TERMICZNE ZGAZOWANIE
WĘGLA, BIOMASY I
ODPADÓW
Andrzej Wawszczak
Instytut Elektroenergetyki
Politechnika Łódzka
W najszerszym
znaczeniu
zgazowanie
(gasification),
oznacza zamianę jakiejkolwiek substancji zawierającej
węgiel w gaz, który ma jeszcze użyteczną, możliwą do
wykorzystania, wartość opałową.
W wyniku zgazowania otrzymuje się gaz syntezowy
(syngas, gaz wodny) składający się z tlenku węgla i
wodoru w różnych proporcjach.
Czynnikiem zgazowującym może być: tlen, powietrze, para
wodna lub ich mieszanina.
Zgazowanie może być stosowane dla ciał stałych, ciekłych
i gazo-wych. Tak więc mogą być zgazowywane różnego
rodzaju węlge, oleje jak również gaz ziemny oraz różnej
postaci produkty odpadowe.
2
2
H
CO
O
H
C
CO
2
CO
C
2
4
2
CH
H
2
C
Utleniaczem jest najczęściej mieszanina pary wodnej i
tlenu.
Podczas zgazowania zachodzą dodatkowo reakcje:
- gazu wodnego:
+131
kJ/mol
- Boudouarda:
+172 kJ/mol
- metanizacji:
-75 kJ/mol
Zalety gazu:
- jest paliwem łatwiejszym w użyciu;
- ma stosunkowo dużą wartość opałową
(72%).
-111 kJ/mol
-283 kJ/mol
-394 kJ/mol
CO
O
½
C
2
2
2
CO
O
½
CO
2
2
CO
O
C
TYPY GENERATORÓW GAZU
z ruchomym złożem (mowing-bed
gasifiers);
z fluidalnym złożem (fluid-bed
gasifiers);
strumieniowy (entrained-flow gasifiers).
WĘGIEL
PARA+TLE
N
POPIÓŁ
GA
Z
PARA
WODA
WODA
SZLA
M
ROZDZIELACZ
WĘGLA
Z NAPĘDEM
ŚLUZA WĘGLA
RUSZT
Z NAPĘDEM
PŁUCZKA
ŚLUZA
POPIOŁU
SUSZENIE
ODGAZOWANI
E
ZGAZOWANI
E
SPALENIE
Lurg
i
BGL
HTW
Texac
o
E-
Gas
Prenfl
o
Generator gazu SCGP (Shell Coal Gasification
Process)
Charakterystyka podstawowych kategorii
generatorów gazu
Higman Ch., van der Burgt M.: GASIFICATION,
Elsevier 2003
Układ gazowo-parowy zintegrowany ze zgazowaniem węgla
(IGCC - Integrated Gasification Combined Cycle)
Układy gazowo-parowe zintegrowane ze
zgazowaniem węgla
* - węgiel
brunatny
• najbardziej zaawansowane i rozwinięte są technologie zgazowujące
węgiel kamienny;
• w komercyjnych układach energetycznych IGCC znalazły zastosowanie
jedynie układu ze strumieniowymi generatorami gazu;
• przemysłowe zgazowywanie biomasy („młody węgiel”) i odpadów
napotyka na trudności związane z ich wstępnym przygotowaniem,
szczególnie dla zgazowania w generatorach strumieniowych;
• do zgazowania biomasy i odpadów preferowane są generatory gazu ze
złożem fluidalnym;
• z dużym powodzeniem prowadzone są prace nad przemysłowymi
układami współ-zgazowania: biomasy, odpadów i węgla.