Żywienie dzieci w

wieku przedszkolnym



Prawidłowe żywienie dzieci ma na celu

nie tylko zapewnienie im jak

najlepszego rozwoju, ale również

zdrowia w dorosłym życiu.



Okres dzieciństwa trudno jest zamknąć

w sztywnych granicach wieku.

Początek ustala się gdy dziecko na tyle

wydoroślało, że porusza się swobodnie,

dość łatwo porozumiewa się za pomocą

mowy, świadomie oddaje mocz i stolec

oraz ma wszystkie zęby mleczne.



Okres przedszkolny to czas

intensywnego wzrostu i rozwoju

dziecka. Prawidłowe żywienie w tym

wieku jest jednym z ważniejszych

czynników sprawności fizycznej i

umysłowej. Racjonalne żywienie

dzieci powinno gwarantować pełne

pokrycie zapotrzebowania organizmu

dziecka na poszczególne składniki

pokarmowe



Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym

dotyczy populacji szczególnie zagrożonej

nieprawidłowym żywieniem. Dzieci w tym

wieku wymykają się ciągłej opieki matki. W

kilkudziesięciu procentach objęte są opieką

przedszkoli.



Według aktualnych zaleceń dzienne

pokrycie energii powinno wynosić 1400-

1700 kcal.



- Białko powinno pokrywać ok. 12%

zapotrzebowania energetycznego (w tym

ok. 60% białko zwierzęce),



- tłuszcz około 30%,



- węglowodany od 56-58%.

INSTYTUT ŻYWNOŚCI I ŻYWIENIA -ZALECANE

NORMY POKARMOWE

Tab.1 Normy na energię dzieci w wieku 4-6 lat

Masa ciała

(kg)

kcal/osobę

/dzień

MJ/osobę

/dzień

1500

6,3

1700

7,1

1900

8,0

Tab.2 Normy na białko dla dzieci w wieku 4-6

lat

Masa

ciała

Bezpieczny

poziom

spożycia

Poziom zalecanego

spożycia

Białko

(krajowej) racji

pokarmowej

Białko (krajowej)

racji pokarmowej

(kg)

g/osobę/dzień

Tab.3 Zalecane dzienne normy na tłuszcz i

NNKT dla dzieci wieku 4-6lat

Masa

ciała

energia

tłuszcz

NNKT*

(kg)

kcal/os/

dzień

MJ/

os/

dzi

eń

Udział

energii

Ogółem

Udział

energi

i %

1500

6,3

1700

7,1

1900

8,0

Normy na witaminy rozpuszczalne w

tłuszczach dla dzieci w wieku 4-6 lat



(równoważniki retinolu) w

g/ osobę



- poziom bezpieczny 500



-norma zalecana 10



g/osobę



- poziom bezpieczny 15



- norma zalecana 6



Równoważniki tokoferolu

mg/ osobę



- poziom bezpieczny 7



1 μg witaminy na 1 kg masy ciała



g/ osobę



- poziom bezpieczny

1 μg witaminy na 1 kg masy ciała



norma zalecana

1 μg witaminy na 1 kg masy ciała

Tab.4 Normy na witaminy rozpuszczalne

w wodzie dla dzieci w wieku 4-6

lat

Kw.

askorbino

(C)

Tiamina

(B1)

Ryboflawin

(B2)

Niacyna

Pirydoksyn

(B6)

Folacyna

Kobalamin

(B12)

mg/osobę

równoważ

nika/osobę

mg/osobę

μg/osobę

Poziom

bezpie

czny

Norma

zaleca

Poziom

bezpie

czny

Norma

zaleca

Poziom

bezpie

czny

Norma

zaleca

Poziom

bezpie

czny

Norma

zaleca

Poziom

bezpie

czny

Norma

zaleca

Poziom

bezpie

czny

Norma

zaleca

Poziom

bezpie

czny

Norma

zaleca

1,1

1,3

1,2

1,4

2,5

Tab.5 Zalecane dzienne normy na

składniki mineralne dla dzieci

w wieku 4-6 lat

mg/

μg/

mg/

800

150

1,0-

1,5

1,0-

2,5

325

375

550

165

500

150



Dzieciom w wieku przedszkolnym nie należy

podawać tłuszczów utwardzanych



Należy stosować w umiarkowanej ilości masło,

oleje roślinne uzupełnić je śmietaną lub śmietanką.



