Choroby

pasożytnicze

Pasożyt

Pasożyt

organizm roślinny lub zwierzęcy

żyjący
i rozwijający się, czasowo lub stale,
na innym lub w innym organizmie,
który jest jego żywicielem i
któremu przynosi szkodę.

Żywiciel-

Żywiciel-

organizm zwierzęcy lub roślinny, na którym (lub,

organizm zwierzęcy lub roślinny, na którym (lub,

w którym) bytuje organizm pasożytniczy .

w którym) bytuje organizm pasożytniczy .

Wyróżnia się:

a)

Żywiciela pośredni

b)

Żywiciel ostateczny

Ze względu na miejsce bytowania

Ze względu na miejsce bytowania

pasożyty dzielimy na

pasożyty dzielimy na

:

:

ZEWNĘTRZNE

ZEWNĘTRZNE

pasożytują na zewnątrz

pasożytują na zewnątrz

organizmu

organizmu

WEWNĘTRZNE

WEWNĘTRZNE

pasożytują wewnątrz

pasożytują wewnątrz

organizmu, stanowią

organizmu, stanowią

bardzo liczną grupę

bardzo liczną grupę

Ze względu na czas

Ze względu na czas

pasożytowania dzielimy je

pasożytowania dzielimy je

na:

na:



Okresowe



Czasowe



Stałe

Najczęściej występujące

Najczęściej występujące

choroby pasożytnicze to:

choroby pasożytnicze to:

1.

Tasiemczyce

2.

Świerzb

3.

Włośnica

4.

Owsica

5.

Glistnica

6.

Toksoplazmoza

7.

rzęsistkowica

TASIEMCZYCE

TASIEMCZYCE



Tasiemiec uzbrojony



Tasiemiec nieuzbrojony



Bruzdogłowiec szeroki

Taenia solium, saginata,

Taenia solium, saginata,

- Czynnik etiologiczny: Taenia solium,

saginata

- Rezerwuar czynnika etiologicznego:

człowiek

-

Źródło zakażenia : świnia, bydło,

człowiek wydalający jaja tasiemca

wraz z kałem,

-

Drogi szerzenia:



Spożycie surowego mięsa wieprzowego, wołowego



za pośrednictwem brudnych rąk



Skażona jajami woda, pożywienie (warzywa)



Człowiek roznosiciel jaj tasiemca

- Czynnik etiologiczny: Dibothriocephalus

latus

-

Rezerwuar czynnika etiologicznego:

człowiek, zwierzęta żywiące się rybami

np. niedźwiedzie, lisy, foki, świnie

-

Źródło zakażenia: ryby-szczupak, okoń,

sielawa, łosoś, węgorz, człowiek

-

Drogi szerzenia się :
- zjedzenie surowego, półsurowego

mięsa ryby
- człowiek siewca i roznosiciel

profilaktyka

profilaktyka



Kontrola weterynaryjna hodowli i uboju trzody

chlewnej



Wykrywanie i leczenie chorych i nosicieli



Okresowe badania parazytologiczne osób

pracujących z żywnością



Prowadzenie akcji uświadamiających

niebezpieczeństwo przy spożyciu surowego

mięsa



Wzmożona higiena rąk



Mycie warzyw



Gotowanie mięsa przeznaczonego do

spożycia



Odrobaczanie zwierząt domowych

ŚWIERZB

ŚWIERZB

- Czynnik etiologiczny- świerzbowiec drążący

-

Rezerwuar czynnika etiologicznego :

człowiek, zwierzę

-

Źródło zakażenia: chory człowiek, rzadko

chore zwierzę

-

Drogi szerzenia:
- bezpośredni kontakt ze skórą człowieka

chorego, zakażone przedmioty, kontakty

seksualne
- pośrednio przez kontakt z zakażonymi

przedmiotami

profilaktyka

profilaktyka



Leczenie chorych i osób z ich

otoczenia



Przeglądy higieniczne w żłobkach,

szkołach i innych skupiskach ludzi



Właściwa higiena osobista



Nasilenie działalności oświatowo-

zdrowotnej



Badania weterynaryjne zwierząt

domowych ( psy)

