Charakterystyka złóż rud cynku i ołowiu na podstawie

ZG „Trzebionka”

Wykonali:

Stefan Demski

Krzysztof Skrzypkowski

I. Lokalizacja Zakładów Górniczych

”Trzebionka”



Siedzibą Zakładów Górniczych ”Trzebionka” S.A. jest Trzebinia,

Siedzibą Zakładów Górniczych ”Trzebionka” S.A. jest Trzebinia,

natomiast obszar górniczy, na którym prowadzona jest

natomiast obszar górniczy, na którym prowadzona jest

eksploatacja kopalni Trzebionka, zlokalizowany jest na terenie

eksploatacja kopalni Trzebionka, zlokalizowany jest na terenie

dwóch gmin, Chrzanów i Trzebinia.

dwóch gmin, Chrzanów i Trzebinia.



Zakłady prowadzą eksploatację rud cynku i ołowiu

Zakłady prowadzą eksploatację rud cynku i ołowiu



Rok założenia 1950

Rok założenia 1950



Wielkość obszaru górniczego; 12,15 km

Wielkość obszaru górniczego; 12,15 km

2

2



Wielkość terenu górniczego; 12,38 km

Wielkość terenu górniczego; 12,38 km

2

2



Wyeksploatowane pokłady; 2

Wyeksploatowane pokłady; 2



Głębokość eksploatacji ; 120-260m

Głębokość eksploatacji ; 120-260m



Średnie wydobycie dobowe; 8100 tys. ton

Średnie wydobycie dobowe; 8100 tys. ton



Miąższość złoża; do 30 m

Miąższość złoża; do 30 m



Średnia zawartość metali w urobku; Zn-3,55%, Pb-1,34%

Średnia zawartość metali w urobku; Zn-3,55%, Pb-1,34%



Systemy eksploatacji; filarowo-komorowe

Systemy eksploatacji; filarowo-komorowe



Zagrożenia: wodne – stopień I

Zagrożenia: wodne – stopień I

II. Warunki geologiczne

II. Warunki geologiczne



Rudonośny obszar śląsko-krakowski obejmuje północną i

Rudonośny obszar śląsko-krakowski obejmuje północną i

wschodnią część Zagłębia Górnośląskiego oraz jego północne i

wschodnią część Zagłębia Górnośląskiego oraz jego północne i

północno-wschodnie obrzeżenie. Budują go utwory paleozoiczne –

północno-wschodnie obrzeżenie. Budują go utwory paleozoiczne –

karbonu górnego (węglonośne), dewonu, częściowo syluru, ordowiku i

karbonu górnego (węglonośne), dewonu, częściowo syluru, ordowiku i

kambru. Na nich spoczywa pokrywa platformowa zbudowana z utworów

kambru. Na nich spoczywa pokrywa platformowa zbudowana z utworów

permu, triasu i jury, tworzących południowo-zachodni brzeg Monokliny

permu, triasu i jury, tworzących południowo-zachodni brzeg Monokliny

Śląsko-Krakowskiej. Przykrywają je częściowo utwory trzecirzędu oraz

Śląsko-Krakowskiej. Przykrywają je częściowo utwory trzecirzędu oraz

czwartorzędu.

czwartorzędu.



Seria utworów triasowych ma budowę trójdzielną. Dolny trias (pstry

Seria utworów triasowych ma budowę trójdzielną. Dolny trias (pstry

piaskowiec) reprezentują w dolnej części czerwone i pstre piaskowce,

piaskowiec) reprezentują w dolnej części czerwone i pstre piaskowce,

mułowce i iłowce, tworzące nieciągłą okrywę warstw starszych.

mułowce i iłowce, tworzące nieciągłą okrywę warstw starszych.



Najważniejsze z punktu widzenia złożowego są utwory triasu

Najważniejsze z punktu widzenia złożowego są utwory triasu

środkowego (wapienia muszlowego), należącego do permsko-

środkowego (wapienia muszlowego), należącego do permsko-

mezozoicznej pokrywy osadowej. W dolnej części tworzą je wapienie

mezozoicznej pokrywy osadowej. W dolnej części tworzą je wapienie

gogolińskie, na nich leżą warstwy gorażdżańskie, terebratulowe i

gogolińskie, na nich leżą warstwy gorażdżańskie, terebratulowe i

karchowickie.

karchowickie.



Kopalnia Trzebionka zlokalizowana jest w obrębie niecki chrzanowskiej.

Kopalnia Trzebionka zlokalizowana jest w obrębie niecki chrzanowskiej.

Rys.1. 1- wapienie, 2-
zdolomityzowane
wapienie faliste, 3-
dolomity, 4- dolomity
smugowane z
krzemieniami, 5-
dolomitowe zlepieńce
śródformacyjne, 6-
dolomity oolitowe, 7-
dolomity pierwotne, 8-
dolomity kruszconośne
(epigenetyczne)

Źródło:
Praca zbiorowa pod redakcją Romana
Ney’a: „ Surowce mineralne Polski”

II. a) Profil

litologiczny



Poziomy rudne w
profilu utworów
wapienia
muszlowego.

II. b) Minerały

II. b) Minerały



Głównymi minerałami rudnymi są sfaleryt i galena tworzące

Głównymi minerałami rudnymi są sfaleryt i galena tworzące

skupienia o teksturach typu zastąpień i wypełnień pustych

skupienia o teksturach typu zastąpień i wypełnień pustych

przestrzeni (ławice masywnych siarczków, impregnacje,

przestrzeni (ławice masywnych siarczków, impregnacje,

żyły, brekcje).

żyły, brekcje).



Minerałami akcesorycznymi są siarczki żelaza, cerusyt,

Minerałami akcesorycznymi są siarczki żelaza, cerusyt,

smitsonit, hemimorfit, hydrocynkit.

smitsonit, hemimorfit, hydrocynkit.



Skałą uboczną dla kruszców jest dolomit.

Skałą uboczną dla kruszców jest dolomit.



Jakość rudy określić można jako niską: zawiera ona około

Jakość rudy określić można jako niską: zawiera ona około

3,3% cynku i około 1,2% ołowiu, zawiera również około

3,3% cynku i około 1,2% ołowiu, zawiera również około

1,78% żelaza, 280 g/t kadmu oraz 10 g/t srebra.

1,78% żelaza, 280 g/t kadmu oraz 10 g/t srebra.

