Akademia Świętokrzyska Im. Jana Kochanowskiego Wydziai Zarzadzania i Administracji Imtytut Ekonomii

Przedmiot:

Polityka

przestrzenna z elementami

ekologii

Przedmiot realizowany na

kierunku studiow:

regionalna

polityka gospodarcza

Uniwersytet

humanistyczno-przyrorodniczy

Jana Kochanowskiego w Kielcach

Wydziai Zarzadzania i Administracji

Imtytut

Ekonomii

Program realizowany jest na

II roku

studiow

stacjonarnych

Liczba godzin.

studiach stacjonarnych

ogolem

30 godzin,

w tym 30

godzin wykladow

Forma zaliczenia (przewidziana planem

studiow): zaliczenia

Prowadzacy: Prof

dr hab.

Ljubov Shevchuk

Strategia Rozwoju

przestrzennego

Polski

4 godz.

1.Z

arys rozwoju

przestrzennego

ochron

środowiska Polski w okresie

transformacji systemowej

Planowanie przestrzenne w

Polsce podlegało szeregowi

ewolucyjnych przemian.

I okres.

Po I wojnie

światowej - początki

współczesnej urbanistyki

polskiej.

„

Warszawa funkcjonalna" zyskało

wysoką ocenę.

Była to propozycja

dekoncentracji wielkiego miasta

przez rozmieszczenie różnych jego

funkcji na powiększonym, lecz

spoistym pod względeir

funkcjonalno-przestrzsnnyni obszarze;

który dziś zwykło się nazywać

regionem mieiskim

Wykraczanie planowania

przestrzennego poza

granice administracyjne

pojedynczych miast było

pierwszym krokiem

w kierunku planowania

regionalnego.

Kierunek ten rozwinął

się ponadto pod

wpływem społecznego

ruchu zwanego

regionalizmem oraz

interwencjonizmu

państwowego.

Interwencjonizm państwowej –

Program inwestycyjny (1936-

1940), opracowany z myślą o

podniesieniu

zdolności obronnej państwa.

Program przewidywał skupienie

znacznego potencjału

przemysłowego

w centralnych regionach Polski.

Obszar ten otrzymał

nazw

Centralnego Okręgu

Przemysłowego.

Tworzyły

go główne kierunki

ruchu tranzytowego oraz ruchu

wewnątrzkrąjowego pomiędzy

aglomeracjami miejsko-

przemysłowymi.

Wzdłuż tych pasm przewidywano

rozwój intensywnych

form

gospodarki i użytkowania

terenów.

Dla największych miast i aglomeracji

opracowywano modele rozwojowe

(układy kierunkowe), wykorzystując

idee leżące u podstaw studium

„Warszawa funkcjonalna".

Prowadzono także prace nad

inwentaryzacją zagospodarowania i

koncepcjami rozwoju ziem

zachodnich i północnych. Ich zakres

ilustruje Atlas Ziem Odzyskanych.

III okres.

W pierwszej połowie lat

pięćdziesiątych planowanie przestrzenne

na szczeblu miejscowym zostało włączone

do resortu budownictwa.

Planowanie na szczeblu krajowym

zastąpiono tzw. terenowymi przekrojami

planów gospodarczych, zaś planowanie

regionalne ograniczono do obszarów, na

których skoncentrowano wiele inwestycji

wymagających terenowej koordynacji.

Opracowano m.in. plan regionalny dla

Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.

Ustawa o planowaniu

przestrzennym z 31 stycznia

1961 r.

W stosunku do dekretu z

1946 r., ustawa ta wyraźniej

określała

relacje między planowaniem

przestrzennym i

planowaniem społezno-

gospodarczym.

IV okres. Na początku lat

siedemdziesiątych:

Opracowano projekt

perspektywicznego

planu przestrzennego

zagospodarowania

Polski na lata 1971-1990.

Reforma podziału administra

cyjnego kraju

w 1975 r.

