

Ważnym składnikiem

kredek do warg jest

kredek do warg jest

także polibuten. Jako

także polibuten. Jako

składnik receptury

składnik receptury

powoduje on

powoduje on

zwiększenie połysku

zwiększenie połysku

wyrobu. Ułatwia

wyrobu. Ułatwia

także pokrycie warg

także pokrycie warg

barwnym filmem.

barwnym filmem.

•

Silikony

Silikony

Swoje miejsce w kosmetykach kolorowych

Swoje miejsce w kosmetykach kolorowych

znalazły także silikony. Są one tu chętnie

znalazły także silikony. Są one tu chętnie

wykorzystywane, gdyż zapewniają

wykorzystywane, gdyż zapewniają

odpowiednią trwałość koloru, jego jednolitość i

odpowiednią trwałość koloru, jego jednolitość i

intensywność. Powodują one także ulepszone

intensywność. Powodują one także ulepszone

rozproszenie oraz stabilizację pigmentu w

rozproszenie oraz stabilizację pigmentu w

fazie olejowej preparatu kosmetycznego.

fazie olejowej preparatu kosmetycznego.

•

Lotne silikony chętnie stosowane są tuszach do rzęs w celu

Lotne silikony chętnie stosowane są tuszach do rzęs w celu

poprawienia ich właściwości użytkowych, w podkładach do

poprawienia ich właściwości użytkowych, w podkładach do

makijażu w celu poprawienia rozkładu pigmentów.

makijażu w celu poprawienia rozkładu pigmentów.

•

Znajdują także zastosowanie w lakierach do paznokci, w

Znajdują także zastosowanie w lakierach do paznokci, w

których poprawiają ich zdolność płynięcia. Związki te

których poprawiają ich zdolność płynięcia. Związki te

wykazują wyjątkowo niską lepkość, która tylko w niewielkim

wykazują wyjątkowo niską lepkość, która tylko w niewielkim

stopniu zależna jest od temperatury. Stąd też chętnie

stopniu zależna jest od temperatury. Stąd też chętnie

wykorzystuje się je do produkcji kosmetyków narażonych na

wykorzystuje się je do produkcji kosmetyków narażonych na

działanie wysokich temperatur m in. przeznaczonych do

działanie wysokich temperatur m in. przeznaczonych do

makijażu teatralnego, telewizyjnego, czy też filmowego.

makijażu teatralnego, telewizyjnego, czy też filmowego.

•

Swoje miejsce znalazły także woski silikonowe. Zapewniają

Swoje miejsce znalazły także woski silikonowe. Zapewniają

one bowiem lepszą dyspersję oraz stabilizację pigmentu w

one bowiem lepszą dyspersję oraz stabilizację pigmentu w

fazie olejowej preparatu kosmetycznego, zapobiegając jego

fazie olejowej preparatu kosmetycznego, zapobiegając jego

rozwarstwieniu. Powodują wzrost trwałości

rozwarstwieniu. Powodują wzrost trwałości

zabarwienia wyrobu, zwiększają jego

zabarwienia wyrobu, zwiększają jego

jednolitość i intensywność. Znane są również

jednolitość i intensywność. Znane są również

surowce, powodujące efekt nabłyszczania wyrobu.

surowce, powodujące efekt nabłyszczania wyrobu.

•

produkty z zawartością wosków silikonowych

produkty z zawartością wosków silikonowych

zabezpieczają skórę przed działaniem

zabezpieczają skórę przed działaniem

czynników zewnętrznych, nawilżają ją.

czynników zewnętrznych, nawilżają ją.

•

W recepturach kosmetyki kolorowej można znaleźć

W recepturach kosmetyki kolorowej można znaleźć

także

także

estry kwasów tłuszczowych

estry kwasów tłuszczowych

lub

lub

lanolinowych

lanolinowych

i

i

alkoholu izopropylowego.

alkoholu izopropylowego.