Galena (PbS)

Sfaleryt (ZnS)

Fot. I – źródło:

www. pgi. gov. pl/k/galeria_surowce/galeria_ surowcow.
html

Zestawienie głównych minerałów rudnych i płonnych w złożach okręgu

chrzanowskiego

Sfaleryt

Siarczek cynku

ZnS

Zwany blendą
cynkową

Galena

Siarczek ołowiu

PbS

Zwany błyszczem
ołowiu,blejglancem
lub galenitem

Markasyt

Siarczek żelaza

FeS

2

Zwany kocim złotem

Piryt
Smitsonit

Węglan cynku

Zn[CO

3

]

Główne składniki
rud galmanowych

monheimit

Węglan cynki i
żelaza

(Zn,Fe)[ CO

3

]

2

Hydrocynkit

Zasadowy węglan
cynku

Zn

5

[CO

3

]

2

[OH]

6

Hemimorfit

Krzemian cynku

Zn

4

[OH]

2

[Si

2

O

7

]*H

2

O

Cerusyt

Węglan ołowiu

Pb[CO

3

]

Zwany blejwajsem

Dolomit

Podwójny węglan
wapnia i magnezu

CaMg[CO

3

]

2

Kalcyt

Węglan wapnia

Ca[CO

3

]

Chalcedon

Tlenek krzemu

SiO

2

Kwarc
Baryt

Siarczan baru

Ba[SO

4

]

Gett

Uwodniony tlenek
żelaza

FeO*OH

Główny składnik
limonitowych rud
żelaza

Źródło: Marek Szuwarzyński: „Kopalnia Trzebionka’’

Źródło: Marek Szuwarzyński: „Kopalnia Trzebionka’’

Seria

litologiczn

a

Wytrzymałość na

ściskanie R

c

(MPa)

Wytrzymałość na

rozciąganie R

r

(MPa)

Wytrzymałość na

zginanie R

g

(MPa)

próbko

wa

w
masywi

e

próbko

wa

w
masywi

e

próbko

wa

w
masywi

e

Dolomity

diploporo
we

34,8-

99,5

0,2-8,0

1,3-6,4

0,11-

0,4

4,5-

14,6

0,2-0,8

Dolomity

kruszcono

śne

27,0-

129,4

0,2-

10,0

1,1-7,3

0,06-

0,52

5,8-

18,3

0,09-

1,1

Wapienie

gogoliński

e

31,4-

81,0

-

3,1-3,8

-

-

-

II. c) Własności wytrzymałościowe skał serii

złożowej

Źródło:
Praca zbiorowa pod redakcją Romana Ney’a: „ Surowce mineralne
Polski”

III. Forma złoża

III. Forma złoża



Skupienia kruszców w kopalni „Trzebionka” grupują się w

Skupienia kruszców w kopalni „Trzebionka” grupują się w

płytowych ciałach rudnych zalegających zgodnie z

płytowych ciałach rudnych zalegających zgodnie z

uławiceniem skał otaczających. W kopalni wydzielono trzy

uławiceniem skał otaczających. W kopalni wydzielono trzy

horyzonty zawierające mineralizacje o znaczeniu

horyzonty zawierające mineralizacje o znaczeniu

przemysłowym:

przemysłowym:



I horyzont rudny, z ciałami rudnymi o miąższości ok. 4 m

I horyzont rudny, z ciałami rudnymi o miąższości ok. 4 m



II horyzont rudny, zlokalizowany w profilu od 6 do 10 m nad

II horyzont rudny, zlokalizowany w profilu od 6 do 10 m nad

stropem I horyzontu. Miąższości tego ciała wahają się od 4 do

stropem I horyzontu. Miąższości tego ciała wahają się od 4 do

6 m

6 m



III horyzont rudny, zlokalizowany w profilu 13 do 18 m nad

III horyzont rudny, zlokalizowany w profilu 13 do 18 m nad

horyzontem II. Miąższości złoża w tym horyzoncie rudnym

horyzontem II. Miąższości złoża w tym horyzoncie rudnym

najczęściej nie przekraczają 4 m, lokalnie 10 m.

najczęściej nie przekraczają 4 m, lokalnie 10 m.



Oś synkliny chrzanowskiej zanurza się w kierunku SW pod

Oś synkliny chrzanowskiej zanurza się w kierunku SW pod

kątem 3-5

kątem 3-5

o

o

. Strop zasadniczy występuje bezpośrednio nad

. Strop zasadniczy występuje bezpośrednio nad

złożem jako zwięzłe dolomity gruboławicowe. Lokalnie

złożem jako zwięzłe dolomity gruboławicowe. Lokalnie

obserwuje się zaburzenia ciągłości skał stropowych.

obserwuje się zaburzenia ciągłości skał stropowych.

Rys.2. Przekrój przez złoże kopalni Trzebionka

1- wapienie gogolińskie, 2- dolomity kruszconośne, 3- dolomity diploporowe,
4- ciała rudne

Źródło:
Praca zbiorowa pod redakcją Romana Ney’a: „ Surowce mineralne Polski”

IV. Struktura udostępnienia

IV. Struktura udostępnienia



Rys.3. Schemat technologiczny wybierania
złoża, odstawy i transportu w kopalni
Trzebionka



Źródło: Praca zbiorowa pod redakcją Romana Ney’a: „ Surowce
mineralne Polski”



Eksploatacja rudy odbywa się na głębokości od 170 do 230m.

Eksploatacja rudy odbywa się na głębokości od 170 do 230m.



Kopalnia udostępniona jest jednym szybem głównym (zjazd ludzi,

Kopalnia udostępniona jest jednym szybem głównym (zjazd ludzi,

transport materiałów, główne odwodnienie), szybem pomocniczym

transport materiałów, główne odwodnienie), szybem pomocniczym

(wentylacja, podsadzka)

(wentylacja, podsadzka)

- oraz dwoma upadowymi (każda 1500 m długości), z których jedna

- oraz dwoma upadowymi (każda 1500 m długości), z których jedna

służy do przejazdu maszyn samojezdnych oraz sprowadzania na dół

służy do przejazdu maszyn samojezdnych oraz sprowadzania na dół

świeżego powietrza a druga do transportu urobku przy

świeżego powietrza a druga do transportu urobku przy

zastosowaniu przenośnika taśmowego. Kopalnia posiada jeden

zastosowaniu przenośnika taśmowego. Kopalnia posiada jeden

poziom wydobywczy +81 m (gł. 227 m) oraz poziom +48 m

poziom wydobywczy +81 m (gł. 227 m) oraz poziom +48 m

(podwoziom), służący do utrzymania odwodnienia w najniższych

(podwoziom), służący do utrzymania odwodnienia w najniższych

częściach złoża i poziom +118 m spełniający funkcje pomocnicze.

częściach złoża i poziom +118 m spełniający funkcje pomocnicze.



Udostępnienie złoża ma strukturą kamienną, tzn. wyrobiska

Udostępnienie złoża ma strukturą kamienną, tzn. wyrobiska

transportowe wykonane są poniżej złoża. Kopalnia Trzebionka

transportowe wykonane są poniżej złoża. Kopalnia Trzebionka

wykorzystuje obecnie cztery szyby:

wykorzystuje obecnie cztery szyby:



Szyb „Włodzimierz” – jest szybem materiałowo-zjazdowym

Szyb „Włodzimierz” – jest szybem materiałowo-zjazdowym



Szyb „Balin”- jest otworem wentylacyjnym

Szyb „Balin”- jest otworem wentylacyjnym



Szyb „Andrzej”- jest szybem materiałowo-zjazdowym

Szyb „Andrzej”- jest szybem materiałowo-zjazdowym

i podsadzkowo-wentylacyjnym

i podsadzkowo-wentylacyjnym



Szyb „Aleksander” - jest szybem wentylacyjnym

Szyb „Aleksander” - jest szybem wentylacyjnym

V. Systemy eksploatacji

V. Systemy eksploatacji

Złoże o miąższości do 6 metrów jest wybierane systemem

Złoże o miąższości do 6 metrów jest wybierane systemem

jednowarstwowym.

jednowarstwowym.

