ŻYWIENIE DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

1. Charakterystyka organizmu dzieci w wieku przedszkolnym.

Wiek przedszkolny obejmuje dzieci od 4 do 6 roku życia włącznie. Jest to czas rozwoju i wzrostu organizmu dziecka, chociaż nie tak intensywnego jak w przypadku dzieci młodszych - zwolnione tempo wzrostu i przyrostu wagi ciała. Roczny przyrost wagi dziecka w wieku przedszkolnym waha się w granicach 2kg, zaś wzrostu 10-12cm. Waga dziecka w tym wieku to 17-20kg, wzrost natomiast oscyluje w granicach 102-113cm. Wiek przedszkolny cechuje dalsza, stopniowa zmiana sylwetki. Między 6 a 7 rokiem życia sylwetka dziecka nabiera cech typowych dla danej płci; u chłopców ulega rozrostowi pas barkowy, u dziewcząt pas biodrowy. Mości i mięśnie rosną szybko, wzrasta także siła mięśniowa.

Dalszemu rozwojowi i usprawnieniu ulegają narządy wewnętrzne: serce, płuca, układ pokarmowy, których czynności coraz bardziej są zbliżone do czynności psychicznych, takich jak: mowa, wyobraźnia, spostrzeganie, uczucie, charakter. W tym okresie kształtuje się pamięć.

Pod koniec wieku przedszkolnego rozpoczyna się zmiana uzębienie mlecznego na stałe.

2. Zasady żywienia dzieci w wieku przedszkolnym - kształtowanie nawyków żywieniowych.

Dziecko w wieku przedszkolnym może zasadniczo spożywać takie same posiłki jakie jedzą ludzie dorośli, z wyjątkiem potraw ciężko strawnych i nieodpowiednich dla dzieci. W okresie tym zalecana jest dość wysoka norma na składniki budulcowe (białko, wapń, żelazo), a także na inne składniki pokarmowe. Dlatego w okresie tym trzeba zwrócić uwagę na uwzględnienie w ich posiłkach odpowiedniej ilości mleka, białego sera, jak i chudego mięsa oraz łatwiej strawnych warzyw i owoców. W każdym posiłku powinien występować produkt białkowy (produkty białkowe pochodzenia zwierzęcego powinny być łączone z produktami zawierającymi białko roślinne). Bardzo ważne jest, aby planować odpowiednie ilości warzyw i owoców. Dzieciom w wieku przedszkolnym podajemy 5 posiłków dziennie. Między posiłkami należy zachować właściwe przerwy, tak aby organizm miał dostateczną ilość czasu na strawienie spożytych pokarmów.

Jest to okres kształtowania się nawyków żywieniowych. Należy więc przestrzegać następujących reguł:

• dzienne wyżywienie powinno składać się z 5 posiłków spożywanych regularnie

• potrawy należy podawać w małych porcjach, aby nie przyzwyczajać dziecka do pozostawiania resztek na talerzu

• jadłospis i posiłki urozmaicać, podając różnorodne potrawy, nie powtarzające się zbyt często

• nie podawać słodyczy przed posiłkami, by nie zmniejszać apetytu

• dbać o estetyczny wygląd stołu, nakryć i podawanych potraw

3. Przeciwwskazania diety.

Dzieciom w wieku przedszkolnym nie należy podawać tłustych, smażonych, ciężko strawnych potraw (tłuste mięso, wędliny, ryby, ciasta francuskie i półfrancuskie z tłustymi kremami, świeżo smażone pączki itp.), a także potraw kwaśnych, bardzo słonych i słodkich. Z jadłospisu tej grupy wiekowej należy całkowicie wykluczyć mocną kawę, herbatę oraz napoje, nawet z małą ilością alkoholu.

Między posiłkami nie podawać słodyczy, lodów, pieczywa, czyli produktów wysokokalorycznych i sycących.

Nie należy używać ostrych przypraw i octu, ale naturalnych (np. pietruszka, koper).

4. Zalecane normy dziennej racji pokarmowej dla dzieci w wieku przedszkolnym.

• produkty zbożowe - 230g

• mleko i jego przetwory - 900g

• jaja - 50g

• mięso, wędliny, ryby - 80g

• masło i śmietana - 30g

• inne tłuszcze - 8g

• ziemniaki - 250g

• warzywa i owoce z wit. C - 180g

• warzywa i owoce z karotenem - 130g

• inne warzywa i owoce - 200g

• warzywa strączkowe suche - 2g

• cukier i słodycze - 40g

5. Normy dziennego spożycia poszczególnych składników pokarmowych u dzieci w wieku przedszkolnym.

Grupa ludności	Energia (kcal)	Białko ogółem (g)	Białko zwierzęce (g)	Tłuszcze (g)	Węglowodany (g)
Dzieci 4-6 lat	1700	55	35	60	235

Składniki mineralne

Grupa ludności	Wapń (g)	Żelazo (g)	Fosfor (g)	Magnez(g)
Dzieci 4-6 lat	0,8	10	0,8	200

Witaminy

Grupa ludności	A (Mg)	B1 (mg)	B2 (Mg)	C (mg)	D (Mg)
Dzieci 4-6 lat	500	0,9	1	45	10

Przykładowy jadłospis:

• pierwsze śniadanie: - dwie kromki (70g) chleba pszenno-żytniego posmarowane dwoma łyżeczkami masła (10g) - twarożek (dwa cienkie plastry sera białego półtłustego-60g, pięć rzodkiewek-45g, łyżka szczypiorku-3g, łyżka jogurtu naturalnego-20g) - szklanka kakao (200g) z mleka 2%

• drugie śniadanie: - jedna kromka (35g) chleba pszenno-żytniego posmarowana jedną łyżeczką (5g) masła - jeden plasterek (20g) szynki kanapkowej - liść sałaty (8g) - pięć plasterków świeżego ogórka (20g) - szklanka herbaty osłodzonej jedną łyżeczką cukru (200g + 5g) - 250g owoców sezonowych

• obiad: - talerz zupy(250g) jarzynowej - dwa średnie ziemniaki - pulpet z ryby (60g) z dwoma łyżkami sosu koperkowego (40g) - cztery łyżki (75g) surówki z marchewki i jabłka doprawionej olejem słonecznikowym - szklanka (200g) kompotu z truskawek

• podwieczorek: - jedno opakowanie jogurtu owocowego (150g) - ciasto drożdżowe (25g)

• kolacja: - dwie kromki (70g) chleba pszenno-żytniego posmarowane dwoma łyżkami (10g) masła - dwie łyżki pasztetu drobiowego (30g) - jeden średni pomidor (130g) - szklanka herbaty osłodzonej jedna łyżeczką cukru (200g + 5g)

---