Do systemu planowania

przestrzennego

dołączono planowanie na

szczeblu

makroregionalnym. Jego

zadaniem jest

wspomaganie i rozwijanie
planowania krajowego.

V okres.

Nowa

ustawa

o planowaniu

przestrzennym

z dnia

9 lipca 1984

Ustawa z 1984 r. nie jest

ostatnim aktem w

ewolucji planowania

przestrzennego.

Gospodarka rynkowa - dalsze

zmiany.

Zarysowuje się już nowa

rola planu krajowego.

Strategia Rozwoju

Kraju 2007-2015

(

SRK

)

29 listopada

2006

r. Rada

Ministrów przyjęła

Strategię Rozwoju Kraju

na lata 2007-2015

Jest to pierwszy tego

typu dokument przyjęty

przez Radę Ministrów.

Oznacza rozpoczęcie

nowego etapu w zakresie

programowania rozwoju

społeczno-gospodarczego

kraju.

CZYM JEST SRK

Strategia Rozwoju Kraju

2007-2015 (SRK) jest

podstawowym dokumentem

strategicznym określającym

cele i priorytety polityki

rozwoju w perspektywie

najbliższych lat oraz

warunki, które powinny ten

rozwój zapewnić.

Strategia Rozwoju Kraju

jest nadrzędnym,

wieloletnim dokumentem

strategicznym rozwoju

społeczno-gospodarczego

kraju, stanowiącym punkt

odniesienia zarówno dla

innych strategii i

programów rządowych, jak

i opracowywanych przez

jednostki samorządu

terytorialnego.

Strategia Rozwoju

Kraju nie jest

dokumentem

wymaganym przez

Komisję Europejską.

Zostanie jednak

informacyjnie

przekazana Komisji.

KIEDY SRK BĘDZIE

REALIZOWANA

Horyzont czasowy Strategii

wykracza poza okres nowej

perspektywy finansowej UE

obejmując dodatkowo dwa

lata, w trakcie których będą

kontynuowane przedsięwzięcia

finansowane ze środków

unijnych przyznanych Polsce

w budżecie na lata 2007-2013

DLACZEGO ROZPOCZĘTO PRACE NAD

SRK

Mimo pozytywnych zmian ostatnich 17

lat, Polska nadal pozostaje w grupie

najuboższych państw UE.

Świadczą o tym podstawowe

wskaźniki makroekonomiczne:

PKB per capita stanowiący połowę

średniej UE-25 (wg Eurostat 49,8%

w 2005 r.); najniższy poziom

zatrudnienia (wg Eurostat 52,6% w

2005 r., średni poziom dla UE-25 -

63,8%), najwyższe bezrobocie (wg

Eurostat 17,6% w 2005 r. , średni

poziom dla UE-25 - 8,8%).

Dla porównania średni

poziom PKB na mieszkańca

liczony wg parytetu siły

nabywczej wynosił wg

Eurostat 23 500 EUR, a w

Polsce 11 700 EUR.

Zmniejszenie istniejącego

dystansu rozwojowego Polski

wobec Unii możliwe jest przy

zapewnieniu takiego tempa

wzrostu PKB w Polsce, które

będzie znacznie wyprzedzać tempo

wzrostu w innych krajach UE.

Potrzebna jest więc nowoczesna

polityka rozwoju stanowiąca

podstawowy warunek

strategicznego programowania

rozwoju społeczno-

gospodarczego kraju.

Jednocześnie stanowiąca ramy

dla racjonalnego wykorzystania

przeznaczonych dla Polski

środków z Unii Europejskiej, a

tym samym szans wynikających

z członkostwa Polski w Unii.

SRK jest właśnie wyrazem

takiej nowoczesnej polityki

rozwojowej odpowiadającej

na proces globalizacji i

wyzwania stawiane w

Europie przez odnowioną

Strategię Lizbońską,

pozwalającej na

zmniejszanie dystansu

rozwojowego do bogatszych

państw Unii Europejskiej.

