.OCHRONA ZDROWIA
.OCHRONA ZDROWIA
W POLITYCE
W POLITYCE
SPOŁECZNEJ.
SPOŁECZNEJ.
Na podstawie : „Polityka Społeczna”
Na podstawie : „Polityka Społeczna”
Podręcznik akademicki. G. Firlit Fesnak,
Podręcznik akademicki. G. Firlit Fesnak,
M. Szylko-Skoczny.
M. Szylko-Skoczny.
(rozdział 13)
(rozdział 13)
KATARZYNA BARTOSZEK
KATARZYNA BARTOSZEK
JUSTYNA DMITRUK
JUSTYNA DMITRUK
KATARZYNA KAŁUZIŃSKA
KATARZYNA KAŁUZIŃSKA
SPIS TREŚCI:
SPIS TREŚCI:
1.
1.
Wstęp: indywidualna i społeczna wartość zdrowia.
Wstęp: indywidualna i społeczna wartość zdrowia.
2.
2.
Ochrona zdrowia.
Ochrona zdrowia.
3.
3.
Charakterystyka zdrowia społecznego w Polsce.
Charakterystyka zdrowia społecznego w Polsce.
4.
4.
Wpływ ochrony zdrowia na nasze zdrowie.
Wpływ ochrony zdrowia na nasze zdrowie.
5.
5.
Definicje zdrowia : negatywne, funkcjonalne, wg modelu
Definicje zdrowia : negatywne, funkcjonalne, wg modelu
biomedycznego, WHO)
biomedycznego, WHO)
6.
6.
Zdrowie publiczne.
Zdrowie publiczne.
7.
7.
System ochrony zdrowia WHO 2000r.
System ochrony zdrowia WHO 2000r.
8.
8.
Wartości nadrzędne systemu ochrony zdrowia.
Wartości nadrzędne systemu ochrony zdrowia.
9.
9.
Wartości instrumentalne.
Wartości instrumentalne.
10.
10.
Cele systemu ochrony zdrowia.
Cele systemu ochrony zdrowia.
11.
11.
Państwo Demokratyczne, a ochrona zdrowia.
Państwo Demokratyczne, a ochrona zdrowia.
12.
12.
Finansowanie usług i procedur medycznych.
Finansowanie usług i procedur medycznych.
13.
13.
Dostępność.
Dostępność.
14.
14.
Uwarunkowania stanu zdrowia.
Uwarunkowania stanu zdrowia.
15.
15.
Czynniki zdrowia wg WHO.
Czynniki zdrowia wg WHO.
16.
16.
Potrzeby zdrowotne, a wiek.
Potrzeby zdrowotne, a wiek.
17.
17.
Sposoby pomiaru zdrowia.
Sposoby pomiaru zdrowia.
18.
18.
Polityka ochrony zdrowia.
Polityka ochrony zdrowia.
19.
19.
Cele opieki zdrowotnej.
Cele opieki zdrowotnej.
20.
20.
Polityki zdrowotne i czynniki warunkujące politykę zdrowotną.
Polityki zdrowotne i czynniki warunkujące politykę zdrowotną.
21.
21.
Cele polityki zdrowotnej.
Cele polityki zdrowotnej.
22.
22.
Modele systemu ochrony zdrowia.
Modele systemu ochrony zdrowia.
23.
23.
Promocja zdrowia. Proces reformowania systemu ochrony zdrowia w
Promocja zdrowia. Proces reformowania systemu ochrony zdrowia w
Polsce.
Polsce.
24.
24.
Podsumowanie.
Podsumowanie.
25.
25.
Drobiazgi informacyjne.
Drobiazgi informacyjne.
26.
26.
PYTANIA EGZAMINACYJNE.
PYTANIA EGZAMINACYJNE.
WSTĘP:
WSTĘP:
ZDROWIE TO:
ZDROWIE TO:
wartość indywidualna
wartość indywidualna
, bo jest czynnikiem, który warunkuje
, bo jest czynnikiem, który warunkuje
odpowiednią jakość życia, możliwość realizacji zadań, pełnienia
odpowiednią jakość życia, możliwość realizacji zadań, pełnienia
ról, określa funkcjonowanie jednostek i rodzin;
ról, określa funkcjonowanie jednostek i rodzin;
wartość społeczna
wartość społeczna
, bo jeśli stan zdrowia jednostki jest zły, to nie
, bo jeśli stan zdrowia jednostki jest zły, to nie
może odgrywać oczekiwanych od niej ról, nie może nawiązać
może odgrywać oczekiwanych od niej ról, nie może nawiązać
więzi społecznych, zrywa więzi istniejące, co w efekcie prowadzi
więzi społecznych, zrywa więzi istniejące, co w efekcie prowadzi
do odrzucenia i
do odrzucenia i
wykluczenia.
wykluczenia.
„
„
Jedno z podstawowych praw każdego człowieka oraz
Jedno z podstawowych praw każdego człowieka oraz
bogactwem społeczeństwa. (
bogactwem społeczeństwa. (
Narodowy program
Narodowy program
zdrowia; str.10)
zdrowia; str.10)
OCHRONA ZDROWIA:
OCHRONA ZDROWIA:
Jedna z dziedzin zabezpieczenia społecznego;
Jedna z dziedzin zabezpieczenia społecznego;
Dostęp do świadczeń medycznych
Dostęp do świadczeń medycznych
to element, który kształtuje poczucie
to element, który kształtuje poczucie
bezpieczeństwa socjalnego obywateli;
bezpieczeństwa socjalnego obywateli;
Brak zdrowia, choroba to główne przyczyny
Brak zdrowia, choroba to główne przyczyny
niepełnosprawności, a ta z kolei powoduje
niepełnosprawności, a ta z kolei powoduje
gorsze funkcjonowanie w wymiarze
gorsze funkcjonowanie w wymiarze
jednostkowym
jednostkowym
i społecznym oraz niewykorzystanie potencjału
i społecznym oraz niewykorzystanie potencjału
ludzkiego w rozwoju społeczeństwa;
ludzkiego w rozwoju społeczeństwa;
CHARAKTERYSTYKA
CHARAKTERYSTYKA
ZDROWIA SPOŁECZNEGO
ZDROWIA SPOŁECZNEGO
W POLSCE:
W POLSCE:
1.
1.
Niezadowalający stan zdrowia
Niezadowalający stan zdrowia
populacji.
populacji.
2.
2.
Niedostatek środków
Niedostatek środków
publicznych
publicznych
na ochronę zdrowia.
na ochronę zdrowia.
3.
3.
Ograniczony dostęp do usług
Ograniczony dostęp do usług
medycznych.
medycznych.
CZY OCHRONA ZDROWIA
CZY OCHRONA ZDROWIA
MA DUŻY WPŁYW NA
MA DUŻY WPŁYW NA
NASZE ZDROWIE?
NASZE ZDROWIE?
Marc Lalonde
Marc Lalonde
, minister zdrowa Kanady
, minister zdrowa Kanady
zaproponował schemat „pól zdrowia”,
zaproponował schemat „pól zdrowia”,
w którym wyróżnił 4 podstawowe grupy
w którym wyróżnił 4 podstawowe grupy
czynników, wpływających na zdrowie:
czynników, wpływających na zdrowie:
1.Styl życia
1.Styl życia
(ok.
(ok.
