Sport w środkach

masowego przekazu

RADIO

Perak

Arleta

Próby i premiery

Pierwsza bezpośrednia transmisja radiowa z walki
bokserskiej

miała miejsce 2 lipca 1921r.,

dzięki amerykańskiemu reporterowi
J.Andrew White i trwała 13 min,16 sek.
Od tej pory wielkim wydarzeniom
politycznym,kulturalnym i sportowym
zaczął towarzyszyć
‘człowiek z mikrofonem’.
Narodził się trudny zawód
reportera-sprawozdawcy radiowego.
Transmisja bokserskiego pojedynku
wywarła ogromne wrażenie a informacje szybko dotarły do
Europy ( dzięki temu rozwinęło się w Polsce radio )

Najważniejsze przykłady audycji radiowych w

Europie i w Polsce :



21 lipca 1925r. reporter B.Ernst przeprowadził pierwszą w
historii radiofonii niemieckiej bezpośrednią transmisje z
regat wioślarskich



Twórcy warszawskiego tyg. sportowego”Stadjon”
(m.in..:W.Junosz-Dąbrowski,K.Miształówna,H.Szot-
Jeziorowski) wraz z kierownictwem stacji Polskiego
Towarzystwa Radiotechnicznego nadali w 1925r. wiadomości
sportowe.
W 1926 radio miało już 33 188 abonentów.



Gwałtowny wzrost liczby fanów „żywych przekazów”
sportowych miał miejsce 20 lutego 1927r w Zakopanem
podczas międzynarodowych narciarskich mistrzostw Polski.
Dzięki podłączeniu mikrofonu na trybunie sędziowskiej
Krokwi ze stacją radiową w Warszawie, słuchacze mogli
„uczestniczyć” w tym wydarzeniu.



30-31 lipca 1927r. Relacja z międzynarodowych regat
wioślarskich w Brdyujściu



Oprócz rozgłośni warszawskiej zainteresowaniem cieszyły
się również rozgłośnie :



W Krakowie (powstała 15.II.1927) 14.VIII.1927r.transmitowała
przebieg Automobilowego Rajdu Tatrzańskiego Łysa Polana –
Morskie Oko.



W Poznaniu (24.IV.1927) rozgłośnia „Radio Poznańskie” 15.V.1927r
jako pierwsza nadała „gimnastykę przez radio” oraz przeprowadziła
transmisję z międzynarodowego meczu piłkarskiego Warty oraz
Holenderskiego zespoły Philips Eindhoven.



W Katowicach (4.XII.1927)



W Wilnie (15.I.1928)



W Łodzi (1.II.1930)



We Lwowie (15.I.1930)



W Toruniu z pod studiem w Bydgoszczy (15.XII.1934)



Zawody „FIS” w Zakopanem (5-10.II.1929)



14.IC.1929 rozgłośnia Wileńska PR zainstalowała mikrofony i
przekazywała bezpośrednią transmisję z walk zapaśniczych.



9.VI.1929 z Warszawskich Łazienek transmitowano przebieg
jeździeckiego Pucharu Narodów.



17-18.VIII.1929 z Brdyujścia nadano dwie transmisje z
wioślarskich mistrzostw Europy.



1.IX.1929 pierwsza transmisja radiowa z
międzypaństwowych zawodów lekkoatletycznych.

Sport, radio i polityka

W latach 1929-1935 nastąpiła względna stabilizacja w audycjach
radiowych. Na przełomie lat 1929/30 zwiększono
przeprowadzanie kontroli państwa nad działalnością Polskiego
Radia ( „personalne porządki” ) Kierownikiem Referatu
Sportowego został Józef Włodarkiewicz ( miał ogromny wpływ na
programy sportowe w latach 1930-39) Nie zdobył on
przychylności ludzi, był „politycznym oryginałem” (reprezentował
poglądy radykalne, sławił radziecki model masowej kultury
fizycznej ) a zarazem wiązał się z piłsudczykami i popierał
„postawienie na baczność polskiego sportu.
Początek lat 30 wiązał się ze spadkiem zainteresowania radiem,
słuchacze wykazywali zapotrzebowanie na dobrą, pełną i szybką
informacje sportową. Aby temu zapobiec urozmaicono tematykę
oraz zatrudniono osoby znające się fachowo na poszczególnych
dyscyplinach sportowych m.in.:

– Piłka nożna-Stanisław Mielech
– Boks-Wiktor Junosza-Dąbrowski
– Różne dyscypliny-Zdzisław Karczewski
– Kolarstwo-Zygmunt Weiss

W 1935r.zostały zakończone „porządki” tzw. konstytucją

sportową.

Zaczęto coraz bardziej przywiązywać uwagę do przebiegu i

wartości audycji radiowych, gdyż liczba słuchaczy znacznie
rosła :

Postanowiono zwiększyć liczbę transmisji.

202 586

375 047

0

50 000

100 000

150 000

200 000

250 000

300 000

350 000

400 000

Rok 1929

Rok 1934

Lata 1930-1939 związane są z EKSPLOZJĄ sportowych audycji

radiowych.

Przykład.