WŁOŚNICA

WŁOŚNICA

-

Czynnik etiologiczny: nicień z rodzaju

Trichinella

-

Rezerwuar czynnika etiologicznego: zwierzęta

mięsożerne z grupy padlinożerców i

wszystkożerne np.dzik, świnie, psy, koty,

hodowlane zwierzęta futerkowe, gryzonie

-

Źródło zakażenia: mięso i jego przetwory,

-

Drogi szerzenia:
- wyłącznie przez spożycie mięsa i jego

przetworów
- zwierzęta przydomowe najczęściej

zarażają się przez niewłaściwe

postępowanie z

resztkami po

ubojowymi i padliną

profilaktyka

profilaktyka



Kontrola weterynaryjna mięsa i

eliminowanie mięsa zarażonego



Obróbka termiczna mięsa przeznaczonego

do spożycia



Utrzymanie odpowiedniego poziomu

sanitarnego hodowli i karmienia zwierząt



Zakaz karmienia zwierząt surowymi

odpadami mięsnymi



Zabezpieczenie zwierząt przed kontaktem

z gyzoniami



Propagowanie wiedzy dotyczącej

zakażaniem Trichinellą



Leczenie i hospitalizacja chorych

OWSICA

OWSICA

-

Czynnik etiologiczny: Enterobius

vermicularis

-

Rezerwuar czynnika etiologicznego :

człowiek

-

źródło zakażenia : zarażony człowiek

-

Drogi szerzenia:
- droga pokarmowa
- brudne ręce
- pokarm zanieczyszczony jajami

- pościel, bielizna
- droga inhalacyjna

profilaktyka

profilaktyka



Okresowe badania personelu i dzieci w

przedszkolach, szkołach, internatach



Leczenie chorych wraz rodziną



Przestrzeganie zasad higieny osobistej



Częste mycie rąk ( przed posiłkiem)



Ograniczenie korzystania z pryszniców

w miejscach publicznych



Częsta zmiana bielizny



Prowadzenie akcji oświatowej

szczególnie w placówkach

skupiających dzieci



Odpowiednia higiena pomieszczeń

GLISTNICA

GLISTNICA

-

Czynnik etiologiczny: glista ludzka

Ascaris lumbricoides

-

rezerwuar czynnika

etiologicznego: człowiek

-

Źródło zarażenia: pokarm głównie

warzywa i owoce zarażone jajami

glisty

-

Drogi szerzenia:
- bezpośrednio-człowiek
- zanieczyszczona jajami gleba

profilaktyka

profilaktyka



Leczenie osób chorych



Realizacja programów edukacyjnych



Zapobieganie zanieczyszczeniu

ogródków, piaskownic itp.



Budowa szczelnych dołów ustępów



Przestrzeganie zasad higieny osobistej



Unikanie zanieczyszczania ziemią

produktów spożywczych



Prowadzenie okresowych badań

parazytologicznych

TOKSOPLAZMOZA

TOKSOPLAZMOZA

-

Czynnik etiologiczny: Toxoplasma gondi

-

Rezerwuar czynnika etiologicznego: ssaki,

ptaki(kot domowy, owca, świnia, drób, gryzonie)

-

Źródło zakażenia: kot wydalający oocysty

pasożyta, zwierzęta zarażone cystami

tkankowymi, człowiek

-

Drogi szerzenia:
- zanieczyszczone odchodami warzywa
- kałożerne owady (muchy, karaluchy)
-zakażona woda
- zakażona gleba
- surowe mięso
- tachyzoidy-przez uszkodzone powloki skórne
- łożysko

