Międzynarodowy rynek kredytowy

Wykład IX

Finanse międzynarodowe

Zakres wykładu

-

Co to jest kredyt

-

jak jest zbudowany rynek kredytowy

-

rodzaje kredytów

-

Charakter międzynarodowego rynku

kredytowego

-

rynek pieniężny a kredytowy

-

podział rynku pieniężnego

Kredyt

-

pożyczka pieniężna udzielona dla

kredytobiorców przez kredytobiorców (banki,
instytucje finansowe, podmioty zajmujące się
pożyczkami, instytucje inne) na określony cel i
czas w danej walucie. Kredytobiorca zwraca
udzieloną pożyczkę wraz z odpowiednimi
procentami (odsetkami)

Kto przetwarza kredyty

-

banki komercyjne,

-

banki handlowe

-

banki centralne (instytucjonalne)

bank przetwarzają depozyty w kredyty, przy
określeniu ryzyka „procesu produkcyjnego”
związane z udzieleniem kredytu.
Kredyty w transakcjach krajowych i
zagranicznych

Klasyfikacja kredytów

-

Według przeznaczonego celu

-

według instytucji udzielającej kredytu

-

czasu na jaki udzielony został kredyt

Kredyty według celu

-

kredyty obrotowe

-

kredyty hipoteczne

-

kredyty inwestycyjne

-

kredyty finansowe

-

Kredyty handlowe

-

kredyty bieżące

-

kredyty terminowe

Według pochodzenia źródła
kredytu

-

kredyty kupieckie

-

kredyty bankowe

-

kredyty państwowe

-

kredyty organizacji międzynarodowych

-

kredyty organizacji regionalnych

Według udzielonego okresu

-

kredyty krótkoterminowe do 1 roku

-

kredyty średnioterminowe od 1 roku do 5 lat

-

kredyty długoterminowe powyżej 5 lat

Kraje mogą stosować własną klasyfikacje
okresową kredytu

Kredyt obrotowy

-

do finansowania produkcji i sprzedaży

wytwarzanych wyrobów

-

udzielany najczęściej przez bank

-

w rachunku bieżącym

-

odnawiany corocznie

-

zabezpieczenie stosownie do wymagań banku

może być w towarze, na który jest przeznaczony
oraz majątku firmy

Kredyt inwestycyjny

-

Przeznaczony na cele inwestycyjne podmiotu

gospodarczego, instytucji

-

maszyny i urządzenia, nieruchomości, linie

przemysłowe, nowe technologie

-

udzielany przez instytucje bankowe komercyjne,

handlowe lub banki instytucjonalne w zależności
od rodzaju inwestycji

Kredyty hipoteczne

-

zakup nieruchomości

-

udzielany przez banko handlowe, komercyjne w

zależności od celu

-

kredyty mieszkaniowe prowadzone przez

wybrane banko handlowe

-

kredyty hipoteczne dla podmiotów

gospodarczych mogą udzielać wybrane banki
instytucjonalne

Kredyt handlowy - kupiecki

-

Operacje, w których kontrahent – kredytobiorca

otrzymuje dostawę towaru bądź świadczenie
usług w zamian za przyrzeczenie uregulowania
zobowiązania w późniejszym terminie