•

Związki te łatwo mieszają się z silikonami, olejami

Związki te łatwo mieszają się z silikonami, olejami

mineralnymi i roślinnymi.

mineralnymi i roślinnymi.

•

Ich dodatek zapobiega tzw. poceniu się kredek i

Ich dodatek zapobiega tzw. poceniu się kredek i

wykrystalizowaniu wosków.

wykrystalizowaniu wosków.

•

Nadają one wyrobowi jednorodności i odporności

Nadają one wyrobowi jednorodności i odporności

na ścieranie. Ich obecność jest szczególnie ważna

na ścieranie. Ich obecność jest szczególnie ważna

przy dużej zawartości w wyrobie oleju rycynowego,

przy dużej zawartości w wyrobie oleju rycynowego,

która może czasami powodować, że kredki

która może czasami powodować, że kredki

nakładają się tłustą, grubą, lepką warstwą gdyż

nakładają się tłustą, grubą, lepką warstwą gdyż

znoszą te cechy

znoszą te cechy

Składniki specjalne

Składniki specjalne

•

W recepturach preparatów kolorowych coraz częściej pojawiają

W recepturach preparatów kolorowych coraz częściej pojawiają

się także nowe, wielofunkcyjne składniki, które zapewniają

się także nowe, wielofunkcyjne składniki, które zapewniają

możliwość optycznego redukowania niedoskonałości skóry.

możliwość optycznego redukowania niedoskonałości skóry.

•

Jako przykład można tu podać układ zawierający czynnik

Jako przykład można tu podać układ zawierający czynnik

fluorescencyjny połączony z mikroporowatym nylonem,

fluorescencyjny połączony z mikroporowatym nylonem,

zamknięty dodatkowo otoczką półprzezroczystego polimeru.

zamknięty dodatkowo otoczką półprzezroczystego polimeru.

•

Układ ten absorbuje niewidzialne światło UV i remituje tę

Układ ten absorbuje niewidzialne światło UV i remituje tę

energię jako rozproszone światło widzialne.

energię jako rozproszone światło widzialne.

•

Emitowane światło oświetla zacienione pola zmarszczek,

Emitowane światło oświetla zacienione pola zmarszczek,

rozszerzonych porów, cieni poboczami, nierówności

rozszerzonych porów, cieni poboczami, nierówności

zabarwienia i innych defektów skóry, dzięki czemu w sposób

zabarwienia i innych defektów skóry, dzięki czemu w sposób

znaczący wizualnie je zmniejsza.

znaczący wizualnie je zmniejsza.

•

Również odpowiednio dobrane pigmenty dostosowując się do

Również odpowiednio dobrane pigmenty dostosowując się do

światła o różnym natężeniu (np. do słonecznego i sztucznego)

światła o różnym natężeniu (np. do słonecznego i sztucznego)

sprawiają, że cera wygląda bardziej świeżo.

sprawiają, że cera wygląda bardziej świeżo.

W coraz większej ilości preparatów

W coraz większej ilości preparatów

kosmetycznych można znaleźć surowce

kosmetycznych można znaleźć surowce

nawilżające i regenerujące takie jak:

nawilżające i regenerujące takie jak:

gliceryna, glikol propylenowy, witaminy,

gliceryna, glikol propylenowy, witaminy,

proteiny, aminokwasy, ekstrakty roślinne.

proteiny, aminokwasy, ekstrakty roślinne.

Również coraz częściej wśród składników

Również coraz częściej wśród składników

kosmetyki kolorowej, szczególnie z

kosmetyki kolorowej, szczególnie z

segmentu fluidów, pojawiają się filtry

segmentu fluidów, pojawiają się filtry

promieniochronne, które zapewniają

promieniochronne, które zapewniają

ochronę w ciągu całego roku. Współczesne

ochronę w ciągu całego roku. Współczesne

preparaty z tego segmentu, nie tylko

preparaty z tego segmentu, nie tylko

bowiem mają poprawiać urodę ale również

bowiem mają poprawiać urodę ale również

chronić i kondycjonować skórę. 

chronić i kondycjonować skórę.