Źródła finansowania

majątku

przedsiębiorstwa

• Kapitałem przedsiębiorstwa nazywa

się źródła finansowania majątku.

• Źródła te wykazywane są po stronie

pasywów w bilansie
przedsiębiorstwa.

• Kapitał może pochodzić od właścicieli

i wtedy nazywa się kapitałem
własnym lub od wierzycieli – jest to
kapitał obcy.

Kapitał

przedsiębiorstwa

• wymaga wyboru formy

organizacyjno-prawnej
przedsiębiorstwa.

Gospodarowanie

kapitałami

• Jest papierem wartościowym

wyrażającym wniesiony do spółki
wkład.

Akcja

Prawa majątkowe ucieleśnione w

akcji:

- prawo poboru,
- prawo do dywidendy,
- prawo do udziału w masie

likwidacyjnej.

WPP = (c-e)/(N+1)

gdzie:
• c – bieżąca cena rynkowa akcji z

prawem poboru,

• e – cena subskrypcyjna,
• N – liczba akcji (praw poboru)

potrzebna do nabycia jednej nowej
akcji.

Akcja

Przykład
Kapitał akcyjny spółki dzieli się na 500 000 akcji.

Cena rynkowa akcji wynosi 40 PLN. Spółka

decyduje

się

zwiększenie

kapitału

zakładowego o połowę poprzez nową emisję akcji

zasadach

prawa

poboru.

Zatem

akcjonariuszom zostanie zapisanych 500 000

praw poboru. Do objęcia jednej nowej akcji

potrzebne są zatem dwa prawa poboru (spółka

emituje 250 000 nowych akcji), jeśli cena

emisyjna jest podana przed dniem ustalenia

prawa poboru i wynosi np. 7 PLN, to

hipotetyczna wartość prawa poboru jest równa:

WPP = (40–7)/(2+1) = 11

Prawo poboru

• w podziale wyniku uczestniczy z reguły

duża liczba akcjonariuszy,

• większa liczba akcjonariuszy powoduje, że

znaczenie dotychczasowych właścicieli
ulega zmniejszeniu,

• zwykle dodatkowe emisje powodują

pogorszenie niektórych wskaźników
stosowanych przez inwestorów do oceny
opłacalności zainwestowania w dane akcje,

• niechęć dotychczasowych akcjonariuszy do

nowych emisji.

Wady emisji akcji

• to kapitały wysokiego ryzyka.
• Inwestycje firm venture capital

definiuje się jako finansowanie
nowych przedsięwzięć lub
zapewnienie środków finansowych
dla przedsięwzięć gospodarczych o
znacznym potencjale wzrostu i
jednocześnie niskim poziomie
dojrzałości ekonomicznej.

Venture capital

Towarzystwa venture capital (TVC)

finansują np. wybrane nowe

przedsięwzięcia gospodarcze, jak również

zasilają już istniejące firmy poprzez

finansowanie operacji:

• management buy-out,
• management buy-in,
• leveraged buy-out.

Fundusze venture

capital

• Wejście funduszu venture capital

polega na objęciu pewnej części
udziałów lub akcji firmy, czyli
podwyższeniu kapitału akcyjnego
czy też zakładowego. Powoduje
to, że kapitał własny firmy
wzrasta o wniesioną przez
fundusz venture capital kwotę.

Venture capital

• fundusze nie wymagają od firmy żadnych

zabezpieczeń (w przeciwieństwie do banków,
które udzielają kredytu),

• ryzyko finansowanego przedsięwzięcia

fundusz ponosi wspólnie z innymi
udziałowcami,

• fundusz wspiera firmę w dziedzinie

zarządzania, ponieważ jest jej udziałowcem,

• firma z udziałem venture capital ma większą

wiarygodność u partnerów handlowych i
banków.

Zalety venture capital

• utrata samodzielności właścicieli,

zarządu na rzecz funduszu,

• możliwe zmiany w firmie nie zawsze

zgodne z jej życzeniami.

Wady venture capital

• w miarę nieograniczona swoboda

dysponowania kapitałem, ponieważ

pożyczkodawcy nie nabywają praw do

przedsiębiorstwa,

• odsetki od kapitału obcego zmniejszają

podstawę opodatkowania podatkiem

dochodowym (tarcza podatkowa),

• zaangażowanie kapitału obcego przynosi

zysk, jeżeli koszty jego pozyskania są

niższe od dochodu uzyskanego z jego

zaangażowania.

Zalety zasilania

zewnętrznego:

• konieczność terminowej spłaty

przypadających na dany okres rat wraz
z należnymi odsetkami niezależnie od
tego czy przedsiębiorstwo przynosi
zysk, czy ponosi straty,

• gwarancje i zabezpieczenia wierzycieli

związane z finansowaniem obcym,

• możliwość postawienia

przedsiębiorstwa w stan upadłości.

