Badania laboratoryjne
Badania laboratoryjne
w klinicznym
w klinicznym
opracowaniu
opracowaniu
i leczeniu chorych
i leczeniu chorych
Podstawowe
Podstawowe
badania laboratoryjne
badania laboratoryjne
Stanowią jeden z podstawowych
elementów procesu diagnostycznego
(razem z wywiadem, badaniem
fizykalnym, badaniami obrazowymi
i testami czynnościowymi)
Omówienie przydatności klinicznej,
przyczyn nieprawidłowych wyników,
potencjalnych błędów laboratoryjnych
Normalny rozkład
Normalny rozkład
zmiennej biologicznej
zmiennej biologicznej
(krzywa Gaussa)
(krzywa Gaussa)
0
2,5
10
25
50
75
90
97,5 100
Norma laboratoryjna
Norma laboratoryjna
(wartości prawidłowe)
(wartości prawidłowe)
Zakres, obejmujący 95 % wyników uzyskiwanych
w tzw. „zdrowej populacji”
Wniosek: 5 % wyników testów laboratoryjnych
u osób „zdrowych” pozostaje poza zakresem normy,
co nie dowodzi obecności
nieprawidłowości ani choroby
Interpretacja wyników badań laboratoryjnych
musi być
powiązana z danymi klinicznymi
i wynikami innych badań pomocniczych
(Lecz chorego, a nie wyniki badań!
Nie dopasowuj rozpoznania
do wyników badań – mogą być błędne)
Norma laboratoryjna
Norma laboratoryjna
(wartości prawidłowe)
(wartości prawidłowe)
Charakterystyka populacji (czynniki
przedanalityczne)
Wiek (rozmaz krwi obwodowej – od 4. dnia do 4. roku
przewaga limfocytów)
Płeć (poziom hemoglobiny – niższy u miesiączkujących
kobiet)
Ciąża
Rasa i zamieszkiwany region geograficzny (wysokie
góry – wzrost parametrów czerwonokrwinkowych)
Uwarunkowania szczególne, np. wpływ środowiska
pracy, aktywności fizycznej
Laboratorium (czynniki analityczne)
Stosowany sprzęt
Metoda oznaczania (np. radioimmunologiczna, ELISA)
Każde laboratorium obowiązane jest podawać własny
zakres normy
Przyczyny błędów
Przyczyny błędów
laboratoryjnych
laboratoryjnych
Pacjent:
Dieta (glikemia, trójglicerydy)
Używki (GGTP, ALP)
Wysiłek fizyczny (białkomocz)
Leki
Współistniejące nieprawidłowości
(fałszywa hiponatremia przy
hiperlipidemii i hiperglikemii)
Przyczyny błędów
Przyczyny błędów
laboratoryjnych
laboratoryjnych
Próbka:
Rodzaj materiału (krew pełna vs osocze –
glikemia)
Sposób pobrania (kwas mlekowy – bez stazy)
Warunki przechowywania (czas – hemoliza,
temperatura – posiewy)
Antykoagulant (małopłytkowość rzekoma: EDTA
– cytrynian)
Laboratorium:
Metoda: rozmaz manualny vs komputerowy
Enzymy i odczynniki
Błędy laboratoryjne
Błędy laboratoryjne
Jeśli wynik testu nie współgra
ze stanem klinicznym pacjenta
i wyraźnie odbiega
od wartości spodziewanej –
należy powtórzyć oznaczenie
zanim rozpocznie się jego
korekcję
Przegląd
Przegląd
powszechnie
powszechnie
stosowanych badań
stosowanych badań
laboratoryjnych
laboratoryjnych
Odczyn Biernackiego
Odczyn Biernackiego
(OB, opadanie krwinek)
(OB, opadanie krwinek)
Jednostka: mm na godzinę (odczyt po
jednej godzinie, niekiedy także po dwóch)
Wartość prawidłowa: poniżej 10 mm
(wyższe wartości u osób starszych)
Badanie reprezentuje tendencję
erytrocytów do adhezji (zależy od
swoistych cech błony komórkowej, a
przede wszystkim od stężenia gamma-
globulin i białek ostrej fazy)
Odczyn Biernackiego
Odczyn Biernackiego
(OB, opadanie krwinek)
(OB, opadanie krwinek)
Nieswoisty marker stanu zapalnego
(autoimmunologiczne, zakaźne) –
ograniczona przydatność:
Białko C-reaktywne (CRP) jest o wiele bardziej
swoistym markerem,
zwłaszcza zakażeń bakteryjnych
OB > 100 mm/godz. wskazuje na obecność
choroby nowotworowej (szpiczak mnogi i inne) -
konieczna dalsza, precyzyjna diagnostyka
Ocena aktywności chorób układowych
(w SLE dysproporcja pomiędzy OB a CRP)
Krwinki białe
Krwinki białe
(leukocytoza)
(leukocytoza)
Norma: 4000 do 10000 na μl (mm3)
Przyczyny wzrostu leukocytozy:
-
Zakażenia, zwłaszcza bakteryjne (także
mononukleoza)
-
Nowotwory układu białokrwinkowego (PBS, PBL)
-
Początkowa faza krwawienia do przewodu
pokarmowego (poprzedza spadek stężenia
hemoglobiny), urazy
-
Odwodnienie (zagęszczenie krwi), kwasica ketonowa
-
Po posiłku (migracja leukocytów ze szpiku do krwi) –
konieczne pobranie krwi na czczo!