W przypadku złoża o miąższości od 6 do 10 metrów

W przypadku złoża o miąższości od 6 do 10 metrów

urabianie w obrębie przodka prowadzone będzie

urabianie w obrębie przodka prowadzone będzie

warstwami o miąższości 4-6 m od stropu do spągu złoża,

warstwami o miąższości 4-6 m od stropu do spągu złoża,

po czym wykonane będzie podsadzanie wyrobiska.

po czym wykonane będzie podsadzanie wyrobiska.

Partie złoża o miąższości do 10 metrów eksploatowane

Partie złoża o miąższości do 10 metrów eksploatowane

będą na systemem filarowo-komorowym do 10 m

będą na systemem filarowo-komorowym do 10 m

wysokości z robotami przygotowawczymi po stropie złoża.

wysokości z robotami przygotowawczymi po stropie złoża.

Wybieranie złoża o miąższości 4-10 m są prowadzone

Wybieranie złoża o miąższości 4-10 m są prowadzone

systemem filarowo-komorowym w różnych odmianach,

systemem filarowo-komorowym w różnych odmianach,

dostosowanych do lokalnych warunków geologiczno

dostosowanych do lokalnych warunków geologiczno

górniczych.

górniczych.

W szczególności są to systemy:

W szczególności są to systemy:

1.Filarowo-komorowy zabierkowy

1.Filarowo-komorowy zabierkowy

2. Filarowo-komorowy

2. Filarowo-komorowy

•

Wieloprzodkowy

Wieloprzodkowy

•

Zmodyfikowany

Zmodyfikowany

3. Filarowo-komorowy z ograniczonym stosowaniem podsadzki

3. Filarowo-komorowy z ograniczonym stosowaniem podsadzki

4. Filarowo-komorowy z wydłużonym krokiem podsadzki

4. Filarowo-komorowy z wydłużonym krokiem podsadzki

5. W złożach o miąższości 6-10 m oraz 15 i powyżej są zastosowane

5. W złożach o miąższości 6-10 m oraz 15 i powyżej są zastosowane

systemy:

systemy:

6. Filarowo-komorowy do 8 m wysokości z częściową likwidacją

6. Filarowo-komorowy do 8 m wysokości z częściową likwidacją

filara międzykomorowego

filara międzykomorowego

6. Filarowo-komorowy do 10 m wysokości z robotami

6. Filarowo-komorowy do 10 m wysokości z robotami

przygotowawczymi pod stropem złoża i podsadzką hydrauliczną

przygotowawczymi pod stropem złoża i podsadzką hydrauliczną

7. System filarowo –komorowy dla miąższości złoża do 15 m

7. System filarowo –komorowy dla miąższości złoża do 15 m

8. System filarowo –komorowy na warstwy

8. System filarowo –komorowy na warstwy

V.1 System filarowo - komorowy, zabierkowy.



System ten jest podstawowym systemem stosowanym do wybierania

System ten jest podstawowym systemem stosowanym do wybierania

złoża o miąższości 3 - 6 m.

złoża o miąższości 3 - 6 m.



Wybieranie złoża kolejnymi komorami usytuowanymi prostopadle do

Wybieranie złoża kolejnymi komorami usytuowanymi prostopadle do

kierunku przemieszczania się frontu eksploatacji

kierunku przemieszczania się frontu eksploatacji



Między komorami pozostawiane są filary, które dla uzyskania wentylacji

Między komorami pozostawiane są filary, które dla uzyskania wentylacji

opływowej w komorach co 10 -15 m przebijane są przecinkami

opływowej w komorach co 10 -15 m przebijane są przecinkami



W miarę postępu frontu eksploatacji filary przylegające do podsadzki

W miarę postępu frontu eksploatacji filary przylegające do podsadzki

ulegają likwidacji, a pustka powstała po wybraniu komory i filara jest

ulegają likwidacji, a pustka powstała po wybraniu komory i filara jest

podsadzana do ociosu następnego filara

podsadzana do ociosu następnego filara



Szerokość komór i filarów jest tak dobierana, aby niezależnie od ich

Szerokość komór i filarów jest tak dobierana, aby niezależnie od ich

wysokości szerokość komory po zlikwidowaniu filarów i usypaniu się

wysokości szerokość komory po zlikwidowaniu filarów i usypaniu się

piasku nie przekroczyła 12 m. Urabianie złoża w komorach prowadzi się

piasku nie przekroczyła 12 m. Urabianie złoża w komorach prowadzi się

przy użyciu materiałów wybuchowych zabiorami o długości 2 - 2,5 m.

przy użyciu materiałów wybuchowych zabiorami o długości 2 - 2,5 m.

Podstawowe parametry systemu:

Podstawowe parametry systemu:



- długość elementarnego frontu systemu – do 70 m,

- długość elementarnego frontu systemu – do 70 m,



- szerokość komór –46 m,

- szerokość komór –46 m,



- wymiary filarów – 10-15x4 m,

- wymiary filarów – 10-15x4 m,



- maksymalne otwarcie stropu – do 12 m

- maksymalne otwarcie stropu – do 12 m

Rys.4. System komorowo – filarowy w wersji zabierkowej

Źródło:
Praca zbiorowa pod redakcją Romana Ney’a: „ Surowce mineralne Polski”

V.2 System filarowo – komorowy

wieloprzodkowy



Przeznaczony jest do eksploatacji złoża o miąższości 3-6 m.

Przeznaczony jest do eksploatacji złoża o miąższości 3-6 m.



Polega on na wybieraniu złoża zespołem komór drążonych

Polega on na wybieraniu złoża zespołem komór drążonych

w regularnej siatce.

w regularnej siatce.



Równolegle do kierunku postępu frontu eksploatacji w odstępach około

Równolegle do kierunku postępu frontu eksploatacji w odstępach około

5-metrowych drążone są komory eksploatacyjne.

5-metrowych drążone są komory eksploatacyjne.



Wraz z ich wybieraniem również co około 5 m, równolegle do frontu

Wraz z ich wybieraniem również co około 5 m, równolegle do frontu

eksploatacji drążone są komory łączące chodniki odstawcze.

eksploatacji drążone są komory łączące chodniki odstawcze.



W miarę postępu frontu sukcesywnie likwidowane są kolejne rzędy

W miarę postępu frontu sukcesywnie likwidowane są kolejne rzędy

filarów przylegających do podsadzki. Wzdłuż ostatniego rzędu filarów

filarów przylegających do podsadzki. Wzdłuż ostatniego rzędu filarów

budowana jest tama podsadzkowa czołowa (ciągła o długości równej

budowana jest tama podsadzkowa czołowa (ciągła o długości równej

długości elementarnego frontu systemu) oraz tamy boczne przy

długości elementarnego frontu systemu) oraz tamy boczne przy

chodnikach odstawczych, a pustki powstałe po wybraniu komór

chodnikach odstawczych, a pustki powstałe po wybraniu komór

i filarów są podsadzane.

i filarów są podsadzane.

