Żywienie dzieci w wieku
Żywienie dzieci w wieku
szkolnym
szkolnym
Andrzej Gaczyński
Andrzej Gaczyński
Żywienie
Żywienie
dzieci w wieku szkolnym jest
dzieci w wieku szkolnym jest
zagadnieniem złożonym, gdyż
zagadnieniem złożonym, gdyż
zapotrzebowanie na energię i składniki
zapotrzebowanie na energię i składniki
pokarmowe nie jest jednoznacznie określone.
pokarmowe nie jest jednoznacznie określone.
Dzieci w tym wieku rosnąc zmieniają się w
Dzieci w tym wieku rosnąc zmieniają się w
różny sposób. Zaznaczają się osobnicze
różny sposób. Zaznaczają się osobnicze
cechy rozwojowe i różne tempo wzrastania,
cechy rozwojowe i różne tempo wzrastania,
co rzutuje na ich potrzeby żywieniowe.
co rzutuje na ich potrzeby żywieniowe.
Potrzeby te mogą być różne w zależności od
Potrzeby te mogą być różne w zależności od
rozwojowego kształtowania się dziecka.
rozwojowego kształtowania się dziecka.
Minimalne zapotrzebowanie w okresie
Minimalne zapotrzebowanie w okresie
rozwoju jest nie znane, a ponad to ze
rozwoju jest nie znane, a ponad to ze
względu na duże różnice osobnicze w
względu na duże różnice osobnicze w
przebiegu rozwoju nie jest brane pod
przebiegu rozwoju nie jest brane pod
uwagę.
uwagę.
Prawidłowe żywienie dzieci i młodzieży w
Prawidłowe żywienie dzieci i młodzieży w
wieku szkolnym jest warunkiem:
wieku szkolnym jest warunkiem:
prawidłowego, harmonijnego wzrastania i
prawidłowego, harmonijnego wzrastania i
dojrzewania,
dojrzewania,
dobrego zdrowia, sprawności fizycznej i
dobrego zdrowia, sprawności fizycznej i
zdolności do nauki,
zdolności do nauki,
ochrony przed niedoborami pokarmowymi,
ochrony przed niedoborami pokarmowymi,
zmniejszenia ryzyka przedwczesnego
zmniejszenia ryzyka przedwczesnego
rozwoju miażdżycy i innych chorób
rozwoju miażdżycy i innych chorób
powstających na tle
powstających na tle
wadliwego żywienia.
wadliwego żywienia.
Wiek szkolny jest okresem fizycznego i
umysłowego rozwoju człowieka,
wyróżniamy w tym okresie 2 fazy:
Fazę obojętnopłciową, czyli dzieci w wieku 7-9 lat,
Fazę dojrzewania płciowego, czyli dzieci w wieku
10-15 lat.
…
U dzieci wstępujących w okres
U dzieci wstępujących w okres
młodzieńczy, tj. po 10 roku życia
młodzieńczy, tj. po 10 roku życia
zaznaczają się wyraźne różnice
zaznaczają się wyraźne różnice
zależne od płci, a dotyczące znacznie
zależne od płci, a dotyczące znacznie
większego spożycia energii przez
większego spożycia energii przez
chłopców aniżeli przez dziewczynki.
chłopców aniżeli przez dziewczynki.
Różnice w spożyciu energii
Różnice w spożyciu energii
Wyliczono że już 6 letni chłopcy zjadają
Wyliczono że już 6 letni chłopcy zjadają
więcej od dziewczynek o 110 kcal,
więcej od dziewczynek o 110 kcal,
10-letni - o 200 kcal, 12-letni o – 300
10-letni - o 200 kcal, 12-letni o – 300
kcal, 14-letni o – 400 kcal, 16-letni –
kcal, 14-letni o – 400 kcal, 16-letni –
o 630 kcal, a 18-letni chłopcy zjadają
o 630 kcal, a 18-letni chłopcy zjadają
więcej od dziewcząt w tym samym
więcej od dziewcząt w tym samym
wieku o prawie 1000 kcal .
wieku o prawie 1000 kcal .
