STAN NAGŁEGO ZAGROŻENIA

STAN NAGŁEGO ZAGROŻENIA

ŻYCIA

ŻYCIA

USTANIE LUB POWAŻNE ZABURZENIE

USTANIE LUB POWAŻNE ZABURZENIE

PODSTAWOWYCH CZYNNOŚCI

PODSTAWOWYCH CZYNNOŚCI

ŻYCIOWYCH

ŻYCIOWYCH

Wymaga natychmiastowej pomocy na

Wymaga natychmiastowej pomocy na

miejscu zdarzenia

miejscu zdarzenia

"złota godzina”

"złota godzina”

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY:

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY:



choroby serca - zawał mięśnia sercowego

choroby serca - zawał mięśnia sercowego

(osoby >40 r.ż.)

(osoby >40 r.ż.)



urazy czaszkowo-mózgowe, wielonarządowe,

urazy czaszkowo-mózgowe, wielonarządowe,

wstrząs urazowy (osoby <40 r.ż.)

wstrząs urazowy (osoby <40 r.ż.)



ostre zatrucia (50% samobójcze, 50%

ostre zatrucia (50% samobójcze, 50%

przypadkowe)

przypadkowe)

PIERWSZEJ POMOCY

PIERWSZEJ POMOCY

UDZIELA

UDZIELA



oddział pomocy doraźnej -

oddział pomocy doraźnej -

pogotowie ratunkowe

pogotowie ratunkowe



wykwalifikowany ratownik

wykwalifikowany ratownik

medyczny

medyczny



każdy człowiek, który znajduje

każdy człowiek, który znajduje

się na miejscu zdarzenia w

się na miejscu zdarzenia w

miarę swoich umiejętności!!!

miarę swoich umiejętności!!!

Podstawowe pojęcia związane

Podstawowe pojęcia związane

z RKO – resuscytacją krążeniowo-

z RKO – resuscytacją krążeniowo-

oddechową

oddechową



Podstawowe zabiegi resuscytacyjne (Basic
Life Support— BLS) dotyczą
bezprzyrządowego (za wyjątkiem środków
ochrony osobistej) utrzymywania drożności
dróg oddechowych oraz podtrzymywania
oddychania i krążenia



Automatyczny defibrylator zewnętrzny
(Automated External Defibrillator— AED)



Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne
(Advanced Life Support – ALS)

BADANIE NA MIEJSCU

BADANIE NA MIEJSCU

ZDARZENIA

ZDARZENIA

Ocena objawów życiowych

Ocena objawów życiowych

(vital

(vital

signs)

signs)



stanu świadomości

stanu świadomości



oddechu

oddechu

Czy badany jest przytomny?

Czy badany jest przytomny?



stan orientacji -

stan orientacji -

„co się stało?”

„co się stało?”



reakcja na głos -

reakcja na głos -

„proszę otworzyć

„proszę otworzyć

oczy”

oczy”



reakcja na ból -

reakcja na ból -

cofanie kończyny

cofanie kończyny

Badanie poszkodowanego na

miejscu wypadku

- cel: stwierdzenie lub wykluczenie urazów, np.:

złamań, krwotoków zewnętrznych, itp.

Podczas badania poszkodowanego należy cały

czas obserwować twarz poszkodowanego. Osoba

nieprzytomna może zareagować na ból

widocznym grymasem twarzy lub jękiem.

Badanie w pozycji na plecach

Badanie w pozycji na plecach

1. Ocena stanu przytomności poszkodowanego

1. Ocena stanu przytomności poszkodowanego

-

-

sprawdzamy czy poszkodowany reaguje na bodźce: dotyk i

sprawdzamy czy poszkodowany reaguje na bodźce: dotyk i

głos.

głos.

2.

2.

