SPONDYLOARTROPATIE - zapalenia

SPONDYLOARTROPATIE - zapalenia

stawów przebiegające z zajęciem

stawów przebiegające z zajęciem

stawów kręgosłupa oraz innych

stawów kręgosłupa oraz innych

stawów i tkanek pozastawowych.

stawów i tkanek pozastawowych.

1. Zesztywniające zapalenie stawów

1. Zesztywniające zapalenie stawów

kręgosłupa (ZZSK)

kręgosłupa (ZZSK)

2. Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS)

2. Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS)

3. Reaktywne zapalenie stawów.

3. Reaktywne zapalenie stawów.

4. Spondyloartropatia młodzieńcza.

4. Spondyloartropatia młodzieńcza.

5. Zapalenia stawów w przebiegu

5. Zapalenia stawów w przebiegu

nieswoistych

nieswoistych

zapaleń jelit.

zapaleń jelit.

ZESZTYWNIAJĄCE ZAPALENIE

ZESZTYWNIAJĄCE ZAPALENIE

STAWÓW KRĘGOSŁUPA

STAWÓW KRĘGOSŁUPA

Def. Jest to przewlekły ,

Def. Jest to przewlekły ,

postępujący proces zapalny

postępujący proces zapalny

obejmujący stawy krzyżowo –

obejmujący stawy krzyżowo –

biodrowe, drobne stawy

biodrowe, drobne stawy

kręgosłupa, pierścienie

kręgosłupa, pierścienie

włókniste i więzadła

włókniste i więzadła

kręgosłupa, prowadzące do ich

kręgosłupa, prowadzące do ich

stopniowego usztywnienia.

stopniowego usztywnienia.

OBRAZ KLINICZNY

OBRAZ KLINICZNY

Układ ruchu.

Układ ruchu.

- ból okolicy lędźwiowo – krzyżowej promieniujący do

- ból okolicy lędźwiowo – krzyżowej promieniujący do

pachwin,

pachwin,

pośladków i stawów kolanowych, zwykle tępy, trudny do

pośladków i stawów kolanowych, zwykle tępy, trudny do

umiejscowienia, jednostronny;

umiejscowienia, jednostronny;

- objawy zapalenia stawów skokowych lub kolanowych a także

- objawy zapalenia stawów skokowych lub kolanowych a także

przyczepów ścięgna Achillesa i rozcięgna podeszwowego;

przyczepów ścięgna Achillesa i rozcięgna podeszwowego;

- stan podgorączkowy, utrata masy ciała, uczucie zmęczenia;

- stan podgorączkowy, utrata masy ciała, uczucie zmęczenia;

- dolegliwości bólowe i ograniczenie ruchomości kręgosłupa

- dolegliwości bólowe i ograniczenie ruchomości kręgosłupa

narastają stopniowo;

narastają stopniowo;

- ból nasila się w nocy, rano dołącza się uczucie sztywność;

- ból nasila się w nocy, rano dołącza się uczucie sztywność;

- ból zmniejsza się po wykonaniu ćwiczeń fizycznych;

- ból zmniejsza się po wykonaniu ćwiczeń fizycznych;

-

ból w klp nasilający się przy oddychaniu,

ból w klp nasilający się przy oddychaniu,

promieniujący

promieniujący

od strony kręgosłupa wzdłuż żeber ku przodowi;

od strony kręgosłupa wzdłuż żeber ku przodowi;

- utrata ruchomości szyjnego odcinka kręgosłupa

- utrata ruchomości szyjnego odcinka kręgosłupa

(objaw

(objaw

biegu wstecznego);

biegu wstecznego);

- zniesienie fizjologicznej lordozy odcinka lędźwiowego

- zniesienie fizjologicznej lordozy odcinka lędźwiowego

kręgosłupa;

kręgosłupa;

- ból stawów krzyżowo- biodrowych;

- ból stawów krzyżowo- biodrowych;

