Źródła finansowania

majątku

przedsiębiorstwa

Kapitał własny

wewnętrzny

zewnętrzny

Własnymi, wewnętrznymi źródłami

finansowania działalności
przedsiębiorstwa są:

• zysk zatrzymany,

• amortyzacja.

Kapitał wewnętrzny

własny

Własnymi źródłami finansowania

działalności przedsiębiorstwa
pochodzącymi z zewnątrz są:

• Kapitały akcyjne,

• Venture Capital.

Kapitał zewnętrzny

własny

Akcja

Prawa ucieleśnione w akcji:
- prawo własności,
- prawo głosu na WZA,
- prawo do dywidendy,
- prawo do udziału w masie

likwidacyjnej,

- prawo do kontroli zarządzania spółką,
- prawo poboru.

Akcja

Prawo poboru to prawo do zakupu

akcji nowej emisji proporcjonalnie
do stanu obecnego akcji tego
emitenta w portfelu akcjonariusza.

WPP = (c-e)/(N+1)

gdzie:
• c – bieżąca cena rynkowa akcji z

prawem poboru,

• e – cena subskrybcyjna,
• N – liczba akcji (praw poboru)

potrzebna do nabycia jednej nowej
akcji.

Akcja

Przykład
Kapitał akcyjny spółki dzieli się na 500 000 akcji.

Cena rynkowa akcji wynosi 40 PLN. Spółka

decyduje

się

na

zwiększenie

kapitału

zakładowego o połowę poprzez nową emisję akcji

na

zasadach

prawa

poboru.

Zatem

akcjonariuszom zostanie zapisanych 500 000

praw poboru. Do objęcia jednej nowej akcji

potrzebne są zatem dwa prawa poboru (spółka

emituje 250 000 nowych akcji), jeśli cena

emisyjna jest podana przed dniem ustalenia

prawa poboru i wynosi np. 7 PLN, to

hipotetyczna wartość prawa poboru jest równa:

WPP = (40–7)/(2+1) = 11

Prawo poboru

Gromadzenie kapitału akcyjnego

poprzez emisję akcji może
dokonywać się w różny sposób -
poprzez emisję akcji na rynku:

• prywatnym,

• publicznym giełdowym,

• pozagiełdowym.

Emisja akcji

• w podziale wyniku uczestniczy z reguły

duża liczba akcjonariuszy,

• większa liczba akcjonariuszy powoduje, że

znaczenie dotychczasowych właścicieli
ulega zmniejszeniu,

• zwykle dodatkowe emisje powodują

pogorszenie niektórych wskaźników
stosowanych przez inwestorów do oceny
opłacalności zainwestowania w dane akcje,

• niechęć dotychczasowych akcjonariuszy do

nowych emisji.

Wady emisji akcji

• to kapitały wysokiego ryzyka.
• Inwestycje firm venture capital definiuje

się jako finansowanie nowych przedsięwzięć
lub zapewnienie środków finansowych dla
przedsięwzięć gospodarczych o znacznym
potencjale wzrostu i jednocześnie niskim
poziomie dojrzałości ekonomicznej.

• Firmy venture capital nie tylko zapewniają

środki pieniężne lecz prowadzą również
niezbędne przedsiębiorstwom doradztwo w
zarządzaniu i prowadzeniu księgowości.

Venture capital

• fundusze nie wymagają od firmy żadnych

zabezpieczeń (w przeciwieństwie do banków,
które udzielają kredytu),

• ryzyko finansowanego przedsięwzięcia

fundusz ponosi wspólnie z innymi
udziałowcami,

• fundusz wspiera firmę w dziedzinie

zarządzania, ponieważ jest jej udziałowcem,

• firma z udziałem venture capital ma większą

wiarygodność u partnerów handlowych i
banków.

Zalety venture capital

• utrata samodzielności właścicieli,

zarządu na rzecz funduszu,

• możliwe zmiany w firmie nie zawsze

zgodne z jej życzeniami.

Wady venture capital

Kapitały obce charakteryzują się

tym, że trzeba je po umówionym
czasie zwrócić wraz z odsetkami.

Oznacza to, że kapitały obce

mają charakter
wierzytelnościowy.

Finansowanie działalności

kapitałem zewnętrznym

obcym

1.banki i inne instytucje finansowe,

2.dostawcy i kontrahenci,

3.klienci, odbiorcy (w przypadku np.

przedpłat i emisji obligacji),

4.pracownicy firmy.

Wierzycielami

przedsiębiorstwa mogą

być:

• w miarę nieograniczona swoboda

dysponowania kapitałem, ponieważ

pożyczkodawcy nie nabywają praw do

przedsiębiorstwa,

• odsetki od kapitału obcego zmniejszają

podstawę opodatkowania podatkiem

dochodowym (tarcza podatkowa),

• zaangażowanie kapitału obcego przynosi

zysk, jeżeli koszty jego pozyskania są

niższe od dochodu uzyskanego z jego

zaangażowania.