-
Sterydoterapia
-
Reumatoidalne zapalenie stawów
Krwinki białe
Krwinki białe
(leukocytoza)
(leukocytoza)
Przyczyny leukopenii:
-
Infekcje wirusowe
-
Dur brzuszny, gruźlica, bruceloza
-
Chłoniaki i białaczki (postaci ostre)
-
Aplazja lub hipoplazja szpiku (toksyczna,
popromienna, przerzuty nowotworowe,
polekowa – neuroleptyki, tyreostatyki)
-
Choroby autoimmunologiczne (SLE)
Rozmaz krwi
Rozmaz krwi
obwodowej
obwodowej
Granulocyty obojętnochłonne (neutrofile)
-
Norma: 60-70 % leukocytów (1800 – 8000),
pałeczkowate 3–5 % - formy młode
-
Neutrofilia: zakażenia bakteryjne, białaczki
szpikowe, RZS, sterydoterapia
-
Neutropenia (<1500/ μl), agranulocytoza
(<400/μl): przyczyny jak dla leukopenii
Limfocyty
-
Norma: 20-45 % leukocytów (1000 – 5000)
-
Limfocytoza: zakażenia wirusowe (w tym WZW),
przewlekłe zakażenia bakteryjne, białaczki
limfatyczne
Rozmaz krwi
Rozmaz krwi
obwodowej
obwodowej
Granulocyty kwasochłonne (eozynofile):
-
Norma: 2-4 % leukocytów (50 – 400)
-
Wzrost: schorzenia alergiczne, zakażenia
pasożytnicze, eozynofilie płucne (zespół Loefflera),
układowe zapalenia naczyń (zespół Churga i Strauss),
eozynofilie towarzyszące nowotworom układu
krwiotwórczego, zespół hipereozynofilowy (HES)
Granulocyty zasadochłonne (bazofile):
-
Norma: 0-1 % leukocytów (10 – 300)
-
Wzrost: przewlekłe białaczki, czerwienica, ostra
białaczka bazofilowa
Monocyty:
-
Norma: 3-8 % leukocytów (30 – 800)
-
Wzrost: ziarnica i inne choroby układu
krwiotwórczego, ciąża, stan po usunięciu śledziony,
sarkoidoza, kolagenozy, zakażenia (gruźlica, kiła,
zimnica), nieswoiste zapalenia jelit
Płytki krwi
Płytki krwi
(trombocyty)
(trombocyty)
-
Norma: 150 000 – 400 000 w μl
-
Wzrost: nadpłytkowość samoistna, inne zespoły
mieloproliferacyjne (PBS, czerwienica),
niedokrwistość, ostra utrata krwi, nowotwory,
po splenektomii
-
Obniżenie: aplazja szpiku, zakażenia wirusowe
(różyczka), niedobór witaminy B12, leki
(heparyna, sulfonamidy, NLPZ, sole złota),
autoimmunologiczne (małopłytkowość
idiopatyczna, kolagenozy), hipersplenizm, DIC,
TTP (zakrzepowa plamica małopłytkowa –
samoistna lub wtórna)
Układ
Układ
czerwonokrwinkowy
czerwonokrwinkowy
Liczba erytrocytów
-
Norma: 4,2 – 5,4 milionów w μl (mężczyźni)
3,5 – 5,2 milionów w μl (kobiety)
Stężenie hemoglobiny:
-
Norma: 14 – 18 g/dl (mężczyźni)
12 – 16 g/dl (kobiety)
Hematokryt
(stosunek objętości krwinek
czerwonych do całkowitej objętości krwi)
-
Norma: 40 – 54 % (mężczyźni)
37 – 47 % (kobiety)
Układ
Układ
czerwonokrwinkowy
czerwonokrwinkowy
Niedokrwistość: stężenie hemoglobiny poniżej
wartości prawidłowych dla płci i wieku (zazwyczaj
towarzyszy spadek liczby erytrocytów i hematokrytu)
Wzrost stężenia hemoglobiny: czerwienica prawdziwa,
poliglobulie wtórne, odwodnienie
Średnia objętość krwinki
MCV – mean corpuscular volume
80-96 f
Średnia zawartość hemoglobiny w krwince
MCH - mean corpuscular hemoglobin
27-33 pg
Średnie stężenie hemoglobiny w krwince