50%
50%
„udziału”)
„udziału”)
2.Środowisko
2.Środowisko
(ok. 20%)
(ok. 20%)
3.Czynniki genetyczne
3.Czynniki genetyczne
(ok. 20%)
(ok. 20%)
4.Organizacja opieki medycznej
4.Organizacja opieki medycznej
(OCHRONA ZDROWIA)
(OCHRONA ZDROWIA)
(ok.
(ok.
10%
10%
)
)
Polacy żyją dłużej
Polacy żyją dłużej
(tendencja wzrostowa)
(tendencja wzrostowa)
+
spadek współczynnika umieralności niemowląt
spadek współczynnika umieralności niemowląt
≠
≠
wg Narodowego Spisu Powszechnego z 2002r.
wg Narodowego Spisu Powszechnego z 2002r.
Wynika, że niepełnosprawni w populacji
Wynika, że niepełnosprawni w populacji
mają 14 proc. udział, a stan zdrowia
mają 14 proc. udział, a stan zdrowia
Polaków jest daleki od zadowalającego.
Polaków jest daleki od zadowalającego.
DEFINICJE ZDROWIA:
DEFINICJE ZDROWIA:
a)
a)
NEGATYWNE:
NEGATYWNE:
koncentrują się
koncentrują się
na braku zdrowia;
na braku zdrowia;
np.
np. „Zdrowie to wolność od fizycznej
choroby lub bólu”.
b)
b)
FUNKCJONALNE:
FUNKCJONALNE:
koncentrują się
koncentrują się
na zdolności jednostki do pełnienia ról
na zdolności jednostki do pełnienia ról
społecznych;
społecznych;
np.
np. „…zdrowie jest stanem
optymalnej zdolności do
wykonywania cenionych zadań”.
DEFINICJE ZDROWIA c.
DEFINICJE ZDROWIA c.
d
d
c)
c)
MODEL BIOMEDYCZNY :
MODEL BIOMEDYCZNY :
„Choroba
„Choroba
jest identyfikowana z jedną z
jest identyfikowana z jedną z
pozycji wpisanych do
pozycji wpisanych do
Międzynarodowej Klasyfikacji
Międzynarodowej Klasyfikacji
Chorób”.
Chorób”.
osoba zdrowa to taka,
osoba zdrowa to taka,
u której nie stwierdza się żadnej z
u której nie stwierdza się żadnej z
jednostek chorobowych
jednostek chorobowych
wymienionych w tym dokumencie
wymienionych w tym dokumencie
.
.
ZDROWIE wg WHO
ZDROWIE wg WHO
(Światowej Organizacji
(Światowej Organizacji
Zdrowia)
Zdrowia)
to:
to:
„
„
stan zupełnej pomyślności
stan zupełnej pomyślności
fizycznej, psychicznej i
fizycznej, psychicznej i
społecznej, a nie jedynie brak
społecznej, a nie jedynie brak
choroby lub ułomności”. (Dz.U. z
choroby lub ułomności”. (Dz.U. z
1948r.)
1948r.)
*ZDROWIE PUBLICZNE:
*ZDROWIE PUBLICZNE:
„
„
nauka i sztuka zapobiegania chorobom i przedłużania życia
nauka i sztuka zapobiegania chorobom i przedłużania życia
a także zorganizowany wysiłek społeczności, nakierowany na:
a także zorganizowany wysiłek społeczności, nakierowany na:
a)
a)
Kontrolę stanu sanitarnego środowiska;
Kontrolę stanu sanitarnego środowiska;
b)
b)
Kontrolę chorób zakaźnych;
Kontrolę chorób zakaźnych;
c)
c)
Uczenie jednostek zasad higieny osobistej;
Uczenie jednostek zasad higieny osobistej;
d)
d)
Organizowanie usług medycznych i pielęgniarskich,
Organizowanie usług medycznych i pielęgniarskich,
zapewniających wczesną diagnozę i świadczenia
zapewniających wczesną diagnozę i świadczenia
zapobiegawcze;
zapobiegawcze;
e)
e)
Rozwój mechanizmu społecznego zapewniającego każdemu
Rozwój mechanizmu społecznego zapewniającego każdemu
osiągnięcie poziomu życia właściwego dla utrzymania
osiągnięcie poziomu życia właściwego dla utrzymania
zdrowia;
zdrowia;
Właściwe organizowanie tego wysiłku społeczności tworzy
Właściwe organizowanie tego wysiłku społeczności tworzy
warunki umożliwiające każdemu obywatelowi realizację jego
warunki umożliwiające każdemu obywatelowi realizację jego
przyrodzonego prawa do zdrowia i długiego życia. „
przyrodzonego prawa do zdrowia i długiego życia. „
SYSTEM OCHRONY
SYSTEM OCHRONY
ZDROWIA (SYSTEM
ZDROWIA (SYSTEM
ZDROWOTNY) wg WHO z
ZDROWOTNY) wg WHO z
2000r.
2000r.
„
„
[…] systemy zdrowotne
[…] systemy zdrowotne
obejmują […] wszystkie
obejmują […] wszystkie
organizacje, instytucje
organizacje, instytucje
i zasoby, które są
i zasoby, które są
przeznaczone na
przeznaczone na
działania zdrowotne”.
działania zdrowotne”.
WARTOŚCI NADRZĘDNE
WARTOŚCI NADRZĘDNE
SYSTEMU OCHRONY
SYSTEMU OCHRONY
ZDROWIA:
ZDROWIA:
-
Sprawiedliwy dostęp do usług
Sprawiedliwy dostęp do usług
medycznych;
medycznych;
-
Odpowiednia jakość świadczeń;
Odpowiednia jakość świadczeń;
-
Szacunek dla pacjenta;
Szacunek dla pacjenta;
-
Efektywność systemu;
Efektywność systemu;
WARTOŚCI
WARTOŚCI
INSTRUMENTALNE SYSTEMU
INSTRUMENTALNE SYSTEMU
OCHRONY ZDROWIA:
OCHRONY ZDROWIA:
-
Osobista odpowiedzialność za własne zdrowie;
Osobista odpowiedzialność za własne zdrowie;
-
Suwerenność nabywców usług medycznych;
Suwerenność nabywców usług medycznych;
-
Osobiste bezpieczeństwo;
Osobiste bezpieczeństwo;
-
Solidarność społeczna w zapewnieniu dostępu
Solidarność społeczna w zapewnieniu dostępu
do usług;
do usług;
-
Ochrona interesów społecznych;
Ochrona interesów społecznych;
-
Autonomia personelu medycznego;
Autonomia personelu medycznego;
CELE SYSTEMU
CELE SYSTEMU
OCHORNY ZDROWIA:
OCHORNY ZDROWIA:
A)
A)
GŁÓWNE ( szczegółowe):
GŁÓWNE ( szczegółowe):
1.
1.
Organizowanie, produkowanie
Organizowanie, produkowanie
i udzielanie świadczeń zdrowotnych tym,
i udzielanie świadczeń zdrowotnych tym,
którzy tych świadczeń potrzebują.
którzy tych świadczeń potrzebują.
2.
2.
Używanie dostępnych zasobów, wiedzy
Używanie dostępnych zasobów, wiedzy
i technologii po to, aby zapobiegać
i technologii po to, aby zapobiegać
i przynosić ulgę w chorobie,
i przynosić ulgę w chorobie,
niesprawności cierpieniu w zakresie
niesprawności cierpieniu w zakresie
możliwym w istniejących warunkach.
możliwym w istniejących warunkach.
