KSZTA TOWANIE SI PA STWA J, Inne


Kształtowanie się państwa jako podmiotu prawa międzynarodowego publicznego.

I. Uwarunkowania i koncepcje powstawania państw .

II. Struktury polityczne państw XX w.

III. Organizacje pośredniczące w wykonywaniu władzy publicznej.

Ad I.

Uwarunkowania i koncepcje państwa:

Państwo to :.suwerenna organizacja terytorialna którą konstytuują:

Państwo ma zasadnicze ( podstawowe ) prawa na arenie międzynarodowej do:

    1. Prawo do istnienia

    2. Prawo do niezawisłości (samodzielność,wolność)

    3. Prawo do rozwoju

    4. Prawo do obrotów

    5. Prawo do czci

ad4). Prawo do obrotów to zdolność do wyrażania polityki handlowej przez państwo. Wyraża się to przez kodeksy i instytucje takie jak Europejski .....????

ad5) Prawo do czci - reguluje Akt Końcowy KBWE; Paryska Karta Nowej Europy z 22.11.1990 r. oraz Karta Narodów Zjednoczonych

Drogi upadku lub powstania państw.

  1. Oderwanie się części terytorium od jakiegoś państwa i utworzenie na tym obszarze nowego suwerennego państwa ( Pakistan,Brazylia)

  2. W wyniku procesu dziejowego, konferencji pokojowych, oraz decyzji administracyjnych ( np. w wyniku rozpadu monarchii Austro-Węgierskiej - Konfederacja Poczdamska uznała Polskę, Węgry,Austrię)

  3. Transformacja:

Rozpad i powstanie nowych suwerennych państw np. ZSRR-transformacja-

WNP. Czechosłowacja-transformacja-Czechy i Słowacja

Czynniki konstytuujące państwo

1.Terytorium.

To obszar geograficzny lub przestrzenna strefa ludzkiej działalności nad którą rozprzestrzenia się suwerenne zwierzchnictwo państwa, wykreślone granicami ustalonymi w drodze bilateralnej lub multilateralnej.

Wg terytorium są państwa małe(do 100 tys km2),średnie (do1mln km2) duże pow.1mlm km2)

2.Ludność.

To ogół osób fizycznych zamieszkujących dane terytorium w stałym związku z państwem.

3.Władza.

Władza w stosunkach międzynarodowych charakteryzuje się dwoma cechami przymiotowymi:

- suwerenność państwa

- przymus państwa( oddziaływanie na ludność w celu kształtowania

porządanych zachowań)

Z cech przymiotowych wyłaniają się organy:

-wykonawcze

-ustawodawcze

-sądownicze

-kontroli

Koncepcje powstania państwa.

1.Teistyczna św. Tomasza z Akwinu:

a)Państwo to wytwór istoty nadprzyrodzonej

b)Cel państwa - dobro wspólne

c)Państwo jest urządzone na zasadach samorządowych doktryn:

- uniwersalizmu cesarski

- uniwersalizmu papieskiego

2.XVII w. Koncepcja umowy społecznej ( Oświecenie, J.J. Rousso, Didero)

Podział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą.

Państwo powstało w wyniku umowy społecznej jaką zawarł suweren ( naród )

z elitą rządzącą.

3.Koncepcja marksistowska ( Engels)

Zakłada że Państwo powstało w drodze ewolucji systemu społ. - gospod. Oraz wspólnoty rodowo-plemiennej. (Po ówczesne czasy po kapitalizm)

W procesie ewolucji ukształtowało się:

-państwo

-jego granice

-wewnętrzna struktura w tym administracja

-elity polityczne

-elity władzy

4.Koncepcja demokratycznego państwa prawa

Oparta jest na :

-wolności

-własności

-bezpieczeństwie

-solidaryźmie

-równości

Państwo narodowe kształtowane jest przez następujące zasady:

-zasadę suwerenności narodu

-podziału władzy

-niezawisłości sądowniczej

-sądownictwa administracyjnego

-samorządu terytorialnego

AdII:

Struktura polityczna państwa (każdego).

