WYBRANE ZAGADNIENIA DOTYCZĄCE DIAGNOSTYKI
I LECZENIA KOMOROWYCH ZABURZEŃ
RYTMU SERCA
ORAZ ZAPOBIEGANIA
NAGŁEJ ŚMIERCI SERCOWEJ
wg wytycznych ACC / AHA / ESC 2006
Klinika Chorób Wewnętrznych i Medycyny Rodzinnej CMKP
Hanna Puchalska - Krotki
KOMOROWE ZABURZENIA RYTMU
KOMOROWE ZABURZENIA RYTMU
klasyfikacja, przyczyny i metody
diagnostyczne
KOMOROWE ZABURZENIA RYTMU
KOMOROWE ZABURZENIA RYTMU
klasyfikacja, przyczyny i metody
diagnostyczne
KLASYFIKACJA
KLASYFIKACJA
PREZENTACJA KLINICZNA
PREZENTACJA KLINICZNA
stabilne hemodynamicznie
stabilne hemodynamicznie
bezobjawowe
bezobjawowe
niewielkie objawy
niewielkie objawy
niestabilne hemodynamicznie
niestabilne hemodynamicznie
stan przedomdleniowy
stan przedomdleniowy
omdlenie
omdlenie
nagłe zatrzymanie krążenia
nagłe zatrzymanie krążenia
nagła śmierć sercowa
nagła śmierć sercowa
KLASYFIKACJA
KLASYFIKACJA
OBRAZ EKG
OBRAZ EKG
VT nietrwały
VT nietrwały
jednokształtny
jednokształtny
wielokształtny
wielokształtny
VT trwały
VT trwały
jednokształtny
jednokształtny
wielokształtny
wielokształtny
VT nawotny pęczkowy
VT nawotny pęczkowy
VT dwukierunkowy
VT dwukierunkowy
torsades de pointes
torsades de pointes
trzepotanie komór
trzepotanie komór
migotanie komór
migotanie komór
KLASYFIKACJA
KLASYFIKACJA
CHOROBA PODSTAWOWA PROWADZĄCA DO ARYTMII
CHOROBA PODSTAWOWA PROWADZĄCA DO ARYTMII
choroba wieńcowa
choroba wieńcowa
niewydolność krążenia
niewydolność krążenia
zapalenie mięśnia sercowego
zapalenie mięśnia sercowego
wady serca ( stenoza aorty, MVP )
wady serca ( stenoza aorty, MVP )
kardiomiopatie (rozstrzeniowa, przerostowa, arytmogenna
kardiomiopatie (rozstrzeniowa, przerostowa, arytmogenna
kardiomiopatia
kardiomiopatia
prawokomorowa, pozawałowa, nadciśnieniowa )
prawokomorowa, pozawałowa, nadciśnieniowa )
genetycznie uwarunkowane, tzw.elektryczne choroby serca
genetycznie uwarunkowane, tzw.elektryczne choroby serca
(zespół
(zespół
wydłużonego QT, zespół Brugadów, idiopatyczne VF,
wydłużonego QT, zespół Brugadów, idiopatyczne VF,
polimorficzny
polimorficzny
zależny od katecholamin VT )
zależny od katecholamin VT )
choroby układowe
choroby układowe
KLASYFIKACJA
KLASYFIKACJA
CHOROBA PODSTAWOWA PROWADZĄCA DO ARYTMII
CHOROBA PODSTAWOWA PROWADZĄCA DO ARYTMII
zaburzenia hormonalne, metaboliczne i elektrolitowe
zaburzenia hormonalne, metaboliczne i elektrolitowe
stosowane leki (sympatomimetyczne, glikozydy naparstnicy,
stosowane leki (sympatomimetyczne, glikozydy naparstnicy,
moczopędne,
moczopędne,
przeciwnowotworowe, środki znieczulenia ogólnego i miejscowo
przeciwnowotworowe, środki znieczulenia ogólnego i miejscowo
znieczulające, leki przeciwarytmiczne)
znieczulające, leki przeciwarytmiczne)
nadużywanie kofeiny, tytoniu i alkoholu
nadużywanie kofeiny, tytoniu i alkoholu
choroby układu nerwowego, stres psychiczny
choroby układu nerwowego, stres psychiczny
choroby jamy brzusznej
choroby jamy brzusznej
zabiegi diagnostyczno-terapeutyczne ( przyczyny jatrogenne )
zabiegi diagnostyczno-terapeutyczne ( przyczyny jatrogenne )
arytmia idiopatyczna
arytmia idiopatyczna
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
EKG spoczynkowe
EKG spoczynkowe
badanie wysiłkowe
badanie wysiłkowe
ambulatoryjna elektrokardiografia
ambulatoryjna elektrokardiografia
•
•
monitorowanie EKG met Holtera
monitorowanie EKG met Holtera