- zanik mięśni przykręgosłupowych (plecy

- zanik mięśni przykręgosłupowych (plecy

wyprasowane);

wyprasowane);

- zwiększenie odległości potylicy od ściany;

- zwiększenie odległości potylicy od ściany;

Narząd wzroku

Narząd wzroku

- zapalenie naczyniówki - ból,

- zapalenie naczyniówki - ból,

zaczerwienienie, upośledzenie

zaczerwienienie, upośledzenie

widzenia, światłowstręt;

widzenia, światłowstręt;

- w zaawansowanych przypadkach

- w zaawansowanych przypadkach

jaskra

jaskra

i ślepota;

i ślepota;

Układ krążenia.

Układ krążenia.

- niedomyklność zastawki aortalnej;

- niedomyklność zastawki aortalnej;

- zapalenie aorty wstępującej;

- zapalenie aorty wstępującej;

- zaburzenia przewodzenia;

- zaburzenia przewodzenia;

- zapalenie osierdzia;

- zapalenie osierdzia;

Układ oddechowy

Układ oddechowy

– zmiany

– zmiany

śródmiąższowe w związku z

śródmiąższowe w związku z

ograniczeniem ruchomości klp.

ograniczeniem ruchomości klp.

Układ nerwowy

Układ nerwowy

– objawy związane

– objawy związane

z podwichnięciami w stawie

z podwichnięciami w stawie

szczytowo – obrotowym i

szczytowo – obrotowym i

złamaniami kręgosłupa.

złamaniami kręgosłupa.

Układ pokarmowy

Układ pokarmowy

– choroba

– choroba

wrzodowa żołądka;

wrzodowa żołądka;

BADANIA DODATKOWE

BADANIA DODATKOWE

1. Wzrost OB i CR.

1. Wzrost OB i CR.

2. Leukocytoza, niedokrwistość, białkomocz,

2. Leukocytoza, niedokrwistość, białkomocz,

krwinkomocz.

krwinkomocz.

3. RF w klasie Ig A, Ig M nieobecny

3. RF w klasie Ig A, Ig M nieobecny

4. Antygen HLA B27.

4. Antygen HLA B27.

5. Płyn stawowy – charakter zapalny.

5. Płyn stawowy – charakter zapalny.

6. Stawy krzyżowo – biodrowe:

6. Stawy krzyżowo – biodrowe:

- zwężenie szpar stawowych,

- zwężenie szpar stawowych,

- sklerotyzacja brzeżna w obrębie kości,

- sklerotyzacja brzeżna w obrębie kości,

- nadżerki,

- nadżerki,

- zarośnięcie szpar stawowych,

- zarośnięcie szpar stawowych,

7. Kwadratowienie trzonów kręgów,

7. Kwadratowienie trzonów kręgów,

8. Syndesmofity łączące brzegi kręgów.

8. Syndesmofity łączące brzegi kręgów.

9.Obraz kija bambusowego.

9.Obraz kija bambusowego.

LECZENIE

LECZENIE

1. Spanie na twardym podłożu,

1. Spanie na twardym podłożu,

rezygnacja z palenia papierosów,

rezygnacja z palenia papierosów,

informacja o postępującym

informacja o postępującym

i przewlekłym charakterze choroby.

i przewlekłym charakterze choroby.

2. Fizjoterapia.

2. Fizjoterapia.

3. Farmakoterapia: NLPZ, leki modyfikujące

3. Farmakoterapia: NLPZ, leki modyfikujące

przebieg choroby, GKS (odstawowo

przebieg choroby, GKS (odstawowo

i ogólnie, leki biologiczne.

i ogólnie, leki biologiczne.

4. Leczenie operacyjne.

4. Leczenie operacyjne.

ŁUSZCZYCOWE ZAPALENIE

ŁUSZCZYCOWE ZAPALENIE

STAWÓW

STAWÓW

Def:

Def:

przewlekła zapalna

przewlekła zapalna

choroba stawów u chorych

choroba stawów u chorych

na łuszczycę.

na łuszczycę.