Energia
Energia
Energia
Energia
[ kcal]
[ kcal]
Wiek dzieci
Wiek dzieci
7-9 lat
7-9 lat
10-12 lat
10-12 lat
13-15 lat
13-15 lat
Ogółem
Ogółem
Dziewczęt
Dziewczęt
a
a
Chłopcy
Chłopcy
Dziewczęt
Dziewczęt
a
a
Chłopcy
Chłopcy
1900-
1900-
2100
2100
2100-2150
2100-2150
2500-
2500-
2600
2600
2200-2300
2200-2300
2700-
2700-
3000
3000
Zalecane dzienne spożycie podstawowych
Zalecane dzienne spożycie podstawowych
składników pokarmowych
składników pokarmowych
Składnik
Składnik
pokarmowy
pokarmowy
[g]
[g]
Wiek dzieci
Wiek dzieci
7-9 lat
7-9 lat
10-12 lat
10-12 lat
13-15 lat
13-15 lat
Ogółe
Ogółe
m
m
Dziewczęta
Dziewczęta
Chłopcy
Chłopcy
Dziewczęt
Dziewczęt
a
a
Chłopcy
Chłopcy
Białko
Białko
57-63
57-63
70
70
75
75
75
75
90-95
90-95
Tłuszcze
Tłuszcze
64-70
64-70
75
75
85-90
85-90
75-80
75-80
95-105
95-105
Węglowodan
Węglowodan
y
y
275-303
275-303
285-300
285-300
360-370
360-370
310-320
310-320
375-420
375-420
Zalecane dzienne spożycie witamin
Zalecane dzienne spożycie witamin
Witaminy
Witaminy
Wiek dzieci
Wiek dzieci
7-9
7-9
lat
lat
10-12 lat
10-12 lat
13-15 lat
13-15 lat
Ogółem
Ogółem
Dziewczęt
Dziewczęt
a
a
Chłopcy
Chłopcy
Dziewczęt
Dziewczęt
a
a
Chłopcy
Chłopcy
Wit. A
Wit. A
700
700
µ
µ
g
g
800
800
µ
µ
g
g
1000
1000
µ
µ
g
g
800
800
µ
µ
g
g
1000
1000
µ
µ
g
g
Wit. D
Wit. D
10
10
µ
µ
g
g
10
10
µ
µ
g
g
10
10
µ
µ
g
g
10
10
µ
µ
g
g
10
10
µ
µ
g
g
Wit. E
Wit. E
7
7
µ
µ
g
g
10
10
µ
µ
g
g
10
10
µ
µ
g
g
10
10
µ
µ
g
g
10
10
µ
µ
g
g
Wit. K
Wit. K
30
30
µ
µ
g
g
35-40
35-40
µ
µ
g
g
35-45
35-45
µ
µ
g
g
50-55
50-55
µ
µ
g
g
50-60
50-60
µ
µ
g
g
Wit. B1
Wit. B1
1,0mg
1,0mg
1,2mg
1,2mg
1,3mg
1,3mg
1,2mg
1,2mg
1,5mg
1,5mg
Wit. B2
Wit. B2
1,2mg
1,2mg
1,4mg
1,4mg
1,6mg
1,6mg
1,6mg
1,6mg
1,8mg
1,8mg
Zalecane dzienne spożycie witamin …
Zalecane dzienne spożycie witamin …
Witaminy
Witaminy
Wiek dzieci
Wiek dzieci
7-9 lat
7-9 lat
10-12 lat
10-12 lat
13-15 lat
13-15 lat
Ogółem
Ogółem
Dziewczęt
Dziewczęt
a
a
Chłopcy
Chłopcy
Dziewczęt
Dziewczęt
a
a
Chłopcy
Chłopcy
niacyna
niacyna
13 mg
13 mg
15 mg
15 mg
17 mg
17 mg
15 mg
15 mg
17-20 mg
17-20 mg
Wit. B6
Wit. B6
1,4 mg
1,4 mg
1,4 mg
1,4 mg
1,7 mg
1,7 mg
1,4-1,7
1,4-1,7
mg
mg
1,7-2,0
1,7-2,0
mg
mg
Folacyna
Folacyna
100
100
µ
µ
g
g
150
150
µ
µ
g
g
150
150
µ
µ
g
g
200
200
µ
µ
g
g
200
200
µ
µ
g
g
Biotyna
Biotyna
30
30
µ
µ
g
g
100
100
µ
µ
g
g
100
100
µ
µ
g
g
100
100
µ
µ
g
g
100
100
µ
µ
g
g
Kw.
Kw.
pantotenow
pantotenow
y
y
4-5 mg
4-5 mg
10 mg
10 mg
10 mg
10 mg
10 mg
10 mg
10 mg
10 mg
Kw.
