BADANIE
BADANIE
EPIDEMIOLOGICZNE
EPIDEMIOLOGICZNE
PEŁNE. HIPOTEZA
PEŁNE. HIPOTEZA
EPIDEMIOLOGICZNA –
EPIDEMIOLOGICZNA –
DEFINICJA
DEFINICJA
Agnieszka Gurbiel
Agnieszka Gurbiel
Joanna Kędzierska
Joanna Kędzierska
Grzegorz Mencel
Grzegorz Mencel
Gr. 2b
Gr. 2b
BADANIE EPIDEMIOLOGICZNE
BADANIE EPIDEMIOLOGICZNE
PEŁNE
PEŁNE
opiera się na zgromadzonej do tej pory
opiera się na zgromadzonej do tej pory
wiedzy medycznej i epidemiologicznej
wiedzy medycznej i epidemiologicznej
na aktualnie prowadzonych lub
na aktualnie prowadzonych lub
przeprowadzonych badaniach oraz na
przeprowadzonych badaniach oraz na
statystycznej analizie otrzymanych
statystycznej analizie otrzymanych
wyników i poszukuje związków
wyników i poszukuje związków
przyczynowo – skutkowych między
przyczynowo – skutkowych między
obserwowaną chorobą a
obserwowaną chorobą a
przypuszczalnymi czynnikami
przypuszczalnymi czynnikami
etiologicznymi.
etiologicznymi.
Kolejność postępowania w
Kolejność postępowania w
badaniu epidemiologicznym:
badaniu epidemiologicznym:
Badania opisowe
Badania opisowe
Budowa modeli, siatek zależności i
Budowa modeli, siatek zależności i
tworzenie hipotez
tworzenie hipotez
Badanie analityczne tj. weryfikacja
Badanie analityczne tj. weryfikacja
hipotez
hipotez
Ocena otrzymanych wyników i
Ocena otrzymanych wyników i
wniosków
wniosków
HIPOTEZY EPIDEMIOLOGICZNE
HIPOTEZY EPIDEMIOLOGICZNE
Hipoteza epidemiologiczna – jest
Hipoteza epidemiologiczna – jest
przypuszczeniem naukowym,
przypuszczeniem naukowym,
mającym na celu objaśnienie
mającym na celu objaśnienie
jakiegoś zjawiska lub wielu zjawisk.
jakiegoś zjawiska lub wielu zjawisk.
W rozważaniach
W rozważaniach
epidemiologicznych mają
epidemiologicznych mają
zastosowanie :
zastosowanie :
Hipoteza zerowa
Hipoteza zerowa
Hipoteza epidemiologiczna
Hipoteza epidemiologiczna
Hipoteza zerowa
Hipoteza zerowa
podstawowa hipoteza sprawdzana danym
podstawowa hipoteza sprawdzana danym
testem, np. w przypadku hipotezy: „To
testem, np. w przypadku hipotezy: „To
ognisko zatrucia zostało wywołane przez
ognisko zatrucia zostało wywołane przez
gronkowce.”, testem będzie
gronkowce.”, testem będzie
bakteriologiczne badanie obecności
bakteriologiczne badanie obecności
gronkowców w pobranym materiale i
gronkowców w pobranym materiale i
wytwarzanie przez nie enterotoksyny.
wytwarzanie przez nie enterotoksyny.
Potwierdzenie tej hipotezy tym testem
Potwierdzenie tej hipotezy tym testem
powoduje, że staje się ona twierdzeniem
powoduje, że staje się ona twierdzeniem
popierającym.
popierającym.
Hipoteza alternatywna
Hipoteza alternatywna
Jest to hipoteza konkurencyjna do
Jest to hipoteza konkurencyjna do
hipotezy zerowej, co oznacza, że
hipotezy zerowej, co oznacza, że
jeśli odrzuca się hipotezę zerową to
jeśli odrzuca się hipotezę zerową to
przyjmuje się hipotezę
przyjmuje się hipotezę
alternatywną.
alternatywną.