Wady zasilania

zewnętrznego:

• kredyty bankowe,
• pożyczki,
• kredyt kupiecki (handlowy),
• obligacje,
• commercial papers,
• leasing,
• faktoring,
• forfaiting,
• franchising.

Formy finansowania

obcego:

Ubiegając się o kredyt

przedsiębiorstwo będzie musiało:

• przedstawić bankowi cel, na jaki będzie

przeznaczony kredyt,

• przekonać bank, że realizacja celu

umożliwi spłatę zaciągniętego kredytu,

• dowieść, że prowadzona przez

przedsiębiorstwo działalność jest
zyskowna i pozwala utrzymać bieżącą
płynność finansową.

Kredyt bankowy

• Powstaje w momencie odroczenia

przez dostawcę płatności za dostawy
surowców, paliw, materiałów, energii,
usług obcych przez wierzycieli
przedsiębiorstwa.

• Darmowe źródło finansowania, do

czasu

gdy

kredytodawca

nie

wprowadza skont i upustów za
wcześniejsze

uregulowanie

zobowiązań przez odbiorców.

Kredyt handlowy

Papiery dłużne

• zwane także papierami

wierzycielskimi,

• poświadczają zaciągnięcie przez

przedsiębiorstwo – emitenta -
długu

u ich nabywcy – inwestora.

• Emisja obligacji przedsiębiorstwa

może być zorganizowana na różny sposób.

• Emisja własna jest wtedy, gdy

przedsiębiorstwo samo organizuje
sprzedaż swoich obligacji.

• W praktyce częściej przedsiębiorstwa

obierają drogę obcej emisji obligacji, która
następuje za pośrednictwem specjalnych
instytucji kredytowych (banki, fundusze
powiernicze).

Emisja obligacji

• stosunkowo niskie koszty pozyskania

kapitału,

• znane z góry koszty bezpośrednie

transakcji,

• łatwo odnawialne źródło finansowania,
• dłuższy okres kredytowania niż w

przypadku kredytów bankowych,

• eliminacja nadzoru ze strony

posiadaczy kapitału.

Zalety emisji obligacji

• podwyższenie kosztów w przypadku

podwyższenia stopy procentowej w
bankach (pozyskanie chętnych do
kupna obligacji),

• ryzyko braku zainteresowania ze

strony nabywców.

Wady emisji obligacji

- Służą finansowaniu bieżących

potrzeb przedsiębiorstw,

- Najczęściej sprzedawane są z

dyskontem,

- Brak jednolitej regulacji prawnej

skutkuje występowaniem wielu
terminów dla określenia tej grupy
papierów wartościowych.

Krótkoterminowe papiery

dłużne

Krótkoterminowe papiery

dłużne

Koszty związane z przygotowaniem i

przeprowadzeniem programu emisji:

Wpływy netto emitenta z tytułu

wyemitowania papierów komercyjnych =

Wartość nominalna wyemitowanych papierów

- dyskonto

- prowizje agenta emisji

- opłata skarbowa

- prowizja agencji ratingowej

Korzyści wynikające z emisji

papierów komercyjnych dla

emitenta:

•

koszty pozyskania kapitału niższe niż w

przypadku kredytu bankowego,

•

możliwe pozyskanie dowolnie dużych kwot,

•

brak wymogu przedstawiania zabezpieczeń,

•

wielkości emisji i terminy zapadalności

poszczególnych transz dostosowane do

bieżących potrzeb emitenta,

•

emisja papierów komercyjnych umożliwia

zaistnienie emitenta na rynku finansowym.

Wady wynikające z emisji

papierów komercyjnych dla

emitenta:

• emisja papierów komercyjnych to

możliwość dostępna jedynie dla
większych przedsiębiorstw, małe
firmy są skazane na inne źródła
finansowania.

Leasing jest przekazaniem przez

finansującego (leasingodawcę),
korzystającemu (leasingobiorcy)
środków trwałych do korzystania za
ustaloną w umowie opłatą i na
uzgodnionych warunkach.

Leasing

Podstawowe rodzaje leasingu:
- operacyjny,
- finansowy.

Rodzaje leasingu

Cechy wyróżniające te dwa rodzaje

umów leasingowych to:

- sposób rozłożenia ryzyka związanego

z przedmiotem leasingu,

- sposób finansowania kosztów

(naprawy, konserwacje,

ubezpieczenia) przedmiotu leasingu,

- okres, na jaki zawiera się umowę.