Kw.
askorbinow
askorbinow
y
y
60 mg
60 mg
75 mg
75 mg
80 mg
80 mg
80 mg
80 mg
85 mg
85 mg
Zalecane dzienne spożycie składników mineralnych
Zalecane dzienne spożycie składników mineralnych
Składniki
Składniki
mineraln
mineraln
e
e
Wiek dzieci
Wiek dzieci
7-9
7-9
lat
lat
10-12 lat
10-12 lat
13-15 lat
13-15 lat
Ogółem
Ogółem
Dziewczę
Dziewczę
ta
ta
Chłopcy
Chłopcy
Dziewczę
Dziewczę
ta
ta
Chłopcy
Chłopcy
Ca
Ca
800 mg
800 mg
1200
1200
mg
mg
1200
1200
mg
mg
1200
1200
mg
mg
1200
1200
mg
mg
P
P
800
800
mg
mg
1200
1200
mg
mg
1100
1100
mg
mg
1200
1200
mg
mg
1200
1200
mg
mg
Mg
Mg
200
200
mg
mg
280
280
mg
mg
270
270
mg
mg
280-300
280-300
mg
mg
280
280
mg
mg
Fe
Fe
10
10
mg
mg
14-16
14-16
mg
mg
11-14
11-14
mg
mg
17
17
mg
mg
18
18
mg
mg
Zn
Zn
10
10
mg
mg
10-12
10-12
mg
mg
10-15
10-15
mg
mg
12
12
mg
mg
15
15
mg
mg
Zalecane dzienne spożycie składników mineralnych …
Zalecane dzienne spożycie składników mineralnych …
Składni
Składni
ki
ki
mineral
mineral
ne
ne
Wiek dzieci
Wiek dzieci
7-9 lat
7-9 lat
10-12 lat
10-12 lat
13-15 lat
13-15 lat
Ogółem
Ogółem
Dziewczę
Dziewczę
ta
ta
Chłopcy
Chłopcy
Dziewczę
Dziewczę
ta
ta
Chłopcy
Chłopcy
J
J
120
120
µ
µ
g
g
120-150
120-150
µ
µ
g
g
120-150
120-150
µ
µ
g
g
150
150
µ
µ
g
g
150
150
µ
µ
g
g
Se
Se
30
30
µ
µ
g
g
30-40
30-40
µ
µ
g
g
30-40
30-40
µ
µ
g
g
45-50
45-50
µ
µ
g
g
40-50
40-50
µ
µ
g
g
Cu
Cu
1-2 mg
1-2 mg
2,0 mg
2,0 mg
2,0 mg
2,0 mg
2,0 mg
2,0 mg
2,0 mg
2,0 mg
Na
Na
600-1800
600-1800
mg
mg
500 mg
500 mg
500 mg
500 mg
500 mg
500 mg
500 mg
500 mg
K
K
1000-3000
1000-3000
mg
mg
2000 mg
2000 mg
2000
2000
mg
mg
2000 mg
2000 mg
2000 mg
2000 mg
Dlatego żywienie, dzieci w wieku
Dlatego żywienie, dzieci w wieku
szkolnym (podobnie jak w innych
szkolnym (podobnie jak w innych
grupach wieku) powinno być oparte
grupach wieku) powinno być oparte
na ustalonych dla tego wieku
na ustalonych dla tego wieku
dziennych racjach pokarmowych i
dziennych racjach pokarmowych i
właściwym rozkładzie posiłków w
właściwym rozkładzie posiłków w
ciągu dnia, dostosowanym do
ciągu dnia, dostosowanym do
warunków dziecka.
warunków dziecka.
Posiłki
Posiłki
I tak dzieci powinny zjadać:
I tak dzieci powinny zjadać:
I śniadanie,
I śniadanie,
II śniadanie,
II śniadanie,
obiad,
obiad,
podwieczorek,
podwieczorek,
kolacje.
kolacje.
I śniadanie
I śniadanie
W naszym klimacie powinno być podstawowym posiłkiem
W naszym klimacie powinno być podstawowym posiłkiem
dnia
dnia
.
.
Po długiej przerwie nocnej dziecko powinno otrzymać
Po długiej przerwie nocnej dziecko powinno otrzymać
obfite i pełnowartościowe śniadanie.
obfite i pełnowartościowe śniadanie.