Zalety zasilania

zewnętrznego:

• konieczność terminowej spłaty

przypadających na dany okres rat wraz
z należnymi odsetkami niezależnie od
tego czy przedsiębiorstwo przynosi
zysk, czy ponosi straty,

• gwarancje i zabezpieczenia wierzycieli

związane z finansowaniem obcym,

• możliwość postawienia

przedsiębiorstwa w stan upadłości.

Wady zasilania

zewnętrznego:

• kredyty bankowe,
• pożyczki,
• kredyt kupiecki (handlowy),
• obligacje,
• commercial papers,
• leasing,
• faktoring,
• forfaiting,
• franchising.

Formy finansowania

obcego:

• Powstaje w momencie odroczenia

przez dostawcę płatności za dostawy
surowców, paliw, materiałów, energii,
usług obcych przez wierzycieli
przedsiębiorstwa.

•  Darmowe źródło finansowania, do

czasu

gdy

kredytodawca

nie

wprowadza skont i upustów za
wcześniejsze

uregulowanie

zobowiązań przez odbiorców.

Kredyt handlowy

Papiery dłużne

• zwane także papierami

wierzycielskimi,

• poświadczają zaciągnięcie

przez przedsiębiorstwo –
emitenta - długu

u ich nabywcy – inwestora.

Papiery dłużne

obligacje

krótkoterminowe
papiery dłużne

Obligacja

jest papierem wartościowym o

charakterze wierzycielskim
(pożyczkowym), w którym
emitent zobowiązuje się w
określonym czasie i na
określonych warunkach do
spełnienia określonego
świadczenia (wykupu obligacji).

• obligacje o stałym oprocentowaniu,

• obligacje o zmiennym

oprocentowaniu,

• obligacje zamienne,

• obligacje z kuponem zerowym,

• obligacje indeksowane.

Rodzaje obligacji

• Emisja obligacji przedsiębiorstwa

może być zorganizowana na różny sposób.

• Emisja własna jest wtedy, gdy

przedsiębiorstwo samo organizuje
sprzedaż swoich obligacji.

• W praktyce częściej przedsiębiorstwa

obierają drogę obcej emisji obligacji, która
następuje za pośrednictwem specjalnych
instytucji kredytowych (banki, fundusze
powiernicze).

Emisja obligacji

• stosunkowo niskie koszty pozyskania

kapitału,

• znane z góry koszty bezpośrednie

transakcji,

• łatwo odnawialne źródło finansowania,
• dłuższy okres kredytowania niż w

przypadku kredytów bankowych,

• eliminacja nadzoru ze strony

posiadaczy kapitału.

Zalety emisji obligacji

• podwyższenie kosztów w przypadku

podwyższenia stopy procentowej w
bankach (pozyskanie chętnych do
kupna obligacji),

• ryzyko braku zainteresowania ze

strony nabywców.

Wady emisji obligacji

- Służą finansowaniu bieżących

potrzeb przedsiębiorstw,

- Najczęściej sprzedawane są z

dyskontem,

- Brak jednolitej regulacji prawnej

skutkuje występowaniem wielu
terminów dla określenia tej grupy
papierów wartościowych.

Krótkoterminowe papiery

dłużne

Wady wynikające z emisji

papierów komercyjnych dla

emitenta:

• emisja papierów komercyjnych to

możliwość dostępna jedynie dla
większych przedsiębiorstw, małe
firmy są skazane na inne źródła
finansowania.

Leasing jest przekazaniem przez

finansującego (leasingodawcę),
korzystającemu (leasingobiorcy)
środków trwałych do korzystania za
ustaloną w umowie opłatą i na
uzgodnionych warunkach.

Leasing

Leasing

Podstawowe rodzaje leasingu:
- operacyjny,
- finansowy.

Rodzaje leasingu

Wyszczególnienie

Leasing operacyjny

Leasing finansowy

Czas trwania umowy Krótszy od okresu

ekonomicznej
żywotności

Równy lub zbliżony
do okresu
ekonomicznej

żywotności

Wysokość opłat

Nie pokrywają ceny

nabycia

Pokrywają lub są

zbliżone do ceny
nabycia

Finansowanie opłat
przez leasingobiorcę

Obciążają koszty
uzyskania przychodu

Koszt uzyskania
przychodu stanowią

tylko odsetki

Odpisy
amortyzacyjne

Dokonywane przez
leasingodawcę

Z reguły
dokonywane przez

leasingobiorcę

Gotowość
eksploatacyjna
przedmiotu

Zapewniona przez
leasingodawcę

Zapewniona przez
leasingobiorcę

• możliwość sfinansowania

inwestycji w 100% ze środków
obcych,

• korzyści podatkowe, np.

przyspieszenie amortyzacji
podatkowej, zmniejszenie zysków
w krótkim okresie.

