Bezpieczeństwo
Bezpieczeństwo
państwa-
państwa-
pojęcie, charakter,
pojęcie, charakter,
uwarunkowania
uwarunkowania
bezpieczeństwa
bezpieczeństwa
narodowego Polski.
narodowego Polski.
Pojęcie, istota i składniki
Pojęcie, istota i składniki
bezpieczeństwa.
bezpieczeństwa.
Bezpieczeństwo w ujęciu ogólnym to
Bezpieczeństwo w ujęciu ogólnym to
pewność istnienia i przetrwania,
pewność istnienia i przetrwania,
posiadania oraz funkcjonowania i rozwoju
posiadania oraz funkcjonowania i rozwoju
podmiotu (jednostki). Jest wynikiem braku
podmiotu (jednostki). Jest wynikiem braku
zagrożeń i właściwej ich percepcji,
zagrożeń i właściwej ich percepcji,
powstaje też w skutek kreatywnej
powstaje też w skutek kreatywnej
działalności danej jednostki. Jest
działalności danej jednostki. Jest
procesem społecznym zmiennym w czasie.
procesem społecznym zmiennym w czasie.
Bezpieczeństwo państwa jest to zdolność
Bezpieczeństwo państwa jest to zdolność
władz i narodu do ochrony jego
władz i narodu do ochrony jego
wewnętrznych wartości. Do najważniejszych
wewnętrznych wartości. Do najważniejszych
wartości chronionych przez państwo należy:
wartości chronionych przez państwo należy:
-przetrwanie państwa jako instytucji,
-przetrwanie państwa jako instytucji,
-narodu jako grupy etnicznej,
-narodu jako grupy etnicznej,
-biologiczne przeżycie ludności,
-biologiczne przeżycie ludności,
-integralność terytorialna państwa,
-integralność terytorialna państwa,
-niezależność polityczna i swoboda działania
-niezależność polityczna i swoboda działania
międzynarodowego
międzynarodowego
-spokój,
-spokój,
-ochrona własności i jakości życia obywateli.
-ochrona własności i jakości życia obywateli.
Biorąc pod uwagę szerokie rozumienie
Biorąc pod uwagę szerokie rozumienie
bezpieczeństwa państwa, mamy do
bezpieczeństwa państwa, mamy do
czynienia z rożnymi jego rodzajami.
czynienia z rożnymi jego rodzajami.
Podstawą dla typologii są
Podstawą dla typologii są
trzy główne
trzy główne
kryteria: podmiotowe,
kryteria: podmiotowe,
przedmiotowe, oraz funkcjonalne
przedmiotowe, oraz funkcjonalne
(procesualne)
(procesualne)
1. Kryterium podmiotowe (o czyje
1. Kryterium podmiotowe (o czyje
bezpieczeństwo chodzi?)
bezpieczeństwo chodzi?)
-bezpieczeństwo jednostki,
-bezpieczeństwo jednostki,
-bezpieczeństwo grup społecznych i
-bezpieczeństwo grup społecznych i
narodu jako całości,
narodu jako całości,
-bezpieczeństwo państwa jako
-bezpieczeństwo państwa jako
suwerennej organizacji politycznej
suwerennej organizacji politycznej
2. Kryterium przedmiotowe (treść bezpieczeństwa)
2. Kryterium przedmiotowe (treść bezpieczeństwa)
bezpieczeństwo polityczne,
bezpieczeństwo polityczne,
bezpieczeństwo militarne,
bezpieczeństwo militarne,
bezpieczeństwo ekonomiczne (możemy je podzielić
bezpieczeństwo ekonomiczne (możemy je podzielić
między innymi na surowcowe, finansowe,
między innymi na surowcowe, finansowe,
technologiczne, rolne, żywnościowe)
technologiczne, rolne, żywnościowe)
bezpieczeństwo społeczne,
bezpieczeństwo społeczne,
bezpieczeństwo ludzkie,
bezpieczeństwo ludzkie,
bezpieczeństwo informacyjne,
bezpieczeństwo informacyjne,
bezpieczeństwo ekologiczne,
bezpieczeństwo ekologiczne,
bezpieczeństwo kulturowe,
bezpieczeństwo kulturowe,
bezpieczeństwo ideologiczne,
bezpieczeństwo ideologiczne,
3.Kryterium funkcjonalne (procesualne), pozwala
3.Kryterium funkcjonalne (procesualne), pozwala
obserwować zmienność w czasie subiektywnych i
obserwować zmienność w czasie subiektywnych i
obiektywnych aspektów bezpieczeństwa
obiektywnych aspektów bezpieczeństwa
-stan bezpieczeństwa,
-stan bezpieczeństwa,
-proces bezpieczeństwa.