•
•
rejestrator zdarzeń
rejestrator zdarzeń
•
•
wszczepialny rejestrator zdarzeń
wszczepialny rejestrator zdarzeń
techniki elektrokardiograficzne
techniki elektrokardiograficzne
•
•
ocena zmienności załamka T
ocena zmienności załamka T
•
•
ocena zmienności i turbulencji rytmu
ocena zmienności i turbulencji rytmu
•
•
ocena późnych potencjałów
ocena późnych potencjałów
badania obrazowe
badania obrazowe
•
•
echokardiografia
echokardiografia
•
•
techniki radioizotopowe ( SPECT, MRI, CT )
techniki radioizotopowe ( SPECT, MRI, CT )
•
•
koronarografia
koronarografia
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
ELEKTROKARDIOGRAFIA SPOCZYNKOWA
ELEKTROKARDIOGRAFIA SPOCZYNKOWA
IA
IA
wrodzone choroby elektryczne serca
wrodzone choroby elektryczne serca
arytmogenna kardiomiopatia prawej komory
arytmogenna kardiomiopatia prawej komory
przerost lewej komory
przerost lewej komory
zawał serca, kardiomiopatia przerostowa
zawał serca, kardiomiopatia przerostowa
zaburzenia jonowe
zaburzenia jonowe
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
ELEKTROKARDIOGRAFIA SPOCZYNKOWA
ELEKTROKARDIOGRAFIA SPOCZYNKOWA
IA
IA
wrodzone choroby elektryczne serca
wrodzone choroby elektryczne serca
arytmogenna kardiomiopatia prawej komory
arytmogenna kardiomiopatia prawej komory
przerost lewej komory
przerost lewej komory
zawał serca, kardiomiopatia przerostowa
zawał serca, kardiomiopatia przerostowa
zaburzenia jonowe
zaburzenia jonowe
AMBULATORYJNA ELEKTROKARDIOGRAFIA
AMBULATORYJNA ELEKTROKARDIOGRAFIA
EKG MET. HOLTERA
EKG MET. HOLTERA
I A
I A
identyfikacja arytmii komorowej
identyfikacja arytmii komorowej
zmiany odstępu QT
zmiany odstępu QT
naprzemienność załamka T (ang. T-wawe alternans)
naprzemienność załamka T (ang. T-wawe alternans)
zmiany odcinka ST
zmiany odcinka ST
REJESTRATOR ZDARZEŃ
REJESTRATOR ZDARZEŃ
I B
I B
rozstrzygnięcie czy występujące objawy są wynikiem zaburzeń
rozstrzygnięcie czy występujące objawy są wynikiem zaburzeń
rytmu
rytmu
serca
serca
WSZCZEPIALNY REJESTRATOR ARYTMII
WSZCZEPIALNY REJESTRATOR ARYTMII
I B
I B
ustalenie związku występujących sporadycznie objawów
ustalenie związku występujących sporadycznie objawów
(omdlenia)
(omdlenia)
z zaburzeniami rytmu serca
z zaburzeniami rytmu serca
inne metody konwencjonalne nie pozwalają ustalić
inne metody konwencjonalne nie pozwalają ustalić
rozpoznanie
rozpoznanie
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
BADANIE WYSIŁKOWE
BADANIE WYSIŁKOWE
ustalenie związku arytmii z niedokrwieniem
ustalenie związku arytmii z niedokrwieniem
I B
I B
sprowokowanie VT wysiłkiem i ocena następstw
sprowokowanie VT wysiłkiem i ocena następstw
I B
I B
hemodynamicznych arytmii
hemodynamicznych arytmii
ocena skuteczności leczenia arytmii prowokowanej wysiłkiem
ocena skuteczności leczenia arytmii prowokowanej wysiłkiem
II a B
II a B
ustalenie przyczyny arytmii kiedy rozpoznanie CHD jest mało
ustalenie przyczyny arytmii kiedy rozpoznanie CHD jest mało
prawdopodobne
prawdopodobne
II b C
II b C
OBRAZOWANIE CZYNNOŚCI LEWEJ KOMORY
OBRAZOWANIE CZYNNOŚCI LEWEJ KOMORY
ECHOKARDIOGRAFIA
ECHOKARDIOGRAFIA
I A
I A
podejrzenie choroby organicznej serca
podejrzenie choroby organicznej serca
możliwość oceny globalnej i odcinkowej kurczliwości l.
możliwość oceny globalnej i odcinkowej kurczliwości l.
