1
Gojenie i zapalenie
Gojenie i zapalenie
zębodołu.
zębodołu.
Podstawy szycia
Podstawy szycia
chirurgicznego.
chirurgicznego.
WYKŁAD
06
Chirurgia Stomatologiczna
2007/2008
cracked by: fazi
created by: sobxxx
2
Gojenie się zębodołu po
ekstrakcji
• Krwawienie: 5-10 minut
• Wytworzenie czopu płytkowego: 30 minut
• Stabilizacja skrzepu i wytworzenie siatki fibrylarnej: 2h
• Faza zapalna: napływ leukocytów, makrofagów, histocytów
oraz komórek mezenchymalnych (fibroblasty i komórki
śródbłonka)
• Powstanie młodej ziarniny i jej dojrzewanie oraz równoległa
epitelizacja rany: 7 dni
• Odbudowa komórki wyrostka zębodołowego oraz jego dna
(osteoblasty) i resorpcja brzegów zębodołu przez osteoklasty.
Tworzenie kostniny, następnie ostatecznej kości z jamkami
szpikowymi: 6 tygodni do 2 miesięcy
• Modelowanie kości trwa do 6 miesięcy
• Obniżenie wyrostka zębodołowego o 1/3 w stosunku do stanu
przed ekstrakcją
3
Zapalenie zębodołu
Jest to miejscowe powikłanie związane z
zabiegiem usunięcia zęba powstające na
skutek
nie wytworzenia
się,
wypadnięcia
lub
rozpadu
skrzepu
.
4
Główne objawy
BÓL
FETOR EX ORE
Zapalenie
zębodołu
5
Czas pojawienia się objawów
(zz) od zabiegu
Liczba dni
Autor
Rok
1-2
Erikskson i
in.
1960
1-5
Birm
1972, 1973
3-5
Larsen
1992
3-7
Field i in.
1985
-10
Petri, Wilson 1993
6
Mianownictwo
• SUCHY ZĘBODÓŁ
• PUSTY ZĘBODÓŁ
• OGRANICZONE ZAPALENIE KOŚCI ZĘBODOŁU
• ZESPÓŁ BÓLÓW POEKSTRAKCYJNYCH
• PSEUDONEURALGIA ZĘBODOŁOWA
• ZAKAŻENIE POEKSTRAKCYJNE
7
Mianownictwo
• fibrinolytic alveolitis
• dry socket
• alveolar osteitis
• alveolitis sicca
• localized osteitis
• alveolitis
• localized alveolitis
• localized alveolar osteitis
8
Najczęściej wymieniane czynniki
odpowiedzialne za powstanie
zapalenia zębodołu
OGÓLNE
• Choroby ogólne
• Niedobory witamin i soli
mineralnych
• Przebyta radio i
chemioterapia
• Płeć (kobiety)
• Doustne środki
antykoncepcyjne
• Wiek
• Palenie tytoniu
• Pora roku (wiosna)
• Stres
MIEJSCOWE
• Uraz i zakażenie pierwotne lub
wtórne
• Lokalizacja – najczęściej w
żuchwie
• Wpływ środków zwężających
naczynia
• Pierwotny brak skrzepu w
zębodole lub jego uszkodzenie
• Wtórny brak skrzepu w
zębodole
9
Pośrednie
aktywatory
skrzep
Kompleks
aktywatora
Bezpośrednie
aktywatory
plazminogen
Aktywny cz. XII
Fragment cz. XII
plazmina
Produkty rozpadu
fibryny
Mediatory fibrynolizy
fibryna
proteoliza
+ prekalikreina
Podstawowe składowe
fibrynolizy
10
Aktywatory plasminogenu
Fizjologiczne
Niefizjologiczne
Tkankowy aktywator
plasmionogenu (B)
Bakteryjne (P):
- streptokinaza
- staphylokinaza
Nieczynny aktywator
plasmonogenu (B)
Chemiczne (B):
- glicerol
- chloroform
Czynnik XII (B)
Urokinaza (P)
(B) – bezpośredni
(P) – pośredni
11
Najczęściej spotykane postacie
kliniczne
• SUCHY ZĘBODÓŁ
• CAŁKOWITE ZAPALENIE ZĘBODOŁU
• POZORNIE PRAWIDŁOWO GOJĄCY SIĘ
ZĘBODÓŁ
12
„SUCHY ZĘBODÓŁ”
Alveolitis sicca post extractionem dentis
• Silny ból i brak skrzepu
• Obnażone kostne ściany zębodołu pokrywa cienka
warstwa szarożółtego mazistego, cuchnącego
nalotu
• Cechy zapalne w otoczeniu zębodołu słabo
zaznaczone lub nie występują
• Silna bolesność uciskowa ścian zębodołu
• Brak odczynu węzłowego
• Obraz radiologiczny bez zmian
13
„CAŁKOWITE ZAPALENIE ZĘBODOŁU”
Alveolitis totalis
• Brzegi rany wiotkie
• Zębodół wypełniony produktami rozpadu skrzepu brunatno-
szarymi, cuchnącymi masami
• Stan zapalny otaczających tkanek miękkich
• Odczyn węzłowy
• Podwyższenie ciepłoty ciała
• Fetor ex ore
• Nasilenie bólu mniejsze
• Radiologicznie w późnym okresie obecność martwiaków