CELE SZCZEGÓŁOWE
CELE SZCZEGÓŁOWE
SYSTEMU OCHRONY
SYSTEMU OCHRONY
ZDROWIA:
ZDROWIA:
1.
1.
Tworzenie warunków sprzyjających zdrowiu.
Tworzenie warunków sprzyjających zdrowiu.
2.
2.
Wzmacnianie prozdrowotnych inicjatyw społecznych.
Wzmacnianie prozdrowotnych inicjatyw społecznych.
3.
3.
Rozwijanie indywidualnych umiejętności zachowania
Rozwijanie indywidualnych umiejętności zachowania
i wzmacniania zdrowia.
i wzmacniania zdrowia.
4.
4.
Intensyfikacja działań służby zdrowia
Intensyfikacja działań służby zdrowia
na rzecz promocji zdrowia i profilaktyki zdrowotnej.
na rzecz promocji zdrowia i profilaktyki zdrowotnej.
5.
5.
Dostęp do usług medycznych, ogólnych i specjalistycznych,
Dostęp do usług medycznych, ogólnych i specjalistycznych,
ambulatoryjnych i zakładowych, finansowanych przynajmniej na
ambulatoryjnych i zakładowych, finansowanych przynajmniej na
poziomie podstawowym, świadczonych blisko miejsca
poziomie podstawowym, świadczonych blisko miejsca
zamieszkania.
zamieszkania.
6.
6.
Odpłatność za usługi wykraczające ponad poziom podstawowy
Odpłatność za usługi wykraczające ponad poziom podstawowy
powinna mieścić się w zakresie finansowych możliwości pacjentów.
powinna mieścić się w zakresie finansowych możliwości pacjentów.
PAŃSTWO
PAŃSTWO
DEMOKRATYCZNE
DEMOKRATYCZNE
A OCHRONA ZDROWIA:
A OCHRONA ZDROWIA:
Obywatele powinni być jednakowo traktowani
Obywatele powinni być jednakowo traktowani
w systemie zdrowotnym;
w systemie zdrowotnym;
Swoboda wyboru producenta świadczeń medycznych, podstawowych
Swoboda wyboru producenta świadczeń medycznych, podstawowych
i specjalistycznych przez obywateli;
i specjalistycznych przez obywateli;
Zapewnienie przez państwo :
Zapewnienie przez państwo :
-
Efektywności makroekonomicznej
Efektywności makroekonomicznej
(chodzi o to, aby na usługi medyczne
(chodzi o to, aby na usługi medyczne
przeznaczyć taką wielkość środków PKB, która umożliwi zaspokajanie potrzeb
przeznaczyć taką wielkość środków PKB, która umożliwi zaspokajanie potrzeb
zdrowotnych, nie naruszając przy tym równowagi ekonomicznej)
zdrowotnych, nie naruszając przy tym równowagi ekonomicznej)
-
Efektywności mikroekonomicznej
Efektywności mikroekonomicznej
(chodzi o to, aby uzyskiwać najlepsze efekty
(chodzi o to, aby uzyskiwać najlepsze efekty
zdrowotne i zadowolenia konsumentów usług przy możliwie niskich kosztach);
zdrowotne i zadowolenia konsumentów usług przy możliwie niskich kosztach);
Państwo powinno zapewnić kształcenie kadr medycznych, ogólnych
Państwo powinno zapewnić kształcenie kadr medycznych, ogólnych
i specjalistycznych,
i specjalistycznych,
a także kadr przygotowanych do zarządzania sektorem ochrony zdrowia;
a także kadr przygotowanych do zarządzania sektorem ochrony zdrowia;
Państwo odpowiada za zdrowie publiczne, wspiera system zdrowotny
Państwo odpowiada za zdrowie publiczne, wspiera system zdrowotny
na poziomie lokalnym.
na poziomie lokalnym.
FINANSOWANIE USŁUG
FINANSOWANIE USŁUG
I PROCEDUR
I PROCEDUR
MEDYCZNYCH:
MEDYCZNYCH:
Zgodnie z
Zgodnie z
Ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej
Ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych
finansowanych
ze środków publicznych
ze środków publicznych
(art.. 11)
(art.. 11)
,
,
(Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.)
(Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.)
z budżetu Ministra Zdrowia są finansowane m.in.
z budżetu Ministra Zdrowia są finansowane m.in.
wysokospecjalistyczne, a zatem szczególnie
wysokospecjalistyczne, a zatem szczególnie
kosztowne procedury medyczne, których koszty
kosztowne procedury medyczne, których koszty
trudno byłoby pokryć
trudno byłoby pokryć
z funduszu składkowego.
z funduszu składkowego.
Bezpośrednia odpowiedzialność za finansowanie usług
Bezpośrednia odpowiedzialność za finansowanie usług
medycznych, zarówno podstawowych jak i
medycznych, zarówno podstawowych jak i
specjalistycznych spoczywa na Funduszu.
specjalistycznych spoczywa na Funduszu.
Dostępność-
Dostępność-
ważna
ważna
cecha systemu
cecha systemu
zdrowotnego.
zdrowotnego.
POLEGA NA DOSTOSOWANIU:
POLEGA NA DOSTOSOWANIU:
•
Wielkości oraz struktury zasobów do wielkości oraz struktury potrzeb
Wielkości oraz struktury zasobów do wielkości oraz struktury potrzeb
populacji;
populacji;
•
Sposobu organizacji procesu udostępniania usług medycznych
Sposobu organizacji procesu udostępniania usług medycznych
do możliwości korzystania pacjentów z tych usług;
do możliwości korzystania pacjentów z tych usług;
•
Kosztów usług medycznych do zdolności wnoszenia opłat przez
Kosztów usług medycznych do zdolności wnoszenia opłat przez
pacjentów;
pacjentów;
•
Rozmieszczenia przestrzennego do skali
Rozmieszczenia przestrzennego do skali
oraz struktury potrzeb;
oraz struktury potrzeb;
•
Oczekiwań pacjentów wobec
Oczekiwań pacjentów wobec
podmiotów świadczących usługi
podmiotów świadczących usługi
i stopnia spełnienia tych oczekiwań
i stopnia spełnienia tych oczekiwań
UWARUNKOWANIA
UWARUNKOWANIA
STANU ZDROWIA
STANU ZDROWIA
Stan zdrowia zarówno jednostek jak i populacji charakteryzuje
Stan zdrowia zarówno jednostek jak i populacji charakteryzuje
się
się
zróżnicowaniem
zróżnicowaniem
. Zależy od czynników obiektywnych
. Zależy od czynników obiektywnych
(niezależnych od woli i zachowania jednostek) jak i
(niezależnych od woli i zachowania jednostek) jak i
subiektywnych (na które jednostka ma wpływ).
subiektywnych (na które jednostka ma wpływ).
Na uwarunkowania stanu zdrowia można spojrzeć z punktu
Na uwarunkowania stanu zdrowia można spojrzeć z punktu
widzenia
widzenia
zdrowia indywidualnego
zdrowia indywidualnego
i
i
zdrowia populacji
zdrowia populacji
.
.
