DYDAKTYKA II

Proces nauczania

• Łańcuchy warunkujących się

wzajemnie czynności

• Proces ten obejmuje wiele

podporządkowanych wspólnemu
celowi par aktów nauczania –
uczenia się (czynność nauczyciela –
czynność ucznia) a nawet ich
zbiorów (czynności nauczyciela -
czynności uczniów)

Tak rozumiany proces nauczania – uczenia się

charakteryzuje się tym, że:

• Składa się z mniej lub bardziej rozbudowanych

zbiorów czynności (aktów) nauczania – uczenia się

• Uczenie się jest ściśle sprzężone z nauczaniem, co

powoduje, że czynności uczenia się, bedąc

inspirowane i oceniane przez nauczyciela,

równocześnie same modyfikują jego postępowanie

• W przeciwieństwie do jednorazowych aktów,

proces nauczania – uczenia się jest systematyczny,

zamierzony i długotrwały

• Zmierza do osiągnięcia wcześniej zaplanowanych

rezultatów, postulowanych przez programy

nauczania

• Ogniwa procesu nauczania i uczenia się w.g

W.Okonia

1 - uświadamianie uczniom celów, i zadań

dydaktycznych, stawianie problemów - czemu

powinno odpowiadać powstawanie u uczniów

odpowiednich motywów uczenia się,

odpowiedniego „ładu wewnętrznego”

2- zaznajamianie uczniów z nowym materiałem

poprzez użycie odpowiednich środków techniczno

– poglądowych i słowa żywego lub drukowanego –

czemu ze strony uczniów powinna odpowiadać

określona działalność praktyczna, obserwacja,

gromadzenie materiału do rozwiązywania

problemów i przyswajanie nowych wiadomości

3- kierowanie procesami uogólniania –

ze strony uczniów opanowywanie
pojęć i sądó ogólnych poprzez
odpowiednie operacje myślowe,
rozwiązywanie problemów

4- utrwalanie wiadomości uczniów
5- kształtowanie umiejętności,

nawyków i przyzwyczajeń

6- wiązanie teorii z praktyką
7- kontrola i ocena wyników nauczania

Cechy nowoczesnego modelu

nauczania – uczenia się

• Jedność uczenia się i nauczania –

wzajemnie warunkujące
współwystępowanie obu tych
procesów

• Jedność oddziaływań dydaktycznych i

wychowawczych

• Jest przystosowany do realizacji

różnorakich zadań dydaktyczno –
wychowawczych, takich jak:

Samodzielne zdobywanie przez uczniów

określonych wiadomości i umiejętności w
drodze wysiłków zarówno indywidualnych,
jak i zespołowych

 Nabywanie przez uczniów wiedzy w drodze

poznania bezpośredniego np. w wyniku

prowadzonych obserwacji, eksperymentów,

wywiadów itd., przy równoczesnym

zapewnieniu im warunków i środków

umożliwiających wzbogacenie już

posiadanych wiadomości i umiejętności za

pomocą poznania pośredniego

Częste i zarazem systematyczne

wykorzystywanie uczniowskiej kontroli i
oceny własnych wyników uczenia się tzn.
samokontroli

Możliwość obejmowania działalnością

dydaktyczno – wychowawczą dzieci i
młodzieży o zbliżonym wieku życia ale o
różnym poziomie wiedzy wyjściowej

Elastyczność metodyczna i organizacyjna –

stosowanie różnych metod i form
organizacyjnych nauczania i uczenia się

Ogniwa procesu nauczania –

uczenia się w.g Cz.Kupisiewicza

• Ogniwa procesu nauczania – uczenia się w

podającym toku pracy dydaktycznej

- przygotowanie do pracy – sprowadza się do

wytwarzania u uczniów pozytywnej

motywacji, sprzyjającej uczeniu się

- podanie uczniom nowego materiału
- synteza przekazanego uczniom materiału

– wyeksponowanie zawartych w tym

materiale idei przewodnich

- kontrola stopnia opanowania przez uczniów

przekazanych im wiadomości – wykrycie luk

i braków w wiadomościach uczniów

• Ogniwa procesu nauczania – uczenia się w toku

poszukującym

- uświadomienie sobie przez uczniów, pracujących

pod kierunków nauczyciela, określonej trudności o

charakterze teoretycznym lub praktycznym

- słowne określenie napotkanej trudności

(sformułowanie problemu oraz zebranie i

uporządkowanie danych)

- formułowanie hipotezy
- weryfikacja empiryczna
- utrwalenie i zastosowanie nabytej wiedzy

(włączenie nowych wiadomości do systemu

posiadanych do systemu posiadanej wiedzy)

ZASADY NAUCZANIA i

MOTYWACJI w.g DAVISA

1. Zasada doniosłości
- należy oczekiwać, że uczeń będzie

miał motywację do uczenia się tego co

ma dla niego znaczenie

2.

Zasada wzorca

- jest bardzo prawdopodobne, że uczeń

przyswoi sobie nowe zachowania, jeżeli

przedstawi mu się wzorce do

wykonania, które będzie mógł

obserwować i naśladować

3. Zasada nowości
- jest bardziej prawdopodobne, że uczeń

się nauczy , jeżeli jego uwagę przyciągnie

względnie nowe ujęcie materiału

4. Zasada rozkładania ćwiczeń w czasie
- uczenie się jest skuteczne, jeżli

ćwiczenia zostaną podzielone na krótkie

okresy i rozłożone w czasie

5. Zasada aktywnego wiązania teorii z

praktyką

- jest bardziej prawdopodobne, , że uczeń

osiągnie cele kształcenia, jeżeli będzie

aktywnie uczestniczył w zajęciach

praktycznych

6. Zasada wygaszania
- jest bardziej prawdopodobne, że

uczeń się nauczy, jeżeli stosowane
ułatwienia będą stopniowo
wycofywane

7. Zasada przyjemności
- jest bardziej prawdopodobne, że

uczeń będzie kontynuował naukę,
jeżeli proces kształcenia przebiega w
miłej atmosferze