Strukturę Państwa wypełniają:

?-partie polityczne

?-grupy interesów

W XX w. Obowiązywały dwie doktryny:

1.Doktryna pluralizmu politycznego - składającego się z:

-pluralizm polityczny

-pluralizm ekonomiczny

-pluralizm społeczny

-pluralizm ideologiczny

2.Doktryna - Monizm polityczny- jeden pogląd w wyniku materializacji tej doktryny powstało :

-państwo autokratyczne

-państwo totalitarne

-gospodarka centralnie zarządzana

W wyniku realizowania się tych dwóch doktryn ukształtowały się w XX w reżimy polityczne :

a)reżim demoktaryczny

b)reżim autokratyczny

c)reżim totalitarny

REŻIM - to faktyczny styl rządzenia, to ogół metod, narzędzi, technik jakimi

dysponują władze, wobec ludności zamieszkującej dane terytorium.

Ad a) reżim demokratyczny porządkują zasady:

-zasada suwerenności narodu

-zasada podziału władzy

-zasada równości wszystkich wobec prawa

-zasada że przymus państwowy jest wyraźnie określony prawem ( wolne

wybory, funkcjonowanie legalnej opozycji, funkcjonowanie instytucji

przedstawicielskich i organizacji pozarządowych)

-zasada decentralizacji władzy państwowej w procesie którym aktywną

rolę odgrywa samorząd terytorialny.

Ad b)reżim autokratywny charakterystyka :

-organy rządowe uznawały się za nadrzędne wobec obywateli

-zasada że przymus państwowy nie był ograniczony prawem więc nastąpił

brak wolnych wyborów, brak legalnej opozycji , brak instytucji

przedstawicielskich

-władza należała do jednostki, grupy i nie była kontrolowana społecznie

Ad 3)reżim tatalitarny charakterystyka

-brak jakichkolwiek podziałów społeczeństwa wobec państwa

-upaństwowienie gospodarki ( totalne)

-totalna indoktrynacja ( szerzenie, wpajanie jakichś przekonań )

społeczeństwa ( prawo społeczeństwa do wybiórczej informacji ).

Ad III).Organizacje pośredniczące w wykonywaniu władzy państwowej.

Układ powszechny:

1.Partie polityczne

2.Grupy nacisku

3.Organizacje społeczne

4.Kościół i związki wyznaniowe

ad1)Partie polityczne

W zakresie organizacji pośrednich-funkcje partii:

-funkcja wyborcza

-funkcja rządzenia

-funkcja mobilizacji społecznej

ad2)Grupy nacisku- w gospodarce rynkowej mogą być :

-grupy kapitałowe

-grupy etniczne- mniejszości narodowe ( Liga Narodów)

-samorząd zawodowy

ad3)Organizacje społeczne :

-fundacje (1983)

-stowarzyszenia(1984)

-pracownicze związki zawodowe(1991)

ad4)Kościół i związki wyznaniowe

-umowa

-deklaracja

-porozumienie

-konkordat-to podstawowe źródło regulujące stosunki państwo-

kościół(28.07.1993r ratyfikowany-23.02.1998)

Temat II

Kształtowanie się państwa polskiego jako podmiou prawa międzynarodowego publicznego.

I. Uwarunkowania przeprowadzenia podziałów administracyjnych państwa.

II. Wpływ polskich podziałów administracyjnych w latach 1919-1990 na

spodmiotowienie Polski na arenie międzynarodowej.

III. Współczesne polskie rozwiązania i polityki prawno-ekonomicznej

w zakresie podziału administracyjnego -wyrażone w ustawie z dnia

24.07.1998r.

AdI

Uwarunkowania przeprowadzenia podziałów adm.

1.Podziałów terytorialnych dokonujemy aby:

-usprawnić zarządzanie państwem

-zbudować jego racjonalne struktury wewnętrzne

-usprawnić funkcjonowanie różnych podmiotów gospodarczych w tym

państwowych i prywatnych

-podziałów dokonujemy przy istniejących i wzajemnie uzupełniających

się czynnikach tj. ludność, terytorium, władza.

-dokonujemy w oparciu o istniejące prawo konstytucyjne

-przy przeprowadzaniu podziałów administracyjnych istotną rolę odgrywa adm państwowa wg. Starościaka : przy podziałach administracyjnych państwo realizuje swoje zadania w następujących formach:

*stanowienie aktów normatywnych (przepisów powszechnie obowiązujących)

*wydawanie aktów administr

*zawieranie umów z innymi podmiotami funkcjonującymi w państwie

*zawieranie porozumień administr

*prowadzenie działalności społ-wychowawczej

*wykonywanie czynności materialno-technicznych

Dokonując podziałów admin pod uwagę bieżemy czynniki:

-natury ekonomicznej(%podziału PKB regionu)

