Dachy i pokrycia
Dachy i pokrycia
Wykonali:
Wykonali:
•
Dach
Dach
– górna (najwyższa) część budynku,
– górna (najwyższa) część budynku,
mająca za zadanie przykrycie i osłanianie go
mająca za zadanie przykrycie i osłanianie go
przed wpływami atmosferycznymi. Składa się
przed wpływami atmosferycznymi. Składa się
z konstrukcji nośnej i pokrycia. Konstrukcja
z konstrukcji nośnej i pokrycia. Konstrukcja
dachu w budynkach o średniej wielkości jest
dachu w budynkach o średniej wielkości jest
zazwyczaj wykonana z belek drewnianych
zazwyczaj wykonana z belek drewnianych
przy większych odległościach pomiędzy
przy większych odległościach pomiędzy
ścianami zewnętrznymi stosuje się
ścianami zewnętrznymi stosuje się
konstrukcje stalowe, żelbetowe lub z drewna
konstrukcje stalowe, żelbetowe lub z drewna
klejonego
klejonego
Główne części dachu
Główne części dachu
•
kalenica
kalenica
•
kosz nazywany krawędzią koszową
kosz nazywany krawędzią koszową
•
połać dachowa
połać dachowa
•
okap
okap
•
Kalenica
Kalenica
- najwyższa część dachu utworzona na
- najwyższa część dachu utworzona na
przecięciu połaci dachowych
przecięciu połaci dachowych
•
Kosz dachu
Kosz dachu
- krawędź wklęsła powstała na
- krawędź wklęsła powstała na
przecięciu dwóch połaci dachowych wzdłuż tzw.
przecięciu dwóch połaci dachowych wzdłuż tzw.
linii koszowej.
linii koszowej.
•
Połać dachowa
Połać dachowa
- określenie poszczególnych
- określenie poszczególnych
górnych powierzchni dachu
górnych powierzchni dachu
•
Okap
Okap
- dolna, pozioma krawędź dachu, zwykle
- dolna, pozioma krawędź dachu, zwykle
wysunięta przed płaszczyznę elewacji.
wysunięta przed płaszczyznę elewacji.
Konstrukcja nośna
Konstrukcja nośna
•
Konstrukcja nośna dachu to te
Konstrukcja nośna dachu to te
elementy, które przenoszą ciężar
elementy, które przenoszą ciężar
dachu na ściany budynku. W
dachu na ściany budynku. W
budynkach tradycyjnych konstrukcję
budynkach tradycyjnych konstrukcję
nośną dachu stanowi więźba
nośną dachu stanowi więźba
dachowa, której funkcję w budynkach
dachowa, której funkcję w budynkach
większych wykonują wiązary stalowe
większych wykonują wiązary stalowe
(kratownice) lub elementy żelbetowe
(kratownice) lub elementy żelbetowe
Elementy więźby:
Elementy więźby:
•
krokwie
krokwie
– belki biegnące równolegle do kierunku nachylenia
– belki biegnące równolegle do kierunku nachylenia
połaci dachowej i dźwigające obciążenie z połaci; opierają się na
połaci dachowej i dźwigające obciążenie z połaci; opierają się na
ścianach zewnętrznych i (w miarę potrzeby) na płatwiach,
ścianach zewnętrznych i (w miarę potrzeby) na płatwiach,
•
płatwie
płatwie
– belki poziome, biegnące równolegle do kalenicy dachu,
– belki poziome, biegnące równolegle do kalenicy dachu,
stanowiące podpory dla krokwi, oparte na słupkach,
stanowiące podpory dla krokwi, oparte na słupkach,
•
murłaty
murłaty
– belki poziome leżące na murze (za ich pośrednictwem
– belki poziome leżące na murze (za ich pośrednictwem
opiera się krokwie na ścianach murowanych lub betonowych),
opiera się krokwie na ścianach murowanych lub betonowych),
•
słupki
słupki
– elementy pionowe przenoszące obciążenie od płatwi na
– elementy pionowe przenoszące obciążenie od płatwi na
strop,
strop,
•
łaty
łaty
– elementy pomocnicze, stanowiące część rusztu służącego
– elementy pomocnicze, stanowiące część rusztu służącego
do zamocowania pokrycia dachowego; przybija się je do kontrłat
do zamocowania pokrycia dachowego; przybija się je do kontrłat
lub bezpośrednio do krokwi, prostopadle do nich, a równolegle do
lub bezpośrednio do krokwi, prostopadle do nich, a równolegle do
okapu,
okapu,
•
kontrłaty
kontrłaty
– elementy pomocnicze, służące do utworzenia pustki
– elementy pomocnicze, służące do utworzenia pustki
wentylacyjnej pod pokryciem; przybija się je równolegle do krokwi
wentylacyjnej pod pokryciem; przybija się je równolegle do krokwi
(bezpośrednio lub na deskowaniu)
(bezpośrednio lub na deskowaniu)
•
Rodzaje więźby:
Rodzaje więźby:
•
więźba krokwiowa
więźba krokwiowa
,
,
składa się z wiązarów
składa się z wiązarów
krokwiowych; krokwie mają tylko dwa
krokwiowych; krokwie mają tylko dwa
oparcia: w kalenicy, jako złącze krokwi i na
oparcia: w kalenicy, jako złącze krokwi i na
murłacie ułożonej na ścianie zewnętrznej
murłacie ułożonej na ścianie zewnętrznej
Krokwiowo-jętkowa
Krokwiowo-jętkowa
–
–
składa się z wiązarów,
składa się z wiązarów,
w których każdą parę krokwi usztywnia się
w których każdą parę krokwi usztywnia się
dodatkową rozporą, tzw. jętką; konstrukcję
dodatkową rozporą, tzw. jętką; konstrukcję
taką stosuje się gdy rozpiętość dachu w
taką stosuje się gdy rozpiętość dachu w
świetle ścian zewnętrznych wynosi od 5,0
świetle ścian zewnętrznych wynosi od 5,0
do 7,5 m
do 7,5 m
Płatwiowo-kleszczowa
Płatwiowo-kleszczowa
– składa się z
– składa się z
wiązarów głównych (pełnych) ustawionych w
wiązarów głównych (pełnych) ustawionych w
odstępach 3-5 m; oraz wiązarów pustych
odstępach 3-5 m; oraz wiązarów pustych
rozmieszczonych co 0,8-1,2 m.
