-przekazanie zadań z nią związanych z nadzoru
oświatowego do pomocy społecznej,
-profesjonalizowanie rodzinnych form, a w
szczególności tworzenie zawodowych,
niespokrewnionych rodzin zastępczych,
-nadzorowanie i szkolenie opiekunów zastępczych
niespokrewnionych,a także spokrewnionych,
-tworzenie różnych form wsparcia form rodzinnych
publicznych i pozarządowych,
-utowrzenie lokalnych systemów rodzinnej opieki
zastępczej,
-podniesienie świadomości społecznej i tolerancji
wobec opieki zastępczej
Nadal jest wiele uwag dotyczących
omawianej opieki, ale w stosunku do lat 80-
tych ubiegłego stulecia, zaistniałe zmiany
należy ocenić pozytywnie . W stosunku
jednak do opieki w innych krajach Europy
należy podkreślić ciągle wolno postępujący
proces jej profesjonalizacji, stabilności, a
utrzymanie systemu opieki zastępczej
spokrewnionej, w której opiekunami są
osoby starsze po 60 roku życia jako problem
i poważne wyzwanie
Wsparcie kogoś (jednostki lub jednostek),
czegoś ( rodzaju działania, instytucji, lub
formy),
W czymś( odnalezieniu sił wewnętrznych,
zdrowia, w uczeniu się, relacjach
społecznych, optymalnym rozwoju)
-wsparcie lub motywowanie do uczenia się,
-wsparcie w razie problemów w relacjach z innymi
osobami,
-wsparcie w rozwoju osobowym,
-wsparcie polegające na „byciu z kimś”,
-bycie powiernikiem tajemnic,
-bycie wzorem do naśladowania,
-traktowanie nastolatka z szacunkiem i powagą.
- wsparcie strukturalne i funkcjonalne,
- źródła wsparcia społecznego,
-typy (rodzaje) wsparcia,
-wsparcie otrzymywane i spostrzegane,
-potrzebę wsparcia i mobilizację wsparcia.
Zdaniem D.Russell i C.Cutrona na poczucie
wsparcia społecznego składają się odczucia:
-bliskiego związku z jakąś osobą,
-przynależności do grupy o podobnych
zainteresowaniach,
-związku z osobami, które dowartościowują
jenostkę,
-istnienia osób na które jednostka zawsze może
liczyć,
-istnienia osób do których jednostka zawsze
może zwrócić się po radę,
-oraz świadomości możliwości i okazywania
innym wsparcia
jeste to scalanie, łączenie zarówno wnętrza
jednostki, jednostek rodzinnych form opieki
w sferach fizycznej, psychicznej, umysłowej,
działaniowej, jak i relacji zewnetrznych czyli:
warunków egzystencji materialnej,
społecznej, wypełniania ról, czy zadań
rodzinnych, szkolnych, zawodowych,
społecznych, aż wreszcie służb społecznych
powołanych do takich zadań
Rodzinne formy opieki zastępczej stanowią
wysoce pożądaną ze społecznego punktu
widzenia alternatywę dla form
instytucjonalnych. Nie ulega bowiem
wątpliwości, że o ile to jest tylko możliwe
dziecko nie powinno być „wyrywane” z
naturalnego i zarazem optymalnie
służącego jego rozwojowi środowiska życia.
Jak wskazują wyniki ogólnopolskich badań
M.Kolankiewicz na próbie 3824 osób.
Co dziesiąte dziecko w chwili powierzenia rodzinie
zastępczej ma problemy w nauce, powtarza klasę lub
jest uczniem szkoły specjalnej.
Wg. Badora S. z badań przeprowadzonych w woj.
Częstochowskim wynika, że 8% szieci było
opóźnionych organizacyjnie,16% miało trudności
dydaktyczne,a 19%sprawiało trudności wychowawcze
Wg. Brągiel J. 1/3(31,6%) jest odrzóconych przez
swoich rówieśników, a co 10te (10,5%) jest izolowane
głownie z powodu agresji, złych wyników w nauce,
nieśmiałości i powodu odmiennosci sytuacji społecznej
rodziny.