MCHC - mean corpuscular hemoglobin concentration
33-36 g/dl
Układ
Układ
czerwonokrwinkowy
czerwonokrwinkowy
Niedokrwistość mikrocytarna, niedobarwliwa
(↓MCV, MCH): niedobór żelaza, talasemie
Niedokrwistość makrocytarna, nadbarwliwa
(↑MCV, MCH): niedobór witaminy B12/kwasu foliowego,
marskość wątroby, alkoholizm, ciąża
Niedokrwistość normocytarna:
pokrwotoczna, hemoliza,
aplazja szpiku, niedokrwistość towarzysząca chorobom
przewlekłym
(ACD - anemia of chronic disease - choroby zapalne i
nowotworowe)
RDW
– wskaźnik anizocytozy (11 – 15%): większość
niedokrwistości, stany po przetoczeniu krwi
Układ
Układ
czerwonokrwinkowy
czerwonokrwinkowy
Retikulocyty:
-
Niedojrzała postać erytrocytów (zawierają jądro)
-
Norma: 5 – 15 ‰ erytrocytów
-
Retikulocytoza odzwierciedla aktywność
erytropoetyczną szpiku
-
Wzrost: hemoliza, po krwotoku, po splenektomii,
w trakcie leczenia Fe/wit. B12/Epo
-
Spadek: aplazja szpiku, anemie niedoborowe
(zwłaszcza witamina B12)
Gospodarka żelazem
Gospodarka żelazem
Niedobór
żelaza
ACD
MDS
Fe
Ferrytyna
TIBC
(transfery
na)
Potas
Potas
Norma: 3.5 – 5.1 (5.5) mmol/l
Wzrost stężenia (
hiperkaliemia
) – nie
odzwierciedla zawartości potasu w ustroju:
-
Niewydolność nerek
-
Kwasica – wymiana potas/wodór
-
Masywne uszkodzenia tkanek (urazy, oparzenia,
hemoliza – kation wewnątrzkomórkowy)
-
Błędy analityczne: hemoliza (podczas pobierania
próbki krwi lub jej przechowywania)
-
Niedoczynność kory nadnerczy (choroba
Addisona)
- Leki!
Potas
Potas
Spadek stężenia (
hipokaliemia
):
-
Diuretyki
-
Zasadowica (przedłużone wymioty)
-
Nadczynność kory nadnerczy,
hiperaldosteronizm
Zaburzenia gospodarki potasowej wywierają
szkodliwy wpływ na układ bodźco-
przewodzący serca (VF lub bradykardia aż do
asystolii) – hipokaliemia nasila toksyczność
preparatów naparstnicy
Czynność nerek
Czynność nerek
Mocznik:
-
Norma: 15-40 mg/dl
-
Duża chwiejność – wzrost wskutek odwodnienia, przy diecie
bogatobiałkowej, we wczesnej fazie krwawienia z przewodu
pokarmowego
-
Dobry marker ostrej przednerkowej niewydolności nerek
(niedokrwiennej)
Kreatynina:
-
Norma: 0.7 – 1.2 mg/dl, niewielka zmienność w zależności
od płci, wieku i masy mięśniowej (produkt przemian
kreatyny mięśniowej)
-
Stabilny parametr (nie ulega wchłanianiu zwrotnemu ani
wydalaniu w dalszych odcinkach nefronu), przydatny jako
marker wydolności nerek
Czynność nerek
Czynność nerek
Klirens kreatyniny (odzwierciedla
GFR):
najbardziej precyzyjna ocena
funkcji nerek
-
Dobowa zbiórka moczu
(stężenie w
moczu i osoczu, objętość moczu)
-
Wzór Cockrofta-Gaulta
– stężenie
kreatyniny, masa ciała, wiek, płeć
-
Wzór MDRD
– stężenie kreatyniny, wiek,
płeć, stężenie albuminy
Wątroba
Wątroba
Aminotransferaza alaninowa (AlAT):
-
Norma: 5-30 U/l
-
Czuły i wysoce swoisty marker miąższowego uszkodzenia wątroby
(o etiologii toksycznej – alkohol etc, polekowej, wirusowej,
autoimmunologicznej, wstrząsowej itd.)