-związane z procesem urbanizacji

-związane z kształtowaniem się struktury sieci osadniczej

-związane z procesem sieci demograficznej

Podziały administracyjne w RP dokonuje się na 3 poziomach:

1.Zasadniczy podział-dokonuje się dla jednostek terenowych mający istotne

znaczenie dla funkcjonowania państwa (województwa, powiaty, gminy)

2.Podziały pomocnicze -tworzy się jednostki pomocnicze względem jednostek

zasadniczego podziału (dzielnice, osiedla, sołectwa),( Związek publiczno-

prawny to państwo i samorząd)

3.Podziały dla celów specjalnych-tworzy się jednostki usprawniające

funkcjonowanie państwa lub jakiejś jego wewnętrzne struktury, dziedziny

(Izby Skarbowe, Kuratoria, itp)

AdII. Podziały administracyjne Państwa Polskiego i ich wpływ na upodmiotowienie Polski na arenie międzynarodowej

Podziały następowały od roku 1919.

Tzw. Okresy periodyzacyjne(powtarzające się) w państwie polskim to:

  1. Lata 1919 - 1921 i skutek prawny do 1939 r.

  2. Lata 1944 - 1950 i skutek prawny do 20.03.1950 r.

  3. Lata 1972 - 1975 i skutek prawny do 1990 r.

  4. Lata 90 -te XX w. ustawa z dnia 24.07.1998 r.

ad1)Konstytucja z kwietnia 1791 r. równała w prawach wszystkich. A z

27.06.1791 roku; :stworzono straż praw, resort administracyjny i

ukształtowały się województwa , dzielnice.

Pierwszy podział administracyjny państwa przeprowadzono w oparciu o ustawy sierpniowe z 1919 r. :

1)ust. z dnia 01.08.1919 r. - na jej podstawie dokonano podziału zaboru

pruskiego na województwo poznańskie i pomorskie

2)ust. z dnia 02.08.1919 r. -utworzono następujące województwa:

warszawskie, łódzkie, kieleckie, lubelskie, białostockie i obszar Warszawy

wydzielony na zasadach województwa

3)ust. z dnia 15.07.1920 r. - utworzono województwo śląskie ( 4.300 km)

4)ust.z dnia 03.12.1920 r. utworzono województwo krakowskie, lwowskie,

tarnopolskie, stanisławowskie,

5)ust.z dnia 04.02.1921 r. utworzono województwo poleskie,

wołyńskie, nowogródzkie

6)ust. z dnia 22.12.1921 r. - utworzono województwo wileńskie

Ten podział administracyjny RP przeprowadzony został w okresie kształtowania się granic RP .Terytorium wynosiło wówczas 388 tys.km2 - żyło 26 mln osób i ukształtował się w następujący podział administracyjny:

-17 województw

-281 powiatów

-ponad 500 miast

-ponad 12578 tys gmin

Ukształtował się polski model administracji, uznany został przez społeczność międzynarodową ( Ligę Narodów , Konferencję Pokojową-Wersal) i zadekretowany został w Konstytucji Polskiej z 1935 roku rozdział X art. 72 i 73.

Ten pierwszy podział obowiązywał do 1939 r.

ad2) Drugi podział -lata 1944-1950

Podstawa prawna to rozwiązania Konstytucji Marcowej i Kwietniowej z 1921 i 1935 roku:

-terytorium RP uległo zmniejszeniu

-obszar RP przesunięto na zachód - 100-120 km

-delimitację(szczegółowe wytyczenie ,określenie granicy państwa)granicy

wyznaczyły bilateralne( dwustronne) porozumienia z Związkiem Radzieckim

26.08.1944 ( Linia Cerzona); granica południowa- układ polsko-czeski a

granica zachodnia Poczdam(08.1945) i Zgorzelec ( 07.1950)

W ich wyniku powstała następująca struktura RP oparta na następujących rozwiązaniach:

1)ust.z 1945 r.-powstało woj. gdańske,rzeszowskie

2)ust.z 1946 r.-woj. olsztyńskie, wrocławskie,szczecińskie

3)ust.1950 r.-opolskie, koszalińskie, zielonogórskie

4)w 1946 r powstało Ministerstwo Ziem Odzyskanych

5)upodmiotowienie RP w latach 50-tych zamknięto ustawą z dnia 05 lutego 1950 roku o dokończeniu podziałów administracyjnych państwa.