komory i EF
komory i EF
TECHNIKI RADIOIZOTOPOWE
TECHNIKI RADIOIZOTOPOWE
I B
I B
ocena perfuzji mięśnia sercowego SPECT podczas
ocena perfuzji mięśnia sercowego SPECT podczas
wysiłku /
wysiłku / stymulacji
farmakologicznej
farmakologicznej
ma zastosowanie u chorych z niedokrwieniem, którzy nie są
ma zastosowanie u chorych z niedokrwieniem, którzy nie są
w stanie wykonać wysiłku / elektrokardiogram ogranicza
w stanie wykonać wysiłku / elektrokardiogram ogranicza
możliwość
możliwość
rozpoznania niedokrwienia
rozpoznania niedokrwienia
KORONAROGRAFIA
KORONAROGRAFIA
IIa C
IIa C
wykluczenie istotnych zmian w naczyniach wieńcowych u
wykluczenie istotnych zmian w naczyniach wieńcowych u
chorych
chorych
z zagrażającymi życiu zaburzeniami rytmu serca lub po NZK
z zagrażającymi życiu zaburzeniami rytmu serca lub po NZK
BADANIA
BADANIA
DIAGNOSTYCZNE
DIAGNOSTYCZNE
W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
BADANIE ELEKTROFIZJOLOGICZNE
BADANIE ELEKTROFIZJOLOGICZNE
I B
I B
po MI – diagnostyka omdleń, kołatania serca
po MI – diagnostyka omdleń, kołatania serca
po MI, nsVT, EF
po MI, nsVT, EF
≤40%
≤40%
– oszacowanie ryzyka nawrotu VT
– oszacowanie ryzyka nawrotu VT
nadzór i ocena skuteczności ablacji
nadzór i ocena skuteczności ablacji
IHD – diagnostyka częstoskurczów z szerokimi QRS
IHD – diagnostyka częstoskurczów z szerokimi QRS
potwierdzenie zaburzeń rytmu serca jako możliwej przyczyny
potwierdzenie zaburzeń rytmu serca jako możliwej przyczyny
utraty
utraty
przytomności
przytomności
II a B
II a B
diagnostyka omdleń – nieinwazyjne badania niejednoznaczne
diagnostyka omdleń – nieinwazyjne badania niejednoznaczne
ocena skuteczności leczenia
ocena skuteczności leczenia
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W
OCENIE
OCENIE
ZAGROŻENIA SCD
ZAGROŻENIA SCD
INNE BADANIA DIAGNOSTYCZNE
II a
naprzemienność załamka T ( TWA )
II b
uśrednione EKG ( SAECG )
zmienność rytmu serca ( HRV )
ocena odruchu z baroreceptorów ( BRS )
turbulencja rytmu serca
późne potencjały ( LP )
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
BADANIA DIAGNOSTYCZNE W OCENIE ZAGROŻENIA SCD
LECZENIE KOMOROWYCH ZABURZEŃ RYTMU
LECZENIE KOMOROWYCH ZABURZEŃ RYTMU
SERCA
SERCA
I PREWENCJA SCD
I PREWENCJA SCD
beta – blokery lekami z wyboru
beta – blokery lekami z wyboru
żadne inne leki AA nie zapobiegają SCD i groźnym dla życia
żadne inne leki AA nie zapobiegają SCD i groźnym dla życia
arytmiom
arytmiom
komorowym
komorowym
wszczepienie ICD w porównaniu z lekami AA zmniejsza ryzyko SCD
wszczepienie ICD w porównaniu z lekami AA zmniejsza ryzyko SCD
23 - 55%
23 - 55%
Myerburg, R. J. et. al. Ann Intern Med 1993;119:1187-1197
Sudden cardiac deaths among population subgroups
CEL LECZENIA
KOMOROWYCH ZABURZEŃ RYTMU SERCA
zapobieganie SCD
zapobieganie SCD
zapobieganie rozwojowi kardiomiopatii arytmicznej
zapobieganie rozwojowi kardiomiopatii arytmicznej
usuwanie objawów, poprawa jakości życia
usuwanie objawów, poprawa jakości życia
SCHEMAT POSTĘPOWANIA
SCHEMAT POSTĘPOWANIA
TERAPEUTYCZNEGO
TERAPEUTYCZNEGO
określenie rodzaju arytmii
określenie rodzaju arytmii
etiologia i leczenie choroby podstawowej
etiologia i leczenie choroby podstawowej
czynniki sprzyjające jej powstawaniu ( wyzwalających i
czynniki sprzyjające jej powstawaniu ( wyzwalających i
modyfikujących )
modyfikujących )
następstwa hemodynamiczne i psychologiczne
następstwa hemodynamiczne i psychologiczne
ustalenie znaczenia klinicznego arytmii i rokowania
ustalenie znaczenia klinicznego arytmii i rokowania