Podstawowe parametry systemu:

Podstawowe parametry systemu:



długość elementarnego frontu systemu — około 50-70 m,

długość elementarnego frontu systemu — około 50-70 m,



szerokość komór — 4-5 m,

szerokość komór — 4-5 m,



wymiary filarów — 5x5 m,

wymiary filarów — 5x5 m,



wysokość wyrobisk — 3-6,0 m,

wysokość wyrobisk — 3-6,0 m,



maksymalne otwarcie stropu (odległość czoła najdalej wysuniętej

maksymalne otwarcie stropu (odległość czoła najdalej wysuniętej

komory eksploatacyjnej od podsadzki) — do 27 m,

komory eksploatacyjnej od podsadzki) — do 27 m,



maksymalna szerokość pola roboczego (odległość od ociosu

maksymalna szerokość pola roboczego (odległość od ociosu

filarów do tamy podsadzkowej) — do 12 m.

filarów do tamy podsadzkowej) — do 12 m.

Rys.5. System filarowo – komorowy wieloprzodkowy

Źródło:
Praca zbiorowa pod redakcją Romana Ney’a: „ Surowce mineralne Polski”

V.3 System filarowo – komorowy z

ograniczonym stosowaniem podsadzki

Idea tego systemu oparta jest na systemie komorowo-filarowym w

Idea tego systemu oparta jest na systemie komorowo-filarowym w

wersji zabierkowej, z tym że co trzy podsadzane komory jedna lub

wersji zabierkowej, z tym że co trzy podsadzane komory jedna lub

dwie z nich pozostawiane są bez podsadzki kosztem pozostawienia

dwie z nich pozostawiane są bez podsadzki kosztem pozostawienia

filarów podporowych podtrzymujących strop bezpośredni komór

filarów podporowych podtrzymujących strop bezpośredni komór

nie podsadzonych. Ponadto wzdłuż chodników odstawczych

nie podsadzonych. Ponadto wzdłuż chodników odstawczych

pozostawiane są ciągłe filary oporowe.

pozostawiane są ciągłe filary oporowe.

Podstawowe parametry systemu:

Podstawowe parametry systemu:



wysokość wyrobisk 6 m

wysokość wyrobisk 6 m



szerokości 4 - 5 m

szerokości 4 - 5 m



ciągłe filary oporowe o szerokości ok. 5 m.

ciągłe filary oporowe o szerokości ok. 5 m.



wyprzedzenie pomiędzy przodkami sąsiednich wyrobisk nie

wyprzedzenie pomiędzy przodkami sąsiednich wyrobisk nie

mniejsza niż 5 m

mniejsza niż 5 m



odległość calizny nienaruszonej od podsadzki nie przekracza 42 m

odległość calizny nienaruszonej od podsadzki nie przekracza 42 m



odległość przecinek od chodników granicznych wynosi ok. 10 m

odległość przecinek od chodników granicznych wynosi ok. 10 m



odległość między przecinkami do 20 m

odległość między przecinkami do 20 m

V.4

V.4 System filarowo - komorowy z

wydłużonym krokiem podsadzki

System oparty jest na wersji zabierkowej systemu filarowo-

System oparty jest na wersji zabierkowej systemu filarowo-

komorowego, z tym że wzdłuż chodników odstawczych pozostawia

komorowego, z tym że wzdłuż chodników odstawczych pozostawia

się ciągłe filary oporowe, a krok podsadzki zwiększa się z

się ciągłe filary oporowe, a krok podsadzki zwiększa się z

szerokości jednej komory do dwu, trzech, a maksymalnie nawet

szerokości jednej komory do dwu, trzech, a maksymalnie nawet

czterech szerokości komór, to jest z około 10-40 m.

czterech szerokości komór, to jest z około 10-40 m.

Odbywa się to kosztem zmniejszenia szerokości komór i

Odbywa się to kosztem zmniejszenia szerokości komór i

pozostawienia w podsadzce większej ilości calizn podpierających

pozostawienia w podsadzce większej ilości calizn podpierających

strop bezpośredni wyrobisk (filary podporowe)

strop bezpośredni wyrobisk (filary podporowe)

Podstawowe parametry systemu:

Podstawowe parametry systemu:



wysokość wyrobisk 6 m

wysokość wyrobisk 6 m



komory usytuowane równolegle do linii frontu w odległościach 10-

komory usytuowane równolegle do linii frontu w odległościach 10-

20 m

20 m



maksymalne otwarcie stropu 40,0 m

maksymalne otwarcie stropu 40,0 m



krok podsadzki 40,0 m

krok podsadzki 40,0 m



filary oporowe o szerokości 5 m

filary oporowe o szerokości 5 m



komory o szerokości 5 m

komory o szerokości 5 m



filary między komorami 5 - 9 m

filary między komorami 5 - 9 m



odległość przodka od najbliższego połączenia z innym

odległość przodka od najbliższego połączenia z innym

wyrobiskiem do 15 m

wyrobiskiem do 15 m



odległość między przecinkami do 30 m

odległość między przecinkami do 30 m

V.5 Filarowo-komorowy do 8 m wysokości

z częściową likwidacją filara

międzykomorowego

System pozwala na eksploatację złoża o miąższości 6 - 8 m

System pozwala na eksploatację złoża o miąższości 6 - 8 m

z podziałem na dwie warstwy. Technologia wykonywania robót

z podziałem na dwie warstwy. Technologia wykonywania robót

będzie analogiczna do systemu filarowo - komorowego,

będzie analogiczna do systemu filarowo - komorowego,

zabierkowego z tym, że w warstwie przyspągowej pozostawiony

zabierkowego z tym, że w warstwie przyspągowej pozostawiony

będzie ciągły filar podtrzymujący podsadzkę. Dzięki temu uzyska

będzie ciągły filar podtrzymujący podsadzkę. Dzięki temu uzyska

się znaczne ograniczenia ilości tam podsadzkowych oraz

się znaczne ograniczenia ilości tam podsadzkowych oraz

zwiększenie współczynnika wykorzystania złoża

zwiększenie współczynnika wykorzystania złoża

w stosunku do systemu filarowo - komorowego do 10 m

w stosunku do systemu filarowo - komorowego do 10 m

wysokości.

wysokości.

Eksploatacja tym systemem polegać będzie na równoczesnym

Eksploatacja tym systemem polegać będzie na równoczesnym

wybieraniu złoża trzema komorami

wybieraniu złoża trzema komorami

o szerokości 5 - 6 m, równoległymi do linii frontu

o szerokości 5 - 6 m, równoległymi do linii frontu

eksploatacyjnego

eksploatacyjnego

Podstawowe parametry systemu:

Podstawowe parametry systemu:

•

komory o szerokości 5 - 6 m

komory o szerokości 5 - 6 m

•

filary o szerokości 4 - 5 m

filary o szerokości 4 - 5 m

•

odstęp nienaruszonej calizny od podsadzki, mierzony pod

odstęp nienaruszonej calizny od podsadzki, mierzony pod

stropem wyrobiska 42 m

stropem wyrobiska 42 m

•

komory połączone co 20 m przecinkami o wymiarach 5x4 m

komory połączone co 20 m przecinkami o wymiarach 5x4 m

•

maksymalne odsłonięcie stropu po całkowitym zlikwidowaniu

maksymalne odsłonięcie stropu po całkowitym zlikwidowaniu

filarów w warstwie przystropowej wyniesie 12 m

filarów w warstwie przystropowej wyniesie 12 m

V.6 Filarowo-komorowy do 10 m wysokości

z robotami przygotowawczymi pod stropem

złoża

i podsadzką hydrauliczną

Polega on na eksploatacji złoża kolejnymi komorami wybierania

Polega on na eksploatacji złoża kolejnymi komorami wybierania

na całą miąższość złoża, to jest do wysokości 10 m.

na całą miąższość złoża, to jest do wysokości 10 m.