Te podziały administracyjne usankcjonowane były w Konstytucji z 19 lutego 1947 r.

ad3)Trzeci podział:

Jest opisany w ustawach:

1)ust.z 20.03.1950 r. o jednolitych Terenowych Organach( czyli o Radach

Narodowych).Ustawą tą zmieniono gromady na gminy ( 12 tys. Gromad

na 2.378 gmin, w tym 378 jednostek wspólnych)

2)ust. z 29.09.1972 r. o utworzeniu gmin

3)ust. z 28.05.1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa.

W oparciu o ten dokument zbudowano 49 województw oraz 2.378 gmin)

AdIII. Wpływ polskich rozwiązań na upodmiotowienie polskich rozwiązań na arenie międzynarodowej - 24.07.1998 r.

  1. Ten podział wymusiły procesy związane z gospodarką rynkową.

  2. Ten podział wymusiła fala innowacji przedsiębiorczości w skali globalnej po wyeliminowaniu barier, granic, czasu, języka

  3. Wymusiła go idea budowy demokratycznego państwa prawa i przyjęcie przez PR rozwiązań proponowanych przez Paryską Kartę Nowej Europy

Według ustawy z dnia 24.07.1998 utworzono :

-16 województw-regionów

-308 powiatów ziemskich

-2489 gmin

Ten podział zawiera aspekt prawny który w układzie międzynarodowym postrzegany jest przez przyjęcie rozwiązań zaproponowanych przez Paryską Kartę Nowej Europy. Ta PKNE proponowała trzy płaszczyzny:

1.demokratyczne państwo prawa, demokratyczne rządy prawa człowieka

2.rozwój gospodarczy i wzięcie odpowiedzialności za ten rozwój

3.partycypowanie w rozwiązywaniu problemów tj. terroryzm, niekontrolowane

procesy migracyjne, ochrona środowiska

Drugi fakt: to przyjęcie prze RP rozwiązań w zakresie jego decentralizacji zawartych w takich dokumentach jak: Europejska Karta Samorządu terytorialnego z 1993 r. i Europejska Karta Samorządów Regionalnych z 1997 r.

Polskie rozwiązania to:

1)Konstytucja z 1990 roku, ustawa o wzajemnych relacjach między władzą

2) 1997 rok - ustawa zasadnicza

3) 08.03.1997 rok - samorządy terytorialne

4) 05.06.1998 rok - samorząd powiatowy

5) 05.06.1998 rok - samorząd wojewódzki

6) 05.06.1998 rok - o organach i zakresie działania administracji ogólnej

Aspekt gospodarczy lub ekonomiczny.

Jego ogniwa to:

1)środowisko naturalne - teren, zainwestowanie kulturalne, Agenda 21

2)aspekt wyrażający nową strukturę osadniczą - składają się tu:

-50 tys. Miejscowości w RP

-11 wielkich aglomeracji

-831 miast w tym 62% populacji Polaków

Aspekt kulturalny:

Ustawowe zbudowanie wspólnot regionalnych Małe Ojczyzny- jesteśmy przygotowani do budowy i kultywowania naszych tradycji w jednoczącej się Europie.

Aspekt strukturalno-historyczny

1)powrót do tradycji ( I Rzeczypospolita- wojew.+powiaty+gminy, ale wojew.

jako regiony). Z konstytucji wypływa model dualistyczny:

-jeden - to państwo które ma prawo do stanowienia prawa

-drugi - to samorząd terytorialny

2)ukształtowały się nowe jednostki podziału administrac. Które są zarazem

strukturami samorządu terytorialnego

3)ukształtowała się administracja publiczna . Jej ogniwa to

-administracja rządowa( prezydent, premier, RM)

-administracja samorządu terytorialnego ( wojew. powiat, gmina)

Rola instytucji politycznych i prawnych w procesach integracji na przykładzie Unii Europejskiej.

I. Przesłanki i warunki integracji instytucjonalnej.

II. Uwarunkowania współczesnej integracji w ramach UE.

III. Integracja Polski z Unią Europejską.

Ad I. Problem integracji europejskiej pojawił się w XIII w. gdy szerzyły się doktryny:

  1. Uniwersalizm cesarski

  2. Uniwersalizm papieski

W XV w. proces integracji przypisywano Jerzego IV - Hustyty z Czech - króla Pabiegrodu. Zauważył on. Że integracja europejska powinna przebiegać

w dwóch płaszczynach:

1. Ideologiczna - tu dominuje chrześcijaństwo - na tym podłożu powinna się

ona dokonywać

2. Integracja celowa - pod kątem zadań miała doprowadzić do stworzenia

silnego państwa aby dać odpór nawałnicy tureckiej.

