Struktury rynku
• Pojęcie to oznacza udział i
znaczenie (siłę) poszczególnych
podmiotów występujących na rynku.
• Konkurencyjność struktury rynku
dotyczy stopnia, w którym
pojedyncze firmy „władają” rynkiem
– wpływają na ceny i inne warunki
sprzedaży.
Rodzaje struktur rynku
• Doskonała konkurencja
• Monopol
• Oligopol
• Monopolistyczna konkurencja
Krzywa popytu na wyrób
firmy
• Jest nieskończenie elastyczna
0
P
Q
D
D
p
t
Krzywa popytu na wyrób
firmy
• Po cenie p
t
firma może sprzedać całą
ilość produkcji, którą dostarczy na
rynek
• Nie oznacza to jednak, że firma może
sprzedać nieskończenie dużą ilość
produktu
• Firma ma mały udział w rynku,
zmiany wielkości jej produkcji będą
miały, tak nikły wpływ na ceny, że
można go uznać za zerowy.
Indywidualna krzywa popytu na
wyrób firmy a krzywa popytu
rynkowego
• Cena p
e
równoważy rynek i jest równa
cenie p
t
, po której sprzedają firmy
0
0
P
P
Q
Q
p
t
p
e
D
D
S
S
D
D
q
e
Krzywe utargów
•
0
0
P
P
Q
Q
TR
AR=MR
p
Produkcyjne decyzje firmy
doskonale konkurencyjnej
• Nie mając wpływu na cenę firma może
maksymalizować zysk – minimalizując
koszty na 1 jednostkę produkcji.
• Znając swoje krzywe kosztów oraz
cenę rynkową produktu firma będzie
dążyła do ustalenia takiej wielkości
produkcji, przy której różnica między
całkowitym utargiem a całkowitym
kosztem jest maksymalna:
TR – TC = max
Analiza wielkości całkowitych
0
C
R
Q
TC
TR
B
1
B
2
E
q
1
q
e
q
2
c
c
Analiza wielkości przeciętnych i
krańcowych
0
P
Q
p
AR=MR
MC
AC
E
M
B
1
B
2
q
1
q
2
q
e
MC = MR
Krótkookresowa równowaga
firmy
0
P
Q
p
1
AR=MR
MC
AC
E
q
e
Krótkookresowa równowaga
firmy
• Pojęcie równowaga krótkookresowa
oznacza sytuacją, w której przy co
najmniej jednym czynniku stałym,
ukształtowano taką wielkość produkcji,
że żadna jej zmiana nie może zwiększyć
osiąganego zysku lub zmniejszyć straty.
• W tej sytuacji każda zmiana wielkości
produkcji będzie powodować
pogorszenie wyniku
• W krótkim okresie firma doskonale
konkurencyjna może jednak osiągać zysk
ekonomiczny.
Zyski ekonomiczne a zyski normalne
•
Dzięki nowej technologii czy innym
usprawnieniom firma może osiągnąć zyski
wyższe od normalnych do czasu kiedy inne
firmy dokonają podobnych przedsięwzięć
(doskonała informacja).
•
W ekonomicznie rozumianym koszcie mieści
się wynagrodzenie przedsiębiorcy i koszty
okazji zastosowania kapitału, a więc zysk
normalny.
