JOGA

ययय

Popularne rozumienie

terminu

Joga, na pierwszy rzut oka, kojarzy się z pozycjami ciała
wymagającymi niemal akrobatycznej sprawności. Traktuje
się ją tylko jak kolejny system ćwiczeń, jedynie nieco
„zanurzony” w mistyce…

ALE

To co popularnie nazywamy jogą, ten system ćwiczeń
fizycznych to jedynie trzeci z ośmiu członów klasycznej jogi

Czym naprawdę jest joga?

Filozofią? Gimnastyką? Zestawem ćwiczeń

akrobatycznych? Sposobem życia?

A może spójną całością łączącą wszystkie te

elementy oraz wiele innych?

Źródłosłów

Słowo „joga” pochodzi od

sanskryckiego rdzenia

YUJ

= łączyć, kierować, skupiać uwagę/

=jarzmo, powściągać

Historia

Początki jogi nie są znane, mitologia
indyjska

przypisuje

jodze

boskie

pochodzenie. Zgodnie z tekstami istnieje
8400 000 pozycji jogi odpowiadających
wszystkim

gatunkom

żywych

istot

zamieszkujących wszechświat. Ćwiczenia
jogi miał przekazać Śiwa swojej małżonce
Parawati, aby mogła zachować wieczną
młodość.
Tyle mitologia. Co na to historycy?

Z historycznego punktu widzenia można

prześledzić 5000 tys. lat historii jogi którą

dzieli się na 6 okresów:
•proto-jogi
•przed-klasyczny
•epicki
•klasyczny
•po-klasyczny
•współczesny.

W tym czasie stworzone zostały poszczególne

„rodzaje” jogi i rozwinięte zostały kwestie moralno-

filozoficzne, będące potem integralna częścią

całego systemu.

Filozofia i etyka jogi

Joga ściśle wiąże się z różnymi nurtami filozofii

indyjskiej, więc chcąc dokładnie ją zrozumieć,

należałoby najpierw pogłębić swa wiedzę z zakresu

hinduizmu oraz szeroko pojętej filozofii wschodniej

(zwłaszcza indyjskiej).

Pojęcie "joga" odnosi się zarówno do celu jak i

metody. Jako cel oznacza scalenie człowieka na

najwyższym poziomie. Metody zalecane przez jogę

mają za zadanie przybliżenie do tego celu. Także

ćwiczenia których celem jest integracja są

nazywane jogą. Joga traktuje człowieka jako całość,

nie traktuje go jako zbiór niepowiązanych

elementów. Ciało, umysł i duch stanowią całość a

joga wraz z jej technikami prowadzi do ich

harmonizacji.

Fundamentem i pierwszym krokiem w praktyce

jogi jest dyscyplina etyczna –

powstrzymywanie się od niewłaściwego

postępowania oraz kierowanie się w życiu

prawymi zasadami.

Abyśmy odnieśli pożądany efekt musimy

systematycznie i wytrwale pracować nad

naszym ciałem , nad naszym umysłem i nad

naszym duchem – tak wygląda właściwie

pojmowana praktyka jogi – doskonalenie

osobowości.

Ścieżki jogi

• Bhakti joga - dążenie do rozwinięcia miłosnego

związku z Bogiem w formie bhagawana

• Dźńana joga – dążenie do mokszy (wyzwolenia się z

reinkarnacji) poprzez zdobywanie wiedzy duchowej

• Hatha joga - ćwiczenia fizyczne ( np. asany) i

oddechowe

• Karma joga - dążenie do wyzwolenia poprzez

bezinteresowne czyny

• Krija joga - joga oczyszczająca

• Kundalini joga – dążenie do wyzwolenia przez

budzenie energii Kundalini

• Laja joga - medytacyjna szkoła jogi oparta na pracy

z czakrami i mocy Kundalini

• Mantra joga – osiąganie mokszy poprzez

recytowanie mantr

• Radża joga (też asztanga joga lub joga królewska) -

ośmiostopniowy system jogi, którego celem jest

samadhi (tzw. medytacyjne pochłonięcie)

• Sahadźa joga - medytacyjna ścieżka jogi polegająca

na obudzeniu Kundalini i pracy z czakranami

Osiem stopni jogi

• JAMA - praktyka uniwersalnych zasad moralnych:

niekrzywdzenie, prawda, niekradzenie, przenoszenie siły

życiowej do poziomu duchowego, niezachłanność

• NIJAMA – praktyka dyscypliny indywidualnej: czystość,

zadowolenie, dyscyplina wewnętrzna, samopoznanie,

powierzenie się

• ASANA – praktyka pozycji fizycznych, właściwe wykonywanie,

właściwe łączenie asan

• PRANAJAMA – praktyka kontroli oddechu

• PRATJAHARA – praktyka wycofania zmysłów

• DHARANA – praktyka koncentracji uwagi

• DHJANA - praktyka medytacji

• SAMADHI – urzeczywistnienie jaźni, oświecenie,

samorealizacja

(Patańdżali , okr. klasyczny)

Hatha Joga

Hatha joga jest najbardziej znana i najszerzej

praktykowana na zachodzie. Jest ona

przedmiotem większości popularnych

podręczników o jodze. Szczególnie koncentruje

się na bardzo szeroko rozumianej pracy z ciałem,

nie tylko fizycznym, ale i „psychicznym”.