W XVIII w. integracja europejska miała charakter inny, bo postrzegano ją

w kategoriach społecznych. Integracja następowała w strukturach narodów.

A celem integracji miało być niepodległe państwo w tym Rzeczypospolita Polska.

Wartości które ją potęgowały:

-wolność

-równość

-braterstwo

Cel: utworzenie państwa wielonarodowościowego na czele z wybieranym

królem.

Koniec XIX i XX w- pojawia się koncepcja ku jednoczeniu w kategoriach:

-politycznych

-gospodarczych

-decentralizacyjnych

1.Pierwsza instytucja która dała metodologię rozwiązania do budowania wspólnej Europy to Paryż 1951 rok i Europejska Wspólnota Węgla i Stali.

Koncepcje:

  1. integracja powinna być przeprowadzona przez pełnonarodową instytucję

  2. zakładała, że to ponadnarodowa instytucja powinna posiadać taką samą moc prawną

  3. wszystkie państwa członkowskie posiadają taką samą moc prawną

2.Traktat Rzymski -1957 rok - powstaje EWG i EW Euro-atomowa.

Podstawą integracji byłą problemy ogólne wygenerowane przez EWG:

  1. współpraca gospodarcza podnosząca rozwój państw ( gospodarczo )?

  2. poszanowanie podstawowych praw człowieka

Kto to miał zrobić? - Nowe państwo europejskie w następującej strukturze:

  1. Rząd

  2. Parlament europejski

  3. Wymiar sprawiedliwości

(czyli władza wg Monteskiusza : wykonawcza, ustawodawcza i sądownicza)

Jednolity akt europejski - 1987 rok( 1985 rok Mediolan )

Mówił że:

  1. Podstawą integracji jest polityka zagraniczna

  2. Rząd, parlament, wymiar sprawiedliwości powinny być ponadnarodowe

  3. wspólny rynek walutowy

3.Najnowszy model prawno-organizacyjny odnajdujemy w układzie z Mastricht (uchwalony w 1992 roku; obowiązywał od 01.11.1993 roku)

Podstawą integracji jest tutaj:

  1. Wyróżnik polityczny:

  1. Wyróżniki przedmiotowe:

4.Rozwinięciem Układu z Mastricht jest Traktat Amsterdamski -( październik 1997 roku). Płaszczyzny integracji przebiegały przez:

    1. wolność

    2. bezpieczeństwo

    3. podstawy prawa i wolności człowieka

    4. międzynarodowa konsolidacja w zakresie eliminowania zmniejszenia uciążliwości wynikających z problemów globalnych.

Cele integracji to:

  1. wdrożenie postępu technicznego i technologicznego

  2. zapewnienie państwom europejskim wielkiej skali produkcji w kontekście zerwania umownego podziału ściśle na:

  1. zapewnienie dla produktów europejskich zewnętrznych rynków zbytu

W procesach integracyjnych wyróżniamy dwa typy przesłanek:

1. Przesłanki polityczne - odnosimy je do podstaw ustrojowych państwa oraz

do wspólnych celów polityki zagranicznej

2. Przesłanki społeczno-ekonomiczne:

5.Paryska Karta Nowej Europy proponuje integrację w trzech

płaszczyznach:

1.Pierwsza:

      1. demokratyczne państwa

      2. demokratyczne rządy

      3. podstawowe prawa człowieka

2.Druga płaszczyzna:

rozwój gospodarczy i branie odpowiedzialności za niego

3.Trzecia płaszczyzna futorologiczna:

przewiduje problemy z jakimi przyjdzie się zmierzyć

Ad II: Integracja europejska.

Nowoczesne pojęcia procesu integracyjnego odnajdujemy w układzie

z Mastricht - 1993 r.

Unia Europejska nie jest państwem - jest wspólnotą międzypaństwową tzn. że nie jest przedmiotem niepierwotnym a pochodnym prawa międzynarodowego publicznego.

Układy bilateralne ( dwustronne ) i multilateralne ( wielostronne ) zawierane między państwami członkami, traktują UE jako osobę prawną która ma prawo:

1.Płaszczyzna polityczna integracji to zbudowanie wewnętrznej wspólnoty -

jednego państwa opartego na założeniach demokratycznego państwa prawa.

