KSZTAŁCENIE PROOBRONNE
dr hab. inż. Andrzej Gałecki,
prof. UZ
2
ZAGADNIENIA
Wstęp
1. Eksperyment z klasami wojskowymi
2. Kształcenie proobronne młodzieży
akademickiej
3. Szkolnictwo wojskowe w roku
2009/2010
Zakończenie
3
LITERATURA
•
Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku,
Bellona, Warszawa 2006;
•
Bogusz J. – Dydaktyka wojskowa, Warszawa brw;
•
Kunikowski J., Wiedza i edukacja dla
bezpieczeństwa, Warszawa 2002;
•
Przygotowanie obronne społeczeństwa, pod red. J.
Kunikowskiego, Warszawa 2001;
•
Stępień R., Z zagadnień dydaktyki i wychowania w
wojsku, Warszawa 1993;
•
Tyrała P., Zarys dydaktyki ochrony cywilnej;
Pragmatyzm pedagogiki społecznej, Rzeszów
1998;
•
Żegnałek K., Dydaktyka obronna, Warszawa 2001;
•
Żegnałek K., Dydaktyka w edukacji obronnej,
Toruń 2003.
4
WSTĘP
We współczesnej polskiej szkole
jest miejsce dla wielu
autonomicznych rozwiązań w
zakresie kształcenia i wychowania,
które będą stanowiły integralną
część systemu edukacji narodowej.
W budowie tego systemu nie brakuje
rozwiązań dotyczących kształcenia
proobronnego młodzieży
1
.
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
5
WSTĘP
Edukacja obronna - będąc częścią
składową narodowego systemu
oświatowego - traktowana jest jako
całokształt celowo zorganizowanych
procesów, form, metod, środków i
oddziaływań dydaktyczno-wychowawczych
na dzieci, młodzież i dorosłych w celu
osiągnięcia względnie trwałych zmian w ich
wiedzy, umiejętnościach oraz w systemie
wartości odnoszących się do zagadnień
szeroko rozumianej obronności.
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
6
WSTĘP
Zakłada się, że efektem konkretnych
przeobrażeń w zakresie edukacji obronnej
młodzieży powinno być przygotowanie
społeczeństwa do racjonalnych zachowań
w obliczu zagrożeń cywilizacyjnych i
militarnych oraz aktywne uczestniczenie
w różnorodnych przedsięwzięciach
obronnych, realizowanych przez organy
administracji państwowej, samorządu
terytorialnego i organizacje społeczne.
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
7
WSTĘP
Najbardziej racjonalnym, efektywnym,
najtańszym i w sumie optymalnym
sposobem powszechnego
przygotowania obronnego
społeczeństwa jest kształcenie
młodzieży, stanowiące integralną
część procesu dydaktyczno-
wychowawczego szkoły.
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
8
EKSPERYMENT Z KLASAMI
WOJSKOWYMI (1998-2003)
Resorty edukacji i obrony narodowej podjęły
wspólne prace nad budową nowego
systemu edukacji obronnej młodzieży. W
ramach kolejnego etapu reformy systemu
oświaty w 1998 r. uruchomiono eksperyment
z klasami o profilu przysposobienia
wojskowego (profilowanymi wojskowo) w 20
szkołach ponadpodstawowych.
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
9
EKSPERYMENT Z KLASAMI
WOJSKOWYMI (1998-2003
)
1. Prowadzenie w szkołach
ponadgimnazjalnych dodatkowych
zajęć o charakterze
proobronnym w ramach godzin
będących do dyspozycji dyrektora
szkoły (dot. dodatkowych zajęć
edukacyjnych).
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
10
EKSPERYMENT Z KLASAMI
WOJSKOWYMI (1998-2003)
2. Wspieranie dodatkowych zajęć z edukacji
obronnej w szkołach ponadgimnazjalnych -
w szerszym niż dotychczas zakresie - przez
organizacje pozarządowe, współpracujące
ze szkołami, które w ramach swojej
statutowej działalności realizują zadania
bezpośrednio związane z edukacją obronną
i patriotyczną młodzieży (np. LOK, PCK,
ZHP, Związek Strzelecki „Strzelec”
Organizacja Społeczno-wychowawcza,
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” .
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
11
EKSPERYMENT Z KLASAMI
WOJSKOWYMI (1998-2003)
3. Nawiązywanie lub kontynuowanie
przez szkoły bezpośredniej
współpracy z jednostkami
wojskowymi. Charakter i zakres tej
współpracy powinien być
każdorazowo uzgadniany przez obie
zainteresowane strony.
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
12
EKSPERYMENT Z KLASAMI
WOJSKOWYMI (1998-2003)
4. Wykorzystywanie w realizacji
przedsięwzięć o charakterze
proobronnym w szkołach
ponadgimnazjalnych żołnierzy
rezerwy, posiadających
odpowiednie wykształcenie i
kwalifikacje pedagogiczne oraz
umiejętności praktyczne.
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
13
KSZTAŁCENIE PROOBRONNE
MŁODZIEŻY AKADEMICKIEJ
Współcześnie myślenie o bezpieczeństwie
narodowym oparte jest na poglądzie, że za
obronność odpowiedzialne jest całe
społeczeństwo, a nie wyłącznie siły
zbrojne.