Rok 1934 – 420 godzin nadawania „transmisji z życia”

Było to możliwe dzięki nowościom technicznym(taśma stalowa Stilla

oraz aparatura Neumana-miękkie płytki)
Dzięki utworzeniu wydziału Aktualności Polskiego Radia poprawa

nastąpiła również w audycjach informacyjnych ( wiadomości

sportowe)

55

32

29

95

128

Gospodarcze

Społeczne

Różne

Uroczystości

Sportowe

Do audycji sportowych dużo wnieśli :



Wojciech Trojanowski (1904 – 1988),
pod koniec lat 30 zaczął odnosić
sukcesy jako komentator,wprowadził
przekaz „malowania słowem”.
Komentował np. z trybun
wśród tłumu,nie stroniąc od emocji.
Nie lubił pracy w kabinach,
za szybami wolał razem
z kibicami przeżywać mecze.

Krzyczał, podniecał się i irytował.
Ludzie cenili go za to i akceptowali.



Michał Frank przeprowadził niezapomnianą dla słuchaczy

bezpośrednią transmisje z meczu mistrzostw świata

( Polska – Brazylia 1938r )

Obydwoje przeprowadzili tzw. transmisje łączoną z
narciarskich mistrzostw świata FIS w Zakopanem w 1939
roku.
Trojanowski prowadził zawodników zjeżdżających z
Kasprowego do połowy trasy, następnie „przejmował” ich
Franek i doprowadzał do mety.

Losy wojenne, kariery powojenne

Różne były wojenne losy ludzi związanych ze sportem w
międzywojennym radiu. Większość stanęła do zmagań
obronnych w 1939 r. ( np. Trojanowski, Dobrowolski), po czym
dostała się do niewoli; część przeżyła okupacje w kraju, a
potem wzięła udział w Powstaniu Warszawskim.
Skomplikowane losy Polaków sprawiły, że i po wojnie ludzie
„sportowego radia” wybrali różne drogi życiowe. Np..
Trojanowski nie powrócił z emigracji do polski.
Sportowa premiera w powojennej historii Polskiego Radia miała
miejsce 27 lutego. Autorem pogadanki pt. „Pierwszy głos
sportu” był Zygmunt Dall-Dalberg.
Aleksandrowi Rekszy-Kakietkowi, w pierwszym powojennym
reportażu sportowym w dniu 15 sierpnia 1945r powiedział
„mam zaszczyt oznajmić Państwu, że po 6 latach przerwy
wznawiamy transmisje sportowe, które w okresie
przedwojennym cieszyły się tak wielkim zainteresowaniem
słuchaczy [...] Upłynęło 6 lat i oto mikrofony sprawozdawcze
Polskiego Radia stanęły na tym samym miejscu.”

Z czasem przyszły zakazy,nakazy, ograniczenia i stanowisko
najlepszego sprawozdawcy zajął Witold Dobrowolski.
Stworzył on silną redakcję sportową.
Po nim objął stanowisko Konrad Gruda, stosunkowo na krótki
okres czasu ale był to dla sportu w radiu okres przełomowy.
W ciągu kilkudziesięciu miesięcy zmienił się radykalnie
stosunek do sportu w radiu dzięki ustaleniu odpowiednich
czasów antenowych bezpośrednich transmisji z imprez
sportowych oraz dzięki „okienku” na codzienna audycję
informacyjną np.. Kronika Sportowa.
W tamtych latach ukształtował się
też zasadniczy trzon personalny
redakcji,który pracował potem
wspólnie przez wiele lat.

Telewizja: partner czy konkurent ?

W 1957r. podczas Wyścigu Pokoju na stanowiskach reporterskich,

obok mikrofonu Polskiego Radia pojawił się po raz pierwszy mikrofon

telewizyjny, oczywiście wraz z kamerą.
Odtąd radio musiało współgrać z telewizją, ale wiązało się to jedynie

z rywalizacją, która motywowała do coraz nowych działań,

innowacyjnych pomysłów oraz do pozyskiwania jak największej

liczby zainteresowanych.
Podjęte działania :

 Zwiększenie czasu antenowego głownie niedzielnych informacji.
 Bezpośrednie transmisje z dwóch(metoda duplexowa) oraz z kilku imprez

sportowych (metoda multiplexowa) odbywających się jednocześnie.

Pierwsza audycja 6.IX.1970r ( przy pomocy studia S-13 w Warszawie)

 Zmiana w sposobie przekazywania informacji z długich, rozległych na

krótkie, zwarte

 Transmisje dyspozycyjno-techniczne

Po nie najlepszych czasach Polskiego Radia w latach 1925-1981

nadeszła poprawa za sprawa zmiany zespołu dziennikarzy na młodą

załogę , co doprowadziło do rozwoju programów sportowych

Symboliczne „złote medale”

Sprawozdawcy Polskiego Radia dzięki ciężkiej i wieloletniej
pracy otrzymali symboliczne „złote medale olimpijskie”. Był
to sukces na który zapracowały 3 pokolenia radiowych
sprawozdawców radiowych.
Redakcja Polskiego Radia istnieje i funkcjonuje po dziś
dzień.
Pracują w niej nowi ludzie, przeważnie młodzi ale pozostały
stare audycje :

– Studio S-13
– Przy Muzyce o Sporcie
– Kronika Sportowa