-

Rozróżnia się kredyty kupieckie eksportowe i

importowe

-

w rachunki bieżącym, dyskontowe,

akceptacyjne i kredyty międzybankowe

-

termin wykupu od miesiąca do jednego roku

Pozostałe instrumenty
krótkoterminowe

-

Weksle handlowe

-

weksle skarbowe

-

Akcepty bankowe

-

Zbywalne certyfikaty depozytowe

-

Tzw. transakcje odkupu weksli oraz lokaty i

pożyczki międzybankowe

-

emisja akcji jako nowe instrumenty

pozyskiwania kapitału

-

dzierżawa kapitału przez przedsiębiorstwo

Znaczenie
międzynarodowego rynku
kredytowego

-

ważne źródło finansowania przebiegu procesów

gospodarczych

-

Ważne źródło finansowania inwestycji

-

najważniejszy instrument transformacji i

oszczędności inwestycji w skali regionalnej i
narodowego

-

instrument transformacji i oszczędności

inwestycji w skali międzynarodowej

Finansowanie inwestycji
przez przedsiębiorstwa

-

Oszczędności przedsiębiorstw

-

amortyzacja

-

Niepodzielenie zysków

-

Samofinansowanie

-

finansowanie kredytem

-

uzależnione od polityki podatkowej danego

państwa

-

dostęp do kredytów i polityka kredytowa

banków

Międzynarodowy rynek
kredytowy

-

obejmuje narodowe rynki kredytowe

-

podobne cechy do rynków towarowych

-

popyt i podaż decydują o danym rynku

kredytowym

-

towarem jest kapitał pożyczkowy

-

działa konkurencja między sprzedawcami i

nabywcami

-

ceny towaru ustalane są w wyniku gry popytu i

podaży

-

ceną towaru jest procent

Sprzeczności z rynkiem
towarowym

-

wymiana towaru odbywa się w trybie

natychmiastowym

-

ekwiwalent pieniężny postawiony natychmiast

do dyspozycji nabywcy

-

Transakcja dokonywana kapitałem pożyczkowym

oznacza czasowe przekazanie wartości na rzecz
pożyczkobiorcy pod warunkiem dokonania zwrotu
w ustalonym terminie z odpowiednim procentem

-

koncentracja kapitału pożyczkowego w bankach

lub innych instytucjach kredytowych

Skład rynku kredytowego

-

rynek pieniężny

-

rynek kapitałowy

-

oba rynki zazębiają się

-

istnieje zjawisko osmozy

-

występuje częstokrotność przepływu środków z

rynku pieniężnego na rynek kredytowy

-

ekonomiczne zastosowanie kapitału

pożyczkowego na obu rynkach

Rynek pieniężny a kapitałowy

-

przedmiotem na rynku pieniężnym jest kapitał

-

rynek pieniężny przeznaczony na cele obrotowe

przedsiębiorstwa

-

popyt i podaż = pieniądz rozliczeniowy

-

rynek kapitałowy – popyt i podaż na kapitał

lokacyjny

-

kapitał zainwestowany w środki trwałe, papiery

wartościowe wycofany z bieżącego obiegu

-

problematyka rynku kapitałowego: długoterminowe

lokaty kapitałowe, międzynarodowe przepływy
kapitału, akumulacja kapitału pieniężnego i in.

Rynek pieniężny a kapitałowy

-

literatura ekonomiczna- rozróżniany według

czasu instrumentów finansowych będących
przedmiotem transakcji

-

rynek pieniężny – instrumenty krótkoterminowe

do roku

-

rynek kapitałowy – instrumenty średnio- i

długoterminowe powyżej roku

Źródła podaży kapitału

-

oszczędności wewnętrzne – gospodarstwa

domowe, przedsiębiorstwa, organa publiczne

-

import kapitału

-

popyt tworzą gospodarstwa domowe,

przedsiębiorstwa i organa publiczne, zagranica –
eksport kapitału

-

banki – pośrednicy w doprowadzeniu do

przedsiębiorstwa kapitału, przetwarzają depozyty

Rola banku centralnego

-

Funkcja regulująca rynek kredytowy – kapitałowy

-

pełni funkcję amortyzatora

-

prowadzi politykę pieniężno-kredytową za pomocą

takich instrumentów jak: stopa dyskontowa,
polityka minimalnych rezerw, polityka otwartego
rynku, kontyngentowanie kredytu udzielonego w
drodze redyskonta weksli bankom handlowym.
Oddziałuje na popyt i podaż na rynku kredytowym

-

Ważny wpływ na kształtowanie się kursów obligacji,

wysokość oprocentowania depozytów (wkładów)

Bank centralny cd

-

wpływ na wysokość kredytów

długoterminowych, krótkoterminowych

-

prowadzenie skutecznej polityki otwartego

rynku (rynek obligacji, bony skarbowe)

-

pomocna jest tutaj antycykliczna polityka

budżetowa i podatkowa rządu – wpływa na
kształtowanie się sytuacji na narodowym rynku
kredytowym

Przepływ pieniądza

-

Pomiędzy rynkiem pieniężnym i kredytowym

-

rolę odgrywają: płynność, rentowność i

bezpieczeństwo lokat

-

podmioty kierujące: osoby fizyczne i prawne

podejmujące decyzje o lokatach

-

uzależnienie od oferowanego oprocentowania

-

od sytuacji gospodarczej – w przypadku

kryzysów wycofywanie środków kapitałowych

-

w kryzysie kapitał obrotowy pełni funkcje

kapitału lokacyjnego i odwrotnie

Zasada angielska

-

rynek pieniężny to: weksel

-

rynek kapitałowy: hipoteka

-

Obecna praktyka bankowa odeszła od tej zasady

-

związek rynku pieniężnego z kapitałowym jest

coraz bardziej zatarty

-

najważniejszym kontrahentem rynku

kredytowego jest system bankowy od banku
centralnego po banki lokalne

-

banki występują jako nabywcy i sprzedawcy

Kontrahenci rynku
kapitałowego

-

bank centralny – „bank banków” – prowadzi politykę

dyskontową na obu rynkach oddziałuje na
kształtowanie się stóp procentowych, wielkość
kredytów i płynność banków