rozmieszczonych co 0,8-1,2 m.
Płatwiowo-jętkowa
Płatwiowo-jętkowa
– konstrukcja, w której
– konstrukcja, w której
jętki podpiera się płatwiami – belkami
jętki podpiera się płatwiami – belkami
podłużnymi, które oparte są na słupach
podłużnymi, które oparte są na słupach
Rodzaje dachów (ze względu
Rodzaje dachów (ze względu
na kształt):
na kształt):
•
dach czterospadowy
dach czterospadowy
•
dach dwuspadowy
dach dwuspadowy
•
dach pulpitowy
dach pulpitowy
•
dach mansardowy
dach mansardowy
•
dach naczółkowy
dach naczółkowy
•
dach półszczytowy
dach półszczytowy
•
dach namiotowy
dach namiotowy
•
dach wieżowy
dach wieżowy
•
dach kopulasty
dach kopulasty
•
dach hełmowy
dach hełmowy
•
dach pogrążony
dach pogrążony
Pokrycia dachowe
Pokrycia dachowe
– zewnętrzna warstwa dachu,
– zewnętrzna warstwa dachu,
narażona na działanie warunków atmosferycznych.
narażona na działanie warunków atmosferycznych.
Pokrycia można wykonać zarówno materiałów
Pokrycia można wykonać zarówno materiałów
naturalnych oraz sztucznych
naturalnych oraz sztucznych
Naturalne pokrycia dachowe
Naturalne pokrycia dachowe
•
- to deszczułki w kształcie klina mają
- to deszczułki w kształcie klina mają
one długości 40-60 cm, szerokości 6-10 cm i grubości
one długości 40-60 cm, szerokości 6-10 cm i grubości
1,5 cm
1,5 cm
•
- to cienkie ok. 0,5 cm płaty długości
- to cienkie ok. 0,5 cm płaty długości
30-60 cm i szerokości 6-8 cm. Jeśli wióry są dobrze
30-60 cm i szerokości 6-8 cm. Jeśli wióry są dobrze
ułożone i zaimpregnowane, ich trwałość wynosi ok. 40
ułożone i zaimpregnowane, ich trwałość wynosi ok. 40
lat
lat
•
dranica - pokrycie z desek drewnianych o większej
dranica - pokrycie z desek drewnianych o większej
długości
długości
•
strzecha - pokrycie znane od wieków, a obecnie
strzecha - pokrycie znane od wieków, a obecnie
stosowane w udoskonalonej wersji – zabezpieczonej
stosowane w udoskonalonej wersji – zabezpieczonej
środkami ogniochronnymi.
środkami ogniochronnymi.
•
słoma – podstawowy materiał używany dawniej na wsi
słoma – podstawowy materiał używany dawniej na wsi
do budowy strzechy
do budowy strzechy
•
trzcina - materiał naturalny, służący do wykonania
trzcina - materiał naturalny, służący do wykonania
strzechy,
strzechy,
•
łupek - to rodzaj naturalnej kamiennej dachówki, od
łupek - to rodzaj naturalnej kamiennej dachówki, od
setek lat stosowanej do krycia dachów.
setek lat stosowanej do krycia dachów.
Sztuczne pokrycia dachowe
Sztuczne pokrycia dachowe
•
dachówka - pokrycie układane z elementów ceramicznych
dachówka - pokrycie układane z elementów ceramicznych
lub cementowych, popularny w tradycyjnym budownictwie
lub cementowych, popularny w tradycyjnym budownictwie
•
blacha dachowa - blacha miedziana lub stalowa
blacha dachowa - blacha miedziana lub stalowa
ocynkowana, niekiedy dodatkowo powlekana tworzywem
ocynkowana, niekiedy dodatkowo powlekana tworzywem
sztucznym. dmianą blachy dachowej jest blacha trapezowa
sztucznym. dmianą blachy dachowej jest blacha trapezowa
oraz blachodachówka.
oraz blachodachówka.
•
gont bitumiczny (dachówka bitumiczna) - to pasy
gont bitumiczny (dachówka bitumiczna) - to pasy
modyfikowanej papy asfaltowej, powycinane w prostokąty,
modyfikowanej papy asfaltowej, powycinane w prostokąty,
trójkąty, trapezy, sześciokąty
trójkąty, trapezy, sześciokąty
•
papa - pokrycie stosowane na dachy o małym spadku i
papa - pokrycie stosowane na dachy o małym spadku i
stropodachy
stropodachy
•
nylon dekarski - pokrycie dachowe stworzone na bazie
nylon dekarski - pokrycie dachowe stworzone na bazie
elastycznych polimerów.
elastycznych polimerów.