•
•
łagodna
łagodna
•
•
potencjalnie złośliwa
potencjalnie złośliwa
•
•
złośliwa
złośliwa
ryzyko wystąpienia proarytmii
ryzyko wystąpienia proarytmii
analiza genetyczna
analiza genetyczna
METODY LECZENIA
METODY LECZENIA
usunięcie / leczenie przyczyny
usunięcie / leczenie przyczyny
leczenie farmakologiczne
leczenie farmakologiczne
automatyczny kardiowerter –
automatyczny kardiowerter –
defibrylator
defibrylator
ablacja elektryczna
ablacja elektryczna
stymulacja resynchronizująca
stymulacja resynchronizująca
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
leki
leki
mogą być nieskuteczne
mogą być nieskuteczne
-
-
nie zabezpieczają przed SCD
nie zabezpieczają przed SCD
mogą być szkodliwe – działanie proarytmiczne kl. IC
mogą być szkodliwe – działanie proarytmiczne kl. IC
(CAST 1990
(CAST 1990
)
)
określane jako „bezpieczne”
określane jako „bezpieczne”
ß
ß
-bloker
-bloker
( MERIT, CIBIS II, CPERNICUS, CAPRICORN
( MERIT, CIBIS II, CPERNICUS, CAPRICORN
)
)
amiodaron
amiodaron
( GESICA, EMIAT, CAMIAT, SCD-HeFT, OPTIC)
( GESICA, EMIAT, CAMIAT, SCD-HeFT, OPTIC)
sotalol
sotalol
(SWORD, ESVEM )
(SWORD, ESVEM )
leki niewpływające na właściwości elektrofizjologiczne serca
leki niewpływające na właściwości elektrofizjologiczne serca
inhibitory konwertazy angiotensyny
inhibitory konwertazy angiotensyny
( CONSENSUS ,
( CONSENSUS ,
HOPE,
HOPE,
EUROPA, SOLVD, SAVE, TRACE )
EUROPA, SOLVD, SAVE, TRACE )
antagoniści receptora dla angiotensyny
antagoniści receptora dla angiotensyny
( VALIANT,OPTIMAL, ELITE)
( VALIANT,OPTIMAL, ELITE)
antagoniści dla receptora aldosteronu
antagoniści dla receptora aldosteronu
( RALES,
( RALES,
EPHESUS )
EPHESUS )
statyny
statyny
( 4 S, HPS, LIPID, CLARIDI, MADIT II, AVID )
( 4 S, HPS, LIPID, CLARIDI, MADIT II, AVID )
leki przeciwpłytkowe
leki przeciwpłytkowe
( CAPRIE, CURE )
( CAPRIE, CURE )
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
ß
ß
- blokery
- blokery
po zawale serca
po zawale serca
I A
I A
niewydolność serca
niewydolność serca
I A
I A
choroby kanałów jonowych
choroby kanałów jonowych
•
•
LQTS ( również po ICD )
LQTS ( również po ICD )
I A
I A
•
•
LQTS – molekularnie potwierdzony bez wydłużenia QT
LQTS – molekularnie potwierdzony bez wydłużenia QT
II a B
II a B
•
•
zależny od katecholamin VT objawowy – samoistne lub
zależny od katecholamin VT objawowy – samoistne lub
wywołane
wywołane
wysiłkiem
wysiłkiem
I C
I C
•
•
zależny od katecholamin VT bezobjawowy potwierdzony
zależny od katecholamin VT bezobjawowy potwierdzony
badaniami genetycznymi
badaniami genetycznymi
II b C
II b C
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
szczególne wskazania
tachyarytmie komorowe bez wskazań do ICD
( betabloker lub betabloker + amiodaron lub
sotalol )
nawracajace VT/VF u chorych z ICD częste
uzasadnione wyładowania ICD „burza
elektryczna”
( betabloker + amiodaron lub sotalol i/lub
ablacja )
WSZCZEPIALNY
WSZCZEPIALNY
KARDIOWERTER-DEFIBRYLATOR ( ICD )
KARDIOWERTER-DEFIBRYLATOR ( ICD )
Nazwa badania
Rok opublikowania
kryteria włączenia: LVEF,
inne wskaźniki
N=167
6
0,77
N=674
1,08
1,0
0,8
0,6
0,4
1,2
1,4
1,6
1,8
N=458
0,65
N=123
2
0,69
N=191
0,83
N=900
1,07
N=1
232
0,62
N=196
0,46
MADIT-I (192)
1996
AVID (266)
1997
CABG-Patch
(265)
1997
CASH (643)
2000
CIDS (642)
2000
MADIT-II (268)
2002
DEFINITE (648)
2004
DINAMIT (152)
2004
SCD-HeFT (7a)
2005
EF
EF
≤35%
≤35%
, nsVT, EP (+)
, nsVT, EP (+)
Przebyte NZK
Przebyte NZK
EF
EF
≤
≤
35%, LP,
35%, LP,
planowane CABG