W analizie epidemiologicznej hipotezę
W analizie epidemiologicznej hipotezę
zerową i alternatywną nazywa się
zerową i alternatywną nazywa się
wyjaśniającymi czyli takimi, które na
wyjaśniającymi czyli takimi, które na
podstawie dotychczas posiadanej
podstawie dotychczas posiadanej
wiedzy nie kwalifikują nowych danych
wiedzy nie kwalifikują nowych danych
jako istotnych lub nieistotnych. Nie
jako istotnych lub nieistotnych. Nie
wiadomo czy dane te są prawdziwe czy
wiadomo czy dane te są prawdziwe czy
fałszywe, dlatego wymagają
fałszywe, dlatego wymagają
sprawdzenia. Jest to
sprawdzenia. Jest to
weryfikacja
weryfikacja
hipotezy
hipotezy
. Jeśli hipoteza się sprawdzi, to
. Jeśli hipoteza się sprawdzi, to
wtedy staje się
wtedy staje się
tezą
tezą
czyli
czyli
wnioskiem
wnioskiem
naukowym
naukowym
.
.
Etapy tworzenia hipotez
Etapy tworzenia hipotez
przegląd myślowy posiadanej
przegląd myślowy posiadanej
wiedzy medycznej i zastosowanie
wiedzy medycznej i zastosowanie
jej do stawiania pytań
jej do stawiania pytań
przegląd myślowy posiadanej
przegląd myślowy posiadanej
wiedzy szczegółowej, odnoszącej
wiedzy szczegółowej, odnoszącej
się do danego zagadnienia
się do danego zagadnienia
zastosowanie kanonów indukcji
zastosowanie kanonów indukcji
eliminacyjnej
eliminacyjnej
Do tworzenia hipotez
Do tworzenia hipotez
epidemiologicznych stosuje
epidemiologicznych stosuje
się 4 kanony:
się 4 kanony:
kanon jednej zgodności
kanon jednej zgodności
kanon jednej różnicy
kanon jednej różnicy
kanon zmian towarzyszących
kanon zmian towarzyszących
kanon oparty na analogii
kanon oparty na analogii
kanon jednej zgodności
kanon jednej zgodności
Jeśli w określonej liczbie jednostek
Jeśli w określonej liczbie jednostek
(np. chorych), wśród różnorodnych
(np. chorych), wśród różnorodnych
cech, jedna cecha występuje u
cech, jedna cecha występuje u
wszystkich, to istnieje największe
wszystkich, to istnieje największe
prawdopodobieństwo jej działania
prawdopodobieństwo jej działania
jako przyczyny zjawiska (np.
jako przyczyny zjawiska (np.
choroby)
choroby)
kanon jednej różnicy
kanon jednej różnicy
Jeśli w określonej grupie ludzi
Jeśli w określonej grupie ludzi
(chorych), wśród licznych cech jest
(chorych), wśród licznych cech jest
jedna, która nie występuje w drugiej
jedna, która nie występuje w drugiej
grupie ludzi (zdrowych), to istnieje
grupie ludzi (zdrowych), to istnieje
bardzo duże prawdopodobieństwo,
bardzo duże prawdopodobieństwo,
że cecha to jest przyczyną choroby.
że cecha to jest przyczyną choroby.
kanon zmian
kanon zmian
towarzyszących
towarzyszących
Za przyczynę określonego skutku
Za przyczynę określonego skutku
(choroby) uważamy to zjawisko, które
(choroby) uważamy to zjawisko, które
zawsze działa na jednostkę populacji
zawsze działa na jednostkę populacji
przed wystąpieniem spostrzeganego
przed wystąpieniem spostrzeganego
skutku np. praca w dużym hałasie
skutku np. praca w dużym hałasie
(przyczyna) powoduje osłabienie
(przyczyna) powoduje osłabienie
słuchu (skutek)
słuchu (skutek)
kanon oparty na analogii
kanon oparty na analogii
Jest to rozumowanie oparte na naszej
Jest to rozumowanie oparte na naszej
wiedzy i doświadczeniu, np. choroby
wiedzy i doświadczeniu, np. choroby
uwarunkowane genetycznie występują
uwarunkowane genetycznie występują
zwykle rodzinnie, jednak rodzinne
zwykle rodzinnie, jednak rodzinne
występowanie niektórych chorób nie
występowanie niektórych chorób nie
jest dowodem świadczącym o ich
jest dowodem świadczącym o ich
genetycznym podłożu.
genetycznym podłożu.
Rozumowanie przez analogie w
Rozumowanie przez analogie w
każdej sytuacji może być złudne,
każdej sytuacji może być złudne,
mylne i niekiedy niebezpieczne.
mylne i niekiedy niebezpieczne.
Stosujemy je w przypadku braku
Stosujemy je w przypadku braku
innych podstaw i weryfikujemy je
innych podstaw i weryfikujemy je
szerokim wachlarzem obserwacji
szerokim wachlarzem obserwacji
oraz badań instrumentalnych.
oraz badań instrumentalnych.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