Badanie szyjnego odcinka kręgosłupa i czaszki

Badanie szyjnego odcinka kręgosłupa i czaszki

- palce

- palce

obu rąk wsuwamy z obu stron pod kark poszkodowanego,

obu rąk wsuwamy z obu stron pod kark poszkodowanego,

uważając aby nie poruszyć jego głową. Jednym ciągłym

uważając aby nie poruszyć jego głową. Jednym ciągłym

ruchem ręki lekko naciskając przesuwamy po kręgosłupie

ruchem ręki lekko naciskając przesuwamy po kręgosłupie

od dołu w kierunku czaszki. Nie wyjmując rąk

od dołu w kierunku czaszki. Nie wyjmując rąk

przesuwamy dłonie po potylicy w górę czaszki. Zwracamy

przesuwamy dłonie po potylicy w górę czaszki. Zwracamy

uwagę na ciągłość kręgosłupa, pojawienie się obrzęku,

uwagę na ciągłość kręgosłupa, pojawienie się obrzęku,

zgrubień, zapadnięć itp. Po zakończeniu badania

zgrubień, zapadnięć itp. Po zakończeniu badania

oglądamy rękawiczki, szukając śladów krwi. Kontrolujemy

oglądamy rękawiczki, szukając śladów krwi. Kontrolujemy

małżowiny uszne – wypływ płynu mózgowo- rdzeniowego.

małżowiny uszne – wypływ płynu mózgowo- rdzeniowego.

3.

3.

Udrożnienie dróg oddechowych

Udrożnienie dróg oddechowych

4. Obojczyk

4. Obojczyk

- sprawdzamy jednym, ciągłym ruchem

- sprawdzamy jednym, ciągłym ruchem

palcami jednej ręki.

palcami jednej ręki.

5

5

.

. Stawy ramienne

Stawy ramienne

- badamy oba stawy jednocześnie.

- badamy oba stawy jednocześnie.

Obejmujemy ręką bark i wykonujemy niewielkie, koliste

Obejmujemy ręką bark i wykonujemy niewielkie, koliste

ruchy i badając czy nie są uszkodzone.

ruchy i badając czy nie są uszkodzone.

6.

Klatka piersiowa - obejmujemy oburącz z boków pod

pachami, ściskamy

i następnie

zwracając uwagę na

ewentualne trzeszczenie złamanych lub pękniętych żeber.
Czynności powtarzamy układając ręce coraz niżej w kierunku
brzucha, aż do zbadania całej klatki piersiowej

7. Brzuch - kładziemy jedną rękę płasko na brzuch
poszkodowanego i lekko wciskamy. W warunkach
prawidłowych powłoki brzuszne są miękkie i elastyczne. Brzuch
twardy, deskowaty może być objawem krwawienia
wewnętrznego.

8

8.

.

Miednica

Miednica

9.

9.

Kończyny

Kończyny

- Najpierw sprawdzamy ciągłość kończyny

- Najpierw sprawdzamy ciągłość kończyny

obejmujemy ją oburącz jak najbliżej biodra lub barku i ciągłym

obejmujemy ją oburącz jak najbliżej biodra lub barku i ciągłym

ruchem przesuwamy ręce (bez odrywania) w dół, w kierunku

ruchem przesuwamy ręce (bez odrywania) w dół, w kierunku

stopy lub dłoni. Szukamy zniekształceń kończyny

stopy lub dłoni. Szukamy zniekształceń kończyny

spowodowanych np. złamaniem.

spowodowanych np. złamaniem.

W

W

ydajemy polecenie: "złącz nogi". Obserwujemy reakcję

poszkodowanego: jeżeli poszkodowany nie wykonuje naszego
polecenia, może to świadczyć o: uszkodzeniu rdzenia
kręgowego, uszkodzeniu miednicy, głębokiej utracie
przytomności.

Badanie nie powinno trwać dłużej niż 1 minutę. Jeżeli
przekroczymy ten czas, należy badanie przerwać,
żeby sprawdzić oddech i oznaki zachowanego
krążenia.

Odwrócenie poszkodowanego z brzucha na plecy:

Odwrócenie poszkodowanego z brzucha na plecy:

- kończyny poszkodowanego układamy prosto wzdłuż

- kończyny poszkodowanego układamy prosto wzdłuż

ciała.

ciała.

- stajemy po stronie, w którą zwrócona jest twarz

- stajemy po stronie, w którą zwrócona jest twarz

poszkodowanego,

poszkodowanego,

- swoją rękę wsuwamy pod udo bliższej nogi

- swoją rękę wsuwamy pod udo bliższej nogi

poszkodowanego i chwytamy za tylną część

poszkodowanego i chwytamy za tylną część

uda nogi dalszej,

uda nogi dalszej,

- swoją rękę wsuwamy pad kończynę górną,

- swoją rękę wsuwamy pad kończynę górną,

przekładamy po plecach i chwytamy za jego drugie

przekładamy po plecach i chwytamy za jego drugie

przedramię,

przedramię,

- delikatnie, od siebie, obracamy poszkodowanego na

- delikatnie, od siebie, obracamy poszkodowanego na

plecy, zwracając szczególną uwagę na asekurację

plecy, zwracając szczególną uwagę na asekurację

głowy poszkodowanego,

głowy poszkodowanego,

OCENA OBJAWÓW ŻYCIOWYCH

ODDYCHANIE -

ROZPOZNANIE

Czy badany oddycha?

