Cele zabiegu
- zapewnienie czystości, wygody i

dobrego samopoczucia pacjentowi

- poprawienie funkcji skóry: krążenia,

oddychania, przez usunięcie

złuszczającego się naskórka, bakterii,

kurzu, brudu, wydzieliny gruczołów

łojowych i potowych

- profilaktyka rozwoju chorób skóry
- ocena stanu skóry
- kształtowanie nawyków higienicznych

Możliwe trudności związane z

wykonaniem zabiegu

- dyskomfort pacjenta spowodowany

uczuciem zawstydzenia w wyniku braku

poszanowania potrzeby intymności

- dyskomfort pacjenta spowodowany nie

przestrzeganiem potrzeby bezpieczeństwa

- przenoszenie zakażeń w wyniku braku

przestrzegania kolejności wykonywania

czynności

- oparzenie lub wychłodzenie skóry
- narażenie pielęgniarki na urazy kręgosłupa

Wskazania do wykonania zabiegu
-pacjent na stałe pozostający w łóżku
-rozległe opatrunki gipsowe
-chory nieprzytomny
-stosowanie wyciągów ortopedycznych

bezpośrednich

Przygotowanie sali chorych
-zamknięcie okien i drzwi
-postawienie parawanu
-zapewnienie optymalnej temperatury

pomieszczenia w czasie wykonywania

toalety – 22-26 *C

-wyłączenie urządzeń klimatyzacyjnych

Przygotowanie pacjenta
-rozpoznanie stanu fizycznego i higienicznego

pacjenta

-poinformowanie o planowanych działaniach
-rozpoznanie nawyków i życzeń pacjenta (mycie

twarzy bez mydła, używanie kremów itp.)

-uzyskanie zgody pacjenta na przeprowadzenie

działania

-zapewnienie warunków intymnych
-zdjęcie z rąk pacjenta zegarka, biżuterii itp.
-zapewnienie wygodnej i bezpiecznej pozycji

ciała w łóżku

-uporządkowanie górnej powierzchni stolika

przyłóżkowego

Przygotowanie zestawu
-rękawiczki
-miska nerkowata
-mydło lub płyn do mycia ciała
-żel do higieny intymnej
-2 myjki lub gąbki
-2 ręczniki
-gaziki , waciki, patyczki higieniczne
-maści pielęgnacyjne
-spirytus, balsam lub emulsja do pielęgnacji

ciała

-miednica z wodą o temp 37-40*C
-dzbanek z wodą o temp 43-46*C...

- szczoteczka i pasta do mycia zębów
- kubek z wodą do płukania jamy ustnej
- nożyczki, szczoteczka, pumeks, pilniczek do

paznokci

- przybory do golenia
- szczotka lub grzebień do włosów
- miska nerkowata
- basen
- czysta bielizna osobista i elementy bielizny

pościelowej konieczne do zmiany

- rękawiczki
- krzesło z oparciem
- wózek na brudną bieliznę

Przygotowanie pielęgniarki
- założenie fartucha ochronnego
- higieniczne mycie rąk
- założenie rękawiczek
Technika zabiegu
- ustawienie tacy na szafce

przyłóżkowej

- ustawienie krzesła w nogach łóżka
- zdjęcie koca zapasowego i odłożenie

go na krzesło

- odwinięcie zawinięcia koca ( kołdry) w

nogach łóżka i wyrównanie go z

brzegiem materaca

- obluźnienie wierzchniego przykrycia
- po uzgodnieniu z pacjentem wyjęcie

jednej poduszki

- ułożenie pacjenta w pozycji bezpiecznej
- utrzymanie kontaktu słownego z

pacjentem

- obserwacja stanu ogólnego

Mycie zębów (pacjent współpracuje z

pielęgniarką w wykonaniu zadania)

- ułożenie cienkiego ręcznika pod brodą

chorego

- uniesienie głowy pacjenta lewą ręką
- podanie kubka z wodą do przepłukania ust
- odstawienie kubka ruchem poniżej

kończyny górnej lewej i podanie miski

nerkowatej celem wydalenia wody przez

pacjenta

- podanie szczotki z pastą do zębów
- odłożenie szczoteczki..

- naprzemienne podawanie kubka z wodą

i miski nerkowatej aż do całkowitego
wypłukania jamy ustnej

- osuszenie ręcznikiem ust chorego
- posmarowanie ust kremem
- wyjęcie spod brody pacjenta ręcznika i

odwieszenie go na krzesło

Mycie twarzy, uszu, nosa i szyi
Temperaturę wody sprawdzić termometrem

lub przez zanurzenie własnego łokcia lub

polanie wody na okolicę przedramienia.