Powinno ono dostarczać czwartą część wszystkich
Powinno ono dostarczać czwartą część wszystkich
składników pokarmowych, które są potrzebne dziecku w
składników pokarmowych, które są potrzebne dziecku w
ciągu całego dnia do prawidłowego funkcjonowania
ciągu całego dnia do prawidłowego funkcjonowania
organizmu. Aktywna nauka to ciężka praca umysłowa,
organizmu. Aktywna nauka to ciężka praca umysłowa,
dlatego dzieci nie powinny wychodzić do szkoły bez
dlatego dzieci nie powinny wychodzić do szkoły bez
tego posiłku.
tego posiłku.
I śniadanie
I śniadanie
Podstawą pierwszego śniadania powinno być mleko w
Podstawą pierwszego śniadania powinno być mleko w
każdej postaci i pieczywo mieszane z masłem i serem
każdej postaci i pieczywo mieszane z masłem i serem
lub jajem czy wędliną i do tego dodatki owocowo-
lub jajem czy wędliną i do tego dodatki owocowo-
warzywne, np. pomidory, papryka, rzodkiewki,
warzywne, np. pomidory, papryka, rzodkiewki,
szczypiorek, ogórki, owoce, soki owocowe itp.
szczypiorek, ogórki, owoce, soki owocowe itp.
Wskazany jest także dodatek dżemu lub miodu.
Wskazany jest także dodatek dżemu lub miodu.
Produkty te nie zastępują wprawdzie ani produktów
Produkty te nie zastępują wprawdzie ani produktów
białkowych (sera, jaj, wędliny), ani warzyw i owoców,
białkowych (sera, jaj, wędliny), ani warzyw i owoców,
ale wpływają na urozmaicenie posiłku.
ale wpływają na urozmaicenie posiłku.
Podawanie samych zup mlecznych jest
Podawanie samych zup mlecznych jest
niewystarczające. Talerz zupy mlecznej należy
niewystarczające. Talerz zupy mlecznej należy
traktować jako połowę śniadania.
traktować jako połowę śniadania.
Co zrobić jeśli …
Co zrobić jeśli …
…
…
Jeśli dzieci nie chcą jeść I
Jeśli dzieci nie chcą jeść I
śniadania ?
śniadania ?
W takim przypadku należy do
W takim przypadku należy do
śniadania zasiąść razem z nimi.
śniadania zasiąść razem z nimi.
Rodzice powinni dawać przykład a
Rodzice powinni dawać przykład a
towarzystwo powinno poprawić
towarzystwo powinno poprawić
apetyt dziecka …
apetyt dziecka …
I śniadanie
I śniadanie
Brak śniadania powoduje, że dzieci
Brak śniadania powoduje, że dzieci
mają:
mają:
mniej energii,
mniej energii,
problemy z koncentracją,
problemy z koncentracją,
są bardziej drażliwe,
są bardziej drażliwe,
mają mniejszą odporność i siły
mają mniejszą odporność i siły
witalne
witalne
II śniadanie
II śniadanie
Drugie śniadanie odgrywa poważną rolę w żywieniu
Drugie śniadanie odgrywa poważną rolę w żywieniu
dzieci szkolnych, tym bardziej, że większość dzieci
dzieci szkolnych, tym bardziej, że większość dzieci
spiesząc rano do szkoły nie zawsze zjada
spiesząc rano do szkoły nie zawsze zjada
pełnowartościowe śniadanie pierwsze. Już po 2—3
pełnowartościowe śniadanie pierwsze. Już po 2—3
godzinach pracy szkolnej (nawet jeśli zjadło
godzinach pracy szkolnej (nawet jeśli zjadło
pierwsze śniadanie) powinno otrzymać drugie
pierwsze śniadanie) powinno otrzymać drugie
śniadanie dla wyrównania utraconej energii.
śniadanie dla wyrównania utraconej energii.
Spadek glukozy we krwi poniżej przeciętnej normy
Spadek glukozy we krwi poniżej przeciętnej normy
występuje szybciej u dzieci spożywających posiłki
występuje szybciej u dzieci spożywających posiłki
w dużych odstępach czasu, co objawia się przede
w dużych odstępach czasu, co objawia się przede
wszystkim zmęczeniem i obniżoną zdolnością do
wszystkim zmęczeniem i obniżoną zdolnością do
koncentracji uwagi.
koncentracji uwagi.
Pierwsze i drugie śniadanie łącznie powinno
Pierwsze i drugie śniadanie łącznie powinno
zapewnić dziecku 35—40% wartości dziennej racji
zapewnić dziecku 35—40% wartości dziennej racji
pokarmowej. .
pokarmowej. .