2.Płaszczyzna polityczno-zagraniczna - jej zadania to:

a) pełna integracja terytorialna i polityczna UE i każdego z jej członków.

Przeszkodzić jej może:

b) stabilność ekonomiczno-gospodarcza - Europejski Obszar Gospodarczy.

Przeszkody:

3.Budowanie trwałej bazy ekologicznej

4.Budowanie ustroju demokratycznego, bezpiecznego, socjalnego tożsamości

kulturalnej i politycznej UE i jej członków.

Przeszkody:

Płaszczyzna wspólnoty gospodarczej to Europejski Obszar Gospodarczy.

Porządkują ją cztery zasady ( wolności ) gospodarcze:

1.Swobodny przepływ:

2.Wspólne zasady konkurencji: w relacjach wewnętrznych i relacjach UE-

państwo członkowskie.

3.Wspólne badania naukowe usprawniające funkcjonowanie struktury państw

oraz sposób gospodarowania.

4.Wolność - to realizacja wspólnych polityk społecznych ( to: bezpieczny

transport, handel ).

Integracja edukacyjna budowana jest na przesłankach:

1.Przyspieszenie procesu budowy społeczeństwa informatycznego opartego o wiedzę po przezwyciężeniu następujących barier:

„Biała Księga Komisji Europy „ - 1995 rok.

„Raport Jacka DeLoisa” - 1996 rok.

Zbudowanie ogólnoeuropejskiej społeczności na poziomie szkoły średniej.

PWO - podstawy wykształcenia ogólnego ( pisanie+czytanie+rachowanie)

++++

umiejętności komunikowania się (2 języki + obsługa komputera i internetu)

czyli : poszukiwanie + kodowanie + przetwarzanie

KOMUNIKACJA NA PŁASZCZYŹNIE UE

Rozwiązania przyszłościowe:

Edukacja społeczno-informatyczna:

1.Kształcenie dla wiedzy -

wiedza teoretyczna jest nośnikiem myśli naukowo-technicznej.

Opisuje postęp cywilizacji.

2.Kształcenie dla umiejętności -

nadawanie wiedzy utylitarnego czyli praktycznego wymiaru.

3.Kształcenie dla odnajdywania siebie w otaczającej rzeczywistości.

4.Kształcenie dla tolerancji i zrozumienia innych.

Płaszczyzna bezpieczeństwa i eliminowanie zagrożeń :

1.Pochodne??? budowania strefy ekologicznej

2.Pochodne budowania zmian klimatycznych

3.Zespoły zajmujące się zagrożeniami kryzysowymi.

Dokument unifikujący :

Kodeks Postępowania w Polityczno - Militarnych Aspektach Bezpieczeństwa opracowany w grudniu 1994 roku - obowiązuje od stycznia 1995 roku.

Kodeks PwPMAB - klasyfikacja zagrożeń dla bezpieczeństwa:

-terroryzm

-wspólna akcja humanitarna eliminująca konflikty lokalne

-zwykłych rozwiązaniach KBWE czyli w Akcie Helsińskim z 1995 roku

( porządkowane przez 10 zasad + 3 „koszyki”).

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
POLITYKA FISKALNA PA STWA , Inne
POLITYKA FISKALNA PA STWA , Inne
18 kszta towanie siŕ ortografii w dobie nowopolskiej TAK
17, 18 kszta towanie siŕ ortografii skrˇt
KSZTA TOWANIE WIZERUNKU PRZ, Inne
II. Zarys historycznego kszta towania sie Chin wspo czesnych, współczesne Chiny - Artur Wysocki
Konstytucyjne organy pa stwa w sprawach bezpiecze stwa, Wydziały, Administracja
Bezpiecze stwo Pa stwa. Rozdzia Bezpieczenstwo wewn trzne i jego uwarunkowania, Bezpieczeństwo Naro
Kszta towanie masy mi niowej, Ćwiczenia na Siłownie
STOSUNKI KO CI PA STWO W , Inne
tr jstopniowy podzia é pa ästwa
Kszta towanie, Fizjoterapia, Dydaktyka
OG LNE ZASADY BUD ETU PA ST, Inne
[060521] Gra yna Romik - kszta towanie postaw ekol, Przedszkole, ekologia
PRZEDSI BIORSTWA PA STWOWE , Inne
pa+ästwa?+éka+äskie

więcej podobnych podstron