Węglowodany z powszechnie stosowanych zbóż, ze

względu na dużą kwasowość tych ostatnich, trzeba

uzupełniać warzywami i owocami, które należą do

produktów zasadotwórczych.



Witamina A występuje w diecie w nieco większej

ilości aniżeli określają to dzienne zalecenia

spożycia.



Zapotrzebowanie na sole mineralne

pokrywa prawidłowo wyliczona racja

pokarmowa. Należy jednak

pamiętać , że straty niektórych

składników , szczególnie witamin, w

czasie przygotowywania posiłków są

dość znaczne i przede wszystkim

dotyczą witaminy C,



-karotenu oraz

witaminy B1, B2 i PP.

Tab.6 Rozkład poszczególnych posiłków

w ciągu dnia

4 posiłki

dziennie

5posiłków

dziennie

I śniadanie

25% ok. 400

kcal

25% ok. 400 kcal

II śniadanie

10% ok. 180 kcal

obiad

35% ok. 630

kcal

30% ok.540 kcal

podwieczorek

15% ok. 270

kcal

10% ok. 180 kcal

kolacja

25% ok. 400

kcal

25% ok. 400 kcal

1700 kcal

Tab.7 Zalecany udział produktów

spożywczych w dziennej racji

pokarmowej dzieci w wieku 4-6 lat.

Mleko

W tym produkty mleczne

przeliczone na ilość mleka

Ok. 750 ml

Mięso, drób, ryby

1 raz dziennie ( 5-6 razy w tyg.

lub codziennie)

Warzywa u owoce

2 razy dziennie

Masło

Ok.2-3łyżeczek dziennie

Olej roślinny

Ok.1-2 łyżeczek dziennie

Chleb gruboziarnisty

2-3 razy dziennie dla uzupełnienia

i pokrycia części potrzeb

energetycznych

Kasze, makarony itp.

1 raz dziennie



Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym

powinno być oparte na różnorodnych

produktach spożywczych o podstawowym

znaczeniu żywieniowym. Rodzina powinna

określić właściwy podstawowy model żywienia,

co jest szczególnie ważne dla wyrobienia

zwyczajów żywieniowych, których dziecko

powinno nauczyć się i zaakceptować, tak by

zewnętrzne, często niewłaściwe wpływy, nie

mogły zmienić tego modelu postępowania.

Powinno ono uwzględniać również właściwy

wybór pożywienia dokonywany przez dziecko

w nieobecności rodziców.



Jakościowo produkty spożywcze

powinny obejmować mleko o

obniżonej zawartości tłuszczu

podawane 2-3 razy dziennie, co

wystarcza do pokrycia

zapotrzebowania na wapń.

Uzupełniać je mogą inne mleczne

produkty jak jogurt i ser.



Drób, ryby, chude mięso i suszone

owoce dostarczają żelaza.



Jaja jako źródło białka, witamin

żelaza mogą być podawane 3-4 razy

w tygodniu.



Zbożowe płatki śniadaniowe, o małej

zawartości cukru, są dobrym źródłem

energii, a także żelaza i witamin.



Surowe albo słabo ugotowane

jarzyny i owoce powinny być

stosowane w posiłkach jako

dodatkowe produkty spożywcze.



Zarówno posiłki podstawowe, jak i

dodatkowe niskokaloryczne produkty

miedzy głównymi posiłkami, nie

powinny być spożywane w czasie

oglądania telewizji.

Dzieci w przedszkolu



Dziecko przebywające 8-10 godzin w

przedszkolu otrzymuje 3 posiłki:

śniadanie, obiad, podwieczorek.

Posiłki te powinny stanowić od 65-

75% energii dostarczonej w dziennej

racji pokarmowej, a wiec ok. 1105 do

1275kcal w zależności od tego czy

dziecko otrzymuje 4 lub 5 posiłków w

ciągu dnia.



Śniadanie

powinno zawierać przede

wszystkim mleko. Konieczne jest

podawanie zup mlecznych z dodatkiem

produktów zbożowych np. płatki

kukurydziane lub napojów gorących

sporządzonych z mleka. Ponadto

przygotowuje się pieczywo z masłem,

wędliną , serem, jajem oraz warzywa lub

owoce. Pieczywo musi być urozmaicone

asortymentowo ( pszenne, razowe),

podobnie dodatki w postaci produktów

białkowych oraz warzywno-owocowych.



