Biologia
komórki

Zakład Biologii

Roślin

Dr Anna Wilczek

Ćwiczenia 1

Podstawy techniki

mikroskopii świetlnej

Ustawienie Köhlera

• Regulamin

• Zasady zaliczenia

• Kolokwia i

wejściówki

• Ćwiczenia

Światło białe składa się z nałożonych

na siebie fal o różnej długości

Pryzmat

Spektrum fali świetlnej

Światło to fala

Barwa

Ja

sn

o

ść

Mikroskop
świetlny

rewolwer

tubus

Przesłona
aperturowa

Przesłona
aperturowa

lub

Mikroskop
świetlny

Droga światła w mikroskopie

Zdolność rozdzielcza

mikroskopu

d= 2A / λ

d: zdolność rozdzielcza mikroskopu
A: apertura numeryczna obiektywu
λ: długość fali świetlnej

Granica zdolności rozdzielczości

mikroskopu wynosi ok. 0,5 μm.

Oznaczenia obiektywu

• Wielkość powiększenia: 10x, 20x, 40x, 100x)
• Wielkość apertury numerycznej: 0,25-1,25; im

mniejsza, tym lepsza rozdzielczość mikroskopu

• Wysokość tubusa: np. 160 [mm]
• Grubość szkiełka nakrywkowego: - / 0,17 [mm]
• Imersja wodna (WI) lub imersja olejowa (OI)
• Kontrast fazowy: PhA (anoptralny), PhS

(sadzowy), PhZ (zmienny).

• PI: soczewka Wollastona – mikroskopia

polaryzacyjno - interferencyjna

Ustawienie Köhlera

- ustawienie optymalne

drogi światła

Światło koherentne

Ustawić ostry obraz

preparatu

Zamknąć przesłonę pola

(pomiędzy źródłem światła a

preparatem)

Obraz przesłony widziany w

okularze

Kondensor

w niewłaściwym

położeniu:

* W osi światła –

nieostry obraz

przesłony pola

Wymaga regulacji

pokrętłem

kondensora

* W polu widzenia –

pole światła

widoczne „z boku”

Wymaga regulacji

śrubami

centrującymi z

przodu kondensora

• Silnie rozregulowane położenie

kondensora objawia się czasem
całkowitym zaciemnieniem obrazu

• Postępowanie:

– Otworzyć przesłonę pola a następnie lekko

ją zamknąć, obserwując pole widzenia.

– Powoli podnosić kondensor, obserwując

pole widzenia.

– Jeżeli widoczne jest silniejsze światło z boku

pola widzenia, przemieścić je na środek
pola śrubami centrującymi.

– Czynności powtarzać krok po kroku.

Widoczne silniejsze świetlenie z boku pola

widzenia

Kondensor na prawidłowej

wysokości, ale nie wycentrowany

• Należy

wycentrować
położenie
kondensora
śrubami
centrującymi

Kondensor w prawidłowym

położeniu

• Teraz

wystarczy
otworzyć
przesłonę
pola tak, aby
oświetlić całe
pole
widzenia, ale
nie więcej.

• Przymknąć przesłonę aperturową

• Im bardziej otwarta przesłona aperturowa, tym

jaśniejszy obraz preparatu, ale mniej ostry.

• Im bardziej zamknięta, tym ostrzejszy,

ale i ciemniejszy.

Ustawić żarówkę w

oświetlaczu tak, aby na

przesłonie aperturowej

widzieć obraz włókna

żarówki.

Można sprawdzić obraz

włókna wyjmując okular

Nieostry obraz włókna żarówki

- przesunąć żarówkę „do przodu i

do tyłu”

Zdecentrowany obraz włókna

- pokręcić żarówką

Prawidłowy obraz włókna

żarówki

Prawidłowo świetlony

preparat

Budowa komórki roślinnej

TEM