planowane CABG
Przebyte NZK
Przebyte NZK
Przebyte NZK lub omdlenie
EF
EF
≤
≤
30%, przebyty MI
30%, przebyty MI
EF
EF
≤
≤
35%, kardiomiopatia inna
35%, kardiomiopatia inna
niż niedokrwienna, liczne PVC
niż niedokrwienna, liczne PVC
lub nsVT
lub nsVT
EF
EF
≤
≤
35%, MI między 6 do 40
35%, MI między 6 do 40
dnia + uszkodzona funkcja
dnia + uszkodzona funkcja
regulacji autonomicznej(
regulacji autonomicznej(
HRV )
HRV )
EF
EF
≤
≤
35%, dysfunkcja LV po
35%, dysfunkcja LV po
przebytym MI i kardiomiopatii
przebytym MI i kardiomiopatii
innej niż niedokrwienna
innej niż niedokrwienna
N=659
0,82
ICD lepszy
WSKAZANIA DO WSZCZEPIENIA ICD
próby kliniczne
Circulation
Circulation
2006
2006
SCD I PREWENCJA WTÓRNA
SCD I PREWENCJA WTÓRNA
Implantacja ICD jest podstawową metodą leczenia
Implantacja ICD jest podstawową metodą leczenia
u pacjentów z arytmią komorową
u pacjentów z arytmią komorową
•
w prewencji wtórnej SCD
w prewencji wtórnej SCD
przebyte VT/VF
przebyte VT/VF
klasa I A
klasa I A
Wykluczyć pacjentów z :
Wykluczyć pacjentów z :
jednoznacznie odwracalną/usuwalną przyczyną VF
jednoznacznie odwracalną/usuwalną przyczyną VF
z przewidywanym przeżyciem w dobrym stanie
z przewidywanym przeżyciem w dobrym stanie
czynnościowym < 1 rok
czynnościowym < 1 rok
PREWENCJA PIERWOTNA SCD
PREWENCJA PIERWOTNA SCD
Implantacja ICD
Implantacja ICD
kardiomiopatia pozawałowa
kardiomiopatia pozawałowa
co najmniej 40 dni po zawale, EF≤30-40%, II lub III kl. wg NYHA
co najmniej 40 dni po zawale, EF≤30-40%, II lub III kl. wg NYHA
I A
I A
co najmniej 40dni po zawale serca, EF < 30-35%, I kl. wg NYHA
co najmniej 40dni po zawale serca, EF < 30-35%, I kl. wg NYHA
IIa B
IIa B
kardiomiopatia inna niż niedokrwienna
kardiomiopatia inna niż niedokrwienna
EF < 30-35% , II lub III NYHA
EF < 30-35% , II lub III NYHA
I B
I B
istotna dysfunkcja LV, omdlenia o niejasnej przyczynie
istotna dysfunkcja LV, omdlenia o niejasnej przyczynie
IIa C
IIa C
napady sVT z prawidłową lub bliską prawidłowej EF
napady sVT z prawidłową lub bliską prawidłowej EF
IIa C
IIa C
EF < 30-35%, I kl. wg NYHA
EF < 30-35%, I kl. wg NYHA
IIb C
IIb C
chorzy otrzymują optymalne leczenie farmakologiczne, rokują
przeżycie > 1 rok w dobrym stanie czynnościowym
PREWENCJA PIERWOTNA SCD
Implantacja ICD
kardiomiopatia przerostowa
kardiomiopatia przerostowa
co najmniej 1 duży czynnik ryzyka SCD + sVT i / lub VF + agresywna
co najmniej 1 duży czynnik ryzyka SCD + sVT i / lub VF + agresywna
terapia farmakologiczna, czas przeżycia >1rok w dobrym stanie
terapia farmakologiczna, czas przeżycia >1rok w dobrym stanie
IIa C
IIa C
chorzy otrzymują optymalne leczenie farmakologiczne, rokują
przeżycie > 1 rok w dobrym stanie czynnościowym
KARDIOMIOPATIA PRZEROSTOWA
KARDIOMIOPATIA PRZEROSTOWA
Czynniki ryzyka SCD
Czynniki ryzyka SCD
duże
istotne u indywidualnych
pacjentów
zatrzymanie krążenia ( VF )
zatrzymanie krążenia ( VF )
sVT, nsVT
sVT, nsVT
nagły zgon w rodzinie
nagły zgon w rodzinie
omdlenie o nieznanej przyczynie
omdlenie o nieznanej przyczynie
grubość pmk. LV > 30 mm
grubość pmk. LV > 30 mm
RR podczas testu wysiłkowego
RR podczas testu wysiłkowego
AF
AF
niedokrwienie
niedokrwienie
zawężanie drogi odpływu LV
zawężanie drogi odpływu LV
mutacje genów wysokiego ryzyka
mutacje genów wysokiego ryzyka
intensywny wysiłek
intensywny wysiłek
PREWENCJA PIERWOTNA SCD
Implantacja ICD
arytmogenna kardiomiopatia prawej komory
arytmogenna kardiomiopatia prawej komory
nasilone objawy choroby , co najmniej 1 krewny z ARVC i SCD lub
