Krwotok – gwałtowna utrata krwi w jej pełnym
składzie następująca wskutek
urazu
lub w przebiegu choroby
Uszkodzenie obwodowych naczyń krwionośnych
/leżą nadpowięziowo, są drobne, krwawienie łatwe do
opanowania
Uszkodzenie naczyń głównych /leżą
podpowięziowo, uszkodzenie wskutek urazów
penetrujących, tępych lub towarzyszą złamaniom
kości
Podział
Krwotoki zewnętrzne
Krwotoki wewnętrzne
Sercowe
Aortalne
Miąższowe
Tętnicze
Żylne
Włośniczkowe
Podział
Krwotoki zewnętrzne
Krwotoki wewnętrzne
Sercowe - uraz lub pęknięcie blizny zawałowej
Aortalne - uraz lub pęknięcie tętniaka
Miąższowe – uraz narządów miąższowych
Tętnicze
Żylne
Włośniczkow
Fusowate wymioty – krwiste wymioty choroby górnego
odcinka przewodu pokarmowego, choroba wrzodowa żołądka i
XII-cy, żylaki przełyku
Krwiak – nagromadzenie się krwi w bezpośrednim sąsiedztwie
uszkodzonego narządu pod jego torebką lub w tkankach nad
uszkodzonym naczyniem
Krwiomocz – pojawienie się krwi w moczu wskutek urazu
nerki lub chorób układu moczowego
Krwioplucie –wydostawanie się krwi z układu oddechowego
Krwawienie z nosa – wyciek krwi z nosa /uraz, choroby wew/
Smolisty stolec – krwawienie z dolnego odcinka przewodu
pokarmowego- choroby z dolnego odcinka przewodu
pokarmowego
Krwisty stolec - jw
Objawy:
Bladość skóry
Ogólne osłabienie
Przyspieszone tętno, słabo napięte, nitkowate
Wydłużenie powrotu włośniczkowego
Niepokój później apatia aż do utraty
przytomności
Szum w uszach
Skóra zimna, wilgotna
Mroczki przed oczami
Obniżenie ciśnienia /póżno/
Niezbędny sprzęt do tamowania krwotoku
Jałowe rękawiczki
Jałowe gaziki
Bandaż
Narzędzia chirurgiczne – pęseta chirurgiczna, imadło
szwy chirurgiczne
Ewentualnie adrenalina w roztworze 1:1000,
preparaty odkażające,
spongostan lub żele fibrynowe
Postępowanie ratownicze w krwotoku
zewnętrznym
Wstępne badanie ze zlokalizowaniem miejsca
krwawienia, ocena wypełnienia łożyska
naczyniowego, powrót kapilarny
Ucisk ręczny w miejscu krwawienia poprzez
jałowy materiał lub na naczyniu
doprowadzającym /10-15 min
Uniesienie zranionej kończyny do góry powyżej
poziomu serca
Postępowanie ratownicze w krwotoku
zewnętrznym
Założenie opatrunku uciskowego o grubości
min.2,5 cm
/wg najnowszych wytycznych Europejskiej Rady
Resuscytacji opaskę uciskową stosuje się tylko w przypadku wypadku
masowego, amputacji, zmiażdżenia. W ww przypadkach opaskę
zakłada się 5 cm powyżej miejsca uszkodzenia z zaznaczeniem daty i
godziny założenia opaski/
Unieruchomienie kończyny
Przy braku efektu - opatrunek lub preparaty
przyspieszające hemostazę/spongostan, Quick Clot
Brak efektu – opaska uciskowa
Od plamienia do masywnego krwotoku
Przyczyny: miejscowe - urazy, ciała obce,
ogólne - infekcje i inne choroby
Postępowanie - pierwsza pomoc /pozycja półsiedząca,
oczyszczenie
nosa, ucisk na skrzydełka nosa,
zimny okład na grzbiet
nosa
Postępowanie ratownicze w
krwotoku
zewnętrznym
Wszystkie działania medyczne a zwłaszcza
tamowanie krwawienia należy wykonywać w
jałowych rękawiczkach i stosując jałowy
sprzęt
Postępowanie ratownicze w krwotoku
zewnętrznym
Ocena stanu poszkodowanego – świadomość, oddech,
tętno
Wezwanie pomocy
Jałowy opatrunek i uciśnięcie miejsca krwawiącego
Umocowanie opatrunku bandażem – kontynuowanie
ucisku do ustąpienia krwawienia
Jeżeli opatrunek przemięka, dołożyć kolejne warstwy
materiału opatrunkowego, bez zdejmowania warstw
poprzednich i nie zwalniając ucisku
Jeśli krwawienie nie ustępuje – unieść kończynę ku górze
nie zwalniając ucisku
Unieruchomienie kończyny
Jeżeli krwawienie nie ustępuje ucisk naczyń tętniczych:
kończyna górna tętnica ramienna poniżej dołu pachowego;
kończyna dolna – tętnica udowa w pachwinie
Opaska uciskowa
Miejscowe leki obkurczające naczynia
Roztwór adrenaliny 1:1000 /nasączenie
gazików – nie wolno stosować na rany palców,
uszu, prącia i wierzchołka nosa, ponieważ
może spowodować znaczne obkurczenie
naczyń i doprowadzić do martwicy tkanek
Rozcieńczony fizjologiczny roztwór soli
Spongostan
Quick Clot /szybka absorpcja płynnych
składników krwi, szybka koncentracja
czynników hemostatycznych – włóknik,
trombina, płytki – co powoduje przyspieszenie
się tworzenia skrzepu
Quick Clot
Przed użyciem proszku usunięcie poprzednio
założonego opatrunku i osuszenie miejsca
krwawiącego jałowym gazikiem.