-proces bezpieczeństwa.
Istota bezpieczeństwa
Istota bezpieczeństwa
Istota szerokiego postrzegania
Istota szerokiego postrzegania
bezpieczeństwa narodowego sprowadza się do
bezpieczeństwa narodowego sprowadza się do
tworzenia oprócz przetrwania, warunków
tworzenia oprócz przetrwania, warunków
zapewnienia pomyślności narodów oraz
zapewnienia pomyślności narodów oraz
zapewnienia swobód rozwojowych. Stanowi to
zapewnienia swobód rozwojowych. Stanowi to
wyraz postępu rozwoju cywilizacyjnego
wyraz postępu rozwoju cywilizacyjnego
narodów oraz dążenia do życia w dobrobycie.
narodów oraz dążenia do życia w dobrobycie.
Równocześnie z poszerzeniem zakresu
Równocześnie z poszerzeniem zakresu
przedmiotowego następuje poszerzenie
przedmiotowego następuje poszerzenie
przestrzennego postrzegania bezpieczeństwa (
przestrzennego postrzegania bezpieczeństwa (
rozumienie, że na stan bezpieczeństwa
rozumienie, że na stan bezpieczeństwa
jednostek i społeczeństw lokalnych wpływaj
jednostek i społeczeństw lokalnych wpływaj
nie tylko wydarzenia w ich otoczeniu, ale
nie tylko wydarzenia w ich otoczeniu, ale
także te o zasięgu regionalnym, krajowym, a
także te o zasięgu regionalnym, krajowym, a
nawet wydarzenia na świecie).
nawet wydarzenia na świecie).
Współczesne postrzeganie i
Współczesne postrzeganie i
zakres bezpieczeństwa
zakres bezpieczeństwa
narodowego.
narodowego.
Pojęcie bezpieczeństwa
Pojęcie bezpieczeństwa
narodowego zajmuje we
narodowego zajmuje we
współczesnym świecie pozycje
współczesnym świecie pozycje
pierwszoplanową i decydującą o
pierwszoplanową i decydującą o
losach jednostek, społeczności
losach jednostek, społeczności
lokalnych, narodów i w świecie.
lokalnych, narodów i w świecie.
Na taką pozycje składa się wiele przyczyn, z
których kilka warto uwzględnić rozpatrując
problematykę bezpieczeństwa narodowego Polski.
Wspólnota narodowa, wraz ze wspólnym
terytorium – Ojczyzną, stanowi najwyższą wartość
dla życia jej członków, a zarazem reprezentuje
interes narodowy.
Znaczenie państwa narodowego jako najwyższej
formy organizacyjnej narodu dla realizacji swych
celów narodowych z których priorytetowe jest
zapewnienie bezpieczeństwa narodowego.
Tragiczne doświadczenia minionych czterech
wieków historii Polski, które przyniosły wiele ofiar,
cierpień, upokorzeń, grabieży majątku
narodowego i zniewolenia.
Raport ONZ wyodrębnia określenie
Raport ONZ wyodrębnia określenie
bezpieczeństwa jako stanu, w którym
bezpieczeństwa jako stanu, w którym
państwa uznają brak występowania
państwa uznają brak występowania
groźby ataku militarnego, presji
groźby ataku militarnego, presji
politycznej czy nacisku gospodarczego,
politycznej czy nacisku gospodarczego,
uniemożliwiających ich rozwój.
uniemożliwiających ich rozwój.
Bezpieczeństwo narodowe jako
stan.
Bezpieczeństwo narodowe jako
proces działania.
W znaczeniu centralnej kategorii społecznej-
W znaczeniu centralnej kategorii społecznej-
bezpieczeństwo narodowe stanowi dla jednostek,
bezpieczeństwo narodowe stanowi dla jednostek,
społeczności lokalnych oraz państwa pierwotną,
społeczności lokalnych oraz państwa pierwotną,
egzystencjalną, naczelną potrzebę i wartość, a
egzystencjalną, naczelną potrzebę i wartość, a
zarazem priorytetowy cel działania we
zarazem priorytetowy cel działania we
wszystkich dziedzinach i na wszystkich
wszystkich dziedzinach i na wszystkich
szczeblach organizacji państwowej i społecznej.
szczeblach organizacji państwowej i społecznej.
W znaczeniu funkcjonalnym-
W znaczeniu funkcjonalnym-
bezpieczeństwo
bezpieczeństwo
narodowe jest naczelną misją narodową całego
narodowe jest naczelną misją narodową całego
społeczeństwa i jego organizacji państwowej,
społeczeństwa i jego organizacji państwowej,
polegającą na stałej realizacji dwóch
polegającą na stałej realizacji dwóch
współzależnych funkcji.
współzależnych funkcji.
