Nauczyciel wobec

współczesności nieustannego

kryzysu

Współczesność nieustannego kryzysu



Bezosobowe formy organizacji życia

społecznego



Masowość



Infantylność i komercyjność współczesnej

kultury



Procesy demoralizacji życia społecznego



Celebrowanie skrajnego indywidualizmu



Zanik relacji wspólnotowych

Zygmunt Bauman

…człowiek staje się źródłem doznań a nie

odpowiedzialności; (…) w tej rzeczywistości
bez problemów odnajdują się gracze,
przedsiębiorcy i poszukiwacze rozkoszy,
przygód i silnych wrażeń. Homo moralis
pozostaje nie chcianym cudzoziemcem.

Cele współczesnej szkoły, Michel

Crozier

Szkoła powinna „kształtować istoty ludzkie

zdolne do wykazywania się aktywnością w
całkiem odmiennym świecie; zdolne do
zrozumienia i opanowania
złożoności działań i stosunków
międzyludzkich, z którymi będą miały do
czynienia; zdolne do wzięcia na siebie
wolności wyboru, który będzie ich wyborem, z
jego szansami, lecz także odpowiedzialnością
i niestabilnością, jaką ta wolność narzuca”.

Zmiany w rozumieniu roli współczesnego

nauczyciela



Odejście od modelu adaptacyjnego technika,

który działa według odgórnych założeń, w
celu przystosowania uczniów do istniejącej
rzeczywistości (nauczyciel jako „cyborg” w
rękach zewnętrznych decydentów – P.
McLaren, odejście od funkcjonowania na
poziomie rytuałów).

Zmiany w rozumieniu roli współczesnego

nauczyciela



Przejście do rozumienia nauczyciela jako

autonomicznego podmiotu (odejście od „bycia
w roli” w stronę pojmowania bycia
nauczycielem i bycia osobą jako integralnej
całości – osobista odpowiedzialność,
profesjonalny osąd, autonomiczne decyzje).

Zmiany w rozumieniu roli współczesnego

nauczyciela



Odejście od rozważań o nauczycielu i jego

pracy utrzymanych w nurcie racjonalności
instrumentalnej (od logiki zysku i straty, celu i
środka, do etyki i logiki dialogu).

Zmiany w rozumieniu roli współczesnego

nauczyciela



Przejście od tego, co w rozważaniach o

nauczycielu i jego pracy miało charakter
instytucjonalny, do tego, co indywidualne,
jednostkowe, niepowtarzalne.

Zmiany w rozumieniu roli współczesnego

nauczyciela



Mocne akcentowanie kompetencji moralnych

nauczyciela, czy też sfery moralnej i etycznej
działalności nauczyciela, ze szczególnym
uwzględnieniem odpowiedzialności związanej
z nauczycielską refleksją i działaniem
(mądrość praktyczna, takt, refleksyjność i
odpowiedzialna troskliwość.

Zmiany w rozumieniu roli współczesnego

nauczyciela



Przejście w stronę postulowanego modelu

nauczyciela jako przewodnika i tłumacza.

Zmiany w rozumieniu roli współczesnego

nauczyciela



Zdecydowany awans zjawiska

odpowiedzialności, ze szczególnym
uwzględnieniem indywidualnej,
„egzystencjalnej” odpowiedzialności
nauczyciela, której potrzeba jest ukazywana
jako czynnik decydujący o jakości,
skuteczności i efektywności jego pracy.