Słowo hatha oznacza siłę. Wyrazu tego używa się

jako przysłówka w sensie "przemocą" lub "wbrew

czyjejś woli".

Ha – słońce

Tha - księżyc

Asany – pozycje jogiczne (oryginalnie oznaczała

„siedzenie” lub „metody siedzenia”)

Celem tych praktyk jest osiągnięcie wewnętrznej

harmonii i wzmocnienie ciała. Ciało sztywne i

napięte należy rozciągnąć i rozluźnić, ciało zbyt

rozluźnione należy wzmocnić.

Pozycje jogi wykonuje się w bardzo precyzyjny

sposób aby dotrzeć do każdej partii ciała począwszy

od skóry, mięśni, stawów, a skończywszy na

narządach wewnętrznych

W nazwach i formie często odwołują się do pewnych

pierwowzorów np.: zwierząt lub postaci, których

naturę mają odzwierciedlać.

Istnieje ok. 200 podstawowych znanych asan.

Pozycje stojące - najważniejsza grupa asan dla osób dopiero

zaczynających praktykę, przygotowuje do dalszej praktyki; -

zwalczają sztywność nóg i bioder, koryguje lekkie wady nóg i

umożliwiają ich symetryczny rozwój, uśmierzają bóle pleców,

wzmacniają okolicę kostek i rozwijają klatkę piersiową;

Pozycje odwrócone - kluczowe pozycje w jodze, - zwiększają

dopływ czystej, utlenionej krwi do komórek mózgowych, co

zwiększa moc intelektu i jasność myślenia, regulują

gospodarkę hormonalną i przemianę materii, wykorzeniają

przeziębienia i dolegliwości górnych dróg oddechowych,

działają odprężająco na układ nerwowy;

Wygięcia do tyłu - intensywnie otwierają okolicę mostka,

rozciągają klatkę piersiową oraz mięśnie brzucha, wzmacniają

kręgosłup - plecy stają się mocne i pełne życia, asany te

dodają energii i pewności siebie;

Skręty - pomagają uelastycznić kręgosłup i barki,

uśmierzają bóle pleców, tonizują wątrobę, śledzionę oraz

trzustkę, oczyszczają ciało z toksyn;

Wygięcia do przodu - tonizują narządy brzucha,

podnoszą tonus nerek, regenerują kręgosłup i polepszają

trawienie, rozciągają tył ciała, wyciszają umysł;

Pozycje balansowe na rękach - wzmacniają ramiona i

nadgarstki, ćwiczą mięśnie brzucha, obdarzają

poczuciem lekkości ciała;

Cykl powitania słońca - Surya Namaskar - intensywnie

rozgrzewa barki, napełnia energią, usuwa zmęczenie i

orzeźwia umysł;

Relaks - usuwa zmęczenie i napięcia z całego ciała po

innych asanach, wycisza umysł, regeneruje ciało;

Kolejnym krokiem po opanowaniu pozycji jogi

jest relaks i ćwiczenia oddechowe. Oddech jest

najważniejszym źródłem energii.

Pranajama – ćwiczenia oddechowe, łącznik

pomiędzy zewnętrznym a wewnętrznym

aspektem ścieżki, poprzez oddech koncentruje

się na kontroli prany (energii życiowej) która

stanowi klucz do opanowania umysłu. .

Odpowiednie oddychanie jest rodzajem masażu

dla układu nerwowego, dotlenia mózg, reguluje

pracę serca i płuc.

Patańdżali wyraźnie zaleca, aby wykonywać

pranajamę dopiero po osiągnięciu doskonałości

w asanie.

Joga dawniej a dziś

Popularyzacja

Komercjalizacja

Współczesne wynalazki 

• Joga dziecięca
• Joga chrześcijańska
• Joga lecznicza
• Joga artystyczna (pokazy, fotografia)
• Joga sportowa
• Joga twarzy

Joga na Igrzyskach

Olimpijskich?

Niektórzy postulują włączenie (niewątpliwie
w bardzo okrojonym znaczeniu) jogi do
dyscyplin olimpijskich. Proponuje się, aby
konkurencje jogi sportowej podzielić na
cztery pod-dyscypliny:

• Jogę artystyczną
• Jogę rytmiczną (pary)
• Jogę atletyczną
• Asany jogi