-
Wrodzone choroby wątroby (choroba Wilsona, hemochromatoza,
niedobór α1-antytrypsyny)
Aminotransferaza asparaginianowa (AspAT):
-
Norma: 5-30 U/l
-
Mniej swoista niż AlAT – wzrost aktywności także w zawale serca i
uszkodzeniach mięśni, hemolizie
-
W alkoholowej chorobie wątroby, stłuszczeniu i marskości wzrasta
w większym stopniu niż AlAT (wskaźnik de Rittisa)
Wątroba
Wątroba
Gamma-glutamylotranspeptydaza (GGTP)
– do 40
U/l:
-
Upośledzenie drożności dróg żółciowych (cholestaza)
-
Alkoholowe uszkodzenie wątroby
(najbardziej czuły marker – aktywność podwyższona
przez 2-3 tygodnie po nadużyciu etanolu)
- Nowotwory wątroby
Fosfataza zasadowa (ALP)
– norma do 300 U/l:
-
Cholestaza
-
Choroby nowotworowe i naciekowe wątroby
-
Choroby kości, niewydolność nerek, nowotwory, infekcje
Wątroba
Wątroba
Bilirubina (norma do 1.2 mg/dl):
-
Sprzężona
– (bezpośrednia - do 0.4 mg/dl) -
cholestaza, uszkodzenie miąższowe wątroby,
marskość, nowotwory, zespół Rotora i Dubina-
Johnsona) – wydalana do moczu – ciemne
zabarwienie
-
Wolna
(pośrednia) – hemoliza, zespół Gilberta,
zespół Crigglera i Najara – nieobecna w moczu
Urobilinogen w moczu
– wzrost w
miąższowym uszkodzeniu wątroby i hemolizie
Białka osocza
Białka osocza
Norma: 6.0 – 8.0 g/dl
Kilka frakcji, w większości syntetyzowanych w wątrobie poza
γ-globulinami
Największą frakcją – albuminy (stężenie 3.5 – 5.5 g/dl) –
warunkują ciśnienie onkotyczne osocza
Spadek stężenia (
hipoproteinemia
): niewydolność
wątroby, utrata z moczem (zespół nerczycowy), utrata przez
przewód pokarmowy (choroba Menetriera, zespół jelitowej
utraty białka), niedożywienie, zespoły upośledzonego
wchłaniania
Wzrost stężenia (
hiperproteinemia
): gammapatie
(szpiczak mnogi – nowotwór syntetyzujący monoklonalną
gammaglobulinę), marskość wątroby
(hipergammaglobulinemia)
Amylaza
Amylaza
Oznaczenia aktywności w surowicy i w moczu
(utrzymuje się przez dłuższy czas)
Czuły marker ostrego zapalenia trzustki, o ile
przekroczenie górnej granicy normy 3-4 x
Ograniczona swoistość – umiarkowany wzrost w
każdym ostrym schorzeniu brzusznym,
chorobach ślinianek– lipaza jest enzymem o
znacznie większej swoistości, ale wysoki koszt
oznaczenia
Wskazane oznaczenie aktywności amylazy
każdorazowo przy podejrzeniu OZT (wymioty,
ból w lewym podżebrzu) – prawidłowy wynik
pozwala na wykluczenie
Biochemia zawału serca
Biochemia zawału serca
Mioglobina:
najwcześniejszy marker (1-2 godziny od początku martwicy),
ograniczona swoistość (uszkodzenie mięśni)
Troponina I (cTNI):
„złoty standard” – wysoka swoistość w rozpoznawaniu
martwicy mięśnia sercowego
Znaczący wzrost po 4-6 godzinach, szczyt po 24 godzinach – pozostaje
podwyższony przez 10-14 dni (niska przydatność w diagnostyce „dorzutu”
zawału)
Wskazany w każdym przypadku bólu w klp o podejrzewanej etiologii