Wsypanie proszku na miejsce krwawiące /proszek
zmienia barwę od jasnobeżowej do
ciemnobrązowej/
Posypywanie rany przerywa się w momencie gdy
utworzy się sucha warstwa wierzchnia
Miejscowy ucisk na 1-2 min i zabandażowanie
rany
Przed ostatecznym zaopatrzeniem rany usuwa się
suchą warstwę proszku i przemywa płynem ranę
Opaska uciskowa
Nie wolno zakładać jej na kończynach poniżej
łokcia lub kolan
Należy stosować szeroki opatrunek albo
podłożyć pod wąski szeroki opatrunek, tak
aby powierzchnia ucisku była jak najszersza
Nie należy poluźniać raz założonej opaski
uciskowej
Opaska uciskowa musi być widoczna cały
czas, nie wolno jej przykrywać
Opaska winna być opisana hasłem ”opaska
uciskowa” wrz z podaną godziną jej założenia
Opaska uciskowa – powikłania
Uszkodzenie nerwów, mięśni lub naczyń
krwionośnych głównie przy stosowaniu zbyt
wąskiej opaski
Martwica tkanek położonych obwodowo od
opaski, gdy założona jest zbyt długo i dojdzie
do niedokrwienia tkanek obwodowych
Opaska uciskowa – technika zakładania
Kilkakrotne obwinięcie kończyny bandażem
powyżej miejsca zranienia
Związanie bandaża tak, by można było w
węzeł włożyć kawałek np. drewna
Umocowanie w węźle tego kawałka drewna i
obracanie nim tak długo aż krwawienie
zatrzyma się
Umocowanie tak by nie doszło do
poluźnienia opaski i opisanie opatrunku
Krwotok wewnętrzny
Rozpoznanie pośrednie na podstawie
objawów
Obecność krwiaków podskórnych
Wymioty krwawe lub fusowate
Stolce krwiste bądż smoliste
Krwinkomocz lub krwiomocz
Krwawienie z dróg oddechowych, zaburzenia
wentylacji
Zaburzenia świadomości
Powiększenie obwodu brzucha, objaw Khera
Krwotok wewnętrzny
Wstępna ocena pacjenta ABC
Ułożenie w pozycji przeciwwstrząsowej
Okrycie pacjenta
Ocena stanu świadomości wg AVPU
Nie wolno podawać nic doustnie!!!
NORMY:
0 – 1 miesiąc > 60 dolna granica 50 - 60 mmHg
1 - 12 miesięcy 80 70 mmHg
1 – 10 lat 90 + 2x wiek w latach 70 + 2x wiek w
latach
> 10 lat 120 90
mmHg
Cel:
Przywrócenie objętości krwi krążącej
Zapewnienie perfuzji życiowo ważnym
narządom
Jest to kluczowe dla zapewnienia
wymiany tlenu i dwutlenku węgla oraz
utrzymania prawidłowych warunków
metabolicznych
Koloidy=krystaloidy
Krystaloidy
Łatwo dostępne i niedrogie /Mleczan
Ringera, 0,9% NaCl/
Nie powodują reakcji alergicznej
Mniej skuteczne od koloidów w
zwiększaniu objętości krwi krążącej,
ponieważ łatwo przechodzą do
przestrzeni śródkomórkowej /tylko 20
-25% z przetoczonej objętości pozostaje
wewnątrz naczyń/
Koloidy
Pozostają dłużej w przestrzeni wewnątrz
naczyniowej
Są bardziej skuteczne w zwiększeniu
objętości krwi krążącej
Droższe, mogą powodować reakcje
alergiczne
5% albumina, świeżo mrożone osocze,
żelatyna, modyfikowane skrobie,
dekstrany
Wskazania do przetaczania płynów
– objawy wstrząsu hipowolemicznego
Bolus
20ml/kg
iv lub doszpikowo
Objawy wstrząsu utrzymują się nadal –
kolejny bolus
20ml/kg
Objawy wstrząsu utrzymują się nadal –
KKCz /
15ml/kg
/ + krystaloid
10ml/kg
Wstrząs oporny na leczenie –
interwencja chirurgiczna
Preparat rekombinowanego aktywowanego czynnika VII
- coraz szersze zastosowanie w leczeniu zaburzeń krzepnięcia
- skuteczny wpływ na tamowanie krwawienia u pacjentów
leczonych antykoagulantami, heparyną, z niewydolnością
wątroby, z mocznicą, po urazach z masywnym krwotokiem,
z krwotokiem śródczaszkowym