→
→
aspekt
aspekt
indywidualny
indywidualny
dzieli uwarunkowania zdrowia na:
dzieli uwarunkowania zdrowia na:
genetyczne (zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia
genetyczne (zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia
zagrożeń, wpływ czynników genetycznych szacuje się na
zagrożeń, wpływ czynników genetycznych szacuje się na
10-15%)
10-15%)
ekologiczne (wpływ środowiska przyrodniczego 11-14%)
ekologiczne (wpływ środowiska przyrodniczego 11-14%)
psychospołeczne (stosunki społeczne, skala zagrożeń
psychospołeczne (stosunki społeczne, skala zagrożeń
7-10%)
7-10%)
osobniczo-zależne (związane ze stylem życia 34-50%)
osobniczo-zależne (związane ze stylem życia 34-50%)
zależne od poziomu opieki zdrowotnej (w ujęciu
zależne od poziomu opieki zdrowotnej (w ujęciu
ilościowym i jakościowym 7-10%)
ilościowym i jakościowym 7-10%)
→
→
na aspekt
na aspekt
zdrowia populacji
zdrowia populacji
składają się
składają się
następujące czynniki:
następujące czynniki:
demograficzne (struktura populacji wg płci i wieku)
demograficzne (struktura populacji wg płci i wieku)
biologiczne (zarówno dotyczące indywidualnych
biologiczne (zarówno dotyczące indywidualnych
uwarunkowań genetycznych, jak i związane z
uwarunkowań genetycznych, jak i związane z
warunkami środowiska przyrodniczego)
warunkami środowiska przyrodniczego)
warunki fizyczne
warunki fizyczne
warunki społeczno-gospodarcze
warunki społeczno-gospodarcze
polityczne i kulturowe
polityczne i kulturowe
funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej
funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej
WHO
WHO
uznaje, że zdrowie populacji zależy od wielu
uznaje, że zdrowie populacji zależy od wielu
czynników, takich jak:
czynników, takich jak:
„
„
korzystanie z praw i swobód obywatelskich,
korzystanie z praw i swobód obywatelskich,
zatrudnienie
zatrudnienie
i warunki pracy, warunki mieszkaniowe, kondycja
i warunki pracy, warunki mieszkaniowe, kondycja
psychofizyczna stosowna do płci i wieku,
psychofizyczna stosowna do płci i wieku,
wykształcenie, zaopatrzenie w żywność i odpowiedni
wykształcenie, zaopatrzenie w żywność i odpowiedni
stan odżywienia, poczucie bezpieczeństwa,
stan odżywienia, poczucie bezpieczeństwa,
możliwość oszczędzania, komunikacja i łączność z
możliwość oszczędzania, komunikacja i łączność z
innymi ludźmi, możliwość wypoczynku, regeneracji
innymi ludźmi, możliwość wypoczynku, regeneracji
sił i rozrywki oraz dostępność odpowiedniej
sił i rozrywki oraz dostępność odpowiedniej
odzieży”.
odzieży”.
Potrzeby zdrowotne są zróżnicowane także
Potrzeby zdrowotne są zróżnicowane także
ze względu na wiek.
ze względu na wiek.
-
zwiększone zapotrzebowanie na usługi medyczne
zwiększone zapotrzebowanie na usługi medyczne
występuje we wczesnym dzieciństwie, w przypadku
występuje we wczesnym dzieciństwie, w przypadku
noworodków jest ono szczególnie duże ze względu
noworodków jest ono szczególnie duże ze względu
na wrodzone lub nabyte wady rozwojowe, infekcje,
na wrodzone lub nabyte wady rozwojowe, infekcje,
zatrucia pokarmowe
zatrucia pokarmowe
-
dzieci i młodzież są szczególnie narażone na urazy
dzieci i młodzież są szczególnie narażone na urazy
i wypadki (do 80%)
i wypadki (do 80%)
-
w fazie dojrzałości zapotrzebowanie na usługi
w fazie dojrzałości zapotrzebowanie na usługi
zdrowotne zmniejsza się, największym zagrożeniem
zdrowotne zmniejsza się, największym zagrożeniem
są tzw. choroby cywilizacyjne (układ krążenia,
są tzw. choroby cywilizacyjne (układ krążenia,
nowotwory)
nowotwory)
-
korzystanie z usług zdrowotnych ponownie wzrasta
korzystanie z usług zdrowotnych ponownie wzrasta
w wieku 60-70 lat
w wieku 60-70 lat
SPOSOBY POMIARU
SPOSOBY POMIARU
STANU ZDROWIA
STANU ZDROWIA
Celem
Celem
wskaźników pomiaru zdrowia jest:
wskaźników pomiaru zdrowia jest:
1.
1.
Ocena sytuacji zdrowotnej i tendencji przemian
Ocena sytuacji zdrowotnej i tendencji przemian
stanu zdrowia populacji
stanu zdrowia populacji
2.
2.
Ocena procesów zachodzących w tej dziedzinie
Ocena procesów zachodzących w tej dziedzinie
3.
3.
Uzyskanie informacji niezbędnych dla określenia
Uzyskanie informacji niezbędnych dla określenia
celów i instrumentów polityki zdrowotnej oraz
celów i instrumentów polityki zdrowotnej oraz
oceny procedur i programów zdrowia
oceny procedur i programów zdrowia
Wskaźniki te mogą mieć charakter
Wskaźniki te mogą mieć charakter
bezpośredni
bezpośredni
lub
lub
pośredni
pośredni
Wskaźniki bezpośrednie
Wskaźniki bezpośrednie
»
»
pozytywne
pozytywne
(wskazujące na poprawę sytuacji np.
(wskazujące na poprawę sytuacji np.
wydłużenie średniego wieku życia)
wydłużenie średniego wieku życia)
»
»
negatywne
negatywne
(wyrażane w wartościach dotyczących
(wyrażane w wartościach dotyczących
umieralności, zachorowalności,chorobowości,
umieralności, zachorowalności,chorobowości,
wskaźniku niepełnosprawności)
wskaźniku niepełnosprawności)
Wskaźniki pośrednie
Wskaźniki pośrednie
dotyczą takich aspektów jak:
dotyczą takich aspektów jak:
spożycie alkoholu, tytoniu, wykorzystanie czasu
spożycie alkoholu, tytoniu, wykorzystanie czasu
wolnego, warunki mieszkaniowe, wyżywienie,
wolnego, warunki mieszkaniowe, wyżywienie,
charakter, potencjał oraz funkcjonowanie służby
charakter, potencjał oraz funkcjonowanie służby
zdrowia.
zdrowia.
Mierzenie stanu zdrowia zarówno jednostek jak
Mierzenie stanu zdrowia zarówno jednostek jak
i populacji jest dosyć trudne, jednakże im więcej
i populacji jest dosyć trudne, jednakże im więcej
metod
metod
i mierników zostanie zastosowane tym lepsza będzie
i mierników zostanie zastosowane tym lepsza będzie
wiedza na temat stanu zdrowia.
wiedza na temat stanu zdrowia.
POLITYKA OCHRONY
POLITYKA OCHRONY
ZDROWIA
ZDROWIA
Polityka zdrowotna
Polityka zdrowotna
niezbędna jest aby
niezbędna jest aby
poprawiać oraz utrzymać pożądany stan zdrowia
poprawiać oraz utrzymać pożądany stan zdrowia
jednostek
jednostek
i populacji, aby skuteczne rozwiązywać
i populacji, aby skuteczne rozwiązywać
diagnozowane problemy zdrowotne.
diagnozowane problemy zdrowotne.