nasilone objawy choroby , co najmniej 1 krewny z ARVC i SCD lub
omdleniami, których przyczyną mogły być VT, VF
omdleniami, których przyczyną mogły być VT, VF
IIa C
IIa C
chorzy otrzymują optymalne leczenie farmakologiczne, rokują
przeżycie > 1 rok w dobrym stanie czynnościowym
PREWENCJA PIERWOTNA SCD
Implantacja ICD
choroby kanałów jonowych
choroby kanałów jonowych
LQTS
LQTS
z utratami przytomności lub VT w trakcie leczenia beta-
z utratami przytomności lub VT w trakcie leczenia beta-
blokerem
blokerem
IIa B
IIa B
z. Brugadów
z. Brugadów
ze spontanicznym uniesieniem ST V1-2 lub V3 ( z /
ze spontanicznym uniesieniem ST V1-2 lub V3 ( z /
bez
bez
stwierdzenia mutacji w genie SCN 5A) z utratami przytomności lub VT ,
stwierdzenia mutacji w genie SCN 5A) z utratami przytomności lub VT ,
który nie powodował NZK
który nie powodował NZK
IIa C
IIa C
zależny od KA VT
zależny od KA VT
z utratami przytomności w trakcie leczenia
z utratami przytomności w trakcie leczenia
betablokerem
betablokerem
IIa C
IIa C
chorzy otrzymują optymalne leczenie farmakologiczne, rokują
przeżycie > 1 rok w dobrym stanie czynnościowym
ABLACJA
ABLACJA
I
I
monomorficzny sVT
monomorficzny sVT
objawowy oporny na leczenie
objawowy oporny na leczenie
zachowawcze / nietolerancja leków / brak akceptacji leczenia
zachowawcze / nietolerancja leków / brak akceptacji leczenia
farmakologicznego ( niskie ryzyko SCD )
farmakologicznego ( niskie ryzyko SCD )
nawrotowy VT pęczkowy
nawrotowy VT pęczkowy
element terapii hybrydowej ( liczne VT z wszczepionym ICD )
element terapii hybrydowej ( liczne VT z wszczepionym ICD )
I
I
w prewencji pierwotnej SCD w WPW ( AF
w prewencji pierwotnej SCD w WPW ( AF
VF )
VF )
II a
II a
nsVT objawowy lub częste, objawowe , jednokształtne PVC
nsVT objawowy lub częste, objawowe , jednokształtne PVC
- oporne na leczenie zachowawcze/ nietolerancja leków / brak
- oporne na leczenie zachowawcze/ nietolerancja leków / brak
akceptacji leczenia farmakologicznego ( niskie ryzyko SCD )
akceptacji leczenia farmakologicznego ( niskie ryzyko SCD )
CHIRURGIA ANTYARYTMICZNA
bezpośrednia ablacja chirurgiczna / wycięcie
bezpośrednia ablacja chirurgiczna / wycięcie
ogniska
ogniska
arytmogennego obok ICD + leczenie
arytmogennego obok ICD + leczenie
farmakologiczne
farmakologiczne
wycięcie tętniaka pozawałowego i resekcja
wycięcie tętniaka pozawałowego i resekcja
arytmogennego
arytmogennego
mięśnia komory
mięśnia komory
wycięcie zwojów lewego pnia współczulnego u
wycięcie zwojów lewego pnia współczulnego u
chorych
chorych
z LQTS mimo ICD +
z LQTS mimo ICD +
ß
ß
-
-
bloker/nietolerancja
bloker/nietolerancja
ß
ß
-
-
blokera
blokera
REWASKULARYZACJA
REWASKULARYZACJA
zapobiega groźnej arytmii (VT/VF ) jeśli wyprzedza je ostre
zapobiega groźnej arytmii (VT/VF ) jeśli wyprzedza je ostre
niedokrwienie
niedokrwienie
- skuteczne u chorych z prawidłową dunkcją LV, bez MI
- skuteczne u chorych z prawidłową dunkcją LV, bez MI
I B
I B
leczenie tachyarytmii komorowej po MI
leczenie tachyarytmii komorowej po MI
I C
I C
mimo usunięcia niedokrwienia należy oszacować substrat arytmii
mimo usunięcia niedokrwienia należy oszacować substrat arytmii
nadal arytmia
nadal arytmia
prewencja pierwotna SCD
prewencja pierwotna SCD
STYMULACJA RESYNCHRONIZUJĄCA
STYMULACJA RESYNCHRONIZUJĄCA
Wskazania do implantacji stymulatorów
Wskazania do implantacji stymulatorów
CRT u chorych z
CRT u chorych z
niewydolnością serca
niewydolnością serca