Poszczególne komory rozpoczyna się od wykonania pod

Poszczególne komory rozpoczyna się od wykonania pod

stropem złoża w osi wyrobiska chodnika komorowego, który

stropem złoża w osi wyrobiska chodnika komorowego, który

następnie poszerza się w warstwie przystropowej do pełnej

następnie poszerza się w warstwie przystropowej do pełnej

szerokości komory. Następnie wykonuje się przybierki warstwy

szerokości komory. Następnie wykonuje się przybierki warstwy

przyspągowej. Po całkowitym wybraniu komory następuje jej

przyspągowej. Po całkowitym wybraniu komory następuje jej

podsadzenie, po czym rozpoczyna się drążenie kolejnej komory.

podsadzenie, po czym rozpoczyna się drążenie kolejnej komory.

Podstawowe parametry systemu:

Podstawowe parametry systemu:



długość komory do 70 m

długość komory do 70 m



szerokość komory do 12 m

szerokość komory do 12 m



wysokość komory do 10 m

wysokość komory do 10 m



grubość warstw 4-6 m

grubość warstw 4-6 m



szerokość filara 3 m

szerokość filara 3 m



długość filarów 8-10 m

długość filarów 8-10 m

Rys.7. System filarowo – komorowy z robotami przygotowawczymi

Rys.7. System filarowo – komorowy z robotami przygotowawczymi

pod stropem dla złoża wysokości komór do 10 m

pod stropem dla złoża wysokości komór do 10 m

Źródło: Praca zbiorowa pod redakcją Romana Ney’a: „ Surowce mineralne Polski”

V.7 System filarowo – komorowy dla

miąższości złoża do 15 m

System filarowo-komorowy przeznaczony jest do wybierania złoża

System filarowo-komorowy przeznaczony jest do wybierania złoża

o miąższości 10-15 m. Jest modyfikacją omówionego wcześniej

o miąższości 10-15 m. Jest modyfikacją omówionego wcześniej

systemu o wysokości do 10 m. Różnica polega na tym, że

systemu o wysokości do 10 m. Różnica polega na tym, że

przybierka spągu komory odbywa się dwuwarstwowo, a w filarze

przybierka spągu komory odbywa się dwuwarstwowo, a w filarze

pozostawionym między komorami nie wykonuje się przecinek.

pozostawionym między komorami nie wykonuje się przecinek.

Podstawowe parametry systemu:

Podstawowe parametry systemu:



długość komory — do 50 m,

długość komory — do 50 m,



szerokość komory — do 12 m,

szerokość komory — do 12 m,



wysokość komory — do 15 m,

wysokość komory — do 15 m,



grubość pojedynczej warstwy — do 6 m,

grubość pojedynczej warstwy — do 6 m,



szerokość filara — 3 m pod stropem, 5 m przy

szerokość filara — 3 m pod stropem, 5 m przy

spągu,

spągu,



długość filarów — 8-10 m

długość filarów — 8-10 m



Rys.8. System filarowo –komorowy dla miąższości złoża do 15 m
z podsadzką hydrauliczną



Źródło:

Źródło:

Praca zbiorowa pod redakcją Romana Ney’a: „ Surowce mineralne Polski”

Praca zbiorowa pod redakcją Romana Ney’a: „ Surowce mineralne Polski”

V.8 System filarowo –komorowy na warstwy

System ten stosowany jest do wybierania złoża o miąższości do 30

System ten stosowany jest do wybierania złoża o miąższości do 30

m. Eksploatacja złoża odbywa się komorami wybieranymi kolejno

m. Eksploatacja złoża odbywa się komorami wybieranymi kolejno

w poszczególnych warstwach od spągu do stropu, tak że komora

w poszczególnych warstwach od spągu do stropu, tak że komora

w kolejnej warstwie leży dokładnie nad komorą wybraną w

w kolejnej warstwie leży dokładnie nad komorą wybraną w

warstwie leżącej niżej, która wcześniej zostaje podsadzona. Tak

warstwie leżącej niżej, która wcześniej zostaje podsadzona. Tak

więc począwszy od drugiej warstwy komory wybierane są po

więc począwszy od drugiej warstwy komory wybierane są po

podsadzce. Po wybraniu komór we wszystkich warstwach od

podsadzce. Po wybraniu komór we wszystkich warstwach od

stropu do spągu złoża, usytuowanych jedna nad drugą,

stropu do spągu złoża, usytuowanych jedna nad drugą,

przystępuje się do wybierania kolejnej komory po spągu złoża.

przystępuje się do wybierania kolejnej komory po spągu złoża.

Jednocześnie mogą być wykonywane nie więcej jak trzy komory, z

Jednocześnie mogą być wykonywane nie więcej jak trzy komory, z

tym że musi być spełniony warunek, aby suma grubości dwóch

tym że musi być spełniony warunek, aby suma grubości dwóch

filarów oddzielających te komory była nie mniejsza jak 10 m. Trzy

filarów oddzielających te komory była nie mniejsza jak 10 m. Trzy

wspomniane komory mogą być wybierane w tej samej warstwie

wspomniane komory mogą być wybierane w tej samej warstwie

lub w różnych warstwach, przy czym dwie sąsiednie komory w

lub w różnych warstwach, przy czym dwie sąsiednie komory w

pionie muszą być oddzielone warstwą podsadzki.

pionie muszą być oddzielone warstwą podsadzki.

Podstawowe parametry systemu:

Podstawowe parametry systemu:



długość komory — do70m,

długość komory — do70m,



szerokość komory— do 12 m,

szerokość komory— do 12 m,



szerokość filara międzykomorowego — 2-3 m,

szerokość filara międzykomorowego — 2-3 m,



szerokość pojedynczej warstwy — 4-6 m,

szerokość pojedynczej warstwy — 4-6 m,



maksymalna wysokość komory — 6 m (wybieranie

maksymalna wysokość komory — 6 m (wybieranie

i podsadzanie jednowarstwowe), 12 m (przy podsadzaniu

i podsadzanie jednowarstwowe), 12 m (przy podsadzaniu

dwóch warstw łącznie),

dwóch warstw łącznie),



maksymalne otwarcie stropu — 42 m,

maksymalne otwarcie stropu — 42 m,



Rys.9. System filarowo –komorowy na warstwy



Źródło:

Źródło:

Praca zbiorowa pod redakcją Romana Ney’a: „ Surowce mineralne Polski”

Praca zbiorowa pod redakcją Romana Ney’a: „ Surowce mineralne Polski”

VI. Przewietrzanie



Wyrobiska eksploatacyjne oraz istniejące chodniki

przewietrzane będą opływowym prądem powietrza,

natomiast chodniki w trakcie drążenia - wentylacją lutniową,

tłoczącą.