„…
„…
polityka zdrowotna kraju lub społeczności
polityka zdrowotna kraju lub społeczności
to przyjmowana przez nie strategia, służąca
to przyjmowana przez nie strategia, służąca
kontrolowaniu i optymalizowaniu
kontrolowaniu i optymalizowaniu
wykorzystywania przez nie wiedzy medycznej i
wykorzystywania przez nie wiedzy medycznej i
dostępnych zasobów stosowanych do
dostępnych zasobów stosowanych do
rozwiązywania problemów zdrowotnych”
rozwiązywania problemów zdrowotnych”
Cele
Cele
opieki zdrowotnej obejmują:
opieki zdrowotnej obejmują:
►
►
wydłużenie życia i eliminowanie przedwczesnych
wydłużenie życia i eliminowanie przedwczesnych
zgonów
zgonów
►
►
minimalizację odstępstw od fizycznych i
minimalizację odstępstw od fizycznych i
funkcjonalnych norm przez działania
funkcjonalnych norm przez działania
profilaktyczne i wczesne wykrywanie chorób
profilaktyczne i wczesne wykrywanie chorób
►
►
minimalizowanie dyskomfortu i niesprawności
minimalizowanie dyskomfortu i niesprawności
►
►
wzmacnianie potencjału zdrowotnego
wzmacnianie potencjału zdrowotnego
►
►
wspieranie poczucia dobrobytu i samorealizacji
wspieranie poczucia dobrobytu i samorealizacji
Celem zakładowym polityki zdrowotnej jest więc:
Celem zakładowym polityki zdrowotnej jest więc:
dążenie do poprawy stanu zdrowia
dążenie do poprawy stanu zdrowia
społeczeństwa, zapewnienie do powszechnego
społeczeństwa, zapewnienie do powszechnego
dostępu do podstawowych usług medycznych,
dostępu do podstawowych usług medycznych,
promowanie zachowań prozdrowotnych i
promowanie zachowań prozdrowotnych i
społecznego dobrostanu, zadowolenie pacjentów,
społecznego dobrostanu, zadowolenie pacjentów,
zapewnienie wysokiej jakości usług
zapewnienie wysokiej jakości usług
W polityce zdrowotnej można wyodrębnić następujące
W polityce zdrowotnej można wyodrębnić następujące
polityki szczegółowe:
polityki szczegółowe:
›
›
politykę nastawioną na kształtowanie zachowań
politykę nastawioną na kształtowanie zachowań
prozdrowotnych
prozdrowotnych
›
›
politykę
politykę
zajmującą się ochroną środowiska
zajmującą się ochroną środowiska
›
›
politykę
politykę
dotyczącą organizacji opieki zdrowotnej
dotyczącą organizacji opieki zdrowotnej
Uwarunkowania polityki zdrowotnej obejmują
Uwarunkowania polityki zdrowotnej obejmują
następujące czynniki:
następujące czynniki:
a)
a)
polityczne- miejsce problemów zdrowotnych w
polityczne- miejsce problemów zdrowotnych w
polityce państwa
polityce państwa
b)
b)
ekonomiczne- związane z ogólna działalnością
ekonomiczne- związane z ogólna działalnością
gospodarczą, stanem zamożności, poziomem
gospodarczą, stanem zamożności, poziomem
bezrobocia
bezrobocia
c)
c)
demograficzne i zdrowotne- związane z tendencjami
demograficzne i zdrowotne- związane z tendencjami
rozwoju ludności
rozwoju ludności
Wynika z tego, że im mniej stabilna sytuacja
Wynika z tego, że im mniej stabilna sytuacja
polityczna w danym kraju, im trudniejsza sytuacja
polityczna w danym kraju, im trudniejsza sytuacja
ekonomiczna
ekonomiczna
i demograficzna, tym trudniej jest kreować i
i demograficzna, tym trudniej jest kreować i
realizować politykę ochrony zdrowia.
realizować politykę ochrony zdrowia.
W społeczeństwach gorzej zorganizowanych
W społeczeństwach gorzej zorganizowanych
wpływ obywateli na funkcjonowanie systemu jest
wpływ obywateli na funkcjonowanie systemu jest
mniejszy, zasady korzystania ze świadczeń mniej
mniejszy, zasady korzystania ze świadczeń mniej
czytelne, poziom zadowolenia obywateli z oferty z
czytelne, poziom zadowolenia obywateli z oferty z
systemu świadczeń zdrowotnych niższy.
systemu świadczeń zdrowotnych niższy.
Świadczenia medyczne
Świadczenia medyczne
Celem polityki zdrowotnej jest m.in.:
Celem polityki zdrowotnej jest m.in.:
ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNICH USLUG
ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNICH USLUG
MEDYCZNYCH
MEDYCZNYCH
powinny one być
powinny one być
dostosowane
dostosowane
do specyficznych
do specyficznych
potrzeb zdrowotnych i specyficznych cech
potrzeb zdrowotnych i specyficznych cech
pacjentów;
pacjentów;
dostępne
dostępne
, udzielane blisko miejsca
, udzielane blisko miejsca
zamieszkania lub pracy, we właściwym czasie,
zamieszkania lub pracy, we właściwym czasie,
bez finansowej bariery;
bez finansowej bariery;
punktualne
punktualne
, nieodkładanie w czasie, udzielane
, nieodkładanie w czasie, udzielane
zgodnie z wyznaczoną porą;
zgodnie z wyznaczoną porą;
ciągłe
ciągłe
– udzielane przez tego samego
– udzielane przez tego samego
świadczeniodawcę albo przez
świadczeniodawcę albo przez
świadczeniodawcę mającego dostęp do
świadczeniodawcę mającego dostęp do
informacji o poprzednich działaniach, w
informacji o poprzednich działaniach, w
nieprzerwanym cyklu prowadzącym
nieprzerwanym cyklu prowadzącym
do osiągnięcia celu zdrowotnego;
do osiągnięcia celu zdrowotnego;
udzielane z poszanowaniem osobowości
udzielane z poszanowaniem osobowości
i
i
godności osób korzystających, także z
godności osób korzystających, także z
okazywaniem troski
okazywaniem troski
o ich potrzeby emocjonalne, zapewniające
o ich potrzeby emocjonalne, zapewniające
bezpieczeństwo w momencie pojawienia
bezpieczeństwo w momencie pojawienia
się potrzeby uzyskania świadczenia oraz w
się potrzeby uzyskania świadczenia oraz w
trakcie leczenia,
trakcie leczenia,
w sposób zrozumiały dla pacjenta;
w sposób zrozumiały dla pacjenta;
efektywne
efektywne
– optymalizujące relację między
– optymalizujące relację między
nakładem i efektem, także przez wybór
nakładem i efektem, także przez wybór
procedury medycznej oraz ze względu na
procedury medycznej oraz ze względu na
proporcje stosowania świadczeń
proporcje stosowania świadczeń
zapobiegawczych i leczniczych;
zapobiegawczych i leczniczych;
skuteczne
skuteczne
– prowadzące do osiągnięcia
– prowadzące do osiągnięcia
celu zdrowotnego, a wybierane na
celu zdrowotnego, a wybierane na
podstawie empirycznego dowodu.
podstawie empirycznego dowodu.
Modele systemu ochrony
Modele systemu ochrony
zdrowia
zdrowia
Modele systemu
Modele systemu
ochrony zdrowia:
ochrony zdrowia:
1.