profilaktyka

profilaktyka



Powstrzymanie się od konsumpcji

surowego mięsa



Picie przegotowanej wody



Unikanie kontaktu z kotami



Dokładne mycie warzyw



Zabezpieczenie produktów

spożywczych przed dostępem much



Zabezpieczanie piaskownic przed

dostępem zwierząt



Szczepienia kotów i owiec

Ogólna profilaktyka chorób

Ogólna profilaktyka chorób

pasożytniczych

pasożytniczych



Przestrzeganie elementarnych zasad

higieny osobistej i warunków sanitarnych

przetwórstwa



Dokładne mycie warzyw i owoców

przeznaczonych do przetwórstwa w stanie

surowym



Walka z gryzoniami i innymi pośrednimi

żywicielami



Zapobieganie nawożeniu gleby fekaliami

nieodpowiednio kompostowanymi



Przestrzeganie przepisów sanitarnych w

budowie ustępów w miejscowościach

nieskanalizowanych



Oświata zdrowotna

Choroby niezakaźne

Choroby niezakaźne

najczęściej występujące

najczęściej występujące



Choroby układu krążenia



Nowotwory



Nadwaga i otyłość



Osteoporoza



Cukrzyca



Alergie

Choroby niezakaźne

Choroby niezakaźne

profilaktyka

Choroby układu krążenia

Choroby układu krążenia



Choroba niedokrwienna serca



Miażdżyca



Zawał mięśnia sercowego



Nadciśnienie tętnicze

Profilaktyka:



odpowiednia dieta



dążenie do uzyskania należnej

masy ciała - wskaźnik masy ciała
(BMI) pacjenta powinien mieścić
się między 20 a 25



kontrola ciśnienia tętniczego krwi



Kontrolne badania poziomu frakcji

cholesterolu we krwi

Profilaktyka cd.

Profilaktyka cd.



rzucenie palenia tytoniu



regularny wysiłek fizyczny



Zrezygnowanie z alkoholu

Cukrzyca

Cukrzyca

Żeby zminimalizować u siebie ryzyko

powstania cukrzycy warto
profilaktycznie wprowadzić małe
zmiany w naszym trybie życia,
dzięki którym łatwiej uniknąć tej
choroby.

1. Pierwszym krokiem jest utrata

masy ciała, oczywiście o ile
jesteśmy otyli.

2. Dbajmy również o to, aby spożywać

tyle kalorii, ile nasz organizm faktycznie

potrzebuje. Wybierajmy produkty

naturalne, bogate w błonnik,

węglowodany złożone oraz tłuszcze

pochodzenia roślinnego.

3. Ważne jest także regularne spożywanie

przynajmniej trzech posiłków dziennie,

co zapewni stały dopływ składników

odżywczych do naszego organizmu.

.

4. Wysiłek fizyczny dostosujmy do

naszego wieku i możliwości.

5. Unikajmy lub przynajmniej

minimalizujmy kontakt z
czynnikami ryzyka, do których
należy alkohol, papierosy,
zanieczyszczenie środowiska

Nowotwory

Nowotwory

-nie palić paierosów
-dietetyczne odżywianie
-nawyki higieniczne
-prowadzenie zdrowego stylu życie
-nie przebywać w towarzystwie osób

palących

-nie spożywać mięs mocno wędzonych
-nie jeść potraw z oleju wielokrotnie

podgrzewanego

-nie nadużywać alkoholu
-nie doprowadzać do otyłośći
-nie przepiekać skóry na słońcu

osteoporoza

osteoporoza

Profilaktykę należy rozważyć u

wszystkich osób, które:



przekroczyły 60 rok życia



mają jeden lub więcej czynników

ryzyka wystąpienia osteoporozy



w wywiadzie rodzinnym mają

choroby zaburzające gospodarkę
wapniowo-fosforanową



cierpią na przewlekłe choroby układu

krążenia i narządu ruchu
ograniczające sprawne poruszanie
się

Środki zapobiegawcze są

Środki zapobiegawcze są

zróżnicowane i obejmują:

zróżnicowane i obejmują:



zaprzestanie palenia tytoniu i

ograniczenie spożycia alkoholu



zwiększenie (o ile to możliwe)

aktywności fizycznej



eliminowanie ryzyka upadków



zapewnienie odpowiedniego,

codziennego spożywania wapnia



stosowanie preparatów witaminy

D

Otyłość

Otyłość

Epidemiologia

Epidemiologia

katastrof

katastrof



epidemiologia obejmująca

nadzwyczajne sytuacje zdrowotne
związane z masowym działaniem
nadzwyczajnych czynników
niszczących
- środowisko życia ludzi,
- możliwości i sprawność
organizacyjną



(pożary, huragany, wielkie powodzie,

trzęsienia ziemi, szarańcza, itp..)