1
KASZEL W OPIECE
PALIATYWNEJ
Kaszel wyzwalany jest na drodze
odruchu obronnego mającego na
celu usunięcie z dróg oddechowych
nadmiaru wydzieliny lub ciał
obcych.
2
KASZEL
Może być wywołany świadomie, lub powstawać
na drodze odruchowej.
Pobudzenie receptorów kaszlowych zachodzi
wskutek bodźców mechanicznych i chemicznych.
Receptory kaszlu znajdują się w błonie śluzowej
gardła, krtani, tchawicy i oskrzelach oraz poza
układem oddechowym w przewodzie słuchowym
zewnętrznym.
Sygnały z receptorów do ośrodka kaszlu
znajdującego się w rdzeniu przedłużonym
przesyłane są głównie za pośrednictwem
nerwu błędnego oraz n. krtaniowego górnego,
przeponowego i językowo- gardłowego.
3
PRZYCZYNY KASZLU U
PACJENTÓW Z
NOWOTWORAMI
Pierwotne lub wtórne nacieczenie miąższu płuc.
Nacieczenie nowotworowe naczyń chłonnych
płuc
Ucisk dróg oddechowych przez guz z zewnątrz
lub wewnątrz
Wysięk opłucnowy
Guz opłucnej
Mnogie mikrozatory nowotworowe płuc
Zespół żyły głównej górnej
Leukostaza płucna
4
PRZYCZYNY KASZLU U
PACJENTÓW Z
NOWOTWORAMI
Zespół anoreksja – kacheksja
Zachłyśnięcie treści pokarmowej do
dróg oddechowych
Zator tętnicy płucnej
Następstwa radioterapii
Następstwa po chemioterapii /
zwłóknienie płuc po bleomycynie,
kardiomiopatia po antracyklinach/.
5
KASZEL W PATOLOGII UKŁADU
NERWOWO- MIĘŚNIOWEGO
Stwardnienie rozsiane
Stwardnienie zanikowe boczne
Dziedziczna ataksja móżdżkowa
Otępienie
Schorzenia naczyniowe mózgu
6
KASZEL W STANACH
UPOŚLEDZONEJ ODPORNOŚCI
Neutropenia
Stan po przeszczepie narządów
Zakażenie HIV
Przewlekłe zakażenia bakteryjne,
grzybicze,
7
KASZEL W CHOROBACH
PRZEWLEKŁYCH
Przewlekła niewydolność krążenia
Przewlekła niewydolność nerek
Przewlekła niewydolność oddechowa
Astma
Refluks żołądkowo- przełykowy
POCHP
Przewlekłe zapalenie i rozstrzenie oskrzeli
Leki / inhibitory konwertazy angiotensyny/.
8
POWIKŁANIA KASZLU – układ
sercowo- naczyniowy
Nadciśnienie tętnicze
Utrata przytomności
Pęknięcie naczyń żylnych /
podspojówkowych, nosowych,
odbytniczych/.
Przesunięcie lub złe funkcjonowanie
cewników naczyniowych
Brady- lub tachyarytmie
9
POWIKŁANIA KASZLU – ze
strony układu nerwowego
Omdlenie
Ból głowy
Ostra radikulopatia szyjna
Drgawki
Udar mózgu spowodowany
rozwarstwieniem tętnicy kręgowej
10
POWIKŁANIA KASZLU- ze
strony układu
pokarmowego,jamy brzusznej i
układu moczowego
Refluks żołądkowo- przełykowy
Złe funkcjonowanie gastrostomii
Pęknięcie śledziony
Przepuklina pachwinowa
Nietrzymanie moczu
11
POWIKŁANIA KASZLU- ze
strony układu oddechowego
Rozedma płuc
Odma opłucnowa, odma podskórna
Uraz krtani
Uraz tchawicy i oskrzeli
Zaostrzenie astmy oskrzelowej
Przepuklina międzyżebrowa
12
POWIKŁANIA KASZLU -
różne
Wybroczyny i plamica skórna
Rozejście ran chirurgicznych
Kaszel ostry : trwa do 3 tygodni
Kaszel przewlekły > 3 tygodni, często ma
więcej niż jedną przyczynę.
13
KASZEL- postępowanie
niefarmakologiczne
Nebulizatory z solą 2-5% - nawilżają suche,
podrażnione gardło, upłynniają gęstą wydzielinę.
Fizjoterapia klatki piersiowej :
- ćwiczenia oddechowe i drenaż pozycyjny
- należy unikać oklepywania / może spowodować
niedodmę lub skurcz oskrzeli/
Odsysać ostrożnie / może spowodować odruchowy
skurcz oskrzeli/.
Ułożenie w miarę możliwości w pozycji pionowej ,
aby łatwiej móc odkrztuszać.
Nawadnianie
14
KASZEL- leczenie
farmakologiczne
LEKI DZIAŁAJĄCE OBWODOWO:
- kromoglikan sodu / Cromohexal,Cromosol/
lek p/ alergiczny, stabilizuje błonę komórkową
komórek tucznych i zapobiega ich degranulacji,
hamując uwalnianie histaminy /, hamuje skurcz
oskrzeli. Nie zaburza pracy aparatu rzęskowego
błon śluzowych i nie wywołuje senności. /
Aerozol wziewny lub roztwór do inhalacji/.
- salbutamol selektywny agonista β2
adrenergiczny-rozszerza oskrzela
- bromek ipratropium / Atrovent, Berodual/
15
KASZEL – leki działające
ośrodkowo
Dextrometorfan – lek opioidowy
pozbawiony działania p/bólowego/ Acodin,
Dexatussin, Tussal, Antitussicum, Tussidex,
TussiDrill/- 15-30mg p.o. co 4- 8 h.
Kodeina / Codeinum phosphoricum,
Thiocodin- w połączeniu z
sulfogwajakolem/- 20 mg p.o. co 4 h.
Hydrokodon – 5-10mg co 4-6 h
Paroxetin / Seroxat/ tabl.a 20mg inhibitor
serotoniny / SSRI/ - p/depresyjny , p/lękowy.
16
Kodeina została wyizolowana w 1832r.,
zawiera śladowe ilości opium / 0,2- 0,8%/.
Wchłania się w całości z przewodu
pokarmowego. Działa głównie p/kaszlowo
oraz p/bólowo.
Dekstrometorfan analog kodeiny
Roztwór morfiny 5-10mg co 4-6 h.- w celu
kontroli kaszlu stopniowo zwiększać dawkę.
Podawać lek w regularnych odstępach „ na
godzinę”.
17
LEKI MIEJSCOWO
ZNIECZULAJĄCE
Pastylki do ssania
W nebulizatorze 2% lidokaina / 5ml/ lub 0,25%
bupiwakaina / 5ml/- amidowy środek do
znieczuleń miejscowych.
Dostępny powinien być zestaw do reanimacji
/ może dojść do skurczu oskrzeli/.
Środki miejscowo znieczulające mogą zahamować
odruch gardłowy / ryzyko zachłyśnięcia/. Unikać
podawania pokarmów i płynów przez ok.. 1
godzinę po zastosowaniu nebulizatora.
18
KORTYKOSTEROIDY
Mają działanie p/ zapalne i p/ obrzękowe.
Można zastosować wspomagająco w
przypadku kaszlu powstałego w wyniku
ucisku oskrzela .
Należy pamiętać, że przewlekły
kaszel jest bardzo męczący,
uniemożliwia choremu sen i wywołuje
lęk.