klasa III/IV i IV wg NYHA
klasa III/IV i IV wg NYHA
optymalna terapia niewydolności krążenia
optymalna terapia niewydolności krążenia
QRS > 120 ms
QRS > 120 ms
EF < 35%
EF < 35%
wymiar końcowo-rozkurczowy LK > 55 mm
wymiar końcowo-rozkurczowy LK > 55 mm
Efekt działania
Efekt działania
indukowanie regresji niekorzystnej przebudowy mięśnia
indukowanie regresji niekorzystnej przebudowy mięśnia
sercowego
sercowego
poprawa EF, profilu neurohormonalnego
poprawa EF, profilu neurohormonalnego
CARE, COMPANION
POSTĘPOWANIE DORAŹNE
W SZCZEGÓLNYCH
KOMOROWYCH ZABURZENIACH RYTMU
Częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS
Częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS
należy traktować jako VT
należy traktować jako VT
jeśli nie ma pewności odnośnie rozpoznania
jeśli nie ma pewności odnośnie rozpoznania
klasa I C
klasa I C
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY JEDNOKSZTAŁTNY
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY JEDNOKSZTAŁTNY
leczenie
leczenie
niestabilny hemodynamicznie VT
niestabilny hemodynamicznie VT
kardiowersja
kardiowersja
I C
I C
Amiodaron iv. ( VT oporny na kardiowersję/Procainamid/inne
Amiodaron iv. ( VT oporny na kardiowersję/Procainamid/inne
leki )
leki )
II a C
II a C
stabilny hemodynamicznie VT
stabilny hemodynamicznie VT
Procainamid iv. / Ajmalina iv.
Procainamid iv. / Ajmalina iv.
II a B
II a B
Amiodaron iv. ( VT hemodynamicznie niestabilny lub oporny na
Amiodaron iv. ( VT hemodynamicznie niestabilny lub oporny na
leczenie
leczenie
Prokainamidem lub innymi lekami
Prokainamidem lub innymi lekami
II a C
II a C
Xylocaina
Xylocaina
iv. ( VT stabilny w ostrym
iv. ( VT stabilny w ostrym
zawale/niedokrwieniu )
zawale/niedokrwieniu )
II b C
II b C
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY JENOKSZTAŁTNY
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY JENOKSZTAŁTNY
leczenie c.d.
leczenie c.d.
Stymulacja wewnątrzsercowa jeśli sVT nawraca po kardiowersji i
jest
oporny na leki przeciwarytmiczne
II a C
Ksylokaina iv. w stabilnym sVT może być
uzasadniona
szczególnie w ostrym
niedokrwieniu lub
zawale
II b C
Ca-blokery : Werapamil i Diltiazem nie powinny być używane w VT
z szerokimi zespołami QRS
nieznanego
pochodzenia, szczególnie ze
współistniejącą niewydolnością
serca
III C
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY WIELOKSZTAŁTNY
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY WIELOKSZTAŁTNY
leczenie
VT utrwalony, niestabilny hemodynamicznie
Kardiowersja VT niestabilny hemodynamicznie
Kardiowersja VT niestabilny hemodynamicznie
I B
I B
VT samoograniczający się
VT samoograniczający się
Betabloker iv. VT nawraca i podejrzewa się niedokrwienie / nie
Betabloker iv. VT nawraca i podejrzewa się niedokrwienie / nie
można
można
wykluczyć
wykluczyć
I B
I B
Amiodaron iv. bez wydłużenia QT
Amiodaron iv. bez wydłużenia QT
I C
I C
Ksylokaina iv. uzasadnione w ostrym niedokrwieniu lub zawale
Ksylokaina iv. uzasadnione w ostrym niedokrwieniu lub zawale
II b C
II b C
Pilna rewaskularyzacja
Pilna rewaskularyzacja
podejrzenie niedokrwienia
podejrzenie niedokrwienia
I C
I C
WRODZONY ZESPÓŁ WYDŁUŻONEGO QT
WRODZONY ZESPÓŁ WYDŁUŻONEGO QT
EKG
EKG
VT po VEB z długim czasem sprzężenia
VT po VEB z długim czasem sprzężenia
mutacja genów kodujących kanał potasowy, sporadycznie sodowy;
mutacja genów kodujących kanał potasowy, sporadycznie sodowy;
QTc > 600 ms. makroskopowa zmienność załamka T, dyspersja
QTc > 600 ms. makroskopowa zmienność załamka T, dyspersja
