Konstytucyjne organy administracji publicznej właściwe w sprawach bezpieczeństwa narodowego oraz obrony narodowej.

Państwo i społeczeństwo jako podmioty zorganizowane nie mogą pozostawać bezbronne wobec czynników zagrażających ich żywotnym interesom. Powinny być przygotowane na wypadek wystąpienia zagrożeń, a w przypadku ich urzeczywistnienia uprawnione do użycia środków wyjątkowych dla usunięcia niebezpieczeństwa. Nie sposób bowiem przewidzieć wydarzeń nadzwyczajnych, które mogą się zdarzyć nawet w najbardziej demokratycznym państwie. Z tego powodu system prawny nie może być nieprzygotowany na takie sytuacje.

Jak podkreślił Trybunał Konstytucyjny obronność, jako wartość polegająca na tworzeniu systemu zapewniającego bezpieczne funkcjonowanie państwa w trakcie pokoju oraz umożliwiającego odparcie jakichkolwiek ataków zbrojnych w trakcie działań o charakterze agresji militarnej, należy do tych wartości, których realizacja należy do podstawowych interesów państwa. Zapewnienie bezpieczeństwa kraju stanowi jeden z podstawowych obowiązków obywateli (co wynika już z art. 1 Konstytucji, zgodnie z którym Polska jest "dobrem wspólnym wszystkich obywateli"). Zdaniem Trybunału troska o wspólne dobro wyraża się w konieczności ponoszenia takich obowiązków przez obywateli, (zarówno pośrednio, jak i bezpośrednio), które okażą się niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa państwa. Jest rzeczą charakterystyczną, iż w ramach katalogu tych obowiązków mieści się nie tylko konieczność ponoszenia określonych ciężarów w razie zagrożenia niepodległości, lecz również ograniczeń, które są uzasadnione w czasie pokoju dla zapewnienia właściwego funkcjonowania administracji publicznej, Sił Zbrojnych oraz realizacji przygotowań obronnych na wypadek wystąpienia sytuacji kryzysowych. Ten szczególny obowiązek spoczywający na wszystkich obywatelach polskich, jest ściśle związany z obowiązkiem stania na straży niepodległości i nienaruszalności terytorium Rzeczypospolitej wyrażonym w art. 5 Konstytucji. Jest on realizowany przede wszystkim za pomocą Sił Zbrojnych RP, które „służą ochronie niepodległości państwa i niepodzielności jego terytorium oraz zapewnieniu bezpieczeństwa i nienaruszalności jego granic (art.26 Konstytucji)".

Trybunał ponadto podkreśla, że sformułowanie "potrzeby obronności kraju" nie odnosi się tylko do abstrakcyjnej sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Przeciwnie, realizacja tych potrzeb wymaga określonych przedsięwzięć technicznych, które muszą być utrzymywane niezależnie od istnienia jakiegokolwiek zagrożenia.

Ochrona niepodległości i nienaruszalności terytorium państwa oraz utrzymanie porządku publicznego nie tylko stanowi cel i zadanie dla administracji publicznej, lecz także uzasadnia wprowadzanie ograniczeń w wykonywaniu konstytucyjnych praw i wolności służących jednostkom.

W doktrynie prawa konstytucyjnego nie budzi bowiem zastrzeżeń twierdzenie, iż wolności i prawa obywatelskie określone w Konstytucji nie mają charakteru absolutnego. Działania mające na celu obronę integralności terytorium państwa oraz zapewnienie bezpieczeństwa obywateli w najwyższym stopniu uzasadniają limitację wolności i praw indywidualnych. Ochrona „dobra wspólnego” wywiera zatem skutki nie tylko w sferze publicznoprawnej, ale również w sferze prywatnoprawnej - na podstawie wyraźnych regulacji ustawowych wprowadzanych zgodnie z art. 31 ust. 3 Konstytucji.

Zapewnienie bezpieczeństwa narodowego oraz bezpieczeństwa obywateli należy zatem do podstawowych funkcji państwa jako zorganizowanej struktury, powołanej w celu realizacji określonych zadań, podejmowanych głównie przy wykorzystaniu administracji publicznej.