•
Zysk ekonomiczny to nadwyżka ponad zysk
normalny
•
Przedsiębiorstwo osiąga równowagę w
krótkim okresie przy MC = MR, kiedy koszt
przeciętny jest niższy od ceny AC < P firma
osiąga zysk ekonomiczny (zakreskowane pole
w poprzednim slajdzie)
Reakcja firmy na zmianę
ceny dobra
0
P
Q
p
1
AR
1
= MR
1
q
1
MC
AC
AVC
Reakcja firmy na zmianę
ceny dobra
0
P
Q
p
1
p
2
AR
1
= MR
1
AR
2
= MR
2
q
1
q
2
MC
AC
AVC
Reakcja firmy na zmianę
ceny dobra
0
P
Q
p
1
p
2
p
3
AR
1
= MR
1
AR
2
= MR
2
AR
3
= MR
3
q
3
q
1
q
2
MC
AC
AVC
Reakcja firmy na zmianę
ceny dobra
0
P
Q
p
1
p
2
p
3
p
4
AR
1
= MR
1
AR
2
= MR
2
AR
3
= MR
3
AR
4
= MR
4
q
4
q
3
q
1
q
2
MC
AC
AVC
Próg przerwania produkcji
• Przy cenie p
1
firma osiąga równowagę
produkując q
1
, przy tej cenie i produkcji ma zysk
ekonomiczny AC < P
• Przy cenie p
2
wzrasta zysk ekonomiczny
• Przy cenie p
3
firma musi ograniczyć produkcję,
nie ma już zysku ekonomicznego AC = P, tylko
zysk normalny
• Cena p
4
jest niższa od AC, ponosi straty firma,
cena pokrywa jedynie AVC, nie pokrywa np.
kosztów amortyzacji, zastosowania kapitału i
wynagrodzenia przedsiębiorcy
• Zrównanie MR i AVC jest punktem granicznym,
poniżej niego nie można kontynuować
produkcji, jest próg przerwania produkcji
Krótkookresowa krzywa podaży
firmy
• Krzywa podaży wskazuje, ile
produkcji firma jest skłonna
sprzedawać po danej cenie.
• Firma kształtuje produkcję na
poziomie MC=MR
• W konkurencji doskonałej
MC=MR=P, stąd krzywa kosztu
krańcowego jest jednocześnie
krótkookresową krzywą podaży
firmy.
Reakcja firmy na zmianę
ceny nakładu
• wzrost ceny czynnika produkcji, przy
niezmiennej cenie produktu przesuwa
położenie MC i odpowiednią zmianę wielkości
produkcji.
0
P
Q
MC
1
MC
2
AR=MR
q
1
q
2
p
MC
3
q
3
C
Krótkookresowa równowaga
przemysłu
0
P
Q
D
Przemysł to przedsiębiorstwa produkujące to samo dobro.
W przypadku zmiany ceny z p
1
na p
2
każda firma
dostosuje wielkość produkcji na MC=MR, a produkcja
przemysłu wzrośnie z
q
1
na q
2
.
D`
S
S
D
D`
p
2
p
1
q
1
q
2
Długookresowa równowaga
firmy
• W długim okresie wszystkie nakłady są
zmienne i firma może zmieniać nawet
wielkość zakładu, może opuszczać dany
przemysł, bądź wchodzić do niego –
zależnie od występowania zysków
ekonomicznych.
• Maksymalny zysk będzie osiągany przez
wytwarzanie produkcji o takiej wielkości,
przy której długookresowy koszt
krańcowy jest równy krótkookresowemu
kosztowi krańcowemu, i obydwa są
równe cenie rynkowej.
Długookresowa równowagi
firmy
0
p=LMC=LAC=MC=AC=MR
P
MR
p
1
AC
LAC
M
C
LMC
q
e
Monopol
•Sytuacja , w której cały
rynek danego wyrobu jest
kontrolowany przez jednego
producenta sprzedawcę.
Istota monopolu
• Siła rynkowa pozwalająca panować na
ceną sprzedawanego wyrobu.
• Cena nie jest dla monopolu parametrem,
do którego musi się dostosowywać
• monopol ustala taką cenę i wielkość
produkcji, które maksymalizują zysk
Krzywa popytu monopolu
• Ma ujemne nachylenie, utarg
krańcowy przestaje być równy
utargowi przeciętnemu
• utarg krańcowy wskazuje jak
zmiana produkcji wpływa na
całkowity utarg.