- rodziny adopcyjne,
- rodziny zastępcze: spokrewnione i
niespokrewnione z dzieckiem, zawodowe
niespokrewnione z dzieckiem tj.
wielodzietne, specjalistyczne i o charakterze
pogotowia rodzinnego,
- rodzinne domy dziecka,
-wioski dziecięce
M.Olejnik
Wśród badanych wychowanków zdecydowana
większość wykazała wyskoki poziom wsparcia
społecznego. W 13tu badanych przypadkach aż
10 osób ujawniło wysokie wsparcie i 2 osoby
umiarkowany poziom wsparcia społecznego.
Żaden z wychowanków nie wykazał bardzo
niskiego poczucia wsparcia. Badane dzieci
wykazały wyższy poziom przystosowania do
funkcjonowania w środowisku rówieśniczym niż
w środowisku szkolnym.
Pogotowia rodzinne zajmują bardzo istotne
miejsce wśród rodzinnych form opieki
zastępczej. Ważne jest zatem wspieranie
opiekunów i pomoc ze strony
kompetentnych osób, gdyż tylko wtedy
będą mogli oferować swoim wychowankom
wsparcie w efektywny i zadowalający
sposób oraz przywracać dzieciom poczucie
bezpieczeństwa i sprawiać, że będą się czuć
potrzebne i kochane.
E. Zbytniewska napodstawie przeprowadzonych
badań dotyczących funkcjonowania 3ch rodzin
zastępczych z dzieckiem niepełnosprawnym,
ustaliła że stanowią one korzystne środowisko
wychowawcze, w którym występuja związki
emocjonalne między rodzicami zastępczymi a
wychowankami, a dzieci mają zaspokojone
podstawowe i najważniejsze potrzeby.
Wszystkie badane rodziny były spokrewnione z
dzieckiem. Dzieci były w wieku od 9 do 11lat w
klasach I do III. Przyczyną umieszczenia dzieci w
rodzinach zastępczych było zaniedbanie ich
przez rodziców biologicznych.
Stosunki emocjonalne z rodzicami
zastępczymi były prawidłowe. Korzystniej
wypadła jednak ocena matki zastępczej niż
ojca zastępczego. Rodzice zastępczy
wykazali duże zaangażowanie emocjonalne
w sprawy przyjętych do siebie dzieci.
Należało by jednak ojców zastępczych dzieci
niepełnosprawnych bardziej uwrażliwiać na
problemy emocjonalne ich dzieci, a także
samych związków tworzących się w
zastępczym środowisku wychowawczym, a
podopiecznych nie będących jeszcze
uczuciowo związanych z nowymi rodzicami
otoczyć szczególną opieką wychowawczą.
-rodziny naturalne dzieci niepełnosprawnych będących pod opieką
rodzin zastępczych stanowiło zdecydowanie środowisko negatywne,
gdyż nie wypełniały one swoich obowiązków wychowawczych,
-rodziny zastępcze stanowiły korzystniejsze środowisko opiekuńczo-
wychowawcze dla dzieci niepełnosprawnych niż rodziny naturalne
gdyż:
posiadały przeciętne i dobre warunki materialne i mieszkaniowe,
panowały tam poprawne stosunki międzyludzkie, posiadały co
najmniej wykształcenie podstawowe, stosowały one poprawne
postawy wobec dziecka, samopoczucie dzieci było bardzo dobre,
rodziny kierowały się dobrem dziecka.
-najkorzystniejszym rozwiązaniem byłoby umieszczenie w rodzinach
zastępczych dzieci w wieku od 1do 3,
-działalność rodzin zastępczych powinna być kontrolowana przez
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej,
-kierowanie dzieci do rodzin, w których rodzice mają co najmniej
średnie wykształcenie i są stosunkowo młodzi
-pozycja dzieci w szkole nie jest najgorsza. Dzieci nie
są izolowane oraz odrzucane, posiadają kolegów i
koleżanki. Nie miej jednak żadne z dzieci nie zajmuje
znaczącej pozycji w klasie.
-cechują się w większości wysokim poczuciem
wsparcia społecznego w szkole. Jednak poszczególne
komponenty składają się na to poczucie wahają się
w skali od wysokiego zaspokojenia danych cech, do
zaspokojenia ich w stopniu niskim.