Jak bowiem słusznie podnosi się w literaturze przedmiotu jednym z podstawowych celów administracji publicznej jest organizowanie i zabezpieczanie interesów zbiorowych społeczeństwa, jak również aktywizowanie i organizowanie działań społeczeństwa w dziedzinie przygotowań obronnych oraz w zakresie przestrzegania porządku publicznego. Pojęcie administracji publicznej obejmuje swym zakresem administrację rządową oraz administrację samorządową. Administracja rządowa na szczeblu centralnym realizowana jest przez Radę Ministrów, Prezesa Rady Ministrów, ministrów i urzędy centralne. Natomiast na szczeblu terenowym w skład administracji rządowej wchodzą wojewoda, zespolone organy administracji rządowej oraz kierownicy określonych służb, inspekcji i straży wykonujący zadania w imieniu wojewody lub własnym oraz organy administracji niezespolonej. Natomiast administrację samorządową w zakresie realizują organy wykonawcze samorządu terytorialnego (zarząd powiatu, zarząd województwa- na szczeblu powiatu i województwa) jak również wójt (burmistrz, prezydent miasta) - na szczeblu gminnym.

Podejmując problematykę konstytucyjnych organów właściwych w sferze bezpieczeństwa narodowego wskazać należy na szczególną rolę Prezydenta w tej dziedzinie. Konstytucja określa Prezydenta jako najwyższego reprezentanta państwa oraz jako gwaranta ciągłości funkcjonowania organów władzy państwowej. Uwzględniając zatem przepisy Ustawy zasadniczej można wskazać następujące zadania Prezydenta w zakresie bezpieczeństwa narodowego i obrony narodowej :

1. stanie na straży suwerenności państwa - zadanie wyrażające się w szczególnej dbałości o zachowanie możliwie pełni władztwa publicznego przez organy państwa polskiego wobec wszelkich spraw publicznych na jego terytorium i wobec wszystkich podmiotów podlegających jego jurysdykcji. Jednym z aspektów realizacji władzy suwerennej jest podejmowanie takich działań by w ich efekcie władza suwerenna była władzą sprawną, ciągłą. Bowiem władza niesprawna, tracąca wpływ na bieg zdarzeń, przestaje być w istocie suwerenną i niezależną;

2. troska o bezpieczeństwo państwa - polegająca na monitorowaniu, diagnozowaniu, a następnie zwalczaniu wszelkich, nawet potencjalnych zagrożeń funkcjonowania demokratycznego ustroju państwa polskiego oraz bezpieczeństwa jego obywateli. Zadanie to realizowane jest głównie w oparciu o Siły Zbrojne RP oraz formacje policyjne;

3. troska o nienaruszalność terytorium państwowego - na Prezydencie ciąży konstytucyjny obowiązek przeciwdziałania wszelkim próbom oderwania najmniejszej choćby części obszaru terytorialnego Polski,

4. troska o niepodzielność tego terytorium - funkcja ta polega na przeciwdziałaniu próbom politycznej dezintegracji terytorium Polski, powstawaniu zróżnicowanych porządków publicznoprawnych, wykraczających poza konstytucyjnie dopuszczalną decentralizację władzy publicznej. Dotyczy to w szczególności przeciwdziałania próbom zbyt mocnego wiązania się obszarów przygranicznych z zagranicznymi jednostkami terytorialnymi, (wykraczającym, poza normalną dla takiego stanu rzeczy, współpracę).

Prezydent jest również najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych, z zastrzeżeniem, iż jest to model zwierzchnictwa biernego. W okresie pokoju sprawuje je za pośrednictwem Ministra Obrony Narodowej, któremu zostało przekazane faktyczne kierowanie Siłami Zbrojnymi i dowodzenie za pośrednictwem wojskowych struktur dowodzenia. Natomiast w okresie wojny kierownictwo sprawowane jest przez Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych, którego Prezydent mianuje na wniosek Prezesa Rady Ministrów i na jego wniosek może go odwołać.

Zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi wyraża się ponadto w uprawnieniu do mianowania Szefa Sztabu Generalnego oraz dowódców rodzajów Sił Zbrojnych, jak również nadawania określonych w ustawach stopni wojskowych (art.134 Konstytucji).