Etiologia:

Etiologia:

urazy, zakażenia

urazy, zakażenia

wirusowe i bakteryjne;

wirusowe i bakteryjne;

OBRAZ KLINICZNY

OBRAZ KLINICZNY

Zapalenie stawów obwodowych.

Zapalenie stawów obwodowych.

1. Zapalenie stawów międzypaliczkowych dalszych.

1. Zapalenie stawów międzypaliczkowych dalszych.

2. Niesymetryczne zapalenie stawów kręgosłupa

2. Niesymetryczne zapalenie stawów kręgosłupa

i stawów krzyżowo – biodrowych.

i stawów krzyżowo – biodrowych.

3. Zapalenie przyczepów ścięgien (ścięgno Achillesa).

3. Zapalenie przyczepów ścięgien (ścięgno Achillesa).

4. Palce teleskopowe.

4. Palce teleskopowe.

5. Zapalenie tęczówki i naczyniówki.

5. Zapalenie tęczówki i naczyniówki.

6. Wady zastawki aortalnej.

6. Wady zastawki aortalnej.

7. Zmiany skórne (łuszczyca) – nie wykazano korelacji

7. Zmiany skórne (łuszczyca) – nie wykazano korelacji

między rozległością zmian skórnych a

między rozległością zmian skórnych a

występowaniem

występowaniem

zapalenia stawów.

zapalenia stawów.

8. Objaw naparstka – zagłębienia w płytce

8. Objaw naparstka – zagłębienia w płytce

paznokciowej.

paznokciowej.

BADANIA DODATKOWE

BADANIA DODATKOWE

1. Wzrost OB. I CRP.

1. Wzrost OB. I CRP.

2. Antygen HLA B27.

2. Antygen HLA B27.

3. RTG:

3. RTG:

- asymetryczne zajęcie stawów krzyżowo – biodrowych,

- asymetryczne zajęcie stawów krzyżowo – biodrowych,

- asymetryczne syndesmofity,

- asymetryczne syndesmofity,

- zajęcie odcinka szyjnego i lędźwiowego kręgosłupa,

- zajęcie odcinka szyjnego i lędźwiowego kręgosłupa,

- zmiany w stawach międzypaliczkowych dalszych rąk i

- zmiany w stawach międzypaliczkowych dalszych rąk i

stóp – nadżerki, osteoliza (obraz zaostrzonego

stóp – nadżerki, osteoliza (obraz zaostrzonego

ołówka)

ołówka)

- asymetryczne zajęcie dużych stawów kończyn

- asymetryczne zajęcie dużych stawów kończyn

dolnych.

dolnych.

- palce teleskopowe,

- palce teleskopowe,

4. Płyn stawowy – charakter zapalny.

4. Płyn stawowy – charakter zapalny.

LECZENIE

LECZENIE

1. Edukacja pacjenta i rodziny.

1. Edukacja pacjenta i rodziny.

2. Rehabilitacja.

2. Rehabilitacja.

3. Leczenie farmakologiczne:

3. Leczenie farmakologiczne:

NLPZ,

NLPZ,

leki modyfikujące przebieg

leki modyfikujące przebieg

choroby, leczenie biologiczne.

choroby, leczenie biologiczne.

4. Leczenie ortopedyczne.

4. Leczenie ortopedyczne.

REAKTYWNE ZAPALENIE STAWÓW

REAKTYWNE ZAPALENIE STAWÓW

(ZESPÓŁ REITERA)

(ZESPÓŁ REITERA)

Def: Asymetryczne, jałowe

Def: Asymetryczne, jałowe

zapalenie kilku stawów, głównie

zapalenie kilku stawów, głównie

kończyn dolnych i przyczepów

kończyn dolnych i przyczepów

ścięgnistych, poprzedzone

ścięgnistych, poprzedzone

zakażeniem najczęściej przewodu

zakażeniem najczęściej przewodu

pokarmowego lub narządów

pokarmowego lub narządów

płciowych.

płciowych.