-

Skarb Państwa – dominujący czynnik na narodowym

rynku kredytowym – dług publiczny, wydatki
budżetowe

-

przedsiębiorstwa – występują głównie po stronie

popytu na kredyt, mogą dokonywać wkłady

-

gospodarstwa domowe – dokonują wkładów na rynku

pieniężnym i zakupu papierów na rynku kapitałowym

Kontrahenci cd

-

Instytucje ubezpieczeniowe – instytucjonalni

inwestorzy np. prywatne i publiczne fundusze
emerytalne

-

giełdy papierów wartościowych – pośrednicy

między kupującymi a sprzedającymi papiery
wartościowe

-

spółki lokacyjne pośrednie ogniwo pomiędzy

indywidualnymi posiadaczami kapitału a rynkiem
kapitałowym

Podział rynku pieniężnego i
kapitałowego

-

rynek pieniężny

-

rynek pieniądza dziennego, miesięcznego

trzymiesięcznego i rocznego

-

rynek dyskontowy

-

Rynek lombardowy

-

Rynek kredytu w rachunku otwartym

-

rynek kapitałowy : rynek instytucjonalny i rynek

otwarty

Rynek pieniądza dziennego,
miesięcznego itd.

-

transakcje kredytowe zawierane są między

bankami handlowymi na pieniądz za
wypowiedzeniem dziennym, miesięcznym,
trzymiesięcznym i półrocznym

-

kredyty służą do wyrównania niedoborów

kasowych banku

-

Banki zaciągają je na koniec miesiąca, kwartału dla

upiększenia bilansu

-

często aby móc udzielić ich klientom

krótkoterminowych kredytów, różnice
oprocentowania stanowią zysk banku

Rynek dyskontowy

-

Za pomocą dyskonta weksli lub innych papierów

wartościowych przedsiębiorstwa otrzymują
krótkoterminowy kredyt od banku

-

pokaźne źródło dochodu banków w Wlk.

Brytanie istnieją domy dyskontowe

-

Dyskontując weksle otrzymują od razu pieniądze

a importer (wystawiający weksle) reguluje swoje
zobowiązania

-

rynek transakcji á fortfait (na własne ryzyko)

Londyn, Zurych, Wiedeń

Rynek lombardowy

-

Banki udzielają kredyty pod zastaw towarów

-

często dokumentów uprawniających do ich

posiadania

-

rynek lombardowy na towary, metale

szlachetne i papiery wartościowe

-

Rozwinięta dobrze w XIX w.

-

po drugiej wojnie światowej zmierzch

Kredyt w rachunku otwartym

-

Udzielany dla bardzo dobrych klientów

-

nie posiada zabezpieczenia lecz wysokie

oprocentowanie

-

Typowy kredyt obrotowy

-

podstawa kreacja pieniądza

-

zapis odpowiedniej kwoty do konta

kredytobiorcy , udzielona linia kredytowa

-

Linia kredytowa – specjalizacja banki angielskie

eksporter płaci 85%, importer 15%

Rynek instytucjonalny

-

wielkie banki handlowe, kasy oszczędnościowe,

instytucje ubezpieczeniowe , fundusze
emerytalne, budowlane kasy oszczędnościowe i
inne instytucje bankowe

-

operacje czynne – udzielanie kredytów

długoterminowych zaciągane przez
przedsiębiorstwa

-

pokrycie – wkłady pierwotne w przechowywane

w tych w formie depozytów a instytucje
ubezpieczeniowe w formie skryptów dłużnych

Rynek otwarty

-

rynek papierów wartościowych – rynek akcji i

obligacji

-

emisja akcji – zwiększenie kapitału zakładowego

spółki akcyjnej, dochód= dywidenda uzależniona od
wysokości zysku przeznaczonego do podziału

-

emisja obligacji – zdobycie niezbędnych

dodatkowych środków na finansowanie inwestycji.
Obligacje mogą emitować zarówno państwo, jak i
przedsiębiorstwa

-

rynek obligacji komunalnych, pożyczek organów

publicznych i inn.

Pytania egzaminacyjne

-

jakie są rodzaje rynków kredytowych?

-

co to jest rynek kredytowy?

-

jakie są główne cechy rynku pieniężnego?

-

Czym się charakteryzuje rynek kapitałowy?

-

co to jest rynek pierwotny i rynek wtórny?

-

jacy są główni uczestnicy rynku kredytowego?

-

jaką role spełnia bank centralny na rynku

kredytowym?

-

jakie jest powiązanie pomiędzy rynkiem

kapitałowym a pieniężnym?

Dziękuję za uwagę