kardiogennej: przy przyjęciu oraz (jeśli wstępne oznaczenie w normie) po 6-12
godzinach
Wynik pozytywny potwierdza zawał – nie ma potrzeby dalszych oznaczeń
(mała wartość prognostyczna)
Pozostałe przyczyny wzrostu: ostra niewydolność serca bez zawału,
zapalenie mięśnia sercowego, zatorowość płucna, udar mózgu, niewydolność
nerek – w tych przypadkach stężenie zazwyczaj nie przekracza górnej granicy
normy (0.1 ng/ml) ponad 10x
Biochemia zawału serca
Biochemia zawału serca
Aktywność izoenzymu sercowego kinazy kreatyny
(CKMB)
-
Przydatność kliniczna i przyczyny wzrostu podobnie jak
dla troponiny
-
Norma: 0-12 U/l (<6 % całkowitej CPK)
-
Znacznie szybszy powrót do normy – diagnostyka dorzutu
CKMB-masa
– nieco większa precyzja od CKMB
AspAT
-
Znacznie mniejsza swoistość w porównaniu do poprzednio
wymienionych markerów (schorzenia wątroby i mięśni)
-
Wzrost 8-12 godzin
po początku martwicy, szczyt po 24-
36 godzinach
Lipidogram
Lipidogram
(wytyczne europejskie)
(wytyczne europejskie)
Cholesterol całkowity < 190 mg/dl (175 mg/dl)
Trójglicerydy < 150 mg/dl
HDL cholesterol > 40 mg/dl (mężczyźni)
> 45 mg/dl (kobiety)
LDL cholesterol <115 mg/dl
(ryzyko niskie & umiarkowane)
<100 mg/dl (wysokie ryzyko)
<70 mg/dl (cukrzyca, rozpoznana
choroba
sercowo-naczyniowa)
Konieczne bycia na czczo przez 9-12 godzin (lekka
kolacja w dniu poprzedzającym) –
wzrost trójglicerydemii!
Diagnostyka cukrzycy
Diagnostyka cukrzycy
Na czczo
≥126 mg/dl
Po 2 godzinach w teście obciążenia glukozą (75 g
doustnie)
≥200 mg/dl
Glikemia
≥200 mg/dl
i typowe objawy (polidypsia,
poliuria, osłabienie)
Glikemia na czczo
100-125 mg/dl
= nieprawidłowa
glikemia na czczo
(impaired fasting glycaemia, IFG)
Glikemia po 2 godzinach
140-199 mg/dl
=
nieprawidłowa tolerancja glukozy
(impaired glucose
tolerance, IGT)
IGT i IFG = stan przedcukrzycowy
Badanie przesiewowe co 3 lata u osób > 45 r. ż. (częściej
w grupach zwiększonego ryzyka – otyłość, obciążenie
rodzinne, NT, hiperlipidemia, cukrzyca
ciążowa)
Układ krzepnięcia
Układ krzepnięcia
Wskaźnik protrombinowy
- Norma: 80 – 120 %
International normalized ratio (INR)
-
Norma: 0.8 – 1.2
-
Odzwierciedla aktywność czynników krzepnięcia
II, V, VII, IX (grupa protrombiny)
-
Wydłużenie: niewydolność wątroby, DIC,
wrodzone koagulopatie, leczenie doustnym
antykoagulantem (monitorowanie skuteczności i
bezpieczeństwa, zakres terapeutyczny 2.0-3.0)
Układ krzepnięcia
Układ krzepnięcia
Czas częściowej tromboplastyny po aktywacji
(activated partial thromboplastin time - aPTT):
-
Norma: około 30 sekund
-
Wydłużony w DIC, wrodzonych zaburzeniach
krzepnięcia
-
Monitorowanie leczenia heparyną
niefrakcjonowaną (zakres terapeutyczny 1.5 – 2.5 x
norma)
-
Heparyny drobnocząsteczkowe nie wymagają
monitorowania laboratoryjnego!