- zdjęcie koszuli lub piżamy wraz ze

spodniami i odwieszenie na łóżko

- ułożenie zmarszczonego cienkiego

ręcznika pod głowę pacjenta, uniesienie

lewą ręką głowy do góry a prawą

przeciągnięcie ręcznika pod lewą ręką od

strony bliższej i osłonięcie głowy i barków

pacjenta...

- zmoczenie myjki lub gąbki wodą i mycie

powieki dalszej od strony dalszej do bliższej

(od kącika w kierunku nosa)

(oczy można przemywać za pomocą

jednorazowych gazików, można stosować

wodę przegotowaną lub inne dodatki)

- umycie powieki dalszej i bliższej inną stroną

gąbki w kierunku od powierzchni

zewnętrznej do nosa

- oczyszczenie za pomocą patyczków

higienicznych zamoczonych w wodzie jamy

nosowej zaczynając od otworu dalszego

- mycie twarzy zgodnie z życzeniem pacjenta

z dodatkiem mydła lub bez w kolejności –

czoło- policzek dalszy – nasada nosa-

policzek bliższy – broda i kończymy pod

nosem...

- osuszenie twarzy
- oczyszczenie uszu pacjenta za pomocą

zwilżonych patyczków higienicznych

zaczynając od strony dalszej (dokonać

nieznacznego zwrotu głowy)

- umycie wodą z mydłem małżowiny usznej i

osuszenie jej

- mycie ucha i małżowiny usznej po stronie

bliższej

- mycie gąbką z mydłem szyi chorego
- osuszenie szyi
- usunięcie lewą ręką ręcznika spod głowy

pacjenta po wcześniejszym podniesieniu jej

ręką prawą od dalszej strony głowy lub (lewą

podnieść głowę a prawą wysunąć ręcznik)

Mycie kończyn górnych
- odsłonięcie kończyny górnej dalszej
- podłożenie ręcznika pod kończynę tak aby

jego górny brzeg można było wyłożyć na

wierzchnie okrycie

- ustawienie w okolicy dłoni miski z wodą i

przyborów toaletowych (szczoteczka)

- mycie mydłem i gąbką kończyny górnej

dalszej zaczynając od strony zewnętrznej w

kolejności –przedramię – ramię, potem

wewnętrznej- przedramię- ramię i dół

pachowy a na końcu dłoń i przestrzeń

między palcami

- odstawienie miski na tacę i osuszenie

kończyny (wykonanie toalety paznokci)..

- toaleta kończyny górnej po stronie bliższej
- kontrola i ocena zakresu ruchu kończyn w stawach
(wodę należy wymieniać w miarę potrzeb lub gdy

jest w niej nadmiar piany mydlanej i gdy jest

chłodna).

Mycie klatki piersiowej i brzucha
- osłonięcie ręcznikiem wierzchniego okrycia

pacjenta

- uchwycenie górnego brzegu wierzchniego

przykrycia i wysunięcie go spod ręcznika aż do

okolic bioder

- umycie klatki piersiowej od strony dalszej i bliższej

(dokładne umycie i ocena stanu skóry szczególnie

u kobiet pod piersiami)

- osuszenie klatki piersiowej ręcznikiem który ją

okrywał

- mycie okolic brzucha
- okrycie pacjenta
- uchwycenie dolnego brzegu ręcznika

i górnego brzegu kołdry wykonując

ruch do góry

- odłożenie ręcznika
- wypłukać gąbkę i odłożyć
- wymiana wody w misce
- zmiana pozycji ułożeniowej pacjenta

na boczną plecami do pielęgniarki

Mycie pleców i pośladków (zmiana gąbki i

ręcznika)

- założenie kołdry na pacjenta tak aby były

uwidocznione plecy

- ułożenie wzdłuż pleców ręcznika i nieznaczne

wsunięcie go pod plecy

- zmiana myjki na czystą
- umycie pleców, pośladków i na końcu szpary

pośladkowej

- osuszenie umytych części ciała
- wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych i

profilaktycznych przeciwodleżynowych (natarcie

spirytusem lub bez spirytusu, masaż)

- zmiana wody w misce

Mycie kończyn dolnych

- ułożenie kończyn dolnych w

odwiedzeniu

- ujęcie dolnej części kołdry w fałd i

ułożenie jej tak aby odsłonić kończynę

dalszą a zasłonić miejsca intymne

- ujęcie kończyny dolnej dalszej w

kolanie i ugięcie jej tak aby można było

podłożyć ręcznik w poprzek pod okolicę

uda osłaniając pościel

- umycie opłukanie i osuszenie uda

(ręcznik można też podłożyć wzdłuż na

całej długości kończyny, czynnikiem

decydującym jest stan higieniczny

stopy)….