Tworzenie państwa
bezpiecznego i przyjaznego dla swoich
obywateli może się dokonać poprzez
stworzenie nowoczesnego narodowego
systemu obronnego.
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
14
KSZTAŁCENIE PROOBRONNE
MŁODZIEŻY AKADEMICKIEJ
W sytuacji systematycznie zmniejszanej
liczebności armii oraz malejących nakładów
na obronność, coraz większego znaczenia
nabiera dobrze zorganizowany i sprawnie
funkcjonujący system kształcenia
proobronnego, obejmujący m.in.
studentów i absolwentów wyższych uczelni.
Poza funkcją czysto administracyjną system
ten, wspomagając budowanie wewnętrznych
więzi środowiska wojskowego, zachęca
jednocześnie obywateli do wypełniania
zadań obronnych i stymuluje społeczną
aktywność wokół spraw obronnych.
1
M. Kaliński, Departament Wychowania i Promocji Bezpieczeństwa, MON.
15
KSZTAŁCENIE PROOBRONNE
MŁODZIEŻY AKADEMICKIEJ
Kształcenie proobronne młodzieży
akademickiej jest ważną dziedziną
działalności szkoleniowej sił zbrojnych
a pozyskiwanie żołnierzy rezerwy
(gromadzenie), szkolenie,
podtrzymywanie ich kondycji
wyszkoleniowej i dyspozycyjności, a
także racjonalne wykorzystanie
(nadawanie przydziałów
mobilizacyjnych) jest problemem o
doniosłym znaczeniu.
1
M. Kaliński: Przywódca wojskowy (postulowany model kształcenia u progu XXI wieku). W: Śmiałek
(red.): Teoretyczne i praktyczne implikacje poszukiwań modelu kształcenia przywódców
wojskowych. Monografia psychospołecznych zachowań zależnych. Poznań 2001, s. 265.
16
KSZTAŁCENIE PROOBRONNE
MŁODZIEŻY AKADEMICKIEJ
W sytuacji systematycznie
zmniejszanej liczebności armii oraz
malejących nakładów na obronność
coraz większego znaczenia nabiera
dobrze zorganizowany i sprawnie
funkcjonujący system kształcenia
rezerw osobowych, obejmujący m.in.
studentów i absolwentów wyższych
uczelni.
1
R. Stępień (red.): Edukacja w wyższych szkołach wojskowych. Warszawa 2002, s. 131.
17
SZKOLNICTWO WOJSKOWE W ROKU
2009/2010
Zgodnie z decyzją nr 514/MON
Ministra Obrony Narodowej z dnia
20 listopada 2008 r., w roku 2009
zostanie przeprowadzony nabór
kandydatów na żołnierzy
zawodowych do następujących
szkół i uczelni wojskowych:
1
R. Stępień (red.): Edukacja w wyższych szkołach wojskowych. Warszawa 2002, s. 131.
18
SZKOLNICTWO WOJSKOWE W ROKU
2009/2010
SZKOŁY PODOFICERSKIE:
•
Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych we Wrocławiu
•
Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych w Poznaniu
•
Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych w Zegrzu
•
Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych w Toruniu
•
Szkoła Podoficerska Sił Powietrznych w Dęblinie
•
Szkoła Podoficerska Sił Powietrznych w Koszalinie
•
Szkoła Podoficerska Marynarki Wojennej w Ustce
•
Szkoła Podoficerska Służb Medycznych w Łodzi
1
G. Szaraniec, Gł. spec. OAMiSz DPI MON.
19
SZKOLNICTWO WOJSKOWE W ROKU
2009/2010
WYŻSZE SZKOŁY
OFICERSKIE:
• Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk
Lądowych we Wrocławiu
• Wyższa Szkoła Oficerska Sił
Powietrznych w Dęblinie.
1
G. Szaraniec, Gł. spec. OAMiSz DPI MON.
20
SZKOLNICTWO WOJSKOWE W ROKU
2009/2010
AKADEMIE WOJSKOWE:
• Wojskowa Akademia Techniczna
w Warszawie;
• Akademia Marynarki Wojennej
w Gdyni
1
G. Szaraniec, Gł. spec. OAMiSz DPI MON.
21
WNIOSKI
1. System obronny państwa w obliczu nowych
zagrożeń wymaga wychowania obronnego całego
społeczeństwa.
2. Wychowania obronne to powinno zostać
wkomponowane w system edukacji narodowej i
mieć na celu przygotowanie obywateli do
indywidualnego i zespołowego działania w akcjach
ratowniczych oraz przeciwdziałaniu skutkom
zagrożeń militarnych i niemilitarnych (w tym klęsk
żywiołowych).
3. Szczególnej formie przygotowania powinni być
poddani obywatele z wyższym wykształceniem z
uwagi na ich miejsce w strukturach państwa i
społeczeństwa oraz rolę, jaką mają do spełnienia
w czasie pokoju, kryzysu i wojny.
22
Dziękuję za uwagę