Relacje między Q, P, TR, MR
Q
P
TR
MR
0
10
0
-
1
9
9
9
2
8
16
7
3
7
21
5
4
6
24
3
5
5
25
1
6
4
24
-1
7
3
21
-3
8
2
16
-5
9
1
9
-7
10
0
0
-9
Krzywa popytu i utargu
• MR leży poniżej DD (równej AR)
P
O
Q
1
0
9
8
7
6
5
4
3
2
1
1 5 10
MR
D
D = AR
MR jest mniejszy od AR
• Firma sprzedaje całą ilość po danej cenie
• obniżając cenę o 1 jednostkę sprzedaje o 1
jednostkę więcej, ale wszystkie po niższej
cenie zmiana ceny z 8 na 7 zwiększa sprzedaż
o 1 szt. - utarg zwiększy się o 7(AR),
• ponieważ po 8 sprzedano 2 jednostki,
zmniejszenie wyniesie 2x1=2, 7-2=5 utarg
całkowity wzrośnie o 5 (MR)
• utarg krańcowy maleje szybciej od
przeciętnego
Krzywa popytu a
elastyczność cenowa
•
P
O
Q
1
0
9
8
7
6
5
4
3
2
1
1 5 10
MR
D
D = AR
E
p
>
1
E
p
=
1
E
p
<
1
Krzywa utargu
całkowitego
R
0
• Elastyczna część krzywej DD odpowiada rosnącemu
utargowi TR, TR osiąga swoje maximum przy wielkości
produkcji (MR przecina wtedy oś Q)
25
20
15
10
5
1 5 10
Q
TR
E
p
> 1
E
p
< 1
TR konkr. Doskonł.
Krótkookresowa równowaga
monopolu
R
C
0
• MR = MC
2
5
2
0
1
5
1
0
5
1 5 10
Q
TR
TC
a
a
b
b
A
B
Krótkookresowa równowaga
monopolu - analiza wielkości
krańcowych i przeciętnych
• MC= MR daje najkorzystniejsze
wielkości ceny i produkcji
P
O
Q
1
0
p
e
p
c
1 1 q
e
5 10
MR
D
D = AR
E
Z
A
MC
AC
A p
e
p
c
Z = zysk ekonomiczny
monopolu
ZA = zysk jednostkowy
Z q
e
= koszt jednostkowy
0 p
e
A q
e
= utarg całkowity
Punkt równowagi monopolu
• Wyznacza zrównanie MC z MR
• Dopóki MC<MR – wzrost produkcji
zwiększa zysk
• Gdy MC staje się większy od MR,
zysk zacznie się zmniejszać
• Najkorzystniej gdy MR=MC
• Określenie punktu równowagi
monopolu zależy od położenia DD (i
jej elastyczności), oraz układu MC i
AC.
Krótkookresowa równowaga
monopolu -
analiza położenia MR i DD
P
O
Q
1
0
p
e
1
1 q
e
5 10
MR
D
D = AR
E
MC
AC
P
1
0
p
e
1
O 1 q
e
5 10
Q
E
MR
D
D = AR
MC
AC
Równowaga monopolu a koszty
P
O
Q
p
e
q
e
MR
D
D = AR
MC
AC
MR=MC= min AC monopol produkuje
po najniższym koszcie przeciętnym
Równowaga monopolu a koszty
P
C
O
Q
p
e
q
e
MR
D
D = AR
E
MC
AC
MR=MC= AC monopol produkuje przy
wysokich kosztach przeciętnych, nie ma
zysku ekonomicznego (P=AC).
Równowaga monopolu a koszty
P
O
Q
p
2
p
e
p
1
q
e
MR
D
D = AR
E
MC
AC
MR= MC monopol produkuje przy
stracie (zakreskowane pole, p
e
<AC).
AVC
Monopol działa w
przedziale malejących
kosztów
• Najczęściej firma monopolistyczna
nie wytwarza po najniższych
kosztach przeciętnych
• Działa on w przedziale malejących
kosztów przeciętnych i nie
wykorzystuje korzyści skali.