Świeże powietrze doprowadzane będzie do oddziału:

upadową transportową, łączącą dół z powierzchnią rejon.

Zużyte powietrze odprowadzane będzie, do zbiorczego

chodnika wentylacyjnego, łączącego przekop z szybem

wentylacyjnym ,,Balin”.



Przewietrzanie komór odbywać się będzie za pomocą

wentylacji opływowej z wyjątkiem odcinka 10 - 15 m komory

będącej w drążeniu, przewietrzanego przez dyfuzję, oraz w

przypadku drążenia komory bez wykonywania przecinek,

kiedy przewietrzanie odbywać się będzie za pomocą
lutniociągu.



Ponadto wentylację lutniową stosować się będzie do

przewietrzania komory w trakcie jej podsadzania.



Przy wentylacji lutniowej używane będą lutniociągi tłoczne Φ

600 z wentylatorami elektrycznymi i lutniami elastycznymi.

Stosowane będą wentylatory WLE-600A, WLE-600A/1, WLE-

603AM, wprowadzane do stosowania w podziemiach kopalni

w trybie określonym obowiązującymi przepisami.



Świeże powietrze doprowadzane będzie chodnikiem

odstawczym do komór, a po ich przewietrzeniu

odprowadzane sąsiednim chodnikiem odstawczym (rurowym)

do chodnika wentylacyjnego.



Powietrze doprowadzać się będzie w takiej ilości, aby

zapewnić odpowiednią intensywność przewietrzania oraz

wymagane rozrzedzenie gazów spalinowych samojezdnych

maszyn górniczych.

VII. Sposoby likwidacji zrobów (odpady)



Pustki poeksploatacyjne będą likwidowane przez

podsadzenie. Do wypełnienia pustek stosowana będzie

podsadzka hydrauliczna piaskowa lub mieszana.



Podsadzka piaskowa wykonywana będzie z piasku

kwarcowego co najmniej III klasy lub mieszaniny piasku

podsadzkowego i odpadów poflotacyjnych o parametrach

odpowiadających materiałowi podsadzkowemu III klasy.



Przed podsadzeniem pustki zostaną odgrodzone od

sąsiednich wyrobisk tamami podsadzkowymi. Tamy

budowane będą wzdłuż chodników odstawczych oraz w

przecinkach filara międzykomorowego, o ile będą one

wykonywane dla połączenia sąsiednich komór.



Podsadzanie prowadzić się będzie na tzw. "upinkę". Woda

podsadzkowa odprowadzana będzie z przestrzeni

podsadzanej przez płótno tam bocznych oraz specjalnie

wykonanym oknem w tamie bocznej i kierowana

chodnikami odstawczymi do osadników polowych.



Rurociągi podsadzkowe doprowadzające mieszaninę podsadzkową

do wyrobisk instalowane będą w chodnikach odstawczych,

natomiast w komorze w polu roboczym wzdłuż filara.



W celu uzyskania szczelności podsadzania oraz łatwiejszego

odprowadzania wody podsadzkowej, przyjmuje się zasadę

prowadzenia frontu eksploatacji po wzniosie.



W przypadku stosowania podsadzki mieszanej, kamień dostarczany

będzie do przestrzeni wybranej za pomocą wozów ładująco -

odstawczych lub wozów odstawczych.



Ułożona warstwa skały płonnej po zabudowaniu tam czołowych

zalewana będzie podsadzką płynną, która wypełni wszystkie pustki

między skałą płonną, a stropem i tamami podsadzkowymi.



Woda podsadzkowa spoza tam kierowana będzie chodnikami

wygrodzonymi osadników podsadzce do osadników polowych.



Zanieczyszczenia mechaniczne wychwytywane będą w

chodnikach wygrodzeniowych na specjalnych zastawkach

wyposażonych w sita z siatki MM.

VII.1 Odpady



W wyniku wstępnego wzbogacania rudy w cieczy ciężkiej

W wyniku wstępnego wzbogacania rudy w cieczy ciężkiej

zawiesinowej kopalnia uzyskiwać będzie do 2 300 Mg/dobę o

zawiesinowej kopalnia uzyskiwać będzie do 2 300 Mg/dobę o

granulacji 25 - 63 mm, który odstawiany będzie na składowisko

granulacji 25 - 63 mm, który odstawiany będzie na składowisko

kamienia. Dolomit płukany stanowi jeden z produktów ZG

kamienia. Dolomit płukany stanowi jeden z produktów ZG

„Trzebionka" S.A. i jako kruszywo będzie w całości

„Trzebionka" S.A. i jako kruszywo będzie w całości

zagospodarowywany w budownictwie lądowym.

zagospodarowywany w budownictwie lądowym.



Udział odpadów poflotacyjnych – 6%

Udział odpadów poflotacyjnych – 6%



Odzysk odpadów poflotacyjnych prowadzony będzie na bieżąco w

Odzysk odpadów poflotacyjnych prowadzony będzie na bieżąco w

miarę ich wytwarzania i dostarczania na składowisko.

miarę ich wytwarzania i dostarczania na składowisko.

Odpady wykorzystywane będą do:

Odpady wykorzystywane będą do:



budowy obwałowań stawu osadowego - frakcja gruba piaszczysta i

budowy obwałowań stawu osadowego - frakcja gruba piaszczysta i

część odpadów nie klasyfikowanych

część odpadów nie klasyfikowanych



uszczelnienia (izolacji) dna składowiska - frakcja najdrobniejsza

uszczelnienia (izolacji) dna składowiska - frakcja najdrobniejsza

(mułowa).

(mułowa).

VII.1.a)

VII.1.a)

Unieszkodliwianie (składowanie)

Unieszkodliwianie (składowanie)

odpadów poflotacyjnych

odpadów poflotacyjnych



odbywać się będzie na składowisku (stawie osadowym)

odbywać się będzie na składowisku (stawie osadowym)

odpadów poflotacyjnych.

odpadów poflotacyjnych.



Odpady dostarczone hydrotransportem kierowane będą

Odpady dostarczone hydrotransportem kierowane będą

na hydrocyklon, gdzie następuje ich rozdział.

na hydrocyklon, gdzie następuje ich rozdział.



Wydzielona na hydrocyklonie frakcja gruba oraz część

Wydzielona na hydrocyklonie frakcja gruba oraz część

frakcji drobnej (muły) będzie odzyskiwana, natomiast

frakcji drobnej (muły) będzie odzyskiwana, natomiast

pozostała część odpadów będzie unieszkodliwiana przez

pozostała część odpadów będzie unieszkodliwiana przez

składowanie we wnętrzu składowiska.

składowanie we wnętrzu składowiska.

VIII. Mechanizacja

VIII. Mechanizacja



Urobek z pól wydobywczych odstawiany jest do szybików

Urobek z pól wydobywczych odstawiany jest do szybików

wozami ładująco- odstawczymi (typ CB4, TORO 650 D),

wozami ładująco- odstawczymi (typ CB4, TORO 650 D),

gdzie odbierany jest przez samowyładowcze wozy szynowe

gdzie odbierany jest przez samowyładowcze wozy szynowe

(typ Granby).

(typ Granby).



