SPRAWA POLSKA
ZA NAPOLEONA
Droga do powstania Legionów Polskich we Włoszech – sytuacja Polski w
II połowie XVIII w.
W wyniku Trzech rozbiorów (1772,
1793, 1795) Polska utraciła
niepodległość
9 stycznia 1797 r. –
utworzenie Legionów pod
dowództwem
Jana Henryka
Dąbrowskiego
Deputacja
Agencja
Organizacje emigracyjne
Polskie organizacje
niepodległościowe powstałe po
rozbiorach
Organizacje „krajowe”
Towarzystw
o
Republikan
ów
Polskich
Centraliza
cja
Lwowska
Twórcy Legionów polskich we Włoszech
Józef Wybicki
Jan Henryk Dąbrowski
Karol Kniaziewicz
Charakterystyka Legionów polskich
W skład legionów wchodzili polscy emigranci i jeńcy,
którzy służyli w armii austriackiej, a dostali się do
niewoli francuskiej
Żołd i obywatelstwo Republiki Lombardii; prawo powrotu do Polski
Nauka pisania, czytania, historii
ojczystej
Mundury podobne do polskich, szlify w kolorach
włoskich
i trójkolorowa kokarda francuska; na
naramiennikach widniało hasło „Ludzie wolni są
braćmi”
Zniesiono kary cielesne
Możliwość awansowania także dla żołnierzy, którzy nie
wywodzili się ze stanu szlacheckiego
Mazurek Dąbrowskiego
Napisany przez Józefa Wybickiego w lipcu 1797 roku.
We włoskim miasteczku Reggio Emilia, w czasie formowania się Legionów
Polskich.
Jeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy.
Co nam obca przemoc
wzięła,
Szablą odbierzemy.
Marsz, marsz Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.
Przejdziem Wisłę, przejdziem
Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.
Marsz, marsz...
Jak Czarniecki do Poznania
Po szwedzkim zaborze,
Dla ojczyzny ratowania
Wrócim się przez morze.
Marsz, marsz...
Już tam ojciec do swej Basi
Mówi zapłakany —
Słuchaj jeno, pono nasi
Biją w tarabany.
Marsz, marsz...
Jeszcze Polska nie umarła,
kiedy my żyjemy.
Co nam obca moc wydarła,
szablą odbijemy.
Marsz, marsz, Dąbrowski
do Polski z ziemi włoski
za Twoim przewodem
złączem się z narodem.
Jak Czarnecki do Poznania
wracał się przez morze
dla ojczyzny ratowania
po Szwedzkim rozbiorze.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
Przejdziem Wisłę przejdziem
Wartę
będziem Polakami
dał nam przykład Bonaparte
jak zwyciężać mamy.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
T
e
k
st
w
e
d
łu
g
p
is
o
w
n
i
rę
k
o
p
is
u
W
yb
ic
k
ie
g
o
W
e
rs
ja
o
b
e
cn
a
, H
ym
n
P
o
ls
k
i
Szlak bojowy Legionów
1797 – pokój francusko-austriacki w Campo Formio,
który rozwiał nadzieję Polaków na niepodległość
1797-1799 – użycie przez Napoleona Legionów
do tłumienia
powstań we Włoszech
1801 – pokój francusko-austriacki w Luneville;
wycofanie się z poparcia polskich dążeń
wolnościowych – układ paryski
Podział Legionów na trzy
półbrygady. Jedna pozostała we
Włoszech, dwie zostały wcielone
do wojska francuskiego i wysłane
do tłumienia powstania na wyspę
San Domingo (Haiti)
Legiony poniosły klęskę
polityczną. Ich istnienie i
działalność były świadectwem
niepodległościowych dążeń
Polaków. Legiony były szkołą
kadr dowódczych
odgrywających ogromną rolę w
formowaniu wojsk polskich w
okresie istnienia późniejszego
Księstwa Warszawskiego.
Powstanie Księstwa Warszawskiego
Walki Napoleona z IV koalicją
7 czerwca 1807 r. – pokój w Tylży pomiędzy
Francją oraz Rosją i Rosją, na mocy którego
powołano do życia
Księstwo Warszawskie
Księstwo Warszawskie powstało z II i III zaboru
pruskiego powiększone w 1809r. o III zabór
austriacki
Nadano Konstytucję stanowiącą ramy ustrojowe –
1807r.
1806 r. J. H. Dąbrowski i J. Wybicki wydają odezwę
„Wezwanie do powstania narodowego”
inspirowaną przez Napoleona
Powstanie antypruskie na terenie Wielkopolski
Powołanie do życia armii polskiej na czele
z księciem Józefem Poniatowskim
Zasięg terytorialny Księstwa Warszawskiego
Ustrój polityczny Księstwa Warszawskiego – Konstytucja 22
lipca 1807r
.
Unia personalna z Saksonią
(Fryderyk August WETTIN)
Władza wykonawcza w rękach
księcia, który sprawował ją przy
pomocy Rady Stanu i Rządu
Sejm złożony w większości ze
szlachty był pozbawiony
inicjatywy ustawodawczej i
zatwierdzał tylko projekty
rządowe
Jednolite prawa obywatelskie –
wolność, równość, tolerancja
„Nadanie konstytucji”
obraz Marcella Bacciarellego
Okoliczności upadku Księstwa
Warszawskiego
1812 – wyprawa na Rosję
„Bitwa narodów” pod Lipskiem
(16-19.X.1813r.)
styczeń 1813 r – wkroczenie wojsk
rosyjskich
do Księstwa
Warszawskiego
Księstwo Warszawskie
„- Cóż to za kraj?
- Księstwo Warszawskie.
- Któż tu panuje?
- Król saski.
- Jakież tu wojsko?
- Polskie.
- Jakież prawa?
- Francuskie.
- A jakie pieniądze?
- Pruskie.”
Franciszek Dmochowski
Godło
Księstwa Warszawskiego
„Bitwa na San Domingo”
obraz Januarego Suchodolskiego
„Bitwa pod Somosierrą”
obraz Januarego Suchodolskiego
„Napoleon i książę Józef pod
Lipskiem”
obraz Januarego Suchodolskiego
„Bitwa pod Raszynem”
fragment obrazu Wojciecha Kossaka