W skład posiłku

obiadowego

wchodzi

zupa, drugie danie i deser. Zupy

przygotowuje się na wywarach jarskich lub

mięsnych. Drugie danie obiadowe powinno

się składać z produktu białkowego ( mięso,

ryby, ser, jaja, ) produktu objętościowego (

ziemniaki, kasze, ryż) oraz dodatków

warzywnych (surówki, gotowane

warzywa).Na deser powinno się podać

kompot, sok, lub porcję świeżych owoców.



Podwieczorek

jest zwykle posiłkiem

słodkim, można podawać ciasta,

koktajle, kisiele, musy, galaretki, a

także świeże owoce lub przetwory

owocowe.

PRZYKŁAD ŻYWIENIA DZIECI W PRZEDSZKOLU



Przedszkole oferuje swoim

wychowankom trzy posiłki dziennie,

które są uwarunkowane czasem

pobytu dziecka w przedszkolu. Racje

pokarmowe realizowane są w 70% -

75% całodziennej racji pokarmowej

rozłożonej na trzy posiłki; śniadanie,

obiad, podwieczorek. Jadłospisy

przedszkola układane są zgodnie z

zasadami prawidłowego żywienia

dzieci (Instytut Żywności i Żywienia

1994r).



Śniadanie:



Zawiera mleko z dodatkiem produktów

zbożowych.



Pieczywo mieszane, masło, wędliny sery, jaja,

różne pasty, warzywa.



Obiad:



zupa

z dużą ilością jarzyn, natki, nadającej

charakterystyczny smak uzależniony od przewagą

danego produktu.



drugie danie

produkty białkowe jak mięso, ryby,

jaja, ser. Produkty objętościowe to ziemniaki,

kasze, kluski. Niezbędne dodatki warzyw w postaci

surówek. Obowiązkowo kompot. Dodatkowo owoce.



Podwieczorek:



jest posiłkiem słodkim: ciasta, ciasteczka, koktajle,

kisiele oraz świeże owoce, jogurty.

Żywienie dzieci ze specjalną dietą w

przedszkolu.



Wszystkie zupy gotowane są na maśle z dodatkiem

śmietany lub mleka.



Dzieci uczulone na produkty mleczne otrzymują zupę

bez śmietany.



Produkty nabiałowe zastępowane są innymi

produktami np. mleko - herbatą.



Rodzic znając wcześniej jadłospis, umieszczony na

tablicy w holu, może eliminować produkty wywołujące

alergie w diecie dziecka w danym dniu. Jeżeli dziecko

musi być na specjalnej diecie, to rodzice dostarczają

posiłki przygotowane w domu, które są w przedszkolu

odgrzewane i podawane dzieciom.

Układając jadłospis pamiętamy aby :



posiłki były smaczne, prawidłowo zestawione i

urozmaicone



zawierały wszystkie niezbędne w tym okresie

rozwoju składniki pokarmowe



przestrzegane były normy żywieniowych dla dzieci

przedszkolnych zgodnych z normami Instytutu

Żywienia i Żywności zatwierdzonych przez Instytut

Matki i Dziecka w Polsce.



konieczności zaspokojenia zapotrzebowania

ilościowego i jakościowego dostarczając w

codziennej diecie pełnowartościowego białka,

węglowodanów tłuszczu, składników mineralnych i

witamin.



kształtowaniu kultury jedzenia i prawidłowych

nawyków żywieniowych



estetycznym podaniu posiłków

Tab.8 Racja pokarmowa w przedszkolu wydającym 3

posiłki dziennie.

Tab.9 Zalecenia dziennego spożycia produktów spożywczych

dla dzieci w wieku od 4-6 lat przez Instytut Żywności i Żywienia



Bibliografia



Hasik j., Gawęcki J;

Żywienie człowieka

zdrowego i chorego

; Tom2;Wydawnictwo

Naukowe PWN SA.; Warszawa 2000r.



Wachnik Z., Weker;

Żywienie dzieci w

przedszkolach

, Wydawnictwo Szkolne

i Pedagogiczne, Warszawa 1992r.



Ciborowska H., Rudnicka A;

Dietetyka,

żywienie zdrowego i chorego człowieka;

Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa

2004r.



Instytut Żywności i Żywienia;

www.izz.waw.pl



DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32