Czynniki etiologiczne: Salmonella,

Czynniki etiologiczne: Salmonella,

Chlamydia.

Chlamydia.

OBRAZ KLINICZNY

OBRAZ KLINICZNY

1. Zazwyczaj objawy zapalenia stawów poprzedzone

1. Zazwyczaj objawy zapalenia stawów poprzedzone

zakażeniem bakteryjnym.

zakażeniem bakteryjnym.

2. Złe samopoczucie, osłabienie i gorączka.

2. Złe samopoczucie, osłabienie i gorączka.

3. Ból i obrzęk pojedynczego stawu lub kilku stawów,

3. Ból i obrzęk pojedynczego stawu lub kilku stawów,

najczęściej kończyn dolnych (kolanowych, skokowych,

najczęściej kończyn dolnych (kolanowych, skokowych,

stawów stóp). Zapalenie stawów asymetryczne.

stawów stóp). Zapalenie stawów asymetryczne.

4. Objawy zapalenia stawów krzyżowo – biodrowych i

4. Objawy zapalenia stawów krzyżowo – biodrowych i

kręgosłupa – ból pleców, krzyża i pośladków, sztywność

kręgosłupa – ból pleców, krzyża i pośladków, sztywność

kręgosłupa.

kręgosłupa.

5. Objawy zapalenia przyczepów ścięgna Achillesa – obrzęk i

5. Objawy zapalenia przyczepów ścięgna Achillesa – obrzęk i

ból pięt.

ból pięt.

6. Nadżerki w ujściu cewki moczowej, na żołędzi lub trzonie

6. Nadżerki w ujściu cewki moczowej, na żołędzi lub trzonie

prącia.

prącia.

7. Zmiany są niebolesne i nie powodują powstawania blizn.

7. Zmiany są niebolesne i nie powodują powstawania blizn.

8. Wyciek z cewki moczowej i bolesne oddawanie moczu –

8. Wyciek z cewki moczowej i bolesne oddawanie moczu –

objawy zapalenia układu moczowego.

objawy zapalenia układu moczowego.

8. Objawy zapalenia szyjki macicy lub pochwy.

8. Objawy zapalenia szyjki macicy lub pochwy.

9. Wykwity łuskowo-grudkowe z nadmiernym

9. Wykwity łuskowo-grudkowe z nadmiernym

rogowaceniem podeszwowej powierzchni stóp.

rogowaceniem podeszwowej powierzchni stóp.

10. Żółtawe lub szare przebarwienia, zgrubienia ,

10. Żółtawe lub szare przebarwienia, zgrubienia ,

rogowacenie paznokci.

rogowacenie paznokci.

11. Rumień guzowaty.

11. Rumień guzowaty.

12. Niebolesne, błyszczące afty na podniebieniu,

12. Niebolesne, błyszczące afty na podniebieniu,

języku, błonie śluzowej policzków i warg.

języku, błonie śluzowej policzków i warg.

13. Zapalenie spojówek i błony naczyniowej.

13. Zapalenie spojówek i błony naczyniowej.

14. Zaburzenia rytmu i przewodzenia. Wady

14. Zaburzenia rytmu i przewodzenia. Wady

zastawkowe serca.

zastawkowe serca.

15. Zapalenie błon surowiczych.

15. Zapalenie błon surowiczych.

BADNIA DODATKOWE

BADNIA DODATKOWE

1. Wzrost OB i CRP.

1. Wzrost OB i CRP.

2. Leukocytoza, nadpłytkowość

2. Leukocytoza, nadpłytkowość

i niedokrwistość.

i niedokrwistość.