Polityka ta powinna

wykorzystywać te cechy

polskiej gospodarki i

polskiego społeczeństwa,

które mogą stanowić źródło

przewagi komparatywnej

naszego kraju, a więc

przede wszystkim

relatywnie młode i coraz

lepiej wykształcone kadry,

wysoką przedsiębiorczość

polskiego społeczeństwa, a

także duży rynek

wewnętrzny.

Polityka ta musi też

przeciwdziałać

pogłębianiu się

dysproporcji w poziomie

rozwoju poszczególnych

województw, tak by

uniknąć marginalizacji

najsłabiej rozwijających

się regionów.

JAKA JEST ROLA I CELE

SRK

Istotną rolą SRK jest

koordynowanie reform

instytucjonalno-regulacyjnych

z działaniami finansowanymi

ze środków UE, tak aby

poprzez efekt synergii te dwa

obszary przynosiły możliwie

największy efekt

prorozwojowy.

Głównym celem strategii

jest podniesienie poziomu i

jakości życia mieszkańców

Polski: poszczególnych

obywateli i rodzin.

Przez podniesienie poziomu życia rozumiemy

wzrost dochodów w sektorze gospodarstw

domowych, ułatwienie dostępu do edukacji i

szkolenia, co prowadzi do podwyższenia

poziomu wykształcenia społeczeństwa i

podnoszenia kwalifikacji obywateli, wzrost

zatrudnienia i wydajności pracy, skutkujące

zarówno obniżeniem bezrobocia, jak i

zwiększeniem poziomu aktywności zawodowej

oraz poprawę zdrowotności mieszkańców Polski.

Dokument składa się z:

części głównej obejmującej

wprowadzenie, uwarunkowania

i przesłanki rozwoju kraju, wizję

Polski do 2015 r., cel główny i

priorytety strategii wraz z

wskaźnikami docelowymi,

uwarunkowania realizacji

strategii, źródła finansowania

działań, system realizacji;

załączników dostarczających

uzupełniające informacje

związane ze Strategią Rozwoju

Kraju, jak zakres powiązania

SRK z innymi strategiami i

programami, rozszerzoną

diagnozę sytuacji społeczno-

gospodarczej i przestrzennej

kraju, zasady prowadzenia

polityki regionalnej państwa

oraz charakterystykę

poszczególnych województw.

Priorytetami strategicznymi

są:

Wzrost konkurencyjności i

innowacyjności gospodarki.

2. Poprawa stanu

infrastruktury technicznej i

społecznej.

3. Wzrost zatrudnienia i

podniesienie jego jakości.

4. Budowa zintegrowanej

wspólnoty społecznej i jej

bezpieczeństwa.

5. Rozwój obszarów

wiejskich.

6. Rozwój regionalny i

podniesienie spójności

terytorialnej.

Strategia przewiduje, że w

latach 2006-2010

gospodarka rozwijać się

będzie w tempie 5,1%,a w

latach 2011-2015 w tempie

5,2%. Pozwoli to na

obniżenie stopy bezrobocia

z 17,6% w 2005 r. do 9,0% w

2015 roku. Umożliwi

jednocześnie osiągnięcie w

2015 r. PKB na mieszkańca

na poziomie 2/3

prognozowanej na rok 2015

średniej UE-25.

JAK REALIZACJA SRK

BĘDZIE FINANSOWANA

Realizacja Strategii Rozwoju

Kraju finansowana będzie

zarówno ze środków krajowych,

jak i zagranicznych. Środki

krajowe pochodzić będą ze

źródeł publicznych i

prywatnych.

ajistotniejszym źródłem

finansowania SRK będzie

budżet państwa, budżety

jednostek samorządu

terytorialnego oraz innych

podmiotów sektora finansów

publicznych.

Zakłada się, że stopa inwestycji

w kraju wzrośnie z 18,8% PKB

w roku 2005 do 25% w roku

2015.

Document Outline