Do zadań Prezydenta należy również zarządzanie powszechnej lub częściowej mobilizacji, a także użycia Sił Zbrojnych do obrony Rzeczypospolitej (art. 136 Konstytucji) w razie bezpośredniego zewnętrznego zagrożenia państwa. Ponadto, w przypadku niemożności zebrania się Sejmu Prezydent podejmuje postanowienie o stanie wojny w razie zbrojnej napaści na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub gdy z umów międzynarodowych wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji (art. 116 ust. 2 Konstytucji).

Natomiast w przypadku wystąpienia przesłanek określonych w art. 229 i 230 Konstytucji Prezydent na wniosek Rady Ministrów może podjąć decyzję o wprowadzeniu stanu wojennego i stanu wyjątkowego. Należy jednakże podkreślić, iż Prezydent nie jest związany treścią wniosku. Konstytucja używa bowiem określenia „może wprowadzić”, natomiast ustawa o stanie wojennym oraz ustawa o stanie wyjątkowym expressis verbis stanowi, że Prezydent w następstwie złożonego wniosku wydaje rozporządzenie o wprowadzeniu stanu nadzwyczajnego lub postanawia odmówić wydania takiego rozporządzenia.

Wystąpienie okoliczności uzasadniających wprowadzenie stanu wojennego może doprowadzić do zakłócenia normalnego funkcjonowania władz publicznych, w szczególności Sejmu. Dlatego zgodnie z treścią art. 234 ust. 1 Konstytucji „jeżeli w czasie stanu wojennego Sejm nie może zebrać się na posiedzenie, Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrów wydaje rozporządzenia z mocą ustawy…” Należy jednak zaznaczyć, iż rozporządzenie z mocą ustawy może być wydane jedynie w przypadku kumulatywnego spełnienia się wskazanych powyżej przesłanek. Z uwagi na fakt, że rozporządzenia z mocą ustawy mają charakter źródła prawa powszechnie obowiązującego ustrojodawca określił ich zakres przedmiotowy oraz cel ich wydania (art. 234 ust. 1 w zw. z art. 228 ust. 3-5 Konstytucji). Rozporządzenia muszą zatem odpowiadać stopniowi zagrożenia i powinny zmierzać do jak najszybszego przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa. Mogą one regulować : zasady działania organów władzy publicznej, zakres, w jakim mogą zostać ograniczone wolności i prawa człowieka i obywatela, podstawy zakres i tryb wyrównywania strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu wojennego wolności i praw człowieka i obywatela.

Zadania Prezydenta w zakresie bezpieczeństwa narodowego oraz obrony narodowej szczegółowo precyzuje ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. stanowiąc, iż :

1) zatwierdza on, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, strategię bezpieczeństwa narodowego;

2) wydaje, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, w drodze postanowienia, Polityczno-Strategiczną Dyrektywę Obronną Rzeczypospolitej Polskiej oraz inne dokumenty wykonawcze do strategii bezpieczeństwa narodowego;

3) zatwierdza, na wniosek Rady Ministrów, plany krajowych ćwiczeń systemu obronnego i kieruje ich przebiegiem;

4) postanawia, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, o wprowadzeniu albo zmianie określonego stanu gotowości obronnej państwa;

5) może zwracać się do wszystkich organów władzy publicznej, administracji rządowej i samorządowej, przedsiębiorców, kierowników innych jednostek organizacyjnych oraz organizacji społecznych o informacje mające znaczenie dla bezpieczeństwa i obronności państwa;

6) inicjuje i patronuje przedsięwzięciom ukierunkowanym na kształtowanie postaw patriotycznych i obronnych w społeczeństwie.

Ponadto Prezydent, sprawując zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności:

1) określa, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, główne kierunki rozwoju Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz ich przygotowań do obrony państwa,

2. uczestniczy w odprawach kierowniczej kadry Ministerstwa Obrony Narodowej i Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i może je zwoływać (art.5 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP).

Organem doradczym Prezydenta Rzeczypospolitej w zakresie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa jest Rada Bezpieczeństwa Narodowego. Członków rady powołuje i odwołuje Prezydent. Do zadań Rady należy: wyrażanie opinii w sprawach wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa, a w szczególności: rozpatrywanie ogólnych założeń bezpieczeństwa państwa, założeń i kierunków polityki zagranicznej w zakresie bezpieczeństwa państwa, określanie zagrożeń bezpieczeństwa oraz środków przeciwdziałania im, rozpatrywanie kierunków rozwoju Sił Zbrojnych.