Krzywa podaży monopolu
• Monopolista zawsze wybiera swoją
najkorzystniejszą kombinację ceny i
produkcji i nie będzie sprzedawać po
żadnej innej cenie.
• Kombinacja ta jest przedstawiona
przez jeden punkt na krzywej popytu.
• Przy monopolu występuje zatem
punktowa podaż i nie krzywej podaży.
Długookresowa
równowaga monopolu
• Jeżeli monopol osiąga zysk
ekonomiczny w krótkim okresie, to
nie utraci go w długim okresie,
chyba że przestanie być
monopolem.
• Warunek równowagi
długookresowej:
LMC= MR =MC
Równowaga monopolu w długim
okresie
0
Q
P D
D = AR
MR
LMC
LAC
MC
1
MC
2
AC
1
AC
2
B
A
q
e1
q
e2
p
e2
p
e1
Różnicowanie cen pierwszego
stopnia
• Inaczej doskonałe – monopolista zna
maksymalną sumą, którą każdy
nabywca zapłaci za każdą ilość dobra,
dla każdego ustala cenę najwyższą jaką
on jest skłonny zapłacić
.
0
P
Q
D=AR
D
MC
Z
E
q
1
q
0
p
m
p
1
p
1
DZ – dodatkowy zysk monopolu
MR=MC=P wtedy produkuje tyle samo
jak konkurencja doskonała
MR
Różnicowanie cen drugiego
stopnia
• Pobieranie różnych cen od nabywców w
zależności od spełnienia przez nich pewnych
kryteriów np.. Obniżenie ceny za ilości
przekraczające pewne przedziały, użycie w
różnym czasie itp..
0
P
Q
D
D
q
1
q
2
q
3
p
1
p
2
p
3
Dodatkowy zysk to zakreskowane
pole.
MR
Różnicowanie cen trzeciego
stopnia
• Polega na wyodrębnieniu pewnych
grup nabywców i ustaleniu ceny
odrębnej dla każdej grupy, w
zależności od jej elastyczności popytu.
• Monopolista musi zadecydować ile
produkować dla każdej z grup i po
jakiej cenie.
• Różnicowanie cen jest korzystne
wtedy gdy popyty poszczególnych
grup mają różne elastyczności, dla
grup o mniej elastycznym popycie
ustala się z reguły ......... ceny.
Monopol a alokacja zasobów
• Porównajmy monopol i doskonałą
konkurencję
• Załóżmy, że produkt jest wytwarzany przy
stałych kosztach krańcowych i
przeciętnych
0
P
C
Q
D
D
C
B
E
q
m
q
c
p
m
p
c
MR
Równowaga monopolu to
punkt E : MR=MC
p
m
i q
m
to cena i ilość
monopolu
Równowaga konkurencji doskonalej to punkt C:
MC=D=AR=MR=AC
p
c
i q
c
to cena i ilość
konkurencji
doskonałej
MC= AC
Porównanie ciąg dalszy
• Produkcja w monopolu jest mniejsza niż
w konkurencji doskonałej
• Cena monopolu jest wyższa niż w
konkurencji doskonałej
• Monopol oznacza więc nieefektywną
alokację zasobów
• Strata konsumenta to p
m
BEp
c
– utrata
części nadwyżki konsumenta (przejecie
przez monopol)
• Trójkąt BCE to martwa strata monopolu
(dobro- bytowy koszt monopolu)
Państwowe regulacje
monopolu
• Mają na celu przeciw działanie
negatywnym skutkom ich
działania.
• Państwo wykorzystuje dwie grupy
instrumentów: podatki i
ograniczenie cenowe.
Podatki
• Dochodowe (od dochodu, zysku), są
instrumentem podziału dochodu, nie
wpływają na wielkość produkcji i cenę.
• Podatki pośrednie (VAT, akcyza)
działają jak podwyższenie cen
czynników produkcji, czyli ich wzrost
oznacza wzrost kosztów.
