Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Budowa komórek tkanki

Budowa komórek tkanki

mięśniowej i nerwowej

mięśniowej i nerwowej

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Tkanka mięśniowa

Tkanka mięśniowa

charakterystyka ogólna

charakterystyka ogólna



zdolność komórek do aktywnego

zdolność komórek do aktywnego

kurczenia się

kurczenia się



u kręgowców powstaje z mezodermy

u kręgowców powstaje z mezodermy

(z wyjątkiem mięśni gładkich

(z wyjątkiem mięśni gładkich

gruczołów potowych i mięsień

gruczołów potowych i mięsień

rzęskowy źrenicy - ektoderma)

rzęskowy źrenicy - ektoderma)

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej



poprzecznie prążkowana

poprzecznie prążkowana

(szkieletowa)

(szkieletowa)



poprzecznie prążkowana serca

poprzecznie prążkowana serca



gładka

gładka

Tkanka mięśniowa

Tkanka mięśniowa

podział

podział

www.g9.ids.bielsko.pl/anatomia/strona2.h
tm

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Tkanka mięśniowa poprzecznie

Tkanka mięśniowa poprzecznie

prążkowana

prążkowana



podstawowy element

podstawowy element

strukturalny –

strukturalny – włókno
mięśniowe o charakterze
syncytium



jądra położone przy powierzchni



cytoplazma wypełniona
pęczkami miofibryli o
regularnym układzie filamentów
aktynowych i miozynowych



unerwiona przez nerwy ruchowe
układu somatycznego

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

mięsień

pęczek włókien
mięśniowych

włókno mięśniowe: sarkolemma,

sarkoplazma,

wiele jąder,

mitochondria

miofibryla

filamenty miozynowe

filamenty aktynowe

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Budowa sarkomeru

Budowa sarkomeru



podstawowa jednostka

podstawowa jednostka

czynnościowa mięśnia

czynnościowa mięśnia

poprzecznie

poprzecznie

prążkowanego

prążkowanego



oddzielony dwiema

oddzielony dwiema

błonami (linia Z)

błonami (linia Z)



filamenty grube –

filamenty grube –

miozyna, tityna

miozyna, tityna



filamenty cienkie – aktyna,

filamenty cienkie – aktyna,

troponina, tropomiozyna

troponina, tropomiozyna



prążek A – anizotropowy

prążek A – anizotropowy



prążek I izotropowy

prążek I izotropowy

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Tkanka mięśniowa gładka

Tkanka mięśniowa gładka



zbudowana z miocytów

zbudowana z miocytów

(wrzecionowaty kształt,

(wrzecionowaty kształt,

centralnie położone jądro,

centralnie położone jądro,

filamenty ułożone

filamenty ułożone

nieregularnie);

nieregularnie);



u bezkręgowców tworzy wór

u bezkręgowców tworzy wór

skórno-mięśniowy (funkcja

skórno-mięśniowy (funkcja

lokomocyjna);

lokomocyjna);



współtworzy ściany narządów

współtworzy ściany narządów

wewnętrznych: przewodu

wewnętrznych: przewodu

pokarmowego, naczyń

pokarmowego, naczyń

krwionośnych i limfatycznych,

krwionośnych i limfatycznych,

narządów moczowo-płciowych,

narządów moczowo-płciowych,

występuje też w skórze;

występuje też w skórze;



skurcze niezależne od woli

skurcze niezależne od woli

(unerwienie poprzez układ

(unerwienie poprzez układ

autonomiczny);

autonomiczny);



duża odporność na znużenie

duża odporność na znużenie

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Tkanka mięśniowa poprzecznie

Tkanka mięśniowa poprzecznie

prążkowana serca

prążkowana serca



zbudowana z kardiocytów

zbudowana z kardiocytów

(komórek jedno- lub

(komórek jedno- lub

dwujądrzastych z

dwujądrzastych z

wypustkami, jądro położone

wypustkami, jądro położone

centralnie);

centralnie);



kardiocyty tworzą sieć

kardiocyty tworzą sieć

przeplataną naczyniami

przeplataną naczyniami

krwionośnymi

krwionośnymi



obecne poprzeczne

obecne poprzeczne

prążkowanie (miofilamenty

prążkowanie (miofilamenty

aktynowe i miozynowe)

aktynowe i miozynowe)



unerwiona przez system

unerwiona przez system

autonomiczny (praca

autonomiczny (praca

niezależna od woli

niezależna od woli

zwierzęcia)

zwierzęcia)

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Tkanka nerwowa

Tkanka nerwowa



podstawową jednostką tkanki jest

podstawową jednostką tkanki jest

komórka nerwowa (neuron)



podstawowe zadanie – przewodzenie

impulsów nerwowych, a także

odbieranie, przetwarzanie i

przekazywania bodźców fizycznych i

chemicznych docierających do

narządów zmysłów



powstaje z ektodermy

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Komórka nerwowa (neuron)

Komórka nerwowa (neuron)



ciało komórki (perikarion)-

ciało komórki (perikarion)-

jądro położone

jądro położone

centralnie, neurofibrylle, liczne mitochondria, rozbudowany

centralnie, neurofibrylle, liczne mitochondria, rozbudowany

aparat Golgiego

aparat Golgiego



wypustki:

wypustki:



dendryty

dendryty

-przewodzą impulsy dośrodkowo

-przewodzą impulsy dośrodkowo



neuryt

neuryt

(akson)-przewodzi impulsy odśrodkowo

(akson)-przewodzi impulsy odśrodkowo



osłonki:

osłonki:



osłonka mielinowa (rdzenna)

osłonka mielinowa (rdzenna)



osłonka Schwanna

osłonka Schwanna

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Rodzaje komórek

Rodzaje komórek

nerwowych

nerwowych



wielobiegunowa

wielobiegunowa



rzekomojednobiegunowa

rzekomojednobiegunowa

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Rodzaje włókien nerwowych

Rodzaje włókien nerwowych



nagie, bezosłonkowe

nagie, bezosłonkowe



nerw węchowy;

nerw węchowy;



bezrdzenne, otoczone komórkami Schwanna

bezrdzenne, otoczone komórkami Schwanna



autonomiczny układ nerwowy;

autonomiczny układ nerwowy;



rdzenne (białe), otoczone osłonką mielinową

rdzenne (białe), otoczone osłonką mielinową



istota biała w ośrodkowym układzie nerwowym

istota biała w ośrodkowym układzie nerwowym



nerw wzrokowy;

nerw wzrokowy;



dwuosłonkowe, otoczone osłonką rdzenną i

dwuosłonkowe, otoczone osłonką rdzenną i

komórkową Schwanna

komórkową Schwanna

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Katedra Medycyny Molekularnej i Biotechnologii

Zakład Biotechnologii Medycznej

Zakład Biotechnologii Medycznej

Istota szara i biała

Istota szara i biała

Istota szara

Istota szara

–

–

skupisko ciał

skupisko ciał

komórek nerwowych

komórek nerwowych

Istota biała

Istota biała

–

–

skupisko wypustek

skupisko wypustek

nerwowych

nerwowych