Polskie pojęcie
współczesnego
bezpieczeństwa narodowego
Bezpieczeństwo narodowe to całokształt
Bezpieczeństwo narodowe to całokształt
przygotowania i organizacji państwa dla
przygotowania i organizacji państwa dla
ciągłego tworzenia bezpieczeństwa
ciągłego tworzenia bezpieczeństwa
narodowego obejmujący następujące
narodowego obejmujący następujące
podstawowe elementy
podstawowe elementy
-prawne podstawy bezpieczeństwa,
-prawne podstawy bezpieczeństwa,
-politykę i strategię bezpieczeństwa
-politykę i strategię bezpieczeństwa
narodowego ,
narodowego ,
-cywilną i wojskową organizację ochrony i
-cywilną i wojskową organizację ochrony i
obrony narodowej,
obrony narodowej,
-infrastrukturę bezpieczeństwa,
-infrastrukturę bezpieczeństwa,
-edukację dla bezpieczeństwa
-edukację dla bezpieczeństwa
-sojusze i współpraca międzynarodowa dla
-sojusze i współpraca międzynarodowa dla
bezpieczeństwa.
bezpieczeństwa.
Państwo jako najwyższa forma organizacji
Państwo jako najwyższa forma organizacji
społeczeństwa przede wszystkim dla
społeczeństwa przede wszystkim dla
zapewnienia bezpieczeństwa narodowego
zapewnienia bezpieczeństwa narodowego
realizuje ten naczelny cel poprzez politykę
realizuje ten naczelny cel poprzez politykę
bezpieczeństwa.
bezpieczeństwa.
Siły zbrojne są najważniejszym,
Siły zbrojne są najważniejszym,
niezastąpionym i decydującym o
niezastąpionym i decydującym o
skuteczności bezpieczeństwa
skuteczności bezpieczeństwa
narodowego narzędziem polityki i
narodowego narzędziem polityki i
strategii bezpieczeństwa.
strategii bezpieczeństwa.
Przyczyny błędów w
Przyczyny błędów w
organizacji bezpieczeństwa
organizacji bezpieczeństwa
narodowego RP:
narodowego RP:
braki kadrowe,
braki kadrowe,
braki odpowiedniego sprzętu,
braki odpowiedniego sprzętu,
nieodpowiednie wykształcenie taktyczne,
nieodpowiednie wykształcenie taktyczne,
brak określonych reguł postępowania w
brak określonych reguł postępowania w
przypadku zagrożenia (powódź, atak bombowy,
przypadku zagrożenia (powódź, atak bombowy,
katastrofy; powietrzne, morskie, lądowe)
katastrofy; powietrzne, morskie, lądowe)
błędy w organizacji bezpieczeństwa
błędy w organizacji bezpieczeństwa
narodowego na przestrzeni dziejów:
narodowego na przestrzeni dziejów:
przecena współudziału z sojusznikami,
przecena współudziału z sojusznikami,
zbyt małe oparcie się na własnych siłach,
zbyt małe oparcie się na własnych siłach,
wybór błędnych środków obrony.
wybór błędnych środków obrony.
Zmienność, nieprzewidywalność,
Zmienność, nieprzewidywalność,
zaskoczenie stanowią podstawowe
zaskoczenie stanowią podstawowe
uwarunkowania bezpieczeństwa
uwarunkowania bezpieczeństwa
wynikające z natury świata, jego
wynikające z natury świata, jego
przyrody i z kolei życia
przyrody i z kolei życia
społecznego, w których ciągły
społecznego, w których ciągły
ruch, będący fundamentalnym
ruch, będący fundamentalnym
atrybutem świata powoduje
atrybutem świata powoduje
nieuchronne zmiany niemożliwe
nieuchronne zmiany niemożliwe
do „przewidzenia”
do „przewidzenia”
„
„
Nikt nie powinien czuć się
Nikt nie powinien czuć się
bezpiecznie w tym życiu, które
bezpiecznie w tym życiu, które
bojowaniem nazwano.”
bojowaniem nazwano.”
Św. Augustyn (359-
Św. Augustyn (359-
430)
430)
Nieuniknioność zagrożeń,
Nieuniknioność zagrożeń,
„skazanie” społeczeństw na klęski
„skazanie” społeczeństw na klęski
żywiołowe, katastrofy, konflikty i
żywiołowe, katastrofy, konflikty i
wojny, ciągła istotą walka z
wojny, ciągła istotą walka z
przeciwnościami- są życia ludzkiego.
przeciwnościami- są życia ludzkiego.