Po przybliżeniu twarzy policzkiem do ust

badanego za pomocą wzroku, słuchu i

czucia ocenia się przez 10 sekund
- czy widoczne są ruchy klatki

piersiowej?
- czy słychać szmer oddechu
- czy czuć wydech na policzku

UWAGA

brak oddechu stanowi wskazanie do jego

zastąpienia

MECHANIZM NIEDROŻNOŚCI

MECHANIZM NIEDROŻNOŚCI

GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH

GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH

U NIEPRZYTOMNEGO

U NIEPRZYTOMNEGO

RĘKOCZYN UDRAŻNIAJĄCY

RĘKOCZYN UDRAŻNIAJĄCY

GÓRNE DROGI ODDECHOWE

GÓRNE DROGI ODDECHOWE

OCENA OBJAWÓW ŻYCIOWYCH

OCENA OBJAWÓW ŻYCIOWYCH

KRĄŻENIE - FIZJOLOGIA

KRĄŻENIE - FIZJOLOGIA

Celem funkcjonowania układu krążenia

jest zaopatrzenie wszystkich narządów i

tkanek w utlenowaną w płucach krew.

NIEDOTLENIENIE = ŚMIERĆ KOMÓRKI

Warunki prawidłowego funkcjonowania:

- wydolna pompa sercowa
- prawidłowa objętość krwi krążącej
- prawidłowa pojemność naczyń

REANIMACJA

REANIMACJA

– pełne

– pełne

ożywienie

ożywienie

RESUSCYTACJA

RESUSCYTACJA

Zespół czynności zastępujących czasowo

wentylację płuc i czynność pompującą
serca

stosowany u osób, u których wystąpiło
nagłe zatrzymanie krążenia i oddychania

PODSTAWOWE ZABIEG

RESUSCYTACYJNE U DOROSŁYCH

1.

Upewnij się , czy

poszkodowany i

wszyscy świadkowie

zdarzenia są

bezpieczni

2.

Sprawdź reakcję

poszkodowanego



delikatnie potrząśnij za

ramiona i głośno

zapytaj: „Czy wszystko

w porządku?”

PODSTAWOWE ZABIEG

RESUSCYTACYJNE U DOROSŁYCH

3a. Jeżeli reaguje – zostaw w

3a. Jeżeli reaguje – zostaw w

pozycji, w której go zastałeś, o

pozycji, w której go zastałeś, o

ile nie zagraża mu

ile nie zagraża mu

niebezpieczeństwo

niebezpieczeństwo



dowiedz się jak najwięcej o
poszkodowanym i wezwij pomoc,
jeśli będzie konieczna



regularnie oceniaj jego stan

PODSTAWOWE ZABIEG

RESUSCYTACYJNE U DOROSŁYCH

3b.

3b. Jeżeli nie reaguje:



głośno zawołaj o pomoc



odwróć poszkodowanego

na plecy, udrożnij jego

drogi oddechowe poprzez

odgięcie głowy i uniesienie

żuchwy

4. Utrzymując drożność

dróg oddechowych

wzrokiem, słuchem i

dotykiem poszukaj

prawidłowego oddechu

(max. 10 s)

PODSTAWOWE ZABIEG

RESUSCYTACYJNE U DOROSŁYCH

5a

. Jeżeli oddech jest prawidłowy:



ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej

unosząc żuchwę



wyślij kogoś lub sam udaj się po pomoc



regularnie oceniaj oddech

5b. Jeżeli oddech nie jest prawidłowy:



wyślij kogoś po pomoc, a jeżeli jesteś sam,

zostaw poszkodowanego i wezwij pomoc, wróć

i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej

PODSTAWOWE ZABIEG

RESUSCYTACYJNE U DOROSŁYCH

- masaż serca



Ułóż nadgarstek jednej ręki

Ułóż nadgarstek jednej ręki

na środku klatki piersiowej

na środku klatki piersiowej

poszkodowanego

poszkodowanego



Ułóż drugi nadgarstek na już

Ułóż drugi nadgarstek na już

położonym

położonym



Nie wywieraj ucisku na żebra,

Nie wywieraj ucisku na żebra,

ani na dolny koniec mostka

ani na dolny koniec mostka



Trzymaj ramiona

Trzymaj ramiona

wyprostowane i uciskaj na

wyprostowane i uciskaj na

głębokość 4-5 cm

głębokość 4-5 cm



Częstotliwość uciśnięć

Częstotliwość uciśnięć

100/min

100/min



Okres ucisku i relaksacji

Okres ucisku i relaksacji

– podobne

– podobne

PODSTAWOWE ZABIEG

RESUSCYTACYJNE U DOROSŁYCH

6a. Połącz uciskanie

klatki piersiowej z
oddechami
ratowniczymi:



Po wykonaniu 30
uciśnięć klatki
piersiowej udrożnij
drogi oddechowe



Zaciśnij skrzydełka
nosa



Usta pozostaw otwarte

PODSTAWOWE ZABIEG

RESUSCYTACYJNE U DOROSŁYCH



Weź wdech i wdmuchuj
powoli powietrze do ust
poszkodowanego – przez 1
sek.



Obserwuj czy klatka
piersiowa się unosi i
opada



Wykonaj jeszcze jeden
oddech



Kontynuuj uciśnięcia
i oddechy w stosunku 30:2

PODSTAWOWE ZABIEG

RESUSCYTACYJNE U DOROSŁYCH

7. Kontynuuj resuscytację do czasu

gdy:



przybędę wykwalifikowane służby
medyczne i przejmą działania



poszkodowany zacznie prawidłowo
oddychać



ulegniesz wyczerpaniu

Algorytm BLS — sekwencja

postępowania

Kiedy wezwać pomoc?



Jeśli jest dwóch ratowników, jeden
wzywa pomoc tuż po stwierdzeniu, że
pacjent nie oddycha,
a drugi w tym czasie rozpoczyna akcję
R.



Jeśli jest jeden ratownik, wzywa on
pomoc tuż po stwierdzeniu, że pacjent
nie oddycha (zakładamy sercową
przyczynę NZK) – u osób dorosłych.

CIAŁO OBCE W DROGACH ODDECHOWYCH

(ZADŁAWIENIE)

CIAŁO OBCE W DROGACH ODDECHOWYCH

(ZADŁAWIENIE)

CIAŁO OBCE W DROGACH ODDECHOWYCH

(ZADŁAWIENIE)

CZYNNIK CZASU W

CZYNNIK CZASU W

RESUSCYTACJI

RESUSCYTACJI

Podstawowe zabiegi

Podstawowe zabiegi

resuscytacyjne u dzieci

resuscytacyjne u dzieci

1.

1.

Upewnij się, że jest bezpiecznie

Upewnij się, że jest bezpiecznie

zarówno dla ciebie

zarówno dla ciebie

jak i dla dziecka.

jak i dla dziecka.

2.

2.

Sprawdź reakcję dziecka:

Sprawdź reakcję dziecka:

l

l

delikatnie potrząśnij dzieckiem

delikatnie potrząśnij dzieckiem

i zapytaj głośno: „Czy wszystko w

i zapytaj głośno: „Czy wszystko w

porządku?”,

porządku?”,

*Jeśli dziecko oddycha prawidłowo:

-ułóż dziecko w pozycji bezpiecznej

- regularnie oceniaj oddech.

* Jeśli dziecko nie oddycha lub ma

oddechy

agonalne (nieregularne, rzadkie oddechy):

- delikatnie usuń widoczne ciała obce

- wykonaj 5 oddechów ratowniczych,

Resuscytacja dzieci i ofiar

tonięcia



Wykonaj 5 początkowych oddechów
ratowniczych przed rozpoczęciem
uciskania klatki piersiowej



prowadź RKO
przez 1 minutę zanim udasz się po
pomoc



Uciskaj mostek u dzieci na głębokość
1/3 wymiaru przednio-tylnego klatki
piersiowej

Oddechy ratownicze dla niemowląt

- metoda usta-usta nos
Jeśli u starszego niemowlęcia nie można
objąć ust i nosa, ratownik może
objąć swoimi ustami albo usta, albo
nos niemowlęcia

powoli wdmuchuj powietrze do ust i nosa

powoli wdmuchuj powietrze do ust i nosa

niemowlęcia przez 1–1,5 sekundy, w ilości

niemowlęcia przez 1–1,5 sekundy, w ilości

wystarczającej do widocznego uniesienia

wystarczającej do widocznego uniesienia

się klatki piersiowej,

się klatki piersiowej,

Jeśli wykonanie skutecznego oddechu natrafia

na trudność, drogi oddechowe mogą być

niedrożne.