QT;
QT;
omdlenia ; wywiad rodzinny; NZK w mechanizmie
omdlenia ; wywiad rodzinny; NZK w mechanizmie
torsade de
torsade de
pointes
pointes
leczenie : beta-bloker, ICD
leczenie : beta-bloker, ICD
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY WIELOKSZTAŁTNY
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY WIELOKSZTAŁTNY
Z WYDŁUŻONYM QT
Z WYDŁUŻONYM QT
Torsade de Pointes
Torsade de Pointes
Czynniki wywołujące
Czynniki wywołujące
leki wpływające na odstęp QT
leki wpływające na odstęp QT
(
)
)
K,
K,
Mg
Mg
zaawansowana choroba układu bodźco-przewodzącego
zaawansowana choroba układu bodźco-przewodzącego
blok
blok
serca
serca
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY WIELOKSZTAŁTNY
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY WIELOKSZTAŁTNY
Z WYDŁUŻONYM ODSTĘPEM QT
Z WYDŁUŻONYM ODSTĘPEM QT
Torsade de Pointes
Torsade de Pointes
NABYTY ZESPÓŁ WYDŁUŻONEGO QT
NABYTY ZESPÓŁ WYDŁUŻONEGO QT
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY
Torsades de Pointes
Torsades de Pointes
klasa I A
klasa I A
odstawienie leków potencjalnie wywołujących VT i
odstawienie leków potencjalnie wywołujących VT i
wyrównanie
wyrównanie
poziomu elektrolitów
poziomu elektrolitów
I A
I A
długotrwała stymulacja wewnątrzsercowa jeśli
długotrwała stymulacja wewnątrzsercowa jeśli
współistnieje blok
współistnieje blok
lub objawowa bradykardia
lub objawowa bradykardia
I A
I A
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY
Torsades de Pointes
Torsades de Pointes
siarczan magnezu
siarczan magnezu
IIa B
IIa B
u pacjentów z LQTS i licznymi epizodami VT,
u pacjentów z LQTS i licznymi epizodami VT,
mało efektywny z prawidłowym QT
mało efektywny z prawidłowym QT
długotrwała stymulacja wewnątrzsercowa
długotrwała stymulacja wewnątrzsercowa
IIa B
IIa B
VT nawracającym po pauzie
VT nawracającym po pauzie
Isoproterenol
Isoproterenol
IIa B
IIa B
leczenie czasowe w nawracającym VT po pauzie bez wrodzonego
leczenie czasowe w nawracającym VT po pauzie bez wrodzonego
LQTS
LQTS
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY
Torsades de Pointes
Torsades de Pointes
podwyższenie poziomu K < 5 > 4,5 mmol/L - rozważane
podwyższenie poziomu K < 5 > 4,5 mmol/L - rozważane
IIb B
IIb B
Ksylokaina iv. / Meksyletyna p.os - pacjenci z LQT3 i VT
Ksylokaina iv. / Meksyletyna p.os - pacjenci z LQT3 i VT
IIb C
IIb C
USTAWICZNY CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY
USTAWICZNY CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY
ustawiczny polimorficzny VT
ustawiczny polimorficzny VT
w zawale serca: rewaskularyzacja + betabloker / amiodaron /
w zawale serca: rewaskularyzacja + betabloker / amiodaron /
amiodaron + betabloker
amiodaron + betabloker
I C
I C
ustawiczny monomorficzny VT
ustawiczny monomorficzny VT
amiodaron/prokainamid iv. + ablacja
amiodaron/prokainamid iv. + ablacja
II a
II a
B
B
rozważyć szybką stymulację elektryczną/znieczulenie ogólne
rozważyć szybką stymulację elektryczną/znieczulenie ogólne
„
„
burza elektryczna”
burza elektryczna”
– VT monomorficzny
– VT monomorficzny
betabloker iv., leczenie celowane po rozpoznaniu substratu
betabloker iv., leczenie celowane po rozpoznaniu substratu
arytmii, szybka stymulacja, ablacja, modulacja rdzenia
arytmii, szybka stymulacja, ablacja, modulacja rdzenia
kręgowego
kręgowego
II
II
b C
b C
MIGOTANIE KOMÓR/ CZESTOSKURCZ KOMOROWY
NIESTABILNY HEMODYNAMICZNIE
leczenie
defibrylacja
Amiodaron ( ARREST, ALIVE )
betabloker – profilaktyka VF w OZW