II śniadanie
II śniadanie
Podstawą drugiego śniadania zabieranego z domu do
Podstawą drugiego śniadania zabieranego z domu do
szkoły powinno być pieczywo mieszane (bułka, chleb
szkoły powinno być pieczywo mieszane (bułka, chleb
graham, chleb razowy, mleczny itp.) z dodatkiem
graham, chleb razowy, mleczny itp.) z dodatkiem
masła i produktu zawierającego pełnowartościowe
masła i produktu zawierającego pełnowartościowe
białko (ser, jajo, mięso, wędlina, ryba) oraz owoce
białko (ser, jajo, mięso, wędlina, ryba) oraz owoce
lub niektóre warzywa, np. pomidor, ogórek,
lub niektóre warzywa, np. pomidor, ogórek,
rzodkiewki, młoda kalarepa, marchew, papryka, listki
rzodkiewki, młoda kalarepa, marchew, papryka, listki
sałaty itp., w zależności od sezonu.
sałaty itp., w zależności od sezonu.
Napój pod postacią ciepłego mleka, kawy mlecznej,
Napój pod postacią ciepłego mleka, kawy mlecznej,
herbaty z mlekiem lub koktajlu powinno dziecko
herbaty z mlekiem lub koktajlu powinno dziecko
otrzymywać w każdej szkole, a więc nawet tam,
otrzymywać w każdej szkole, a więc nawet tam,
gdzie nie ma specjalnie wyposażonej kuchni.
gdzie nie ma specjalnie wyposażonej kuchni.
Powszechne wprowadzenie do szkół tzw. szklanki
Powszechne wprowadzenie do szkół tzw. szklanki
mleka dla wszystkich dzieci poprawia ogólny rozwój
mleka dla wszystkich dzieci poprawia ogólny rozwój
dzieci szkolnych, stan ich zdrowia i uzębienia.
dzieci szkolnych, stan ich zdrowia i uzębienia.
Obiad
Obiad
Dziecko powinno spożywać obiad świeżo
Dziecko powinno spożywać obiad świeżo
przygotowany po przyjściu ze szkoły lub zjeść
przygotowany po przyjściu ze szkoły lub zjeść
obiad w szkolnej stołówce. Obiad powinien być
obiad w szkolnej stołówce. Obiad powinien być
sporządzony z uwzględnieniem wszystkich grup
sporządzony z uwzględnieniem wszystkich grup
produktów spożywczych i składać się z dwóch
produktów spożywczych i składać się z dwóch
dań. Do tak skonstruowanego drugiego dania
dań. Do tak skonstruowanego drugiego dania
zupa jest niejako uzupełnieniem, powinna być
zupa jest niejako uzupełnieniem, powinna być
ubogoenergetyczna i składać się z sezonowych
ubogoenergetyczna i składać się z sezonowych
warzyw lub owoców. Jeśli natomiast drugie danie
warzyw lub owoców. Jeśli natomiast drugie danie
obiadowe jest uproszczone, np. tylko makaron lub
obiadowe jest uproszczone, np. tylko makaron lub
ryż z owocami- zupa powinna być posiłkiem
ryż z owocami- zupa powinna być posiłkiem
głównym i zawierać wiele różnorodnych
głównym i zawierać wiele różnorodnych
produktów, łącznie z mięsnym dodatkiem.
produktów, łącznie z mięsnym dodatkiem.
Obiad
Obiad
Ludzie bardzo często zapominają o
Ludzie bardzo często zapominają o
społecznej roli obiadu. Obiad ma nie
społecznej roli obiadu. Obiad ma nie
tylko na celu zaspokoić głodu ale
tylko na celu zaspokoić głodu ale
uściślić i utrwalić rodzinne więzy. Ma
uściślić i utrwalić rodzinne więzy. Ma
być tylko wspólną okazją do posiłku
być tylko wspólną okazją do posiłku
ale i przykładem dla dzieci do
ale i przykładem dla dzieci do
powielania pewnych zachowań przy
powielania pewnych zachowań przy
stole - ogłady i manier.
stole - ogłady i manier.