Wtedy:

- otwórz usta dziecka i usuń z nich wszelkie

widoczne przeszkody; nigdy nie staraj się

usunąć ciała obcego na ślepo,

- upewnij się, że głowa jest prawidłowo odgięta,

bródka uniesiona, ale także, że szyja nie jest

nadmiernie wygięta,

- jeśli odgięcie głowy i uniesienie brody nie

powoduje udrożnienia dróg oddechowych,

spróbuj metody wysunięcia żuchwy,

- podejmij do 5 prób w celu uzyskania

efektywnych oddechów, jeśli nadal jest to

nieskuteczne, rozpocznij uciskanie klatki

piersiowej.

Ocena układu krążenia

dziecka.

Masz nie więcej niż 10 sekund

na:

- poszukiwanie oznak krążenia

— zalicza się do tego: ruch,

kaszel lub prawidłowy oddech

(nie oddechy agonalne, które są

rzadkie i

nieregularne),

Po 15 uciśnięciach, należy odgiąć głowę,

unieść żuchwę i wykonać 2 efektywne

oddechy.

Uciskanie klatki piersiowej i

Uciskanie klatki piersiowej i

oddechy ratownicze powinno się

oddechy ratownicze powinno się

kontynuować w stosunku 15 : 2

kontynuować w stosunku 15 : 2

Jeśli ratownik jest sam, może

Jeśli ratownik jest sam, może

użyć stosunku 30 : 2

użyć stosunku 30 : 2

W przypadku wykonywania uciśnięć klatki

piersiowej u niemowląt przez 1 ratownika

zalecany jest masaż opuszkami dwóch palców

,

2 lub więcej ratowników należy użyć techniki
dwóch kciuków i dłoni
obejmujących klatkę piersiową niemowlęcia.

Masaż serca u dziecka

powyżej 1. roku życia

- nadgarstek jednej ręki w 1/3 dolnej

- nadgarstek jednej ręki w 1/3 dolnej

mostka Konieczne jest uniesienie palców

mostka Konieczne jest uniesienie palców

aby upewnić się, że nie uciska się żeber.

aby upewnić się, że nie uciska się żeber.

- mostek uciskać do około 1/3 głębokości

- mostek uciskać do około 1/3 głębokości

klatki piersiowej.

klatki piersiowej.

W przypadku większych dzieci użyć

dwóch rąk

ze splecionymi palcami (po okresie

pokwitania).

Kiedy wezwać pomoc (dzieci)?

Kiedy wezwać pomoc (dzieci)?

- w przypadku gdy jest dwóch ratowników jeden

- w przypadku gdy jest dwóch ratowników jeden

rozpoczyna czynności resuscytacyjne, a drugi

rozpoczyna czynności resuscytacyjne, a drugi

wzywa pomoc

wzywa pomoc

- gdy jesteś sam - akcja resuscytacyjną przez 1

- gdy jesteś sam - akcja resuscytacyjną przez 1

min, a następnie wezwij pomoc; możesz wziąć

min, a następnie wezwij pomoc; możesz wziąć

niemowlę i małe dziecko ze sobą szukając

niemowlę i małe dziecko ze sobą szukając

pomocy, próbując kontynuować czynności

pomocy, próbując kontynuować czynności

resuscytacyjne

resuscytacyjne

- wyjątkiem od tej zasady są dzieci ze znaną

- wyjątkiem od tej zasady są dzieci ze znaną

kardiologiczną przeszłością chorobową, u

kardiologiczną przeszłością chorobową, u

których doszło do nagłego

których doszło do nagłego

NZK. W tych

NZK. W tych

sytuacjach najbardziej prawdopodobną

sytuacjach najbardziej prawdopodobną

przyczyna zatrzymania krążenia są   zaburzenia

przyczyna zatrzymania krążenia są   zaburzenia

rytmu serca, dlatego też najważniejsze w takim

rytmu serca, dlatego też najważniejsze w takim

przypadku jest jak najszybsze uzyskanie dostępu

przypadku jest jak najszybsze uzyskanie dostępu

eto defibrylatora. W tym przypadku należy

eto defibrylatora. W tym przypadku należy

natychmiast wezwać pomoc.

natychmiast wezwać pomoc.