1.
model Bismarckowski
model Bismarckowski
2.
2.
model Beveridge’a
model Beveridge’a
3.
3.
model rezydualny
model rezydualny
4.
4.
model Siemaszki
model Siemaszki
model Bismarckowski
model Bismarckowski
–
–
choroba
choroba
traktowana jako ryzyko
traktowana jako ryzyko
losowe, przed którym obywatele powinni być ubezpieczeni w
losowe, przed którym obywatele powinni być ubezpieczeni w
systemie powszechnym.
systemie powszechnym.
model Beveridge’a
model Beveridge’a
– publiczna
– publiczna
opieka medyczna
opieka medyczna
uznana za
uznana za
sposób zapewnienia obywatelom bezpieczeństwa socjalnego.
sposób zapewnienia obywatelom bezpieczeństwa socjalnego.
model rezydualny
model rezydualny
–
–
odpowiedzialność za zdrowie
odpowiedzialność za zdrowie
rozdzielono między władze publiczne (zdrowie publiczne) i
rozdzielono między władze publiczne (zdrowie publiczne) i
jednostki (odpowiedzialność za zdrowie w wymiarze
jednostki (odpowiedzialność za zdrowie w wymiarze
indywidualnym).
indywidualnym).
model Siemaszki
model Siemaszki
– obowiązywał w sferze wpływów
– obowiązywał w sferze wpływów
radzieckich, przewidywał powszechny
radzieckich, przewidywał powszechny
dostęp obywateli
dostęp obywateli
do
do
wszelkich usług zdrowotnych finansowanych z budżetu.
wszelkich usług zdrowotnych finansowanych z budżetu.
Promocja zdrowia
Promocja zdrowia
Jednym z warunków utrzymania i poprawy zdrowia jest:
Jednym z warunków utrzymania i poprawy zdrowia jest:
wiedza i umiejętność stosowania zasad zdrowego życia.
wiedza i umiejętność stosowania zasad zdrowego życia.
W ostatnich latach promocja zdrowia stała się ważnym
W ostatnich latach promocja zdrowia stała się ważnym
elementem polityki zdrowotnej w skali międzynarodowej.
elementem polityki zdrowotnej w skali międzynarodowej.
W Karcie Ottawskiej
W Karcie Ottawskiej
, przyjętej w
, przyjętej w
1986
1986
roku na międzynarodowej
roku na międzynarodowej
konferencji, wprowadzono do powszechnego obiegu termin
konferencji, wprowadzono do powszechnego obiegu termin
„promocja zdrowia”
„promocja zdrowia”
rozumiany jako „(…) proces
rozumiany jako „(…) proces
umożliwiający ludziom podejmowanie i sprawowanie kontroli
umożliwiający ludziom podejmowanie i sprawowanie kontroli
nad poprawą i utrzymaniem ich zdrowia.
nad poprawą i utrzymaniem ich zdrowia.
W dokumentach europejskich można znaleźć wiele zapisów
W dokumentach europejskich można znaleźć wiele zapisów
dotyczących promocji zdrowia: art. 129
dotyczących promocji zdrowia: art. 129
Traktatu o Unii
Traktatu o Unii
Europejskiej
Europejskiej
(tzw. traktatu z Maastricht), zapis w
(tzw. traktatu z Maastricht), zapis w
Traktacie
Traktacie
amsterdamskim
amsterdamskim
, rezolucje Rady Ministrów ds. Zdrowia,
, rezolucje Rady Ministrów ds. Zdrowia,
rezolucje i decyzje Rady UE i Parlamentu Europejskiego
rezolucje i decyzje Rady UE i Parlamentu Europejskiego
stwierdzają potrzebę włączania promocji zdrowia do
stwierdzają potrzebę włączania promocji zdrowia do
narodowych polityk ochrony zdrowia.
narodowych polityk ochrony zdrowia.
W ramach wdrażania działań międzynarodowych Polska przyjęła
W ramach wdrażania działań międzynarodowych Polska przyjęła
Narodowy Program Zdrowia na lata 1996-2005
Narodowy Program Zdrowia na lata 1996-2005
, w którym
, w którym
określono 3 cele strategiczne:
określono 3 cele strategiczne:
kształtowanie postaw
kształtowanie postaw
sprzyjających zdrowiu, kształtowanie środowiska
sprzyjających zdrowiu, kształtowanie środowiska
sprzyjającego zdrowiu i redukcję zróżnicowań w dostępie
sprzyjającego zdrowiu i redukcję zróżnicowań w dostępie
do opieki medycznej.
do opieki medycznej.
Proces reformowania
Proces reformowania
systemu ochrony zdrowia w
systemu ochrony zdrowia w
Polsce
Polsce
Po drugiej wojnie światowej ukształtował się w Polsce system
Po drugiej wojnie światowej ukształtował się w Polsce system
ochrony zdrowia określany jako
ochrony zdrowia określany jako
„model Siemaszki”.
„model Siemaszki”.
Mimo, że
Mimo, że
zakładał pełny dostęp do nieodpłatnych dla pacjenta świadczeń
zakładał pełny dostęp do nieodpłatnych dla pacjenta świadczeń
medycznych, przez wiele lat obejmował tylko grupy pracownicze.
medycznych, przez wiele lat obejmował tylko grupy pracownicze.
W okresie ogólnie trudnych warunków życia, poważnych zagrożeń
W okresie ogólnie trudnych warunków życia, poważnych zagrożeń
zdrowotnych, będących skutkiem wojny, zagrożenia gruźlicą i
zdrowotnych, będących skutkiem wojny, zagrożenia gruźlicą i
innymi chorobami zakaźnymi, oraz niskim poziomem świadomości
innymi chorobami zakaźnymi, oraz niskim poziomem świadomości
zdrowotnej system ten spełniał początkowo swoje zadania.
zdrowotnej system ten spełniał początkowo swoje zadania.
Z upływem czasu stawał się jednak coraz bardziej niewydolny i
Z upływem czasu stawał się jednak coraz bardziej niewydolny i
kosztowny.
kosztowny.
Oczekiwania wobec reformy systemu były bardzo wysokie i
Oczekiwania wobec reformy systemu były bardzo wysokie i
różnorodne.
różnorodne.
Ze strony pacjentów
Ze strony pacjentów
dotyczyły one poprawy
dotyczyły one poprawy
dostępu do świadczeń
dostępu do świadczeń
i poprawy jakości tych świadczeń.
i poprawy jakości tych świadczeń.
Ze strony personelu
Ze strony personelu
służby zdrowia główne postulaty miały charakter płacowy,
służby zdrowia główne postulaty miały charakter płacowy,
ale dotyczyły też lepszego wyposażenia placówek.
ale dotyczyły też lepszego wyposażenia placówek.
Dla całości systemu
Dla całości systemu
ważny był podział odpowiedzialności
ważny był podział odpowiedzialności
między różne podmioty, w tym określenie roli podmiotów
między różne podmioty, w tym określenie roli podmiotów
prywatnych, racjonalizacja wydatków, zapewnienie stałego
prywatnych, racjonalizacja wydatków, zapewnienie stałego
napływu środków
napływu środków
na finansowanie opieki medycznej i określenie sposobu
na finansowanie opieki medycznej i określenie sposobu
opłacania producentów usług.
opłacania producentów usług.