• Firma monopolistyczna przesuwa
wtedy punkt równowagi w kierunku
mniejszej produkcji i wyższej cenie.
Jedynie ceny maksymalne
• Zmuszają monopol do obniżenia
ceny do poziomu ( p
1
) i
zwiększenia produkcji
( do q
1
).
P
Q
0
D
D
MR
MC
AC
q
m
p
m
A
E
E
1
B
q
1
p
1
Oligopol
• Struktura rynku, w której występuje
względnie niewiele firm (mała liczba)
• mających dużą siłę rynkową tak, że nie
można ich uważać za cenobiorców (jak
w doskonałej konkurencji),
• lecz jednocześnie są one podane
dostatecznie dużej rywalizacji, a zatem
nie mogą (jak monopol) uważać krzywej
popytu rynkowego za swoją własną,
• Wejście na rynek nie jest ani doskonale
łatwe ani w pełni blokowane.
Nie ma jednego modelu
oligopolu
• Zróżnicowanie sytuacji na rynku
oligopolu powoduje niemożliwość
posługiwania się jednym modelem
• W analizach mikroekonomicznych
rozpatruje się wiele modeli
Model Cournota
Augustyn Cournot – francuski matematyk
opracował pierwszy model oligopolu około
150 lat temu, jego założenia:
• Produkcja odbywa się bez kosztów
• Produkt jest identyczny]
• Drugi uczestnik nie będzie reagować na
poczynania pierwszego
• Doskonała informacja o rynku – znajomość
popytu
• Cel- maksymalizacja zysku
Model Cournota cd.
• Na rynku występują dwaj właściciele
wody mineralnej – firmy A i B.
• Każda firma ustala wielkość produkcji
maksymalizującej zysk, a nie cenę
• Każda firma przyjmuje produkcje
rywala jako stałą
• Działania rozpoczyna firma A,
rozpatruje rynek jako swój, przyjmuje,
że B nie będzie nic sprzedawać
Model Cournota cd.
0
P
Q
D
D
MR
A
120 240
480
p
A
Krzywa DD wskazuje, że przy
cenie równej 0 popyt wyniesie
480 jednostek, ponieważ
MC=0, wielkość produkcji
wyniesie 240 , MR
A
=0, punkt
przecięcia z osią Q. Firma A
sprzedaje 240 jednostek po
cenie p
A
.
Model Cournota cd.
0
P
Q
D
D
MR
A
120 240
480
p
A
Teraz przychodzi kolej na
firmę B. Przyjmuje ona poziom
produkcji A jako dany i swój
rynek ocenia na 240 czyli cały
popyt minus produkcja firmy A
(480 – 240). Wyprowadza
swoja Krzywą utargu
krańcowego MR
B
i ustala
wielkość sprzedaży wg
warunku MR=MC=0. Firma B
sprzedaje 120 jednostek po
cenie p
B
.
MR
B
p
B
Model Cournota cd.
0
P
Q
D
D
MR
A
120 180 240 360
480
p
A
Firma A wobec zmiany na
rynku przyjmuje produkcję B
jako daną i ustala swój rynek
na 360 (480 – 120), ustala MR
A
na podstawie nowej krzywej
popytu i określa wielkość
produkcji dającej maksymalny
zysk na 180 jednostek i cenę
p
A1
.
p
A1
MR
A1
Model Cournota cd.
• Wobec zmiany teraz firma B ustali
nowe wielkości.
• Proces kolejnych dostosowań trwa,
aż do ustalenia wielkości produkcji
każdej z firm na poziomie 1/3
całego popytu rynkowego, czyli po
160 jednostek
• Łącznie firmy A i B będą
sprzedawać 320 jednostek czyli
2/3 popytu rynkowego po cenie p
e
.
Model Cournota cd.