Szczególnie ważną rolę w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego i obrony narodowej spełnia również Rada Ministrów. Stanowi centralny organ władzy wykonawczej kierujący, koordynujący oraz kontrolujący pracę całej administracji rządowej. Na podkreślenie zasługuje konstytucyjne domniemanie właściwości Rady Ministrów w zakresie polityki państwa, polegające na przekazaniu spraw niezastrzeżonych dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego. Zgodnie z treścią art. 146 Konstytucji Rada Ministrów :

• prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną Rzeczypospolitej Polskiej,

• kieruje administracją rządową,

• zapewnia wykonanie ustaw,

• wydaje rozporządzenia,

• koordynuje i kontroluje prace organów administracji rządowej,

• zapewnia bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz porządek publiczny,

• zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa,

• zawiera umowy międzynarodowe wymagające ratyfikacji oraz zatwierdza i wypowiada inne umowy międzynarodowe,

• sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju oraz określa corocznie liczbę obywateli powoływanych do czynnej służby wojskowej.

W zakresie obrony narodowej, na szczególne uwzględnienie zasługuje funkcja administrowania państwem (ujmowana szeroko jako kierowanie aparatem państwa) oraz funkcja rządzenia (polegająca na wytyczaniu kierunkowych zasad polityki państwa w dziedzinie wewnętrznej i zewnętrznej, w tym również podejmowaniu decyzji o znaczeniu strategicznym).

Rada Ministrów sprawuje również ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunków z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi oraz w dziedzinie obronności kraju. Ponadto do zadań Rady Ministrów wykonywanych w ramach zapewniania zewnętrznego bezpieczeństwa państwa i sprawowania ogólnego kierownictwa w dziedzinie obronności kraju należy w szczególności:

1) opracowywanie projektów strategii bezpieczeństwa narodowego,

2) planowanie i realizacja przygotowań obronnych państwa zapewniających jego funkcjonowanie w razie zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa i w czasie wojny, w tym planowanie przedsięwzięć gospodarczo-obronnych oraz zadań wykonywanych na rzecz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i wojsk sojuszniczych,

3) przygotowywanie systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obroną państwa, i organów władzy publicznej do funkcjonowania na stanowiskach kierowania,

4) utrzymywanie stałej gotowości obronnej państwa, wnioskowanie do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o jej podwyższanie w razie zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa i w czasie wojny oraz o jej obniżanie stosownie do zmniejszania stopnia zagrożenia,

5) określanie obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa państwa, w tym obronności, oraz przygotowywanie ich szczególnej ochrony,

6) przygotowanie na potrzeby obronne państwa i utrzymywanie w stałej gotowości jednolitych systemów obserwacji, pomiarów, analiz, prognozowania i powiadamiania,

7) przygotowanie systemu stałych dyżurów na czas zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i wojny,

8) określanie zasad wykorzystania służby zdrowia i infrastruktury technicznej państwa na potrzeby obronne, w tym sposobu zabezpieczania przestrzeni powietrznej i wód terytorialnych w razie zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa i w czasie wojny,

9) zapewnianie funkcjonowania systemu szkolenia obronnego w państwie,

10) prowadzenie kontroli stanu przygotowań obronnych w państwie (art. 6 ust. 1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP).

Tryb realizacji powyższych zadań Rada Ministrów określa w drodze stosownego rozporządzenia precyzując :

1. warunki i tryb planowania i finansowania zadań wykonywanych w ramach przygotowań obronnych państwa realizowanych przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego, sposób ich nakładania oraz właściwość organów w tych sprawach, w tym ujętych w planowaniu operacyjnym i programach obronnych,

2. organizację i tryb przygotowania systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obroną państwa, oraz warunki funkcjonowania organów władzy publicznej na stanowiskach kierowania;

3. stany gotowości obronnej państwa, ich rodzaje, warunki wprowadzania, zadania związane z podwyższaniem gotowości obronnej państwa i tryb ich realizacji, organizację i zadania w zakresie tworzenia systemu stałych dyżurów na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa oraz właściwość organów w tych sprawach;