Z szybików wozy szynowe transportują urobek do zbiornika

Z szybików wozy szynowe transportują urobek do zbiornika

zlokalizowanego przy upadowej, gdzie poddawany jest

zlokalizowanego przy upadowej, gdzie poddawany jest

rozdrobnieniu przed wydobyciem na powierzchnię. 

rozdrobnieniu przed wydobyciem na powierzchnię. 



W celu urabiania górotworu w kopalniach rud cynku i

W celu urabiania górotworu w kopalniach rud cynku i

ołowiu w chodnikach i wyrobiskach eksploatacyjnych

ołowiu w chodnikach i wyrobiskach eksploatacyjnych

generalnie stosuje się krótkie otwory strzałowe o długości

generalnie stosuje się krótkie otwory strzałowe o długości

od 1,2 m do 3,5 m.

od 1,2 m do 3,5 m.



Otwory strzałowe wiercone są czołowo, czyli

Otwory strzałowe wiercone są czołowo, czyli

prostopadle do frontu wybierania, rzadziej

prostopadle do frontu wybierania, rzadziej

równolegle lub ukośnie. Niekiedy stosuje się

równolegle lub ukośnie. Niekiedy stosuje się

także strzelanie długimi otworami, a w razie

także strzelanie długimi otworami, a w razie

konieczności strzelanie rozszczepkowe brył

konieczności strzelanie rozszczepkowe brył

ponad wymiarowych.

ponad wymiarowych.



Do urabiania stosowane są materiały wybuchowe

Do urabiania stosowane są materiały wybuchowe

(dynamit, amonit, saletrol).

(dynamit, amonit, saletrol).



Środkami inicjującymi są zapalniki elektryczne

Środkami inicjującymi są zapalniki elektryczne

oraz lonty detonujące.

oraz lonty detonujące.



Otwory strzałowe wiercone są przy wykorzystaniu

Otwory strzałowe wiercone są przy wykorzystaniu

maszyn samojezdnych zaopatrzonych w wiertarki

maszyn samojezdnych zaopatrzonych w wiertarki

elektrohydrauliczne lub napędzane sprężonym

elektrohydrauliczne lub napędzane sprężonym

powietrzem. Są to wozy wiertnicze Tamrock typu

powietrzem. Są to wozy wiertnicze Tamrock typu

Minimatic i Monomatic.

Minimatic i Monomatic.



wóz odstawczy szufladowy CB 4

wóz odstawczy szufladowy CB 4PCK

(moc

(moc 136

kW, ładowność

kW, ładowność 20t)



wóz odstawczy szufladowy CB 4 (moc 92 kW,

wóz odstawczy szufladowy CB 4 (moc 92 kW,

ładowność 15 t)

ładowność 15 t)



Wóz wiertniczy Tamrock typu Monomatic

Wóz wiertniczy Tamrock typu Monomatic



wozy ładująco-odstawcze TORO 650D (moc 243

wozy ładująco-odstawcze TORO 650D (moc 243

kW, poj. łyżki 7,5 m3)

kW, poj. łyżki 7,5 m3)



Rys.10. Wóz szynowy samowyładowczy typu

Rys.10. Wóz szynowy samowyładowczy typu

GRANBY

GRANBY

Źródło: Polska Norma – PN-90/G-46090

Źródło: Polska Norma – PN-90/G-46090

IX. Zagrożenia naturalne

IX. Zagrożenia naturalne

Zagrożenie wodne

Zagrożenie wodne



Formacja kruszconośna jest silnie zawodniona. Obecnie w kopalni

Formacja kruszconośna jest silnie zawodniona. Obecnie w kopalni

odpompowuje się około 34 m3/min., w tym około 30 m3/min. z

odpompowuje się około 34 m3/min., w tym około 30 m3/min. z

naturalnego dopływu.

naturalnego dopływu.



Resztę stanowi zawrót wody podsadzkowej. Wypompowywana

Resztę stanowi zawrót wody podsadzkowej. Wypompowywana

woda kopalniana służy do zaopatrzenia okolicznych miast i osiedli

woda kopalniana służy do zaopatrzenia okolicznych miast i osiedli

oraz zakładów przemysłowych, w tym - własnego zakładu

oraz zakładów przemysłowych, w tym - własnego zakładu

wzbogacania rudy.

wzbogacania rudy.



Kopalnia „Trzebionka" została zaliczona do pierwszego stopnia

Kopalnia „Trzebionka" została zaliczona do pierwszego stopnia

zagrożenia wodnego.

zagrożenia wodnego.



W kopalni nie występują zagrożenia gwałtownego wdarcia wody

W kopalni nie występują zagrożenia gwałtownego wdarcia wody

lub wody z luźnym materiałem, działania zapobiegające powstaniu

lub wody z luźnym materiałem, działania zapobiegające powstaniu

zagrożeń wodnych polegają na utrzymywaniu sprawnego systemu

zagrożeń wodnych polegają na utrzymywaniu sprawnego systemu

odwadniania, w którego skład wchodzą:

odwadniania, w którego skład wchodzą:



chodniki wodne.

chodniki wodne.



tamy wodne,

tamy wodne,



komora pomp,

komora pomp,



rurociągi wodne.

rurociągi wodne.



zasilanie energetyczne.

zasilanie energetyczne.



Zagrożenie metanowe

Zagrożenie metanowe

– nie występuje

– nie występuje



Przeprowadzone analizy wody i powietrza kopalnianego nie

Przeprowadzone analizy wody i powietrza kopalnianego nie

wykazały obecności metanu i innych gazów palnych

wykazały obecności metanu i innych gazów palnych



Zagrożenie radiacyjne naturalnymi substancjami

Zagrożenie radiacyjne naturalnymi substancjami

promieniotwórczymi -

promieniotwórczymi -

brak zagrożenia radiacyjnego dla

brak zagrożenia radiacyjnego dla

pracujących w kopalni.

pracujących w kopalni.



Zagrożenie działaniem pyłów szkodliwych dla zdrowia

Zagrożenie działaniem pyłów szkodliwych dla zdrowia

Dotychczas uzyskane wyniki pomiarów zapylenia i wolnej

Dotychczas uzyskane wyniki pomiarów zapylenia i wolnej

krzemionki wskazują, że w około 50% badanych wyrobiskach

krzemionki wskazują, że w około 50% badanych wyrobiskach

i pomieszczeniach, wg aktualnie obowiązujących kryteriów,

i pomieszczeniach, wg aktualnie obowiązujących kryteriów,

nie występuje zagrożenie pyłami szkodliwymi dla zdrowia.

nie występuje zagrożenie pyłami szkodliwymi dla zdrowia.

Pozostałe wyrobiska i pomieszczenia zostały

Pozostałe wyrobiska i pomieszczenia zostały

zakwalifikowane do kategorii A zagrożenia pyłami

zakwalifikowane do kategorii A zagrożenia pyłami

szkodliwymi dla zdrowia.

szkodliwymi dla zdrowia.

X. Obudowa

X. Obudowa



Komory wykonywane będą w obudowie kotwiowej (faza drążenia

Komory wykonywane będą w obudowie kotwiowej (faza drążenia

komory) i (faza poszerzania komory i likwidacji filarów

komory) i (faza poszerzania komory i likwidacji filarów

międzykomorowych). Przy mocnych zwięzłych skałach stropowych,

międzykomorowych). Przy mocnych zwięzłych skałach stropowych,

strop odsłonięty.

strop odsłonięty.