0
P
Q
D
D
MR
A
120 240
480
p
A
MR
B
p
B
p
e
Firma A przy każdej ilości
sprzedanej przez B będzie
chciała sprzedawać:
q
A
= ½
(Q – q
B
)
, a firma B natomiast:
q
B
= ½ (Q – q
A
),
Q to całkowity popyt, q
A
-
ilość dostarczona przez A, q
B
- ilość dostarczona przez B,
Funkcje reakcje producentów
Tak nazywa się powyższe równania, pokazują one jak
firma będzie reagować na poziomy sprzedaży przyjęte
przez drugą firmę. E to przecięcia się krzywych reakcji.
W modelu Cournota firmy nie uczą się na podstawie
doświadczeń i za każdym razem zakładają brak reakcji
konkurenta
.
0
Q
B
Q
A
160 240
480
24
0
16
0
12
0
180
E
R
A
R
B
Model Bertranda
• Poprawia model Cournota i dochodzi
do odmiennej teorii duopolu.
• Przyjmuje identyczne założenie o
nieograniczonej podaży każdej firmy
przy zerowym koszcie
• Zakłada, że każda firma ustala pewna
cenę i jest gotowa dostarczyć po niej
każdą ilość
• Każda firma uważa cenę drugiej za
stałą
Model Bertranda cd.
Początkowo firma A jest sama na rynku i ustala cenę p
A1,
,
przyjmując, że cena firmy B pozostanie bez zmian. Firma B
przyjmuje cenę A za stała i ustala swoją cenę na p
B1,
z kolei A
ustala cenę p
A2
. Proces ten trwa do osiągnięcia ceny równej 0,
przy której zaspakajany jest cały popyt rynkowy. Jest tak przy
założeniu zerowych kosztów.
0
P
B
P
A
p
A3
p
A2
p
A1
p
B
1
p
B
2
p
B
3
R
A
R
B
Model Stackelberga
• Rozpatruje sytuacje dotyczące przyjęcia
różnych strategii przez firmy
• Każda firma wybiera czy chce być liderem
(przywódcą) czy podążającym (followerem)
• Przywódca wybiera swoja optymalną
kombinację ceny i produkcji, zakładając, że
konkurent przyjmuje jego produkcję za
daną
• Podążający przyjmuje produkcję rywala za
daną i na tej podstawie wybiera swoja
optymalną kombinacje produkcji i ceny.
Model Sweezy`ego
• Model załamanej krzywej popytu
0
P
Q
D
D
d
d
q
e
p
e
E
Załamana krzywa popytu
• Wyjaśnia sztywność cen , stabilność cen.
• Krzywa popytu typowej firmy
oligopolistycznej ma załamanie w punkcie
odpowiadającym panującej na rynku cenie
• Rywale reagują inaczej na podwyżki, a
inaczej na obniżki, podwyżka ceny jest
możliwa gdy zrobią to także konkurenci,
inaczej oznacza utratę klientów
• Oligopolista ma jakby dwie krzywe
popytu, dla podwyżki dd i dla obniżki DD,
czyli jedną załamaną dED.
Model Sweezy`ego
• Model załamanej krzywej popytu
0
P
Q
D
D
d
d
q
e
p
e
E
MR
2
MR
1
F
G
MC
1
MC
2
MC
3
H
Przywództwo cenowe
• W niektórych przemysłach oligopolistycznych
jedna firma może odgrywać rolę cenowego
przywódcy, inicjuje on wszystkie zmiany cen, a
pozostałe firmy podążają za nim.
• Usuwa to niepewność w reakcji rywali na zmianę
ceny.
• Przywództwo cenowe nie wymaga formalnego
porozumienia, choć wszystkie firmy muszą
milcząco akceptować układ.
• Przywództwo może pozostawać w rękach jednej
firmy lub przechodzić w ręce innych firm.
