Z

Z

naczenie zabawy

naczenie zabawy

dla rozwoju

dla rozwoju

dziecka

dziecka

w wieku

w wieku

przedszkolnym

przedszkolnym

Czy jest zabawa?

Czy jest zabawa?

Zabawa to każda czynność

wykonywana dla przyjemności,

bez względu na jej końcowy

rezultat, dobrowolna, której nie

obowiązują reguły inne, poza

tymi, które bawiący sami na

siebie nałożyli.

Kilka słów o zabawie

Kilka słów o zabawie



Zabawa w wieku przedszkolnym

określana jest jako najważniejsza
linia rozwoju (Wygotski).



Naukowcy odkryli, że dostarcza ona

wartościowych, kształcących
doświadczeń.



Zabawa pomaga dzieciom poznać

świat poprzez naśladowanie,
eksplorowanie, próbowanie i
konstruowanie.

Rodzaje zabaw

Rodzaje zabaw



Funkcjonalna – powtarzający się ruch (np.

toczenie piłki)



Konstrukcyjna – manipulacja przedmiotami w

celu skonstruowania czegoś z gotowych

elementów



Dramatyczna (na niby) – stwarzanie

wymyślonej sytuacji, udawanie, że jest się

kimś innym



Gry z regułami – np. zabawa w berka, gra

planszowa

Każda z nich ma znaczenie dla rozwoju

dziecka.

Aby zabawa była dobra:

Aby zabawa była dobra:



Dziecko musi:

1.

Zachować dystans do odgrywanych

ról i działań (świadomość, że gra się

rolę osoby, ale się nią nie jest)

2.

Odróżnić fikcję od rzeczywistości i

konfrontować jedną z drugą (pytanie

rodziców jak jest naprawdę)



Rodzic musi:

1.

Wyznaczyć granice zabawie, aby była

ona bezpieczna (miejsce, rekwizyty)

Znaczenie zabawy „na

Znaczenie zabawy „na

niby”

niby”



Dzięki niej dziecko spełnia swoje

pragnienia, niemożliwe do
realizacji w innej formie. Zabawa
może być iluzoryczną formą
realizacji każdego pragnienia.



Dziecko rozwija się dzięki niej

społecznie, emocjonalnie,
moralnie i umysłowo.



Zabawa daje satysfakcję.

Co jest konieczne, aby

Co jest konieczne, aby

dziecko mogło bawić się „na

dziecko mogło bawić się „na

niby”?

niby”?

1.

Niezaspokojone potrzeby dziecka

2.

Zdolność oddzielania pola

wizualnego od pola sensu

Np.

Jeżeli dziecko zobaczy w szpitalu lekarza,

zapragnie nim być, może zrealizować to

pragnienie w zabawie. Musi jednak umieć

oddzielić to, co jest przez nie widziane, od

tego, w jakiej funkcji występuje to

w zabawie.

Zmiany rozwojowe a

Zmiany rozwojowe a

zabawa

zabawa

1.

Zmiana relacji między tworzoną

w zabawie sytuacją na niby a

regułami społecznymi

2.

Zmiana relacji między polem

wizualnym a polem sensu

3.

Zmiana relacji między działaniem

i sensem

Procesy te pozbawiają stopniowo

zabawę iluzoryczności,

nieprzewidywalności, naiwności i

spontaniczności.

Zmiany rozwojowe a

Zmiany rozwojowe a

zabawa

zabawa

1. Zmiana relacji między tworzoną w

zabawie sytuacją na niby a regułami

społecznymi

a)

Dominacja wyobrażeń (bardziej

improwizacja niż odgrywanie ról,

fabuła w trakcie)

b)

Uświadomienie sobie, że postać, jej

działania są podporządkowane

pewnym zasadom a ich stosowanie

pomaga kontrolować przebieg

zabawy

Zmiany rozwojowe a

Zmiany rozwojowe a

zabawa

zabawa

2. Zmiana relacji między polem

wizualnym a polem sensu

a)

Dominacja tego, co dziecko widzi

(małe samochodziki, mata z
namalowanym torem wyścigowym)

b)

Pole sensu istotniejsze –

zaspokajanie pragnień niezależnie
od warunków dzięki rozumieniu
sensu (pudełko od zapałek, stół)

Zmiany rozwojowe a

Zmiany rozwojowe a

zabawa

zabawa

3. Zmiana relacji między

działaniem i sensem

a)

Dziecko najpierw działa, potem

rozpoznaje, jaki był sens tych
działań (żeby poznać, musi
działać)

b)

Zanim dzieci zaczną zabawę

przypominają sobie i innym jej
sens, dzielą się rolami

Zabawy funkcjonalne

Zabawy funkcjonalne

(ruchowe)

(ruchowe)

- wpływają na rozwój kontroli

- wpływają na rozwój kontroli

nad ciałem, koordynacji

nad ciałem, koordynacji

wzrokowo - ruchowej

wzrokowo - ruchowej

Zabawy symboliczne

Zabawy symboliczne

-

-

wpływają na rozwój

wpływają na rozwój

poznawczy (doskonalenie

poznawczy (doskonalenie

procesu asymilacji i

procesu asymilacji i

akomodacji) oraz językowy

akomodacji) oraz językowy

(funkcja symboliczna)

(funkcja symboliczna)

- stymulują rozwój społeczny,

- stymulują rozwój społeczny,

pomagają w zdobyciu

pomagają w zdobyciu

tożsamości płciowej (zabawy

tożsamości płciowej (zabawy

w role)

w role)

Gra z regułami

Gra z regułami



Stanowi późniejszą niż zabawa na

niby formę działalności dziecka



Rozwija się w niej relacja społeczna

– rozwija się relacja partnerska
wymagająca podporządkowania się
przez obie strony tym samym
regułom



Funkcja intelektualna: dziecko

opanowuje umiejętności
negocjowania i tworzenia reguł

Rysunek

Rysunek

Początkowo rysowanie ma

Początkowo rysowanie ma

charakter zabawy ruchowej

charakter zabawy ruchowej

(mazanie, bazgranie),

(mazanie, bazgranie),

później widoczny jest w nim

później widoczny jest w nim

rozwój funkcji symbolicznej.

rozwój funkcji symbolicznej.

Dziecko w sposób

Dziecko w sposób

symboliczny,

symboliczny,

schematycznie przedstawia

schematycznie przedstawia

rzeczywistość.

rzeczywistość.

Wpływ zabawy na dziecko

Wpływ zabawy na dziecko



Dzieci mogą lepiej zrozumieć siebie i swój

stosunek do innych(prawdomówność),

wzrasta wiara we własne siły



Grupowe zabawy wzmagają wrażliwość

na potrzeby innych i rozwijają współpracę,

pokazują, że pewne zachowania są

oczekiwane i należy przestrzegać reguł



Zabawy pomagają zrezygnować z

traktowania siebie jako centrum



Dzięki niej rozwija się koordynacja

mięśniowa, stanowi ujście nadmiaru

energii



Zabawa stymuluje twórczość