14
„POZORNIE PRAWIDŁOWO GOJĄCY
SIĘ ZĘBODÓŁ”
• Brzegi rany poekstrakcyjnej są zbliżone a po ich
rozchyleniu widoczny jest pusty zębodół lub
wypełniony zropiałym skrzepem
• Brak odczynu zapalnego
• Niekiedy odczyn węzłowy dodatni
• Postać najłagodniejsza, ból o nieznacznym
nachyleniu
15
Metody lecznicze stosowane w Przychdni
Chirurgii Stomatologicznej
AMG
• Płukanie zębodołu roztw. 0,9% NaCl o temperaturze 37°C,
3% roztworem NaHCO
2
• Osuszenie zębodołu i odizolowanie od śliny
• Założenie opatrunku warstwowego składającego się z
wkładki
zębodołowej
NIPAS
,
maści
LORIDEN A
z
LIGNOKAINĄ
lub
OXYCORT
z
LIGNOKAINĄ
oraz
SPONGOSTANU
• Pacjenci zgłaszają się celem badań kontrolnych do chwili
ustąpienia dolegliwości bólowych
• Farmakoterapia ogólnoustrojowa (antybiotyki, leki
przeciwbólowe)
16
Laseroterapia
lasery biostymulacyjne
• Przyspieszają nabłonkowanie przez
zwiększenie proliferacji komórek
• Zmieniając potencjały komórek nerwowych
zmniejszają czucie bólu
17
Wpływ pola magnetycznego
niskiej częstotliwości
• powoduje przyspieszenie procesu namnażania i
wzrostu komórek
• przyspiesza gojenie ran poprzez zwiększanie
produkcji kolagenu przez fibroblasty i szybszy
rozwój krążenia obocznego
• nasila resorpcję krwiaków i obrzęków
• działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo
18
Ozonoterapia
• działa na procesy utleniania i odżywiania
komórek
• hamuje procesy zapalne
• wykazuje działanie bakterio-, viruso- i
grzybobójcze
19
20
21
22
Podstawy szycia
chirurgicznego
23
Współczesne materiały szewne
Obecnie największym uznaniem cieszą się
materiały w postaci szwów atraumatycznych
lecz niektóre produkowane są w formie
samych nitek do stosowani z igłami
chirurgicznymi konwencjonalnymi lub jako
podwiązki.
24
Materiały szewne dzielą się na:
• wchłanialne i niewchłanialne
• naturalne i syntetyczne
25
Materiały wchłanialne
• Stopniowo ulegają degradacji w tkankach
• Dzielimy je na 3 grupy w zależności od
okresu zdolności utrzymania napięcia w
tkankach:
– 1: krótki czas
– 2: średni czas
– 3: długi czas
26
Grupa 1
• Catgut
– jest to materiał naturalny o kilkunastodniowej
zdolności utrzymania swego napięcia w tkankach.
Stsowany celem krótkotrwałego zbliżenia brzegów
tkanek głębszych i tkanki podskórnej, z reguły w
przypadku braku napięcia brzegów rany, oraz jako
materiał na podwiązki. Np.. Softcat (Braun), Plain
catgut (Ethicon), Softgut (Davis&Geck), Catgut super
(medizin technik hard), Drycat (Societe Sterile Catgut)
• Polyglactin 910
– o małej masie cząsteczkowej
Syntetyczna plecionka, niewywołująca odczynu
tkankowego, utrzymuje napięcie około 12 dni podobnie
jak catgut, ale jest pierwotnie wytrzymalsza na
rozciąganie (2x przy tej samej grubości nici)
zastosowanie; jw.. Np. Vicryl rapide (E)
27
Grupa 2
• Catgut chromowany
Utrzymuje napięcie oko 28 dni. Stosowany przeważnie do zbliżania tkanki
podskórnej. Np.: Softcat chromic (B), Surgigut(United States Suture
Company), Chromic catgut (E), Softgut chromic (D&G)
• Polyglicolic acid (PGA)
Syntetyczna plecionka o parametrach i zastosowaniu klinicznym
zbliżonym do Polyglactinu 910 m. cz. Np..: Dexon S (Polfa), Dexon (D&G),
Safil
• Polyglactin 910
Utrzymuje napięcie w tkankach ok. 30 dni porównywalnie z Catgutem
chromowanym ale jest 2x wytrzymalszy na rozciąganie. Służy do zbliżania
tkanek będących nawet pod marnym napięciem. Np: Coated Vicryl (E)
28
Grupa 3
• Polydioxanone
Jednowłóknikowy materiał syntetyczny o
okresie napięcia w tkankach ok. 60 dni.