Przy likwidacji filarów na każdorazowe pisemne zezwolenie

Przy likwidacji filarów na każdorazowe pisemne zezwolenie

Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego można będzie pozostawić

Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego można będzie pozostawić

bez obudowy.

bez obudowy.



Do obudowy używane będą kotwy ekspansywne, wklejane

Do obudowy używane będą kotwy ekspansywne, wklejane

żywiczne. Długość kotew wynosić będzie, co najmniej 1,6 m, a

żywiczne. Długość kotew wynosić będzie, co najmniej 1,6 m, a

odstęp między kotwiami do 1,5 m.

odstęp między kotwiami do 1,5 m.



W przypadku występowania w stropie skał spękanych, skłonnych

W przypadku występowania w stropie skał spękanych, skłonnych

do odspojeń stosować się będzie obudowę tymczasową, a po

do odspojeń stosować się będzie obudowę tymczasową, a po

zakotwieniu stropu zakładana będzie siatka.

zakotwieniu stropu zakładana będzie siatka.



Przy mocnych zwięzłych skałach stropowych komora prowadzona

Przy mocnych zwięzłych skałach stropowych komora prowadzona

może być bez obudowy pod warunkiem każdorazowego uzyskania

może być bez obudowy pod warunkiem każdorazowego uzyskania

zgody Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego, wydawanej na

zgody Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego, wydawanej na

wniosek Kierownika Działu Robót Górniczych

wniosek Kierownika Działu Robót Górniczych



Rys.11. Źródło: Mirosław Chudek: „Obudowa wyrobisk
górniczych” CZ.1

XI. Wpływ eksploatacji na powierzchnię

XI. Wpływ eksploatacji na powierzchnię



Dla ochrony obiektów powierzchniowych stosowana będzie

Dla ochrony obiektów powierzchniowych stosowana będzie

profilaktyka górnicza polegająca na stosowaniu szczelnej

profilaktyka górnicza polegająca na stosowaniu szczelnej

podsadzki do wypełniania pustek poeksploatacyjnych i doborze

podsadzki do wypełniania pustek poeksploatacyjnych i doborze

systemów eksploatacyjnych, zgodnie z zezwoleniami OUG na

systemów eksploatacyjnych, zgodnie z zezwoleniami OUG na

eksploatację w filarach ochronnych i zaleceniami ekspertyz.

eksploatację w filarach ochronnych i zaleceniami ekspertyz.



Dobre efekty podsadzania zapewniać będzie stosowanie w filarach

Dobre efekty podsadzania zapewniać będzie stosowanie w filarach

ochronnych materiału podsadzkowego dobrej jakości, którego

ochronnych materiału podsadzkowego dobrej jakości, którego

ściśliwość wg zaleceń w/w ekspertyz i zezwoleń nie powinna

ściśliwość wg zaleceń w/w ekspertyz i zezwoleń nie powinna

przekraczać 6 %.

przekraczać 6 %.



Wg opracowań, wykonanych na zlecenie ZG „Trzebionka" S.A., na

Wg opracowań, wykonanych na zlecenie ZG „Trzebionka" S.A., na

powierzchni terenu, w zależności od faktycznej gęstości

powierzchni terenu, w zależności od faktycznej gęstości

prowadzonej eksploatacji, mogą występować deformacje o

prowadzonej eksploatacji, mogą występować deformacje o

następujących wartościach :

następujących wartościach :

1. osiadanie maksymalne - WmK = od 0,092 do 0.219 m.

1. osiadanie maksymalne - WmK = od 0,092 do 0.219 m.

2. poziome odkształcenia maksymalne - E = od 0.46 do 1.1 mm/m,

2. poziome odkształcenia maksymalne - E = od 0.46 do 1.1 mm/m,

3. nachylenia maksymalne - T = od 0,77 do 1.84 mm/m.

3. nachylenia maksymalne - T = od 0,77 do 1.84 mm/m.



Będą to deformacje nieprzekraczające dopuszczalnych dla I

Będą to deformacje nieprzekraczające dopuszczalnych dla I

kategorii terenów górniczych, a więc dopuszczalne dla

kategorii terenów górniczych, a więc dopuszczalne dla

powierzchniowych obiektów budowlanych i inżynierskich, na

powierzchniowych obiektów budowlanych i inżynierskich, na

obszarze górniczym „Trzebionka I".

obszarze górniczym „Trzebionka I".

XII.Wielkość produkcji



Krajowa produkcja Zn wykazuje od roku
1998 umiarkowaną tendencję spadkową.

Rok

1998

1999

2000

2001

2002

Wydobycie łączne waga

mokra

4952.0

4919.0

4862.0

4765.0

4730.0

waga sucha

4850.1

4865.5

4776.4

4588.5

4726.9

[tys.tZn]

182.4

185.7

182.0

172.3

171.2

• ZG Trzebionka

2284.5

2285.3

2288.2

2212.3

2259.2

75.2

76.8

77.1

72.2

67.3

•

kop.

Olkusz-

Pomorzany

2565.6

2580.2

2488.2

2376.2

2467.7

107.2

108.9

104.9

100.1

103.9

Struktura wydobycia rud ołowiu ze złóż rud

Struktura wydobycia rud ołowiu ze złóż rud

Zn-Pb

Zn-Pb

tys. t Pb

Rok

1998

1999

2000

2001

2002

Złoża rud Zn-Pb

73.8

81.8

67.8

69.6

73.5

— kop. Trzebionka

38.2

38.2

30.3

30.4

37.5

— kop. Olkusz-Pomonany 35.6

43.6

37.5

392

35.7

Zródla: GUS, BZKiWP, ŹW

XIII. Literatura

1.

1.

www.trzebionka.com.pl

www.trzebionka.com.pl

2.

2.

Surowce metaliczne – „

Surowce metaliczne – „

Produkcja, rynek cynku i ołowiu

Produkcja, rynek cynku i ołowiu

oraz perspektywy rozwoju

oraz perspektywy rozwoju

” Tadeusz Smakowski, Ewa

” Tadeusz Smakowski, Ewa

Lewicka

Lewicka

3.

3.

www.pgi.gov.pl/surowce

www.pgi.gov.pl/surowce

mineralne

mineralne

4.

4.

Bilans Gospodarki Surowcami Mineralnymi 1998-2002

Bilans Gospodarki Surowcami Mineralnymi 1998-2002

5.

5.

„

„

Surowce mineralne Polski” pod redakcją Romana Ney’a

Surowce mineralne Polski” pod redakcją Romana Ney’a

6.

6.

Marek Szuwarzyński: „Kopalnia Trzebionka’’

Marek Szuwarzyński: „Kopalnia Trzebionka’’

7.

7.

Polska Norma – PN-90/G-46090

Polska Norma – PN-90/G-46090

8.

www. zanam - legmet.pl

9.

Mirosław Chudek: „Obudowa wyrobisk górniczych” CZ.1

10.

Wybrane zagadnienia z Planu Ruchu Zakładu
Górniczego „Trzebionka”