- włożenie ręcznika pod okolicę podudzia i

stopę

- włożenie do miski stopy pacjenta
- dokładne umycie i opłukanie podudzia
- dokładne umycie i toaleta stopy (szczotka,

pumeks itp.)

- odstawienie miski i przyborów z łóżka

pacjenta

- wytarcie podudzia i stopy
- obcinanie paznokci
- umycie drugiej kończyny dolnej
-dokładne osuszenie
-wylanie wody z miednicy.

Mycie krocza i zewnętrznych narządów

płciowych

(Podczas mycia na basenie należy korzystać z

dzbanka)

- ugięcie kończyn dolnych w stawach kolanowych i

ułożenie ich w odwiedzeniu

- wykonanie budki z wierzchniego okrycia
- podłożenie pod pośladki podkładu

zabezpieczającego łóżko

- podłożenie ręcznika lub podkładu ceratowego lub

basenu

U kobiet
- polanie niewielkiej ilości zmienionej na czystą

wody na okolicę uda pacjentki w celu oceny jej

temperatury przez pacjentkę (37-40*C)

- mycie wzgórka łonowego w kierunku od góry w dół

- mycie uda i pachwiny od strony dalszej w

kierunku od góry w dół

- mycie uda i pachwiny od strony bliższej

(czynności należy powtarzać wielokrotnie aż do

uzyskania pożądanego efektu)

- umycie ruchem z góry w dół zewnętrznych

narządów płciowych (wargi sromowe większe i

mniejsze)

- umycie ruchem z góry w dół okolic odbytu
- opłukanie wodą z dzbanka (temp 37-40*C)
- osuszenie krocza
- wyjęcie i odstawienie basenu.
- wyjęcie ręcznika lub podkładu zabezpieczającego

Mycie krocza u mężczyzn
- podłożenie ręcznika pod pośladki
- odciągnięcie dłonią napletka
- umycie żołędzi gazikiem zamoczonym w

samej wodzie

- naciągnięcie napletka
- umycie dołu pachwinowego od strony dalszej

w kierunku od góry w dół

- umycie dołu pachwinowego od strony bliższej
- umycie okolicy worka mosznowego
- umycie okolicy krocza w kierunku od góry w

dół

- osuszenie krocza
- wyjęcie podkładu zabezpieczającego..

- uporządkowanie wierzchniego okrycia
- zlikwidowanie tzw. budki
- założenie piżamy lub koszuli
Czesanie włosów
- podłożenie pod głowę ręcznika
- podzielenie włosów na dwie połowy
- zwrócenie głowy pacjenta w prawo i

uczesanie lewej połowy głowy (i odwrotnie)

- uczesanie wszystkich włosów lekko

przytrzymując u nasady

- uczesanie zgodnie z życzeniem pacjenta
- wyjęcie ręcznika spod głowy i zapewnienie

wygody

Uporządkowanie stanowiska pracy

- zaścielenie łóżka

- pozostawienie porządku na stanowisku pracy

- uporządkowanie stolika przyłóżkowego i

dezynfekcja

- odłożenie na miejsce przyborów i sprzętu

będącego własnością pacjenta

- włożenie ręczników do worka na brudną

bieliznę (niebieski)

- myjki wielokrotnego użytku do worka koloru

niebieskiego

- myjki jednorazowe do worka na materiały

skażone (czerwony)

- rękawiczki lateksowe, gaziki i inny materiał

opatrunkowy do worka na materiał skażony

(czerwony)

- umieszczenie rzeczy osobistych pacjenta na

stoliku przyłóżkowym

- odprowadzenie wózka na brudną bieliznę

pościelową i odniesienie basenu do

brudownika

- wodę z misek należy wylać umyć je i

zdezynfekować

- umyć osuszyć i zdezynfekować przybory i

sprzęt (tacę, miski nerkowate)

- po wykonaniu zadania zdjąć fartuch i umyć

higienicznie ręce

- udokumentować zabieg (karta czynności

higieniczno- pielęgnacyjnych)