Np.: PDS (E )
• Polygliconate
jw..
Np.: Maxon (D&G)
29
Materiały niewchłanialne
A. Naturalne
• Jedwab
stosowany jako materiał na podwiązki
oraz do szycia skóry: NC-Silk (B), Softsilk (USSC)
• Len
jako materiał na podwiązki: Linen Thread
biały-Braun
30
B. Syntetyczne wielowłóknowe (plecionki)
• Poliestry
:
Dagrofil zielony, Synthofil (B)*, Estafil
(P), Mersilen (E ), Dacron (D&G), Sterilene (SCC),
Ethibond (E )*, Ticron (D&G)*, Medtek(mth)*,
Premilene (SSC)*
• Poliamidy
:
Amfil P(P), Nurolon (E), Supramid (B)
(mth)(SCC), Surgilon(D&G)
31
C. Syntetyczne jednowłóknowe (monofilamentne)
Stosowane do szycia skóry i powięzi.
• Poliamindy
:
Dafilon, Supramid (B), Amfil M (P), Ethilon
(E), Dermalon (D&G), Medalon, Nylon (mth), Suturon
(SSC)
• Polipropylen
:
Surgipro (USSC), Prolene (E), Surgilene
(D&G), Cardiolene (mth)
• Poliestry
:
Miralene (B), Mersilene (E), Novafil (D&G),
Monolne (SSC)
32
• Szycie mięśni
Brzuśce mięśni zbliżamy pojedynczymi szwami
węzełkowymi lub częściej poziomymi szwami
materacowymi.
Zwykle stosuje się szwy wchłanialne. Dexon S (3-0
do 0), Vicryl rapid, Softcat chronic
• Szycie powięzi
Najczęściej poziomymi szwami materacowymi.
Powięzie powierzchowne nici wchłanialne Dexon S
(2-0 do 1), głębokie niewchłanialne
.
33
• Zespalanie naczyń krwionośnych
Naczynia o dużej średnicy szwem ciągłym, a
drobne pojedynczymi szwami węzełkowymi
używając niewchłanialnego materiału szewnego
jednowłóknowego lub plecionki o gładkiej
powierzchni (3-0 do 8-0) Miralene. Przed szyciem
usuwa się przydankę.
Podwiązki: Amfil M (2-0), Dexon S (4-0 do 0)
34
• Zespalanie nerwów
Kikuty nerwów wyrównujemy nożem żyletkowym i
zespalamy pojedynczymi szwami węzełkowymi
jednowłóknowymi (6-0 do 8-0) Dafilon, Ethilon, Miracele,
Prolene zakładając je wyłącznie za
epineurium
Z reguły stosuje się do tego celu niewchłanialne szwy
syntetyczne, częściej wielowłóknowe (3-0 do 4-0) Dagofil,
Amfil P, Supramid, Ethibond lub jednowłóknowe Miralene.
• Szycie skóry
Amfil P (4-0 do 2-0), Amfil M (5-0 do 2-0), Dexon S (5-0 do 0)
35
Sterylne rozpakowanie nici
36
37
38
39
Podstawowe narzędzia
chirurgiczne
• Nóż chirurgiczny
• Imadło (igłotrzymacz)
• Igła
• Pinceta chirurgiczna
• Nożyczki
• Kleszczyki typu Peana
• Kleszczyki typu Kochera
40
Rodzaje igieł
41
Rodzaje imadeł
42
Imadło Hegera
43
Imadło Mathieu
44
Rodzaje szwów
45
Szew węzełkowy zwykły
46
Podwiązywanie naczynia
47
Wiązanie węzła na narzędziu
48
Wiązanie węzła cd.
49
Dociąganie węzła
50
Wiązanie drugiego węzła
51
52
53
54
55
56
Prawidłowy uchwyt narzędzi
57
Wiązanie węzła pierwszego metodą
jednoręczną
58
Wiązanie oburącz
59
60
• Podziękowania dla wszystkich
doceniających pracę i
zaopatrujących się u źródła ;)
• Przepraszam za jakość zdjęć, która
momentami może nie być
zadowalająca, ale to zalety rzutnika
z Rydygiera…