Rodzaje leasingu

Wyszczególnienie

Leasing operacyjny

Leasing finansowy

Czas trwania umowy Krótszy od okresu

ekonomicznej
żywotności

Równy lub zbliżony
do okresu
ekonomicznej

żywotności

Wysokość opłat

Nie pokrywają ceny

nabycia

Pokrywają lub są

zbliżone do ceny
nabycia

Finansowanie opłat
przez leasingobiorcę

Obciążają koszty
uzyskania przychodu

Koszt uzyskania
przychodu stanowią

tylko odsetki

Odpisy
amortyzacyjne

Dokonywane przez
leasingodawcę

Z reguły
dokonywane przez

leasingobiorcę

Gotowość
eksploatacyjna
przedmiotu

Zapewniona przez
leasingodawcę

Zapewniona przez
leasingobiorcę

• możliwość sfinansowania inwestycji w

100% ze środków obcych,

• brak początkowych nakładów

inwestycyjnych,

• elastyczność finansowania inwestycji,
• korzyści podatkowe, np. przyspieszenie

amortyzacji podatkowej, zmniejszenie

zysków w krótkim okresie,

• korzyści bilansowe,
• umożliwienie łatwiejszego dostępu do

nowoczesnej technologii.

Zalety leasingu

• wysokie koszty transakcji ponoszone przez

korzystającego z leasingu,

• dotkliwe skutki przy niedotrzymaniu

terminowych rozliczeń,

• ponoszone ryzyko cenowe i rzeczowe przez

korzystającego z leasingu,

• odpowiedzialność za produkt ponosi

korzystający, mimo, iż prawnie do niego nie

należy,

• Niepewność, co do możliwości odkupienia

przedmiotu leasingu po okresie umowy.

Wady leasingu

FAKTORING

Usługa polegająca na nabywaniu

wierzytelności dostawcy towarów
lub usług przez specjalistyczne
instytucje finansowe oraz
świadczeniu dodatkowych usług z
tym związanych.

FAKTORING

Podmioty występujące w umowie:

- faktorant,
- faktor,
- dłużnik.

FAKTORING

Funkcje faktoringu:
- funkcja finansowania,
- funkcja administracyjna,
- funkcja gwarancyjna.

Rodzaje faktoringu

Ryzyko związane z

niewypłacalnością

dłużnika

Sposób powiadomienia

dłużnika o umowie

właściwy

niewłaściwy

mieszany

otwarty

tajny

półotwarty

• chce się mieć jak najszybszy dostęp do

środków pieniężnych,

• posiada się stałych odbiorców,
• chce się zdyscyplinować dłużników do

terminowego regulowania płatności,

• nie posiada się zabezpieczeń

wymaganych przez bank, aby otrzymać

kredyt,

• ponosi się duże koszty administracyjne

w związku z udzielanymi kredytami

kupieckimi,

Korzystanie z

faktoringu zaleca się,

gdy:

• odsetki od udzielanych kredytów i zaliczek

zróżnicowane i zależne od kwoty

wierzytelności i okresu kredytowania

(udzielonego przez faktora),

• opłata za usługi (prowizja administracyjna)
• prowizja za przyjęcie ryzyka – uzależniona

od oceny ryzyka, na które wpływa:

- wielkość wierzytelności,
- solidność płatnicza dłużników,
- termin i sposób regulowania długu.

Koszty faktoringu

Forfaiting jest to długoterminowe obce

źródło finansowania należności
długoterminowych.

Forfaiting

- dotyczy tylko rozliczeń

międzynarodowych,

- występuje tylko w formie

przenoszącej ryzyko
niewypłacalności dłużnika na
instytucję forfaitingową (faktoring
właściwy).

• forfaiter – podmiot przyjmujący do

skupu wierzytelności eksportowe
(zwykle bank),

• zbywca – eksporter towarów lub

usług, podmiot sprzedający
wierzytelność eksportową
(przedsiębiorstwo),

• dłużnik – podmiot zobowiązany do

zapłaty wobec zbywcy.

Podmioty forfaitingu

• firma zawiera kontrakty tak, że termin

płatności za wykonane usługi lub
dostarczone towary jest bardzo daleki,

• jeśli firma chce uniknąć ryzyka

rynkowego, gospodarczego i
politycznego związanego z krajem
importera,

• w przypadku braku możliwości

uzyskania kredytu, który
refinansowałby dostawy kredytowe.

Z forfaitingu należy

korzystać, gdy:

Franchising polega na udzieleniu przez jedną

osobę (franczyzera) drugiej osobie
(franczyzantowi) zezwolenia, które
upoważnia franczyzanta do prowadzenia
działalności handlowej, pod znakiem
towarowym lub nazwą firmy franczyzera oraz
wykorzystania całego pakietu zawierającego
niezbędne elementy:

– kompletną koncepcję przedsiębiorstw,

– proces wprowadzania i szkolenia,

– stałą pomoc i poradnictwo za opłatą

franchisingową.

Franchising