Zalety leasingu

• wysokie koszty transakcji ponoszone

przez korzystającego z leasingu,

• dotkliwe skutki przy niedotrzymaniu

terminowych rozliczeń,

• ponoszone ryzyko cenowe i rzeczowe

przez korzystającego z leasingu,

• Niepewność, co do możliwości

odkupienia przedmiotu leasingu po
okresie umowy.

Wady leasingu

FAKTORING

Usługa polegająca na nabywaniu

wierzytelności dostawcy towarów
lub usług przez specjalistyczne
instytucje finansowe oraz
świadczeniu dodatkowych usług z
tym związanych.

FAKTORING

Podmioty występujące w umowie:

- faktorant,
- faktor,
- dłużnik.

FAKTORING

Funkcje faktoringu:
- funkcja finansowania,
- funkcja administracyjna,
- funkcja gwarancyjna.

Rodzaje faktoringu

Ryzyko związane z

niewypłacalnością

dłużnika

Sposób powiadomienia

dłużnika o umowie

właściwy

niewłaściwy

mieszany

otwarty

tajny

półotwarty

• odsetki od udzielanych kredytów i zaliczek

zróżnicowane i zależne od kwoty

wierzytelności i okresu kredytowania

(udzielonego przez faktora),

• opłata za usługi (prowizja administracyjna)
• prowizja za przyjęcie ryzyka – uzależniona

od oceny ryzyka, na które wpływa:

- wielkość wierzytelności,
- solidność płatnicza dłużników,
- termin i sposób regulowania długu.

Koszty faktoringu

Forfaiting jest to długoterminowe obce

źródło finansowania należności
długoterminowych.

Forfaiting

Forfaiting

Przedmiotem forfaitingu mogą być

wierzytelności:

• wekslowe,

• wynikające z akredytyw.

Forfaiting

- dotyczy tylko rozliczeń

międzynarodowych,

- występuje tylko w formie

przenoszącej ryzyko
niewypłacalności dłużnika na
instytucję forfaitingową (faktoring
właściwy).

• forfaiter – podmiot przyjmujący do

skupu wierzytelności eksportowe
(zwykle bank),

• zbywca – eksporter towarów lub

usług, podmiot sprzedający
wierzytelność eksportową
(przedsiębiorstwo),

• dłużnik – podmiot zobowiązany do

zapłaty wobec zbywcy.

Podmioty forfaitingu

• firma zawiera kontrakty tak, że termin

płatności za wykonane usługi lub
dostarczone towary jest bardzo daleki,

• jeśli firma chce uniknąć ryzyka

rynkowego, gospodarczego i
politycznego związanego z krajem
importera,

• w przypadku braku możliwości

uzyskania kredytu, który
refinansowałby dostawy kredytowe.

Z forfaitingu należy

korzystać, gdy:

Franchising polega na udzieleniu przez jedną

osobę (franczyzera) drugiej osobie
(franczyzantowi) zezwolenia, które
upoważnia franczyzanta do prowadzenia
działalności handlowej, pod znakiem
towarowym lub nazwą firmy franczyzera oraz
wykorzystania całego pakietu zawierającego
niezbędne elementy:

– kompletną koncepcję przedsiębiorstw,

– proces wprowadzania i szkolenia,

– stałą pomoc i poradnictwo za opłatą

franchisingową.

Franchising

Franchising

Umowa franchisingu przypomina

umowę licencyjną.

Stosując kryterium przedmiotu

prowadzonej działalności franchising

można podzielić na 3 podstawowe

typy:

- franchising przemysłowy,
- franchising dystrybucyjny,
- franchising usługowy.

Zalety franchisingu

• stworzenie przedsiębiorstwa

wymaga zaangażowania mniejszych

środków finansowych niż

samodzielne podjęcie działalności,

• renoma firmy eliminuje ryzyko nowo

powstałym przedsiębiorstwom,

• uniknięcie kosztów związanych z

promocją i reklamą.

Wady franchisingu

• ograniczenie prawa własności

• opłaty franchisingowe: opłata

wstępna, opłaty okresowe.

Studium przypadku

Przedsiębiorstwo Omega działa na rynku od dwóch

lat. Zostało zawiązane przez trzech wspólników w

formie spółki z o.o. Podmiot działa w branży

nowych technologii. Omega nie posiada majątku o

znacznej wartości. Duże nakłady początkowe i

stosunkowo niewielkie przychody sprawiają, że

spółka przynosi niewielkie straty na poziomie

wyniku

finansowego

netto.

Jednocześnie

systematycznie

wzrasta

liczba

odbiorców

przedsiębiorstwa. W stosunku do zdecydowanej

większości klientów stosowane są odroczone

terminy płatności, co prowadzi do znaczącego

udziału

należności

w

strukturze

majątku

obrotowego. Firma potrzebuje środków na dalsze

inwestycje i rozwój.

Wskaż najlepsze sposoby

finansowania spółki i uzasadnij je.