-badani wykazywali na obecność w szkole osób do
których mogą zwrócić się po radę, tylko jedno
dziecko stwierdziło że w jego otoczeniu nie ma
takich osób.
-dzieci utrzymują kontakty z rówieśnikami,
-samopoczucie dzieci w szkole jest dobre,
-stosunki z nauczycielami są dobre chociaż nie
we wszystkich przypadkach można mówić o
zaufaniu,
-motywacja do nauki jest bardzo mała,
-dzieci z rodzin zastępczych przejawiają wysoki
stopień zachowań antyspołecznych ,
-bardzo niski stopień uspołecznienia,
-wyniki w nauce wahają się między 4, a 3,
-niechętnie podejmują zadania szkolne,
-dzieci z badanych rodzin to w większości
sieroty społeczne, których rodzice zostali
pozbawieni praw rodzicielskich,
-wykształcenie rodziców zastępczych ma duży
wpływ na sytuację szkolną wychowanków.
Na podstawie przeprowadzonych badań
autorka stwierdziła, że dzieci z objętych
badaniami rodzin zastępczych nie mają
najgorszej sytuacji szkolnej. Jednak
stwierdzenie że jest ona dobra było by
nieprawdziwe.
Szelag K. przeprowadziła badania dotyczące
wpływu postaw rodzicielskich na sytuację
szkolną dzieci z zielonogórskich rodzin
zastępczych
Na podstawie badań można stwierdzić, że:
-dzieci rodziców przejawiających postawy wysoce właściwe
mają wysokie uspołecznienie i motywację do nauki,
-dzieci których opiekunowie wykazują zachowania
umiarkowanie właściwe w większości skal osiągają
przystosowanie szkolne,
-wychowankowie rodzin, w których postawy rodzin są zarówno
umiarkowane właściwe, jak i niepożądane wychowawczo mają
większą motywację do nauki od zachowań antyspołecznych.
-dzieci u których rodziców przeważają postawy niepożądane
wychowawczo wykazują przystosowanie lub
nieprzystosowanie szkolne. Jednak uczniowie mający
zachowania antyspołeczne i przyhamowanie oraz niską
motywację do nauki i niskie uspołecznienie wywodzą się z
rodzin, w których rodzice przejawiają w większości
zachowania niepożądane wychowawczo.
Rodzina zastępcza stanowi dobre i
wartościowe środowisko opiekuńczo-
wychowawcze. Mimo niewłaściwych postaw
rodziny zastępcze starają się nalezycie
wypełniać obowiązki względem dzieci,
otoczyć ich opieką i stworzyć im dobre
warunki do rozwoju. Rodzina która od
najmłodszych lat wychowuje dziecko,
obdarza je miłością i właściwą opieką ma
możliwość nadrobienia zaległości
wynikające z braku rodziców biologicznych i
pozytywnie wpłynąć na sytuację życiową
oraz szkolną dziecka
Żadna instytucja nie jest w stanie zastąpić
rodziny i dlatego taka forma opieki jaką jest
rodzina zastępcza powinna być ciągle
rozwijana i upowszechniana. Powinno
powstawać coraz więcej rodzin zastępczych,
nad którymi większą opiekę sprawowałoby
państwo .
W procesie wsparcia dziecka szkolnego w rodzinie
zastępczej uczestniczą przede wszystkim 1) z osób
dorosłych: opiekunowie zastępczy, ich krewni,
pełnoletnie rodzeństwo, 2) z niepełnoletnich osób:
rodzeństwo, rówieśnicy oraz starsi lub młodsi
przyjaciele. Jest ich wielu różną mają jednak moc
wsparcia . Dla prawidłowego rozwoju wskazane
byłoby scalanie tej siły społecznej. Na dzień
dzisiejszy jednak integracja i profesjonalizacja
wsparcia rodzinnej opieki zastępczej ciągle jest
wyzwaniem naukowym i społecznym. Jest to trudny
proces gdyż epoka w której żyjemy jest źródłem
izolacji i braku poczucia bezpieczeństwa,
powodujących że tak wielu ludzi skupia się na sobie.
Prowadzi to do zaniku więzi społecznych. Zanik
więzi społecznych stanowi zagrożenie dla
prawidłowego funkcjonowania i rozwoju dziecka
oraz ludzi w ogóle.