background image

Z

Z

naczenie zabawy 

naczenie zabawy 

dla rozwoju 

dla rozwoju 

dziecka 

dziecka 

w wieku 

w wieku 

przedszkolnym

przedszkolnym

background image

Czy jest zabawa?

Czy jest zabawa?

Zabawa to każda czynność 

wykonywana dla przyjemności, 

bez względu na jej końcowy 

rezultat, dobrowolna, której nie 

obowiązują reguły inne, poza 

tymi, które bawiący sami na 

siebie nałożyli.

background image

Kilka słów o zabawie

Kilka słów o zabawie

Zabawa w wieku przedszkolnym 

określana jest jako najważniejsza 
linia rozwoju (Wygotski).

Naukowcy odkryli, że dostarcza ona 

wartościowych, kształcących 
doświadczeń.

Zabawa pomaga dzieciom poznać 

świat poprzez naśladowanie, 
eksplorowanie, próbowanie i 
konstruowanie.

background image

Rodzaje zabaw

Rodzaje zabaw

Funkcjonalna – powtarzający się ruch (np. 

toczenie piłki)

Konstrukcyjna – manipulacja przedmiotami w 

celu skonstruowania czegoś z gotowych 

elementów

Dramatyczna (na niby) – stwarzanie 

wymyślonej sytuacji, udawanie, że jest się 

kimś innym

Gry z regułami – np. zabawa w berka, gra 

planszowa

Każda z nich ma znaczenie dla rozwoju 

dziecka.

background image

Aby zabawa była dobra:

Aby zabawa była dobra:

Dziecko musi:

1.

Zachować dystans do odgrywanych 

ról i działań (świadomość, że gra się 

rolę osoby, ale się nią nie jest)

2.

Odróżnić fikcję od rzeczywistości i 

konfrontować jedną z drugą (pytanie 

rodziców jak jest naprawdę)

Rodzic musi:

1.

Wyznaczyć granice zabawie, aby była 

ona bezpieczna (miejsce, rekwizyty)

background image

Znaczenie zabawy „na 

Znaczenie zabawy „na 

niby”

niby”

Dzięki niej dziecko spełnia swoje 

pragnienia, niemożliwe do 
realizacji w innej formie. Zabawa 
może być iluzoryczną formą 
realizacji każdego pragnienia.

Dziecko rozwija się dzięki niej 

społecznie, emocjonalnie, 
moralnie i umysłowo.

Zabawa daje satysfakcję.

background image

Co jest konieczne, aby 

Co jest konieczne, aby 

dziecko mogło bawić się „na 

dziecko mogło bawić się „na 

niby”?

niby”?

1.

Niezaspokojone potrzeby dziecka

2.

Zdolność oddzielania pola 

wizualnego od pola sensu

Np. 

Jeżeli  dziecko  zobaczy  w  szpitalu  lekarza, 

zapragnie  nim  być,  może  zrealizować  to 

pragnienie  w  zabawie.  Musi  jednak  umieć 

oddzielić  to,  co  jest  przez  nie  widziane,  od 

tego,  w  jakiej  funkcji  występuje  to 

w zabawie.

background image

Zmiany rozwojowe a 

Zmiany rozwojowe a 

zabawa

zabawa

1.

Zmiana relacji między tworzoną 

w zabawie sytuacją na niby a 

regułami społecznymi

2.

Zmiana relacji między polem 

wizualnym a polem sensu

3.

Zmiana relacji między działaniem 

i sensem

Procesy te pozbawiają stopniowo 

zabawę iluzoryczności, 

nieprzewidywalności, naiwności i 

spontaniczności.

background image

Zmiany rozwojowe a 

Zmiany rozwojowe a 

zabawa

zabawa

1. Zmiana relacji między tworzoną w 

zabawie sytuacją na niby a regułami 

społecznymi

a)

Dominacja wyobrażeń (bardziej 

improwizacja niż odgrywanie ról, 

fabuła w trakcie)

b)

Uświadomienie sobie, że postać, jej 

działania są podporządkowane 

pewnym zasadom a ich stosowanie 

pomaga kontrolować przebieg 

zabawy

background image

Zmiany rozwojowe a 

Zmiany rozwojowe a 

zabawa

zabawa

2. Zmiana relacji między polem 

wizualnym a polem sensu

a)

Dominacja tego, co dziecko widzi 

(małe samochodziki, mata z 
namalowanym torem wyścigowym)

b)

Pole sensu istotniejsze – 

zaspokajanie pragnień niezależnie 
od warunków dzięki rozumieniu 
sensu (pudełko od zapałek, stół)

background image

Zmiany rozwojowe a 

Zmiany rozwojowe a 

zabawa

zabawa

3. Zmiana relacji między 

działaniem i sensem

a)

Dziecko najpierw działa, potem 

rozpoznaje, jaki był sens tych 
działań (żeby poznać, musi 
działać)

b)

Zanim dzieci zaczną zabawę 

przypominają sobie i innym jej 
sens, dzielą się rolami

background image

Zabawy funkcjonalne 

Zabawy funkcjonalne 

(ruchowe)

(ruchowe)

- wpływają na rozwój kontroli 

- wpływają na rozwój kontroli 

nad ciałem, koordynacji 

nad ciałem, koordynacji 

wzrokowo - ruchowej

wzrokowo - ruchowej

background image

Zabawy symboliczne

Zabawy symboliczne

 

 

 - 

 - 

wpływają na rozwój 

wpływają na rozwój 

poznawczy (doskonalenie 

poznawczy (doskonalenie 

procesu asymilacji i 

procesu asymilacji i 

akomodacji) oraz językowy 

akomodacji) oraz językowy 

(funkcja symboliczna)

(funkcja symboliczna)

- stymulują rozwój społeczny, 

- stymulują rozwój społeczny, 

pomagają w zdobyciu 

pomagają w zdobyciu 

tożsamości płciowej (zabawy 

tożsamości płciowej (zabawy 

w role)

w role)

background image

Gra z regułami

Gra z regułami

Stanowi późniejszą niż zabawa na 

niby formę działalności dziecka

Rozwija się w niej relacja społeczna 

– rozwija się relacja partnerska 
wymagająca podporządkowania się 
przez obie strony tym samym 
regułom

Funkcja intelektualna: dziecko 

opanowuje umiejętności 
negocjowania i tworzenia reguł 

background image

Rysunek

Rysunek

Początkowo rysowanie ma 

Początkowo rysowanie ma 

charakter zabawy ruchowej 

charakter zabawy ruchowej 

(mazanie, bazgranie), 

(mazanie, bazgranie), 

później widoczny jest w nim 

później widoczny jest w nim 

rozwój funkcji symbolicznej. 

rozwój funkcji symbolicznej. 

Dziecko w sposób 

Dziecko w sposób 

symboliczny, 

symboliczny, 

schematycznie przedstawia 

schematycznie przedstawia 

rzeczywistość.

rzeczywistość.

background image

Wpływ zabawy na dziecko

Wpływ zabawy na dziecko

Dzieci mogą lepiej zrozumieć siebie i swój 

stosunek do innych(prawdomówność), 

wzrasta wiara we własne siły

Grupowe zabawy wzmagają wrażliwość 

na potrzeby innych i rozwijają współpracę, 

pokazują, że pewne zachowania są 

oczekiwane i należy przestrzegać reguł

Zabawy pomagają zrezygnować z 

traktowania siebie jako centrum

Dzięki niej rozwija się koordynacja 

mięśniowa, stanowi ujście nadmiaru 

energii

Zabawa stymuluje twórczość


Document Outline