Dyskusje nad kształtem reformy systemu ochrony zdrowia
Dyskusje nad kształtem reformy systemu ochrony zdrowia
rozpoczęły się już w latach 80.; pojawiły się wówczas liczne
rozpoczęły się już w latach 80.; pojawiły się wówczas liczne
raporty i projekty.
raporty i projekty.
Ustawa z 23 grudnia 1988 roku o działalności gospodarczej
Ustawa z 23 grudnia 1988 roku o działalności gospodarczej
umożliwiła prywatyzację obrotu lekami. Stworzono też ramy
umożliwiła prywatyzację obrotu lekami. Stworzono też ramy
prawne tworzenia placówek służby zdrowia przez osoby fizyczne
prawne tworzenia placówek służby zdrowia przez osoby fizyczne
i instytucje prywatne. Rozpoczęto prace nad określeniem usług
i instytucje prywatne. Rozpoczęto prace nad określeniem usług
gwarantowanych w ramach systemu publicznego.
gwarantowanych w ramach systemu publicznego.
Dyskusje dotyczyły wielu zagadnień, m.in. potrzeby
Dyskusje dotyczyły wielu zagadnień, m.in. potrzeby
zróżnicowania źródeł finansowania ochrony zdrowia, ale i
zróżnicowania źródeł finansowania ochrony zdrowia, ale i
zapewnienia stabilnego i rosnącego napływu środków, również
zapewnienia stabilnego i rosnącego napływu środków, również
zróżnicowania podmiotów dostarczających świadczenia i usługi
zróżnicowania podmiotów dostarczających świadczenia i usługi
przy zapewnieniu wyboru usługodawców.
przy zapewnieniu wyboru usługodawców.
6 lutego 1997 roku
6 lutego 1997 roku
Sejm uchwalił
Sejm uchwalił
Ustawę o powszechnym
Ustawę o powszechnym
ubezpieczeniu zdrowotnym .
ubezpieczeniu zdrowotnym .
Prawo do bezpłatnej opieki
Prawo do bezpłatnej opieki
lekarskiej zostało zastąpione prawem do równego dostępu do
lekarskiej zostało zastąpione prawem do równego dostępu do
świadczeń finansowych ze środków publicznych (art.68).
świadczeń finansowych ze środków publicznych (art.68).
Reforma zrealizowała postulat rozdzielenia odpowiedzialności za
Reforma zrealizowała postulat rozdzielenia odpowiedzialności za
produkcję świadczeń od opłacania tych świadczeń. Funkcję
produkcję świadczeń od opłacania tych świadczeń. Funkcję
płatnika przejęły Kasy Chorych: 16 regionalnych (wojewódzkich)
płatnika przejęły Kasy Chorych: 16 regionalnych (wojewódzkich)
i 1 branżowa (mundurowa).
i 1 branżowa (mundurowa).
Ukształtował się układ podmiotów:
Ukształtował się układ podmiotów:
płatnik – od 1999
płatnik – od 1999
roku były to
roku były to
Kasy Chorych,
Kasy Chorych,
świadczeniodawcy
świadczeniodawcy
– samodzielne publiczne i
– samodzielne publiczne i
niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, prywatnie praktykujący
niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, prywatnie praktykujący
lekarze, pielęgniarki
lekarze, pielęgniarki
i położne, praktyki grupowe.
i położne, praktyki grupowe.
Ważną instytucją w systemie stal się
Ważną instytucją w systemie stal się
lekarz pierwszego kontaktu
lekarz pierwszego kontaktu
,
,
który przejął bezpośrednią opiekę nad swoimi pacjentami.
który przejął bezpośrednią opiekę nad swoimi pacjentami.
W
W
Ustawę o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym
Ustawę o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym
zostały
zostały
zapisane zasady, na których opierały się ubezpieczenia zdrowotne:
zapisane zasady, na których opierały się ubezpieczenia zdrowotne:
solidarność społeczna, samorządność, samofinansowanie, prawo
solidarność społeczna, samorządność, samofinansowanie, prawo
wolnego wyboru lekarza i Kasy Chorych, zapewnienie równego
wolnego wyboru lekarza i Kasy Chorych, zapewnienie równego
dostępu do świadczeń, działalność Kas Chorych nie dla zysku,
dostępu do świadczeń, działalność Kas Chorych nie dla zysku,
gospodarność i celowość działań (art. 1a).
gospodarność i celowość działań (art. 1a).
Określono również zakres uprawnień ubezpieczonych. Zgodnie z
Określono również zakres uprawnień ubezpieczonych. Zgodnie z
art. 3,
art. 3,
„Ubezpieczonemu przysługują świadczenia określone w
„Ubezpieczonemu przysługują świadczenia określone w
przepisach ustawy służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i
przepisach ustawy służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i
poprawie zdrowia, udzielane w przypadku choroby, urazu, ciąży,
poprawie zdrowia, udzielane w przypadku choroby, urazu, ciąży,
porodu i połogu oraz w celu zapobiegania chorobom i promocji
porodu i połogu oraz w celu zapobiegania chorobom i promocji
zdrowia”.
zdrowia”.
zgodnie z ustawą, „Świadczenia zdrowotne są
zgodnie z ustawą, „Świadczenia zdrowotne są
udzielane ubezpieczonym w ramach środków
udzielane ubezpieczonym w ramach środków
finansowych posiadanych przez Kasę Chorych i
finansowych posiadanych przez Kasę Chorych i
powinny odpowiadać aktualnej wiedzy
powinny odpowiadać aktualnej wiedzy
i praktyce medycznej oraz nie przekraczać granic
i praktyce medycznej oraz nie przekraczać granic
koniecznej potrzeby” (art.4, ust.3).
koniecznej potrzeby” (art.4, ust.3).
w 2003 roku
w 2003 roku
Kasy Chorych zastąpił scentralizowany
Kasy Chorych zastąpił scentralizowany
Narodowy Fundusz Zdrowia.
Narodowy Fundusz Zdrowia.
Zwrócono uwagą na profilaktykę i promocję zdrowia.
Zwrócono uwagą na profilaktykę i promocję zdrowia.
Rok 2004
Rok 2004
określono w sposób szczegółowy zakres
określono w sposób szczegółowy zakres
podmiotowy ubezpieczeń zdrowotnych, z
podmiotowy ubezpieczeń zdrowotnych, z
uwzględnieniem zobowiązań wynikających z
uwzględnieniem zobowiązań wynikających z
członkostwa Polski w UE, uregulowano status grup
członkostwa Polski w UE, uregulowano status grup
wcześniej nieuwzględnionych,
wcześniej nieuwzględnionych,
w tym kwestię uprawnienia do świadczeń osób
w tym kwestię uprawnienia do świadczeń osób
nieobjętych ubezpieczeniem zdrowotnym (art.2).
nieobjętych ubezpieczeniem zdrowotnym (art.2).
szczegółowo określono zakres przedmiotowy świadczeń. Zgodnie
szczegółowo określono zakres przedmiotowy świadczeń. Zgodnie
z art.15,
z art.15,
„(…) świadczeniobiorcy mają, za zasadach określonych w
„(…) świadczeniobiorcy mają, za zasadach określonych w
ustawie, prawo do świadczeń opieki zdrowotnej, których celem
ustawie, prawo do świadczeń opieki zdrowotnej, których celem
jest zachowanie zdrowia, zapobieganie chorobom i urazom,
jest zachowanie zdrowia, zapobieganie chorobom i urazom,
wczesne wykrywanie chorób, leczenie, pielęgnacja oraz
wczesne wykrywanie chorób, leczenie, pielęgnacja oraz
zapobieganie niepełnosprawności i jej ograniczanie”.
zapobieganie niepełnosprawności i jej ograniczanie”.