• Wyróżnia się następujące rodzaje przywództwa:
- model firmy dominującej
- Przywództwo efektywnej firmy
- Barometryczne przywództwo
Model dominującej firmy
• Typowa forma przywództwa cenowego
• Występuje jedna duża firma i kilka
małych
• Firma dominująca ma znaczny udział
w produkcji i służy jako cenowy
przywódca
• Małe firmy działają jako przyjmujące
cenę i sprzedają wszystko co chcą
sprzedać po tej cenie
Model firmy dominującej
przywództwa cenowego
0
P
Q
d
we
d
MR
d
D
D
q
m
p
1
p
d
MC
d
MC
q
d
q
n
E
A
Model dominującej firmy
• DD krzywa popytu rynkowego na produkty
przemysłu
MC zsumowane poziomo krańcowe koszty
firm przemysłu bez firmy dominującej, krzywa
MC jest zagregowaną krzywą ich podaży
• MC
d
krańcowy koszt firmy dominującej
• MR
d
krańcowy utarg firmy dominującej
• dd krzywa popytu firmy dominującej
wyznaczana przez odcięcie ilości jakie
chciałyby sprzedać po każdej cenie inne firmy,
od ogólnego popytu rynkowego np.. przy cenie
p
d
firmy sprzedawałyby q
n
, odejmując 0q
n
od
0q
m
firmy otrzymują
0q
d
, co odpowiada
punktowi A na krzywej dd.
Przywództwo efektywnej firmy
Chodzi o firmę o najniższych kosztach (przyjęto
jednorodny produkt w dwóch firmach -
duopol): DD – popyt na wyroby duopolu, D
F
–
krzywe popytu obu firm, MR
F
– krzywa utargu
krańcowego obu firm, MC
H
– krańcowy koszt
firmy o wysokich kosztach, MC
L
– krańcowy
koszt firmy o niskich kosztach
0
P
Q
D
D
D
F
MR
F
E
L
E
H
MC
L
MC
H
q
L
q
H
p
H
p
L
Przywództwo firmy efektywnej
•
Firma o wysokich kosztach wolałaby cenę p
H
i ilość q
H
•
Firma o niskich kosztach wolałaby cenę p
L
i
ilość q
L
, taka cenę ustali omawiany duopol
•
Firma o wysokich kosztach nie ma
możliwości zmienić tej ceny, jeżeli krzywa jej
kosztów przeciętnych leży poniżej p
L
,
przyjmie taką cenę i pozostanie w oligopolu,
jeżeli ma koszty wyższe od ustalonej ceny
musi opuścić rynek
•
Firma o niskich kosztach zostaje monopolistą
i na nowo ustala cenę i ilość równowagi
Barometryczne przywództwo w
oligopolu
• Jedna firma mająca najlepsze
wyczucie sytuacji rynkowej i życzeń
większości firm, pierwsza ogłasza
zmianę ceny
• To czy inne firmy ja zaakceptują
zależy od tego czy przywódca potrafił
wybrać cenę zadawalającą dla nich
• Przywódca jat tu „barometrem”
wyczuwającym dokładnie wole
większości firm
Kartel- cena i wielkość
produkcji
• p
c
– cena jednolita w kartelu maksymalizująca zyski
gałęzi jako całości, MC
e
– koszty krańcowe równe dla
wszystkich, q
1
– kwota produkcji dla firmy (MC
e
= LMC)
0
P
Q
LMC
LAC
E
A
MR
2
=A
R
2
d
d=AR
1
MR
1
q
1
q
e
q
b
MC
e
N
M
p
e
p
c
B
G
q
2
Kartel ciąg dalszy analizy
• Zysk ekonomiczny firmy to pole MNGp
e
• Analizowana firma ma niższe koszty
krańcowe, niż średnie w gałęzi
• Firma produkująca przy wyższych
kosztach niż przeciętne w gałęzi
otrzymałaby kwotę produkcji mniejszą niż
q
e
, mimo to jej zysk ekonomiczny będzie
większy od zera, o ile jest ona większa od
poziomu produkcji firmy, przy którym LAC
= p
c
(punkt B)
• Gdy p
c
> p
e
dla wszystkich firm gałęzi to
żadne z nich nie straci wchodząc do
kartelu