POSTULATY PSYCHOLOGII HUMANISTYCZNEJ
POSTULATY PSYCHOLOGII HUMANISTYCZNEJ
•
Upodmiotowienie sytuacji badawczej
Upodmiotowienie sytuacji badawczej
(badacz i badany
(badacz i badany
stanowią MY). Jest to warunek efektywnej komunikacji a w
stanowią MY). Jest to warunek efektywnej komunikacji a w
konsekwencji poznania badanego
konsekwencji poznania badanego
•
Dialog -
Dialog -
a nie manipulacja, w każdej sytuacji badawczej ludzie
a nie manipulacja, w każdej sytuacji badawczej ludzie
mogą przejawiać odmienne właściwości
mogą przejawiać odmienne właściwości
•
Komunikacja -
Komunikacja -
zakłada niezbędność komunikacji nie tylko z
zakłada niezbędność komunikacji nie tylko z
osobami badanymi ale także z odbiorcami rezultatów badań
osobami badanymi ale także z odbiorcami rezultatów badań
psychologicznych
psychologicznych
•
Łączenie psychologii jako nauki z psychologią jako
Łączenie psychologii jako nauki z psychologią jako
praktyką -
praktyką -
np. psychoterapia
np. psychoterapia
•
Uwzględnienie perspektywy badanego -
Uwzględnienie perspektywy badanego -
zachowanie
zachowanie
człowieka wyznaczone jest przez aktualny obraz rzeczywistości
człowieka wyznaczone jest przez aktualny obraz rzeczywistości
•
Odwołanie się do empatii -
Odwołanie się do empatii -
jako najbardziej efektywny kanał
jako najbardziej efektywny kanał
komunikacyjny
komunikacyjny
PSYCHOLOGIA HUMANISTYCZNA
PSYCHOLOGIA HUMANISTYCZNA
Psychologia hum. a priori odrzuca przekonanie o zewnętrznej
Psychologia hum. a priori odrzuca przekonanie o zewnętrznej
sterowności człowieka (typowe dla behawioryzmu) a postuluje -
sterowności człowieka (typowe dla behawioryzmu) a postuluje -
również a priori - założenie o wewnętrznym mechanizmie
również a priori - założenie o wewnętrznym mechanizmie
sterowania zachowaniem. Specyficzne dla psychologii hum. jest
sterowania zachowaniem. Specyficzne dla psychologii hum. jest
przeświadczenie o istniejącym w każdym człowieku potencjale
przeświadczenie o istniejącym w każdym człowieku potencjale
wewnątrz sterowności, który realizuje się tylko wtedy, gdy nie
wewnątrz sterowności, który realizuje się tylko wtedy, gdy nie
ma blokad zewnętrznych, wymuszających określone zachowania.
ma blokad zewnętrznych, wymuszających określone zachowania.
Nadrzędnym interesem człowieka jest jego rozwój , a siłą
Nadrzędnym interesem człowieka jest jego rozwój , a siłą
napędową rozwoju jest potrzeba samoaktualizacji. Narzędziem
napędową rozwoju jest potrzeba samoaktualizacji. Narzędziem
rozwoju jest przede wszystkim intuicja, a szczególnie dana
rozwoju jest przede wszystkim intuicja, a szczególnie dana
człowiekowi zdolność intuicyjnego rozpoznawania własnych
człowiekowi zdolność intuicyjnego rozpoznawania własnych
wewnętrznych impulsów. Człowiek chce się rozwijać i robi
wewnętrznych impulsów. Człowiek chce się rozwijać i robi
wszystko w tym kierunku. W toku rozwoju pojawiają się rozmaite
wszystko w tym kierunku. W toku rozwoju pojawiają się rozmaite
sprzeczności między wewnętrznymi i zewnętrznymi kryteriami
sprzeczności między wewnętrznymi i zewnętrznymi kryteriami
oceny danego zachowania.
oceny danego zachowania.
PSYCHOLOGIA HUMANISTYCZNA
PSYCHOLOGIA HUMANISTYCZNA
•
Wewnętrznym kryterium oceny zachowań jest
Wewnętrznym kryterium oceny zachowań jest
–
SAMOAKTUALIZACJA (czy zachowanie sprzyja, czy też nie
SAMOAKTUALIZACJA (czy zachowanie sprzyja, czy też nie
sprzyja samoaktualizacji)
sprzyja samoaktualizacji)
•
Zewnętrznym kryterium oceny zachowań jest
Zewnętrznym kryterium oceny zachowań jest
–
AKCEPTACJA -
AKCEPTACJA -
Czy zachowanie zapewnia podmiotowi
Czy zachowanie zapewnia podmiotowi
akceptację społeczną. Kierowanie się kryterium
akceptację społeczną. Kierowanie się kryterium
zewnętrznym jest często destruktywne dla rozwoju,
zewnętrznym jest często destruktywne dla rozwoju,
ponieważ blokuje możliwość najistotniejszych potrzeb
ponieważ blokuje możliwość najistotniejszych potrzeb
Teoria potrzeb i samoaktualizacji Abrahama
Teoria potrzeb i samoaktualizacji Abrahama
Maslowa
Maslowa
•
Teoria potrzeb
Teoria potrzeb
–
Mechanizmem sterującym ludzkimi zachowaniami są
Mechanizmem sterującym ludzkimi zachowaniami są
potrzeby pojmowane jako brak czegoś i stanowiące
potrzeby pojmowane jako brak czegoś i stanowiące
hierarchię od najprostszych biologicznych do bardzo
hierarchię od najprostszych biologicznych do bardzo
złożonych psychologicznych
złożonych psychologicznych
•
Teoria samoaktualizacji
Teoria samoaktualizacji
–
Samoaktualizacja jest specjalnym procesem stawania się
Samoaktualizacja jest specjalnym procesem stawania się
tym, kim się jest; dążeniem do wewnętrznej spójności,
tym, kim się jest; dążeniem do wewnętrznej spójności,
jedności z samym sobą, spełnienia swojego przeznaczenia
jedności z samym sobą, spełnienia swojego przeznaczenia
lub powołania
lub powołania