4. obiekty szczególnie ważne dla bezpieczeństwa i obronności państwa, ich kategorie, a także zadania w zakresie ich szczególnej ochrony oraz właściwość organów w tych sprawach;

5. organizację i warunki przygotowania oraz sposób funkcjonowania systemów obserwacji, pomiarów, analiz, prognozowania i powiadamiania o skażeniach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz właściwość organów w tych sprawach;

6. warunki i sposób przygotowania i wykorzystania transportu morskiego, kolejowego, samochodowego, lotniczego, żeglugi śródlądowej oraz infrastruktury drogowej i kolejowej na potrzeby obronne państwa, a także ich ochrony w czasie wojny oraz właściwość organów w tych sprawach;

7. warunki i sposób przygotowania i wykorzystania systemów łączności na potrzeby obronne państwa oraz właściwość organów w tych sprawach;

8. warunki i sposób przygotowania i wykorzystania publicznej i niepublicznej służby zdrowia na potrzeby obronne państwa oraz właściwość organów w tych sprawach;

9. organizację szkolenia obronnego w państwie, podmioty objęte tym szkoleniem, zadania w zakresie planowania i realizacji szkolenia obronnego oraz właściwość organów w tych sprawach;

10. zakres i sposób prowadzenia przez organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego kontroli realizacji zadań obronnych wykonywanych przez jednostki organizacyjne i przedsiębiorców (art. 6 ust. 2 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP).

Prezentując zadania Rady Ministrów w dziedzinie bezpieczeństwa nie sposób pominąć uprawnień i zadań dotyczących stanów nadzwyczajnych. Wprowadzenie bowiem określonych stanów nadzwyczajnych nie może w praktyce nastąpić bez aktywnego udziału Rady Ministrów. Inicjatywa w tym zakresie należy bowiem do Rady Ministrów, która przedstawiając stosowny wniosek Prezydentowi (w przypadku stany wojennego lub wyjątkowego) powinna określić przyczyny i obszar, na którym ma być wprowadzony stan nadzwyczajny, a także odpowiednie do stopnia i charakteru zagrożenia, rodzaje ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela. Natomiast w przypadku wystąpienia przesłanek wprowadzenia stanu klęski żywiołowej Rada Ministrów może z własnej inicjatywy, lub na wniosek właściwego wojewody wprowadzić stan klęski żywiołowej na obszarze, na którym wystąpiła klęska żywiołowa, a także na obszarze, na którym wystąpiły lub mogą wystąpić skutki tej klęski.

Wprowadzenie stanu nadzwyczajnego powoduje zmianę zasad funkcjonowania organów władzy publicznej poprzez wprowadzenie zasady koncentracji uprawnień w ręku jednego organu. W przypadku stanu wojennego jednoosobowe kierownictwo należy do Prezydenta, który powinien współdziałać z Radą Ministrów, a w czasie stanu wyjątkowego do Prezesa Rady Ministrów - w przypadku wprowadzenia stanu wyjątkowego na obszarze większym niż obszar jednego województwa i właściwego wojewody - w przypadku wprowadzenia stanu wyjątkowego na obszarze lub części obszaru jednego województwa.

Natomiast w okresie obowiązywania rozporządzenia o wprowadzeniu stanu klęski żywiołowej jednoosobowe kierownictwo należy do :

- ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub innego ministra, do zakresu działania którego należy zapobieganie skutkom danej klęski żywiołowej lub ich usuwanie ( w przypadku wątpliwości co do właściwości ministra lub w przypadku gdy właściwych jest kilku ministrów - minister wyznaczony przez Prezesa Rady Ministrów ) - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednego województwa.

• wojewody - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednego powiatu wchodzącego w skład województwa,

• starosty - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednej gminy wchodzącej w skład powiatu,

• wójta (burmistrza, prezydenta miasta) - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono tylko na obszarze gminy.