3. Jałowy ropomocz.

3. Jałowy ropomocz.

4. Płyn stawowy – bogatokomórkowy,

4. Płyn stawowy – bogatokomórkowy,

początkowo przewaga neutrofili, później

początkowo przewaga neutrofili, później

imfocytów.

imfocytów.

5. Obecne antygeny bakteryjne we krwi,

5. Obecne antygeny bakteryjne we krwi,

moczu,

moczu,

płynie stawowym.

płynie stawowym.

Leczenie:

Leczenie:

1.Ograniczenie aktywności

1.Ograniczenie aktywności

fizycznej, fizykoterapia.

fizycznej, fizykoterapia.

2. Leczenie farmakologiczne:

2. Leczenie farmakologiczne:

NLPZ,

NLPZ,

GKS (odstawowo i ogólnie), leki

GKS (odstawowo i ogólnie), leki

modyfikujące przebieg choroby.

modyfikujące przebieg choroby.

3. Leczenie zakażenia.

3. Leczenie zakażenia.

ZAPALENIE STAWOW W

ZAPALENIE STAWOW W

PRZEBIEGU NIESWOISTYCH

PRZEBIEGU NIESWOISTYCH

ZAPALEŃ JELIT

ZAPALEŃ JELIT

(CH.L.Cr.; WZJG).

(CH.L.Cr.; WZJG).

Def: Spondyloartropatie

Def: Spondyloartropatie

seronegatywne

seronegatywne

występujące w przebiegu

występujące w przebiegu

nieswoistych zapaleń jelit.

nieswoistych zapaleń jelit.

Etiologia:

Etiologia:

Prawdopodobnie proces

Prawdopodobnie proces

zapalny w jelitach zwiększa

zapalny w jelitach zwiększa

przepuszczalność błony śluzowej jelita

przepuszczalność błony śluzowej jelita

co powoduje wnikanie flory bakteryjnej

co powoduje wnikanie flory bakteryjnej

jelita do ściany jelita, aktywację

jelita do ściany jelita, aktywację

makrofagów z wytwarzaniem cytokin

makrofagów z wytwarzaniem cytokin

pozapalnych i dalszym nasilaniem

pozapalnych i dalszym nasilaniem

zapalenia. Antygeny bakteryjne

zapalenia. Antygeny bakteryjne

przenoszone przez makrofagi mogą

przenoszone przez makrofagi mogą

wywoływać ogólnoustrojową odpowiedź

wywoływać ogólnoustrojową odpowiedź

immunologiczną z tworzeniem

immunologiczną z tworzeniem

kompleksów immunologicznych, które

kompleksów immunologicznych, które

odkładają się w stawach i innych

odkładają się w stawach i innych

tkankach.

tkankach.

OBRAZ KLINICZNY:

OBRAZ KLINICZNY:

1. Zapalenie stawów kolanowych, skokowych,

1. Zapalenie stawów kolanowych, skokowych,

łokciowych, barkowych, nadgarstkowych,

łokciowych, barkowych, nadgarstkowych,

śródręczno – paliczkowych

śródręczno – paliczkowych

i międzypaliczkowych bliższych.

i międzypaliczkowych bliższych.

2. Rumień guzowaty.

2. Rumień guzowaty.

3. Zapalenie tęczówki.

3. Zapalenie tęczówki.

4. Owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej.

4. Owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej.

Leczenie:

Leczenie:

1. Leczenie choroby podstawowej.

1. Leczenie choroby podstawowej.

2. Fizjoterapia.

2. Fizjoterapia.

3. Leczenie farmakologiczne:

3. Leczenie farmakologiczne:

- unikanie NLPZ (nasilają dolegliwości

- unikanie NLPZ (nasilają dolegliwości

jelitowe),

jelitowe),

- GKS dostawowo,

- GKS dostawowo,

4. Zapalenie stawów nie jest

4. Zapalenie stawów nie jest

wskazaniem do wycięcia jelita

wskazaniem do wycięcia jelita

grubego w WZJG.

grubego w WZJG.