Podwieczorek
Podwieczorek
Około 3-4 godziny po obiedzie należy
Około 3-4 godziny po obiedzie należy
zapewnić dziecku podwieczorek. Najlepszą
zapewnić dziecku podwieczorek. Najlepszą
przekąską są warzywa i owoce,
przekąską są warzywa i owoce,
ewentualnie jogurt, suszone owoce,
ewentualnie jogurt, suszone owoce,
orzechy, migdały, rodzynki, ciastka
orzechy, migdały, rodzynki, ciastka
zbożowe lub z dodatkiem zbóż. Od czasu
zbożowe lub z dodatkiem zbóż. Od czasu
do czasu można pozwolić dziecku na lody,
do czasu można pozwolić dziecku na lody,
najlepiej w formie nagrody np. za dobre
najlepiej w formie nagrody np. za dobre
oceny w szkole.
oceny w szkole.
Kolacja
Kolacja
Kolacja powinna być spożywana między 18-
Kolacja powinna być spożywana między 18-
19. posiłek powinien być kolorowy, bogaty
19. posiłek powinien być kolorowy, bogaty
w pełnowartościowe składniki (jak w
w pełnowartościowe składniki (jak w
śniadaniu), o mniejszej objętości niż
śniadaniu), o mniejszej objętości niż
codzienne śniadanie. Po godzinie 20 nie
codzienne śniadanie. Po godzinie 20 nie
zaleca się podjadania. Ważne jest, aby
zaleca się podjadania. Ważne jest, aby
spożyta była, na co najmniej 3 godziny
spożyta była, na co najmniej 3 godziny
przed snem.
przed snem.
Błędy
Błędy
Na żywienie dzieci w wieku szkolnym trzeba
Na żywienie dzieci w wieku szkolnym trzeba
zwracać dużą uwagę, gdyż popełnia się tu nieraz
zwracać dużą uwagę, gdyż popełnia się tu nieraz
więcej błędów niż w żywieniu dzieci małych.
więcej błędów niż w żywieniu dzieci małych.
Małemu dziecku poświęca się zazwyczaj więcej
Małemu dziecku poświęca się zazwyczaj więcej
zainteresowania, ściślej przestrzega regularności
zainteresowania, ściślej przestrzega regularności
posiłków, kontroluje dokładniej jakość i ilość
posiłków, kontroluje dokładniej jakość i ilość
pożywienia, karmi się dziecko, ewentualnie
pożywienia, karmi się dziecko, ewentualnie
pomaga mu przy jedzeniu.
pomaga mu przy jedzeniu.
Inaczej odnosimy się do dziecka w wieku
Inaczej odnosimy się do dziecka w wieku
szkolnym, gdyż uważamy je za samodzielne, nie
szkolnym, gdyż uważamy je za samodzielne, nie
wymagające specjalnej opieki i troski, jeśli chodzi
wymagające specjalnej opieki i troski, jeśli chodzi
o sposób żywienia.
o sposób żywienia.
Błędy
Błędy
Jest to podejście zgoła niesłuszne, gdyż
Jest to podejście zgoła niesłuszne, gdyż
dziecko w wieku szkolnym wyrosło wprawdzie z
dziecko w wieku szkolnym wyrosło wprawdzie z
okresu wczesnego dzieciństwa, ale rozpoczęło
okresu wczesnego dzieciństwa, ale rozpoczęło
okres wytężonej pracy w szkole, którą można
okres wytężonej pracy w szkole, którą można
porównać (jeśli chodzi o wysiłek i wydatkowanie
porównać (jeśli chodzi o wysiłek i wydatkowanie
energii) do pracy ludzi dorosłych.
energii) do pracy ludzi dorosłych.
Poza tym znajduje się ono w okresie wzrostu i
Poza tym znajduje się ono w okresie wzrostu i
rozwoju, co wiąże się ze zwiększonym
rozwoju, co wiąże się ze zwiększonym
zapotrzebowaniem na składniki pokarmowe
zapotrzebowaniem na składniki pokarmowe
niezbędne do budowy organizmu i zapewnienia
niezbędne do budowy organizmu i zapewnienia
dziecku potrzebnej ilości energii na bieżące
dziecku potrzebnej ilości energii na bieżące
potrzeby (praca, ruch, zabawa, sport).
potrzeby (praca, ruch, zabawa, sport).
Błędy
Błędy
Niedożywienie
Niedożywienie
…
…
Nadkonsumpcja
Nadkonsumpcja
…
…
Otyłość
Otyłość
…
…
Wychodzenie bez śniadania
Wychodzenie bez śniadania
…
…
Przesuniecie pory posiłków
Przesuniecie pory posiłków
…
…
Podawanie odgrzewanych
Podawanie odgrzewanych
posiłków
posiłków
…
…
Dziękuje za
Dziękuje za
uwagę
uwagę