Wiele spraw związanych z funkcjonowaniem systemu wymaga pilnego
Wiele spraw związanych z funkcjonowaniem systemu wymaga pilnego
rozstrzygnięcia, wśród nich można wymienić:
rozstrzygnięcia, wśród nich można wymienić:
1.
1.
wprowadzenie rozwiązań systemowych dotyczących podziału
wprowadzenie rozwiązań systemowych dotyczących podziału
finansowania świadczeń między Fundusz Zdrowia i Ministra
finansowania świadczeń między Fundusz Zdrowia i Ministra
Zdrowia,
Zdrowia,
2.
2.
konieczność opracowania standardów ochrony zdrowia,
konieczność opracowania standardów ochrony zdrowia,
3.
3.
systemowe rozwiązanie problemu zadłużania placówek,
systemowe rozwiązanie problemu zadłużania placówek,
4.
4.
doprecyzowanie zasad refundacji leków i środków
doprecyzowanie zasad refundacji leków i środków
wspomagających
wspomagających
5.
5.
oraz kwestia dostępności usług specjalistycznych.
oraz kwestia dostępności usług specjalistycznych.
Podsumowanie
Podsumowanie
Zdrowie - ceniona
Zdrowie - ceniona
wartość
wartość
indywidualna,
indywidualna,
podstawowe
podstawowe
prawo każdego
prawo każdego
człowieka. Dobre
człowieka. Dobre
zdrowie
zdrowie
warunkuje
warunkuje
możliwość
możliwość
wykonywania
wykonywania
czynności,
czynności,
pełnienia ról
pełnienia ról
społecznych.
społecznych.
Zdrowie rozumiane jako
brak choroby, subiektywne
odczucia zdrowia,
dobrostan społeczny,
prawidłowe funkcjonowanie
jednostek we wszystkich
wymiarach życia
społecznego i
gospodarczego.
Rośnie znaczenie promocji zdrowia, co
Rośnie znaczenie promocji zdrowia, co
wynika zarówno z dokumentów
wynika zarówno z dokumentów
międzynarodowych, jak i krajowych.
międzynarodowych, jak i krajowych.
Zdrowie jako przedmiot
zainteresowań różnych
dyscyplin nauki,
wynikające ze
zróżnicowanych
uwarunkowań zdrowia
indywidualnego
i publicznego.
CENNE DOBIAZGI
CENNE DOBIAZGI
INFORMACYJNE :
INFORMACYJNE :
•
Co 4 minuty w Polsce ktoś dowiaduje się, że jest śmiertelnie chory, co 7 minut ktoś
Co 4 minuty w Polsce ktoś dowiaduje się, że jest śmiertelnie chory, co 7 minut ktoś
umiera na raka, co 7 minut ktoś traci bliską osobę: rodzica, małżonka, dziecko.
umiera na raka, co 7 minut ktoś traci bliską osobę: rodzica, małżonka, dziecko.
•
Czy wiesz, że niemal 2 na 3 dorosłych Polaków ma zbyt wysoki cholesterol?
Czy wiesz, że niemal 2 na 3 dorosłych Polaków ma zbyt wysoki cholesterol?
Aby
Aby
znacząco obniżyć poziom cholesterolu należałoby zjeść 91 kg truskawek lub 500 kg
znacząco obniżyć poziom cholesterolu należałoby zjeść 91 kg truskawek lub 500 kg
kiwi dziennie.
kiwi dziennie.
•
Pamiętaj- nie ma uniwersalnych kryteriów „bezpiecznego” picia alkoholu. Indywidualne
Pamiętaj- nie ma uniwersalnych kryteriów „bezpiecznego” picia alkoholu. Indywidualne
reakcje ludzi na alkohol powodują, że taka sama ilość dla jednych będzie bezpieczna,
reakcje ludzi na alkohol powodują, że taka sama ilość dla jednych będzie bezpieczna,
dla innych może okazać się bardzo szkodliwa. (więcej na
dla innych może okazać się bardzo szkodliwa. (więcej na
)
)
•
5 Polek dziennie umiera na raka szyjki macicy.(
5 Polek dziennie umiera na raka szyjki macicy.(
)
)
•
Jeśli kobieta w ciąży pije alkohol, dziecko pije razem z nią. Pół godziny po spożyciu
Jeśli kobieta w ciąży pije alkohol, dziecko pije razem z nią. Pół godziny po spożyciu
alkoholu, jego stężenie we krwi dziecka jest takie samo, jak we krwi matki. (
alkoholu, jego stężenie we krwi dziecka jest takie samo, jak we krwi matki. (
)
)
•
Większość dzieci ząbkuje zgodnie z regułą : liczba miesięcy życia minus 6,czyli
Większość dzieci ząbkuje zgodnie z regułą : liczba miesięcy życia minus 6,czyli
w siódmym miesiącu powinien być jeden ząb, w ósmym dwa itd.
w siódmym miesiącu powinien być jeden ząb, w ósmym dwa itd.
„
„
Bo dobre mienie, Perły, kamienie, Także wiek młody I dar urody, Miejsca
Bo dobre mienie, Perły, kamienie, Także wiek młody I dar urody, Miejsca
wysokie, Władze szerokie, Dobre są, ale –Gdy zdrowie…”
wysokie, Władze szerokie, Dobre są, ale –Gdy zdrowie…”
(J. Kochanowski.)
(J. Kochanowski.)
PYTANIA
PYTANIA
EGZAMINACYJNE:
EGZAMINACYJNE:
1.Definicja zdrowia wg WHO.
1.Definicja zdrowia wg WHO.
2.Cele systemu ochrony zdrowia.
2.Cele systemu ochrony zdrowia.
3.Podaj istotną cechę dobrze zorganizowanego
3.Podaj istotną cechę dobrze zorganizowanego
systemu zdrowotnego i wyjaśnij na czym polega.
systemu zdrowotnego i wyjaśnij na czym polega.
4. Jakie są cele polityki zdrowotnej? (wymień przynajmniej 4)
4. Jakie są cele polityki zdrowotnej? (wymień przynajmniej 4)
5. Wymień i krótko opisz modele systemu ochrony zdrowia.
5. Wymień i krótko opisz modele systemu ochrony zdrowia.
6. Co to jest promocja zdrowia?
6. Co to jest promocja zdrowia?
7. Wymień uwarunkowania zdrowia ze względu na aspekt indywidualny.
7. Wymień uwarunkowania zdrowia ze względu na aspekt indywidualny.
8. Wymień wskaźniki pośrednie sposobu pomiaru stanu zdrowia.
8. Wymień wskaźniki pośrednie sposobu pomiaru stanu zdrowia.
9. Omów zapotrzebowanie na usługi medyczne (potrzeby zdrowotne
9. Omów zapotrzebowanie na usługi medyczne (potrzeby zdrowotne
człowieka)
człowieka)
ze względu na wiek.
ze względu na wiek.
Dziękujemy za uwagę!
Dziękujemy za uwagę!