Gazometria krwi tętniczej –
Gazometria krwi tętniczej –
równowaga kwasowo -
równowaga kwasowo -
zasadowa
zasadowa
pH
7,35 – 7,45
PCO2 35 - 45 mm Hg
PO2
80 – 100 mm Hg
HCO
3
- 22 – 28 mmol/l
BE
-2 - +2 mmol/l
(wyliczanie zapotrzebowania na
wodorowęglany)
Sat O2 95 – 99 %
Równanie
Równanie
Hendersona –
Hendersona –
Hasselbalcha
Hasselbalcha
2
3
pCO
*
0,225
]
[HCO
log
6,1
pH
HCO
3
-
– komponent nieoddechowy (metaboliczny)
CO
2
– komponent oddechowy
Równowaga
Równowaga
kwasowo - zasadowa
kwasowo - zasadowa
Kwasica
Zasadowica
Param
etr
Metabolic
zna
Oddecho
wa
Metabolic
zna
Oddechow
a
pH
lub n
(wyrównana)
lub n
(wyrównana)
HCO
3
-
n lub
n lub
pCO
2
n lub
n lub
Równowaga
Równowaga
kwasowo - zasadowa
kwasowo - zasadowa
Kwasica metaboliczna
-
Śpiączka ketonowa
-
Kwasica mleczanowa
(hipoksja, wstrząs,
biguanidy)
-
Niewydolność nerek
-
Toxins (methanol, NSAID)
-
Hiperkaliemia
•
Zasadowica
metaboliczna
-
Hipokaliemia
-
Długotrwałe wymioty
-
Przedawkowanie HCO3
Kwasica oddechowa
-
Zaburzenia oddychania o
różnorakim charakterze
prowadzące do
niewydolności oddechowej
i retencji dwutlenku węgla
•
Zasadowica oddechowa
-
Hiperwentylacja (napad
paniki)
???
???
???
???
pH 7,169
pO
2
46,8 mm Hg
pCO
2
95,6 mmHg
BE 3,1 mmol/l
HCO
3-
38,4 mmol/l
Badanie ogólne moczu
Badanie ogólne moczu
pH 4.5 – 8.0
zasadowe: dieta roślinna, ZUM
Ciężar właściwy (specific gravity, SG 1.010 – 1.030)
niski: upośledzenie zagęszczania moczu – PNN, moczówka
prosta
wysoki: odwodnienie
Białko: nieobecne (<150 mg w dobowej zbiórce)
kłębkowe zapalenie nerek, nefropatia cukrzycowa, ZUM,
nowotwory, przerost prostaty, niewydolność serca, intensywny
wysiłek fizyczny
Albumina: <30 mg/dobę (do 300 mg – mikroalbuminuria)
wczesne stadium nefropatii cukrzycowej
Badanie ogólne moczu
Badanie ogólne moczu
Ciała ketonowe: nieobecne
niewyrównana cukrzyca, głodzenie, alkohol
Bilirubina: nieobecna
żółtaczka miąższowa i cholestatyczna
Urobilinogen:
wzrost – hemoliza, dysfunkcja wątroby
Leukocyty: do 5 w polu widzenia
zakażenie układu moczowego (bakteryjne, tbc)
Erytrocyty: do 2 w polu widzenia
nowotwory dróg moczowych i nerek, kłębkowe zapalenie
nerek, kamica, torbiele nerek, ZUM, uraz jatrogenny
(cewnik)
Glukoza: nieobecna
próg nerkowy ~ 180 mg/dl – cukrzyca, tubulopatie
(rzadko)
Płyn w jamie
Płyn w jamie
opłucnowej
opłucnowej
Przesięk
Wysięk
Przyczyny
Niewydolność serca
Zespół nerczycowy
Niewydolność
wątroby
Jelitowa utrata
białka
Niedoczynność
tarczycy
Zapalenie (także
tbc)
Nowotwór
Choroby układowe
tkanki łącznej
Białko
<2,5 g/dl
> 3,5 g/dl
Białko
płyn/osocz
e
<0,5
>0,5
LDH
płyn/osocz
e
<0,6
>0,6
Płyn w jamie
Płyn w jamie
opłucnowej – badanie
opłucnowej – badanie
ogólne
ogólne
pH <7,2
– zakażony płyn lub RZS
Glukoza <60 mg/dl
– jak wyżej, tbc
Amylaza:
aktywność wyższa niż we krwi
przemawia za OZT
Przewaga
neutrofilów
: zakażenie bakteryjne
Przewaga
limfocytów
: nowotwór, tbc, RZS
Pozostałe badania:
posiew
(również w
kierunku prątków),
ocena cytologiczna
osadu
(komórki nowotworowe)