Rada Ministrów składa się z Prezesa Rady Ministrów i ministrów (w jej skład mogą być także powoływani wiceprezesi). W doktrynie prawa konstytucyjnego wyróżnia się ministrów kierujących działami administracji rządowej (tzw. ministrów resortowych) i ministrów, których zadania wyznacza premier ( tzw. ministrowie „bez teki”). Ponadto w skład Rady Ministrów mogą być powoływani przewodniczący określonych w ustawach komitetów. Spośród poszczególnych ministrów podstawowa rola w zakresie bezpieczeństwa narodowego przypada Ministrowi Obrony Narodowej, którego kompetencje obejmują m.in. :

• kierowanie w czasie pokoju całokształtem działalności Sił Zbrojnych; przygotowywanie założeń obronnych państwa, w tym propozycji dotyczących rozwoju i struktury Sił Zbrojnych;

• realizowanie generalnych założeń, decyzji i wytycznych Rady Ministrów w zakresie obrony państwa;

• sprawowanie, w zakresie powierzonym przez Radę Ministrów, ogólnego nadzoru nad realizacją zadań obronnych przez organy administracji państwowej, instytucje państwowe, samorządy, podmioty gospodarcze itp.;

• sprawowanie ogólnego kierownictwa w sprawach wykonywania powszechnego obowiązku obrony; zawieranie umów międzynarodowych, wynikających z decyzji Rady Ministrów, dotyczących udziału polskich kontyngentów wojskowych w międzynarodowych misjach pokojowych i akcjach humanitarnych oraz ćwiczeń wojskowych prowadzonych wspólnie z innymi państwami lub organizacjami międzynarodowymi.

Dokonując prezentacji konstytucyjnych organów państwa właściwych w sprawach bezpieczeństwa narodowego oraz obrony narodowej zaznaczyć należy, iż ustrojodawca poświęcił tym zagadnieniom wiele uwagi. Na taki stan rzeczy niewątpliwie wpływ miały względy natury historycznej, związane z doświadczeniami Polski w zakresie walki o niepodległość. Niemniej jednak abstrahując od uwarunkowań historycznych, stwierdzić należy, iż w każdych warunkach ustrojowych i geopolitycznych problematyka ta powinna zajmować poczesne miejsce, stanowiąc przedmiot zainteresowania zarówno ustawodawcy jak i przedstawicieli nauki. Od właściwego określenia podstaw ustroju politycznego oraz zasad funkcjonowania aparatu państwa w tej dziedzinie w dużej mierze zależy bowiem pomyślność obywateli oraz ich bezpieczeństwo.

Zob. Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2001r., (sygn. akt S 1/01, OTK 2001/2/35). W przywołanym orzeczeniu Trybunał zasygnalizował fakt występowania luki w prawie polegającej na braku odpowiednich regulacji w zakresie funkcjonowania władz publicznych oraz ograniczania praw i wolności obywatelskich w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń.

Por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 listopada 2003r. (sygn. akt K 37/02, OTK-A 2003/9/96).

Ibidem.

Por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 lipca 2001r. (sygn. akt K 3/01, OTK 2001/5/125).

Zob. W.Skrzydło „Leksykon wiedzy o państwie i konstytucji”, Warszawa 2000, s.6. Podobnie .J.Szreniawski „Prawo administracyjne .Część ogólna”, Lublin 1994, s. 9 i nast.

Niemniej jednak z uwagi na przyjęte założenia redakcyjne przedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie zadań organów określonych w Konstytucji w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego i obrony narodowej.

Por. P.Sarnecki : Komentarz do art. 126 Konstytucji (w:) „Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz do przepisów.”, Kraków 2000.

Zob. R.Mojak: „Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej” (w:) W.Skrzydło (red.) „Polskie prawo. konstytucyjne”, Lublin 2005., s.319 i nast.

Por. Por. Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej, (Dz.U.2002, nr 156, poz. 1301 ze zm.) oraz Ustawa z dnia 21 czerwca 2002r. o stanie wyjątkowym (Dz.U.2002. nr 113, poz. 985).

Por. art. 4a ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej ( t. jedn.Dz.U.04.241.2416 ze zm).

Por. W.Skrzydło (red.) „Polskie prawo ....”, op. cit.., s. 332 i nast.

Ibidem, s. 334.

Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U.2001, nr 62, poz. 558 ze zm.).

Zob. art.2 ustawy z dnia 14 grudnia 1995r. o urzędzie Ministra Obrony Narodowej, Dz.U.96.10.56 ze zm.

1

---